Công nghệ sinh học: biên giới mới

Lê Bình16/07/2022 12:19
Công nghệ sinh học: biên giới mới

Ngày nay có sự hợp lưu của Sinh học và Công nghệ thông tin vào một lĩnh vực mới tên là Công nghệ sinh học vì mọi tương tác bên trong thân thể chúng ta thực sự là vấn đề công nghệ thông tin (CNTT).

Sau khi đăng bài: “Cuộc cách mạng mới trong Công nghệ” nhiều sinh viên đã hỏi tôi về mối quan hệ giữa Sinh học và Công nghệ thông tin, hai lĩnh vực khác nhau hoàn toàn. Lĩnh vực Sinh học đã thay đổi lớn xem như kết quả của Dự án Hệ gen con người năm 2000. Ngày nay các nhà khoa học coi Sinh học như khoa học thông tin, DNA về căn bản là ngôn ngữ bốn chữ số thức (C,T,G,A) lưu thông tin trên nhiễm sắc thể tương tự như số nhị phân (0,1) trong ngôn ngữ máy tính. Do đó, gen diễn đạt bản thân chúng hệt như máy tính thực hiện chương trình phần mềm. Những cách diễn đạt này tích hợp với những cách khác để tạo ra một loại “lối mòn thông tin” mà báo hiệu cho thân thể thực hiện chức năng nào đó.

Bất kì cái gì sai với những lối mòn này đều tạo ra vấn đề hay bệnh tật. Bằng việc hiểu cách các gen này làm việc, chúng ta có thể nhìn vào bệnh tật từ cảnh quan khác. Bằng việc hiểu các gen chi tiết dẫn tới bệnh tật, chúng ta có thể dự báo lịch sử sức khoẻ và điều đó có thể làm thay đổi cách chúng ta xử trí với bệnh tật ngày nay.

Bên trong thân thể chúng ta, có hàng nghìn tỉ “lối mòn thông tin” liên nối tạo nên mạng lưới. Để hiểu cách nhìn mới này về sinh học, chúng ta phải hiểu những thông tin này ở các mức khác nhau, từ tế bào tới cơ quan để cho chúng ta có thể hiểu cách chúng vận hành. Nếu chúng ta hiểu những “lối mòn thông tin” này, chúng ta có khả năng thay đổi chúng do vậy ngăn cản bệnh tật khỏi xảy ra. Đây là bắt đầu của nguyên lí khám phá thuốc mới.

Ngày nay có sự hợp lưu của Sinh học và Công nghệ thông tin vào một lĩnh vực mới tên là Công nghệ sinh học vì mọi tương tác bên trong thân thể chúng ta thực sự là vấn đề công nghệ thông tin (CNTT). Đó là lí do tại sao tôi tin mọi nhà khoa học công nghệ sinh học tương lại đều nên có tri thức về máy tính để làm việc theo nghiên cứu của họ. Nếu chúng ta có thể xác định được hệ thống thân thể qua mô hình hoá toán học chúng ta có thể dự báo một số thuộc tính nổi lên, và làm ra đột phá trong cách chúng ta giải quyết bệnh tật. Tất nhiên, thân thể chúng ta là một hệ thống phức tạp và chúng ta chỉ mới bắt đầu khám phá nó từ góc độ mới của công nghệ thông tin.

Ngày nay trong mọi phòng thí nghiệm nghiên cứu, có nhiều thông tin sẵn có, một số lưu ở các cơ sở dữ liệu khác nhau, một số ở các máy tính cá nhân, và chúng đã không được tích hợp, tổ chức, phân loại cho nghiên cứu thêm nữa. Đây là chỗ tôi nghĩ công nghệ thông tin có thể gia tăng giá trị. Ngay cả bộ não của chúng ta cũng bị giới hạn, chúng ta không thể xử lí thông tin lớn và phức tạp nhưng máy tính lại có thể. Nó có thể xử lí hàng tỉ dữ liệu, phân loại qua hàng nghìn bài báo để tìm ra điều chúng ta đang tìm.

Với việc dùng máy tính và các thuật toán phức tạp, chúng ta có thể tiết kiệm khối lượng lớn thời gian trong nghiên cứu. Thay vì dành hàng tuần hàng tháng tìm thông tin mà chúng ta cần, chúng ta có thể dùng phần mềm máy tính để phân loại và thu được dữ liệu đúng, vào lúc đúng, cho người đúng.

