Công nghệ sinh học: biên giới mới

Lê Bình16/07/2022 12:19
Công nghệ sinh học: biên giới mới

Ngày nay có sự hợp lưu của Sinh học và Công nghệ thông tin vào một lĩnh vực mới tên là Công nghệ sinh học vì mọi tương tác bên trong thân thể chúng ta thực sự là vấn đề công nghệ thông tin (CNTT).

Sau khi đăng bài: “Cuộc cách mạng mới trong Công nghệ” nhiều sinh viên đã hỏi tôi về mối quan hệ giữa Sinh học và Công nghệ thông tin, hai lĩnh vực khác nhau hoàn toàn. Lĩnh vực Sinh học đã thay đổi lớn xem như kết quả của Dự án Hệ gen con người năm 2000. Ngày nay các nhà khoa học coi Sinh học như khoa học thông tin, DNA về căn bản là ngôn ngữ bốn chữ số thức (C,T,G,A) lưu thông tin trên nhiễm sắc thể tương tự như số nhị phân (0,1) trong ngôn ngữ máy tính. Do đó, gen diễn đạt bản thân chúng hệt như máy tính thực hiện chương trình phần mềm. Những cách diễn đạt này tích hợp với những cách khác để tạo ra một loại “lối mòn thông tin” mà báo hiệu cho thân thể thực hiện chức năng nào đó.

Bất kì cái gì sai với những lối mòn này đều tạo ra vấn đề hay bệnh tật. Bằng việc hiểu cách các gen này làm việc, chúng ta có thể nhìn vào bệnh tật từ cảnh quan khác. Bằng việc hiểu các gen chi tiết dẫn tới bệnh tật, chúng ta có thể dự báo lịch sử sức khoẻ và điều đó có thể làm thay đổi cách chúng ta xử trí với bệnh tật ngày nay.

Bên trong thân thể chúng ta, có hàng nghìn tỉ “lối mòn thông tin” liên nối tạo nên mạng lưới. Để hiểu cách nhìn mới này về sinh học, chúng ta phải hiểu những thông tin này ở các mức khác nhau, từ tế bào tới cơ quan để cho chúng ta có thể hiểu cách chúng vận hành. Nếu chúng ta hiểu những “lối mòn thông tin” này, chúng ta có khả năng thay đổi chúng do vậy ngăn cản bệnh tật khỏi xảy ra. Đây là bắt đầu của nguyên lí khám phá thuốc mới.

Ngày nay có sự hợp lưu của Sinh học và Công nghệ thông tin vào một lĩnh vực mới tên là Công nghệ sinh học vì mọi tương tác bên trong thân thể chúng ta thực sự là vấn đề công nghệ thông tin (CNTT). Đó là lí do tại sao tôi tin mọi nhà khoa học công nghệ sinh học tương lại đều nên có tri thức về máy tính để làm việc theo nghiên cứu của họ. Nếu chúng ta có thể xác định được hệ thống thân thể qua mô hình hoá toán học chúng ta có thể dự báo một số thuộc tính nổi lên, và làm ra đột phá trong cách chúng ta giải quyết bệnh tật. Tất nhiên, thân thể chúng ta là một hệ thống phức tạp và chúng ta chỉ mới bắt đầu khám phá nó từ góc độ mới của công nghệ thông tin.

Ngày nay trong mọi phòng thí nghiệm nghiên cứu, có nhiều thông tin sẵn có, một số lưu ở các cơ sở dữ liệu khác nhau, một số ở các máy tính cá nhân, và chúng đã không được tích hợp, tổ chức, phân loại cho nghiên cứu thêm nữa. Đây là chỗ tôi nghĩ công nghệ thông tin có thể gia tăng giá trị. Ngay cả bộ não của chúng ta cũng bị giới hạn, chúng ta không thể xử lí thông tin lớn và phức tạp nhưng máy tính lại có thể. Nó có thể xử lí hàng tỉ dữ liệu, phân loại qua hàng nghìn bài báo để tìm ra điều chúng ta đang tìm.

Với việc dùng máy tính và các thuật toán phức tạp, chúng ta có thể tiết kiệm khối lượng lớn thời gian trong nghiên cứu. Thay vì dành hàng tuần hàng tháng tìm thông tin mà chúng ta cần, chúng ta có thể dùng phần mềm máy tính để phân loại và thu được dữ liệu đúng, vào lúc đúng, cho người đúng.

Năm năm trước, tôi đã tạo ra chương trình Phát kiến Công nghệ sinh học tại Carnegie Mellon để áp dụng công nghệ thông tin tạo khả năng cho sinh học và các lĩnh vực liên quan sáng tạo ra phát kiến có giá trị, điều sẽ giúp cho các nhà khoa học làm công việc của họ nhanh hơn và tốt hơn. Nếu chúng ta nhìn lại, chúng ta có thể thấy rằng công nghệ thông tin đã dẫn tới những thay đổi lớn ngang qua miền đa dạng các bộ môn. Kế toán, tài chính và chế tạo được lợi phần lớn từ tự động hoá phần mềm trong những năm 1970 và 1980.

Trong những năm 1990, tiến bộ trong công nghệ truyền thông đã giúp định nghĩa lại cách các doanh nghiệp quản lí nhà kho của họ, dây chuyền cung cấp và cách chúng có quan hệ với khách hàng của họ. Nhiều trong những công nghệ và phát kiến này đã tiến hoá từ các yếu tố làm khác biệt cạnh tranh tới các năng lực cần thiết mà bây giờ là bản chất cho các vận hành của hầu hết các công ti.

Tuy nhiều ngành công nghiệp đã nắm lấy công nghệ thông tin như một yếu tố làm thông tin tăng lên và hiệu quả được cải tiến, việc chấp nhận công nghệ thông tin trong sinh học vẫn còn tương đối mới. Từ những ngày tiên phong sớm của công nghệ sinh học trong những năm 1970, con số các khám phá và phát kiến hứa hẹn đã được nhân lên bội phần. Ngày nay có trên 200 liệu pháp và vắc xin đã được tạo ra qua công nghệ sinh học và ngành công nghiệp này như một toàn thể đã tăng trưởng xấp xỉ 860% kể từ 1994 thành một đỉnh thị trường toàn cầu với giá trị xấp xỉ $544 tỉ đô la trong năm 2014.

Qua những phát kiến và đột phá tiềm năng trong ngành công nghiệp này có số rất lớn các qui trình chưa được hoàn thiện được gắn kết với sự thiên lệch, tồn tại từ lâu hướng tới nghiên cứu về thương mại hoá đã ngăn cản tiềm năng sẵn có chưa được thực hiện đầy đủ. Chẳng hạn, việc phát triển thuốc ngày nay là rất tốn kém. Phải tốn hàng trăm triệu đô la hay hơn chỉ để làm cho một thuốc qua được thử lâm sàng và chấp nhận. Trong hàng nghìn thuốc đang được làm việc, phần lớn chỉ đi một phần đường rồi phải bị bỏ. Bằng việc áp dụng công nghệ thông tin sớm trong quá trình này, có thể thu được thông tin và dữ liệu tốt hơn để giúp các nhà khoa học làm các quyết định hiểu biết và giảm phế thải.

Khám phá và phát triển thuốc chỉ là một ví dụ nơi các phát kiến phần mềm đặc biệt có thể có khả năng hợp lí hoá bản chất các qui trình và năng suất. Bằng việc áp dụng nhiều công cụ và phương pháp tiên tiến, người ta có thể giúp khép lại kẽ hở phát kiến giữa các hoạt động nghiên cứu và thương mại hoá trong sinh học. Phát triển thành công phát kiến như thế sẽ tạo ra điểm uốn đột phá trong ngành công nghiệp này, việc này sẽ sớm coi điều đó như một điều cần thiết. Nếu lấy tiến hoá của công nghiệp CNTT làm cái so sánh hợp lí, người ta có thể mong đợi sự sinh sôi nảy nở có tính bùng phát của phần mềm trong sinh học khi nhấn mạnh dịch chuyển từ nghiên cứu sang phát triển sản phẩm.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Giáo sư John Vu – Nguyên Phong bàn về AI trong giáo dục

Nói về việc đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào giáo dục, Giáo sư John Vu – Nguyên Phong cho rằng AI có thể hỗ trợ, nhưng tuyệt đối không thể thay thế vai trò của giáo viên trong việc định hình nhân cách cho thế hệ trẻ.
2

Bàn về AI, GS John Vu nói thẳng: Nếu máy móc vượt trội, con người sẽ trở nên vô giá trị và có thể bị đào thải

Nói về việc đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào giáo dục, Giáo sư John Vu – Nguyên Phong cho rằng AI có thể hỗ trợ, nhưng tuyệt đối không thể thay thế vai trò của giáo viên trong việc định hình nhân cách cho thế hệ trẻ.
3

Người lập trình hay người phát triển

Tuần trước tôi nhận được một email hỏi: “Khác biệt giữa người lập trình và người phát triển phần mềm là gì? Người lập trình có thể trở thành người phát triển được không?

Giáo dục cho tương lai

Ngày nay mọi nước đều cần có nhiều người được giáo dục, đặc biệt trong Khoa học, Công nghệ, Kĩ nghệ và Toán học (STEM).