Năm năm trước, tôi đã tạo ra chương trình Phát kiến Công nghệ sinh học tại Carnegie Mellon để áp dụng công nghệ thông tin tạo khả năng cho sinh học và các lĩnh vực liên quan sáng tạo ra phát kiến có giá trị, điều sẽ giúp cho các nhà khoa học làm công việc của họ nhanh hơn và tốt hơn. Nếu chúng ta nhìn lại, chúng ta có thể thấy rằng công nghệ thông tin đã dẫn tới những thay đổi lớn ngang qua miền đa dạng các bộ môn. Kế toán, tài chính và chế tạo được lợi phần lớn từ tự động hoá phần mềm trong những năm 1970 và 1980.

Trong những năm 1990, tiến bộ trong công nghệ truyền thông đã giúp định nghĩa lại cách các doanh nghiệp quản lí nhà kho của họ, dây chuyền cung cấp và cách chúng có quan hệ với khách hàng của họ. Nhiều trong những công nghệ và phát kiến này đã tiến hoá từ các yếu tố làm khác biệt cạnh tranh tới các năng lực cần thiết mà bây giờ là bản chất cho các vận hành của hầu hết các công ti.

Tuy nhiều ngành công nghiệp đã nắm lấy công nghệ thông tin như một yếu tố làm thông tin tăng lên và hiệu quả được cải tiến, việc chấp nhận công nghệ thông tin trong sinh học vẫn còn tương đối mới. Từ những ngày tiên phong sớm của công nghệ sinh học trong những năm 1970, con số các khám phá và phát kiến hứa hẹn đã được nhân lên bội phần. Ngày nay có trên 200 liệu pháp và vắc xin đã được tạo ra qua công nghệ sinh học và ngành công nghiệp này như một toàn thể đã tăng trưởng xấp xỉ 860% kể từ 1994 thành một đỉnh thị trường toàn cầu với giá trị xấp xỉ $544 tỉ đô la trong năm 2014.

Qua những phát kiến và đột phá tiềm năng trong ngành công nghiệp này có số rất lớn các qui trình chưa được hoàn thiện được gắn kết với sự thiên lệch, tồn tại từ lâu hướng tới nghiên cứu về thương mại hoá đã ngăn cản tiềm năng sẵn có chưa được thực hiện đầy đủ. Chẳng hạn, việc phát triển thuốc ngày nay là rất tốn kém. Phải tốn hàng trăm triệu đô la hay hơn chỉ để làm cho một thuốc qua được thử lâm sàng và chấp nhận. Trong hàng nghìn thuốc đang được làm việc, phần lớn chỉ đi một phần đường rồi phải bị bỏ. Bằng việc áp dụng công nghệ thông tin sớm trong quá trình này, có thể thu được thông tin và dữ liệu tốt hơn để giúp các nhà khoa học làm các quyết định hiểu biết và giảm phế thải.

Khám phá và phát triển thuốc chỉ là một ví dụ nơi các phát kiến phần mềm đặc biệt có thể có khả năng hợp lí hoá bản chất các qui trình và năng suất. Bằng việc áp dụng nhiều công cụ và phương pháp tiên tiến, người ta có thể giúp khép lại kẽ hở phát kiến giữa các hoạt động nghiên cứu và thương mại hoá trong sinh học. Phát triển thành công phát kiến như thế sẽ tạo ra điểm uốn đột phá trong ngành công nghiệp này, việc này sẽ sớm coi điều đó như một điều cần thiết. Nếu lấy tiến hoá của công nghiệp CNTT làm cái so sánh hợp lí, người ta có thể mong đợi sự sinh sôi nảy nở có tính bùng phát của phần mềm trong sinh học khi nhấn mạnh dịch chuyển từ nghiên cứu sang phát triển sản phẩm.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Đào tạo phần mềm

Theo nhiều nghiên cứu, phần lớn dự án phần mềm thất bại vì cả người quản lí dự án và người phát triển phần mềm đều KHÔNG nhận được đào tạo thích hợp.
2

Việc làm công nghệ

Với tất cả những không chắc chắn của thị trường việc làm ngày nay, phần lớn các trường của Mĩ đều khuyên sinh viên sắp vào của họ: “Nếu bạn muốn có việc làm được trả lương cao khi bạn tốt nghiệp, hãy học các khu vực công nghệ như kĩ sư phần mềm, khoa học máy tính hay quản lí hệ thông tin.”
3

An ninh tính toán

Không may an ninh thông tin vẫn không được nhiều người phát triển phần mềm xem xét một cách nghiêm chỉnh, hay không được dạy như một môn yêu cầu ở hầu hết các đại học. Khi công nghệ phát triển phổ biến hơn, việc lạm dụng nó trở nên ngày một nghiêm trọng hơn.
4

Dự báo thị trường khoán ngoài

Theo nhiều nghiên cứu mới, một số địa chỉ khoán ngoài ở Trung và Đông Âu đang có vấn đề khi họ phải cạnh tranh với những địa chỉ mới ở châu Phi, Trung Đông và Đông Nam Á. Lí do đơn giản: Chi phí làm kinh doanh tăng lên.
5

Đảm bảo chất lượng phần mềm

Khi dự án phần mềm trở nên lớn hơn và phức tạp hơn, vai trò của Đảm bảo chất lượng phần mềm – Software Quality Assurance (SQA) trở nên gay gắt hơn.