Phát triển kĩ năng

Để phát triển tri thức và kĩ năng trong Khoa học, Công nghệ, Kĩ nghệ và Toán học (STEM), sinh viên phải hiểu các khái niệm, và có khả năng áp dụng điều họ đã học để làm công việc.

Cơn sóng thần của thay đổi công nghệ

Chúng ta đang đối diện với cơn sóng thần thay đổi công nghệ. Là sinh viên bạn có thể chọn tham gia vào như một kĩ sư, một nhà khoa học; hay bạn có thể đứng tách ra và nhìn nó như một khán giả. Đó là chọn lựa của bạn.

Xu hướng tự động hoá

Mặc dầu các robot đã được dùng trong công nghiệp từ nhiều năm nay, những tiến bộ gần đây trong công nghệ đã làm giảm chi phí của chúng và làm tăng năng lực của chúng cho nên việc dùng các robot đã bùng nổ. Ngày nay tiến bộ trong robotics đã giúp các nhà chế tạo cắt giảm chi phí, nâng cao năng suất, giảm công nhân lao động và làm tăng lợi nhuận. Các robot cũng làm cho chi phí lao động kém phần quan trọng khi họ làm quyết định về nơi đặt cơ xưởng và giảm việc khoán ngoài tới mức tối thiểu. Ngày nay quãng 55%

Lời khuyên cho sinh viên khoa học máy tính

Một sinh viên viết cho tôi: “Em là sinh viên năm thứ nhất trong Khoa học máy tính và em lo nghĩ vì một số bạn trong lớp em đã biết cách lập trình mà em thì không biết. Em sợ em có thể trượt. Xin thầy giúp cho.”

Cách chuẩn bị cho lĩnh vực khoa học và công nghệ

Ngày nay giáo dục đại học không còn là thứ xa hoa mà là sự cần thiết. Khó mà kiếm được việc làm tốt nếu bạn không vào đại học.

Kinh doanh trong app di động

Một sinh viên viết cho tôi: “Em muốn là một nhà doanh nghiệp và bắt đầu công ti riêng của em. Em đã phát triển nhiều app di động nhưng ngày nay mọi người không trả tiền cho app di động nữa. Làm sao em làm được tiền như một nhà doanh nghiệp?”

Dạy hiệu quả trong thế giới thay đổi nhanh chóng này

Trong quá khứ, việc dạy đã hội tụ chủ yếu vào truyền thụ tri thức từ thầy sang trò. Nguyên lí đơn giản: “Thầy dạy, và trò học.”

Cô gái làm bánh trung thu mô hình tiệm tạp hoá thập niên 2000

Phong cách sống - Nguyễn Ngoan - 04/10/2025 10:00
Trong một lần trở về quê ở Tuyên Quang, đi ngang qua tiệm tạp hoá gắn liền với tuổi thơ, Thuỳ Dương chợt nảy ra ý tưởng đặc biệt, tái hiện lại cửa hàng ấy bằng chính nguyên liệu làm bánh trung thu.

Trở về từ cõi chết - Cuốn sách hơn 1 triệu bản khơi gợi hành trình sống đúng với bản chất yêu thương

Từ sách - Phim - Thu An - 04/10/2025 09:00
“Trở về từ cõi chết” (Dying to be me) là quyển sách đầu tay của Anita Moorjani, nhưng đã bán được hơn một triệu bản trên toàn thế giới, được dịch ra hơn 45 ngôn ngữ và được xem là một “kiệt tác đương đại”.

Nhẹ nhàng mà sống

Tủ sách - FN - 04/10/2025 08:00
“Nhẹ nhàng mà sống” (Lighter), yung pueblo – một tác giả, thiền giả nổi tiếng được hàng triệu độc giả toàn cầu yêu mến – đã dẫn dắt người đọc bước vào một hành trình vừa thân thuộc lại vừa táo bạo: hành trình đối diện với nỗi đau của bản thân để tìm thấy sự nhẹ nhõm đích thực.

'Say một đời vì em' không phải AI sáng tác, mà có nữ tác giả

Giải trí - Ngọc Thanh - 03/10/2025 13:00
Say một đời vì em” đang là một trong những hiện tượng âm nhạc gây chú ý nhất trên mạng xã hội thời gian gần đây.

Xem Sex Education, tôi đem câu này dạy con: Nhìn sự thay đổi tích cực của con mà mừng!

Điện ảnh - Thanh Hương - 03/10/2025 12:00
Con ngơ ngác không hiểu hết ý, nhưng tôi thấy ánh mắt con sáng lên – như thể được công nhận.

Cách để bạn tăng thêm quyết tâm đọc sách

Kỹ năng - TĐ - 03/10/2025 11:00
Đối với những người yêu sách, việc có quyết tâm đọc thêm nhiều sách rất quan trọng. Vì vậy, nếu bạn yêu thích việc đọc sách và đang nghĩ đến việc đặt ra những mục tiêu trong việc đọc sách cho mình, hãy tham khảo những lời khuyên dưới đây nhé!

2 lần suýt chết, đây là những gì tôi nhìn thấy thế giới bên kia nơi cái chết cận kề

Suy ngẫm - Tuấn Khang - 03/10/2025 10:00
Qua 2 lần trải qua cận tử, người phụ nữ này đã chứng kiến những khung cảnh siêu nhiên mà cô không bao giờ có thể quên. Cô chia sẻ về những trải nghiệm lay động sâu sắc và những suy tư về cuộc sống, cái chết, và sự tồn tại vượt lên trên sự hiểu biết thông thường.

Taylor Swift và “Thuyết mặc kệ họ”, để sống thật với chính mình

Từ sách - Phim - Quìn - 03/10/2025 09:00
Ai cũng từng loay hoay vì ánh nhìn người khác. Taylor Swift cũng vậy, cho đến khi cô học cách buông bỏ và đặt câu hỏi: “Mình thực sự hạnh phúc vì điều gì?” Chính lúc ấy, hành trình “mặc kệ họ” đã mở ra kỷ nguyên rực rỡ nhất trong sự nghiệp của cô.

Cội nguồn của hạnh phúc

Tủ sách - FN - 03/10/2025 08:00
Từ xưa đến nay, nhân loại vẫn luôn đau đáu về những câu hỏi cơ bản như làm thế nào để có hạnh phúc, và cội nguồn của hạnh phúc là gì.

Tâm đắc 4 bài học Lưu Diệc Phi gửi gắm trong "Đi đến nơi có gió", phụ nữ càng nên nhớ

Điện ảnh - Tích Thành - 02/10/2025 12:00
Bộ phim "Đi đến nơi có gió" không chỉ là một thước phim đẹp mà còn là cuốn sách chỉ dẫn quý giá. 4 bài học từ nhân vật Hứa Hồng Đậu dưới đây sẽ giúp phụ nữ sống an nhiên, tự tại và mạnh mẽ hơn.

Người dùng điện thoại Android được cập nhật nhiều tính năng hữu ích

Kỹ năng - Nam Đoàn - 02/10/2025 11:00
Bản cập nhật mới nhất từ Google đã mang đến nhiều tính năng hữu ích nâng tầm trải nghiệm người dùng, nổi bật với bảo mật chống các cuộc tấn công mạng, cuộc gọi lừa đảo.

Câu chuyện sau bức ảnh kinh điển biến Marilyn Monroe thành ngôi sao

Phong cách sống - Mi Vân - DT - 02/10/2025 10:00
Bức ảnh ghi lại khoảnh khắc biểu tượng gợi cảm Marilyn Monroe diện chiếc váy yếm trắng tung bay trên ga tàu điện trong phim “The Seven Year Itch” đã trở nên kinh điển trong nhiều thập kỷ.

Trở về từ cõi chết - Ánh sáng đôi khi chỉ lóe lên sau bóng tối

Từ sách - Phim - Quìn - 02/10/2025 09:00
Chữa lành - hai chữ nghe tưởng nhẹ nhõm, nhưng thực ra đó là hành trình gian nan. Có khi, chỉ sau khi đi qua tận cùng khổ đau, con người mới nhận ra giá trị của sự sống. Hành trình đặc biệt ấy được Anita Moorjani ghi lại trong cuốn sách "Trở về từ cõi chết" (Dying to Be Me).

Tỉnh thức - Osho: Căn nguyên của đau khổ và 4 bước để bạn tìm thấy phúc lạc

Từ sách - Phim - TĐ - 02/10/2025 08:00
Bạn không cần phải thích nghi với đau khổ; bạn có khả năng thoát khỏi đau khổ hoàn toàn. Nhưng con đường đó hơi gian nan; con đường đó là một thử thách. Bạn phải nhận thức được cơ thể của mình và những việc bạn đang làm với cơ thể...

Những dấu hiệu người dùng Facebook cần đổi mật khẩu ngay

Kỹ năng - Anh Quang - 01/10/2025 13:00
Tài khoản Facebook có thể bị xâm nhập mà bạn không hay biết – nhận diện sớm những dấu hiệu bất thường sẽ giúp bạn bảo vệ thông tin cá nhân kịp thời.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 04/10/2025