Giáo dục cho tương lai

Ngày nay mọi nước đều cần có nhiều người được giáo dục, đặc biệt trong Khoa học, Công nghệ, Kĩ nghệ và Toán học (STEM).

Phát triển kĩ năng

Để phát triển tri thức và kĩ năng trong Khoa học, Công nghệ, Kĩ nghệ và Toán học (STEM), sinh viên phải hiểu các khái niệm, và có khả năng áp dụng điều họ đã học để làm công việc.

Cơn sóng thần của thay đổi công nghệ

Chúng ta đang đối diện với cơn sóng thần thay đổi công nghệ. Là sinh viên bạn có thể chọn tham gia vào như một kĩ sư, một nhà khoa học; hay bạn có thể đứng tách ra và nhìn nó như một khán giả. Đó là chọn lựa của bạn.

Xu hướng tự động hoá

Mặc dầu các robot đã được dùng trong công nghiệp từ nhiều năm nay, những tiến bộ gần đây trong công nghệ đã làm giảm chi phí của chúng và làm tăng năng lực của chúng cho nên việc dùng các robot đã bùng nổ. Ngày nay tiến bộ trong robotics đã giúp các nhà chế tạo cắt giảm chi phí, nâng cao năng suất, giảm công nhân lao động và làm tăng lợi nhuận. Các robot cũng làm cho chi phí lao động kém phần quan trọng khi họ làm quyết định về nơi đặt cơ xưởng và giảm việc khoán ngoài tới mức tối thiểu. Ngày nay quãng 55%

Lời khuyên cho sinh viên khoa học máy tính

Một sinh viên viết cho tôi: “Em là sinh viên năm thứ nhất trong Khoa học máy tính và em lo nghĩ vì một số bạn trong lớp em đã biết cách lập trình mà em thì không biết. Em sợ em có thể trượt. Xin thầy giúp cho.”

Cách chuẩn bị cho lĩnh vực khoa học và công nghệ

Ngày nay giáo dục đại học không còn là thứ xa hoa mà là sự cần thiết. Khó mà kiếm được việc làm tốt nếu bạn không vào đại học.

Kinh doanh trong app di động

Một sinh viên viết cho tôi: “Em muốn là một nhà doanh nghiệp và bắt đầu công ti riêng của em. Em đã phát triển nhiều app di động nhưng ngày nay mọi người không trả tiền cho app di động nữa. Làm sao em làm được tiền như một nhà doanh nghiệp?”

Dạy hiệu quả trong thế giới thay đổi nhanh chóng này

Trong quá khứ, việc dạy đã hội tụ chủ yếu vào truyền thụ tri thức từ thầy sang trò. Nguyên lí đơn giản: “Thầy dạy, và trò học.”

Ai hay kiểm tra khoá cửa nhiều lần sau khi ra ngoài đích thị mắc chứng rối loạn tâm thần

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 14/09/2025 12:00
Người hay kiểm tra khoá cửa sau khi ra khỏi nhà, không ngừng nghĩ về nó có thể mắc chứng rối loạn lo âu.

Sư phụ của Hoàng Dược Sư là Đoàn Dự hay Hư Trúc: 3 chi tiết trong nguyên tác hé lộ câu trả lời

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 14/09/2025 11:00
Hoàng Dược Sư, nhân vật nổi tiếng với võ công cái thế và tài hoa xuất chúng trong tiểu thuyết của Kim Dung, nhưng sư phụ của ông là ai vẫn còn là một bí ẩn.

Cô gái bị ngồi tù vì cắn đứt lưỡi kẻ tấn công tình dục, 61 năm sau sự thật được đưa ra ánh sáng

Truyền cảm hứng - Nguyễn Phượng - 14/09/2025 10:00
79 tuổi, bà lão vui sướng tìm lại được công lý sau 61 năm mang án oan.

"Lọ Lem" thời hiện đại: Mỹ nhân 27 tuổi cưới tỷ phú 89 tuổi, ngờ đâu chỉ mở ra bi kịch

Phong cách sống - Minh Hồng - 14/09/2025 09:00
Câu chuyện của mỹ nhân này trở thành một trong những bi kịch nổi tiếng nhất Hollywood – nơi sắc đẹp và tham vọng không đủ để cứu một người phụ nữ khỏi vòng xoáy của hào quang, đồng tiền và mất mát.

Muôn kiếp nhân sinh - Bạn đang gieo hạt gì cho 9 năm sắp tới?

Từ sách - Phim - Quìn - 14/09/2025 08:00
Bạn có bao giờ tự hỏi: vì sao cùng một độ tuổi, có người thăng tiến nhanh, có người vẫn loay hoay? Vì sao có người yêu một lần là đúng người, có người lại đi qua hết lần đổ vỡ này đến lần khác? Tất cả không chỉ là “may mắn”, mà còn là cách bạn đang gieo mầm cho cuộc đời mình.

Xem Sex Education tôi giật mình: Có những thứ nếu cứ né tránh có ngày con cái gặp nạn

Điện ảnh - Thanh Hương - 13/09/2025 13:00
Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về việc này.

Cảnh báo các kịch bản lừa đảo nếu dữ liệu cá nhân tại CIC bị lộ

Kỹ năng - Lê Trai - 13/09/2025 12:00
Công an TPHCM cho rằng, nếu tội phạm có trong tay dữ liệu như số CMND/CCCD, số điện thoại, tài khoản ngân hàng, lịch sử tín dụng... thì các nhóm lừa đảo trực tuyến sẽ có các chiêu thức tinh vi hơn.

"Kiểu hành vi bất hiếu mới" đang lan rộng, cha mẹ đau lòng nhưng khó bắt bẻ

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 13/09/2025 10:00
Bạn có đang mắc phải kiểu "bất hiếu" này?

'Tôi đọc người đọc mỗi ngày' - Hành trình gắn kết với bạn đọc qua 40 năm của nhà báo Huỳnh Sơn Phước

Từ sách - Phim - Tuấn Khang – Ảnh: Bảo Hân - 13/09/2025 09:00
"Tôi đọc người đọc mỗi ngày" của nhà báo kỳ cựu Huỳnh Sơn Phước không chỉ là một cuốn sách, mà là một tấm gương phản chiếu tâm hồn độc giả vào từng trang báo, từng dòng tin.

Tịch tịnh - Buông bỏ để trở về với hạnh phúc vốn có

Từ sách - Phim - Quìn - 13/09/2025 08:00
Cuối cùng, con người sẽ nhận ra một sự thật giản dị nhưng sâu xa: trong cuộc đời này, không có gì thật sự để đạt được hay nắm giữ mãi mãi. Tất cả những gì ta vẫn miệt mài tìm kiếm bên ngoài từ thành công, tình yêu cho đến niềm vui chóng vánh đều chỉ là những trải nghiệm thoáng qua.

Xem Sex Education, tôi dạy con bài học bỏ thói kiêu căng và học cách sống như 1 đứa trẻ bình thường!

Điện ảnh - Thanh Hương - 12/09/2025 12:00
Một trải nghiệm nhớ đời đã khiến con phải lắng nghe bài học mẹ kể.

Làm việc với tỷ phú Jeff Bezos trong 15 năm, tôi rút ra được 6 bài học quan trọng

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 12/09/2025 11:00
Những lời khuyên của ông Ethan Evans - lãnh đạo cấp cao tại Amazon sẽ mang lại sự hữu ích cho mọi người.

Đừng chạy theo guồng quay của người khác, cuộc đời mới thật sự có chất lượng

Suy ngẫm - Tích Thành - 12/09/2025 10:00
Chạy theo "đồng hồ xã hội" chỉ khiến bạn kiệt sức trong cuộc đua không có đích đến. Chỉ khi sống đúng nhịp điệu của chính mình, bạn mới tìm được niềm vui và ý nghĩa thật sự của cuộc đời.

Đại địa chấn kinh tế - Khi thế giới tài chính “rung chuyển” chỉ bởi một quyết định

Từ sách - Phim - Quìn - 12/09/2025 09:00
Trong lịch sử hiện đại, tài chính toàn cầu giống như một “trái tim” bơm máu cho nền kinh tế thế giới. Nhưng trái tim ấy chưa bao giờ đập đều. Thỉnh thoảng, nó rung lên những cơn chấn động dữ dội, khiến cả hệ thống tưởng như vững chắc lại đổ vỡ chỉ trong chớp mắt.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 14/09/2025