Christopher Columbus khám phá châu Mỹ hay người Viking?

Anh Tú (lược dịch)10/12/2021 11:30
Christopher Columbus khám phá châu Mỹ hay người Viking?

Tại sao người Viking đến châu Mỹ trước nhưng Columbus lại được ghi nhận công lao? Liệu đây là một thành quả hàng hải vĩ đại hay là hệ quả không lường trước của một âm mưu tìm đường đi sang Ấn Độ?

Christopher Columbus là nhà thám hiểm vĩ đại nhất thế giới, điều này thì ai cũng biết. Tên tuổi của Columbus gắn liền với việc người châu Âu phát hiện ra châu Mỹ cách đây hơn 500 năm. Nhưng theo Headtopics, không phải Columbus mà chính người Viking đã vượt Đại Tây Dương và đến lục địa này đầu tiên. Kiến thức về Bắc Mỹ đã được giới hàng hải châu Âu biết trước Columbus. Và điều này củng cố thêm một nghi án lịch sử.

Trước hết, cần phải kể bối cảnh lịch sử ở châu Âu thời điểm trước khi Columbus giong thuyền ra Đại Tây Dương. Thời đó, vua Henry đệ tứ của Tây Ban Nha - được biết đến với biệt danh "Kẻ bất lực" vì sự yếu đuối của mình, cả trên ngai vàng và cả ​​trong phòng tân hôn - nhà vua qua đời vào năm 1474.

juana.jpg
Người thừa kế hợp pháp của Henry là Juana de Trastámara mới 13 tuổi

Sau khi Henry đệ tứ qua đời đã diễn ra một cuộc chiến tranh giành ngôi kế vị bất phân thắng bại kéo dài. Một bên là Juana de Trastámara mới 13 tuổi, là phe ủng hộ người thừa kế hợp pháp của Henry. Phe còn lại là do Công chúa xứ Castile, Isabel và chồng bà là Ferdinand – quý tộc xứ Aragon lãnh đạo. Bồ Đào Nha, đối thủ nhỏ hơn nhiều của Tây Ban Nha về tự nhiên, trong nhiều thế kỷ, chọn đứng về phía những người trung thành với dòng dõi chính thống của vua Henry.

hiepuoc.jpg
Hiệp ước Alcacovas/Toledo

Cuộc nội chiến kết thúc vào năm 1480, với Hiệp ước Alcáçovas / Toledo. Theo đó, Bồ Đào Nha rút lui sự ủng hộ dành cho Juana; đổi lại, Isabel và Fernando hứa sẽ không xâm phạm các tuyến đường thương mại phía Đại Tây Dương mà Bồ Đào Nha từ lâu muốn độc quyền khai thác. Để có được tuyến giao thương trên biển như thế, Bồ Đào Nha khi ấy đã dày công thu thập về rất nhiều thứ như hướng gió, thủy lưu, địa hình… liên quan đến các khu vực Đại Tây Dương. Có thể nói người Bồ Đào Nha đã tiến xa trong khoa học địa lý và hàng hải liên quan đến Đại Tây Dương.

Thế nhưng, sau khi có được giang sơn Tây Ban Nha, phe Isabel và Fernando không giữ lời lâu vì tuyến hàng hải này quá béo bở. Tây Ban Nha ngay lập tức bắt đầu vi phạm Hiệp ước Alcáçovas. Việc buôn bán vàng của Bồ Đào Nha với Ghana quá hấp dẫn khiến người Tây Ban Nha cũng bị mê hoặc.

joao-ii.jpg
Vua John đệ nhị của Bồ Đào Nha

Trong khi đó, Bồ Đào Nha lại bắt đầu có chuyện. Vua John đệ nhị lên ngôi Bồ Đào Nha vào năm 1481, đảo ngược chính sách của vua cha. Tiên vương Bồ Đào Nha là một nhà cai trị yếu ớt khi đã trao quá nhiều đặc quyền cho giới quý tộc.

Bị thu hồi quyền lợi, nhiều quý tộc nổi dậy ở Bồ Đào Nha nhưng John đệ nhị là một nhà ngoại giao khôn ngoan. Vua John đệ nhị đã kịp liên minh với các lực lượng ngoại bang và cả các dòng tu trên khắp châu Âu để đối phó. Cùng với một mạng lưới gián điệp rộng khắp, John đệ nhị đã giăng ra một cái bẫy để tóm gọn và xử tử thủ lĩnh nhóm nổi loạn..

Về phía Tây Ban Nha, lúc này do nữ hoàng Isabel trị vì. Sau khi trở mặt hủy bỏ Hiệp ước Alcáçovas, bà này quay sang ủng hộ những kẻ phản bội ở Bồ Đào Nha. Do vậy, khi âm mưu nổi dậy bị bại lộ, nhiều kẻ trong giới quý tộc Bồ Đào Nha đã chạy sang Tây Ban Nha xin tị nạn và xây dựng cơ sở kháng chiến chống lại John đệ nhị của Bồ Đào Nha. Nổi bật trong số những người đào tẩu là hai cháu trai bên nhà vợ của Christopher Columbus và đẩy nhân vật chính trong câu chuyện của chúng ta vào cảnh đời phiêu bạt.

columbus.jpg
Christopher Columbus khám phá châu Mỹ là thành quả từ một âm mưu?

Columbus ngoài việc là một trong những thủy thủ Bồ Đào Nha dày dạn kinh nghiệm nhất, trên thực tế, còn là một tay chân thân tín bí mật của John đệ nhị. Việc Columbus theo chân các quý tộc chạy sang Tây Ban Nha có vẻ là một âm mưu. Sau khi sang Tây Ban Nha tị nạn, Columbus đã có 3 cuộc gặp bí mật với John đệ nhị. Riêng lần thứ hai vào năm 1488 được cho là bàn bạc liên quan đến một bí mật hàng hải: tìm cách đi vòng qua Mũi Hảo vọng ở cực nam châu Phi để thiết lập con đường hàng hải ngắn nhất đến Ấn Độ.

Lập tuyến đường biển đến Ấn Độ khi đó thực sự mở ra một lối đi kỳ diệu vì ngả đường bộ khi ấy coi như bị tắc khi châu Âu đang thánh chiến dữ dội với người Hồi giáo tại Trung Đông. Nếu khơi thông đường biển đến Ấn Độ thì Bồ Đào Nha độc quyền nhiều việc kinh doanh tại châu Âu nhưng ý định này cần phải giữ bí mật tuyệt đối.

Người Bồ Đào Nha là những người châu Âu đầu tiên thực hiện các cuộc thám hiểm tìm kiếm Xích đạo. Vào khoảng năm 1470, họ khám phá ra quần đảo São Tomé và Príncipe nằm ở vịnh Guinea, tức là chỗ lõm nhất của châu Phi nếu nhìn lên bản đồ. Đến năm 1485, các kỹ thuật viên chuyên nghiệp người Bồ Đào Nha đã chế tạo ra các biểu đồ và bảng - dựa trên độ cao của mặt trời ở Xích đạo - cho phép các nhà hàng hải xác định vị trí của họ vào ban ngày. Trong khi vua John đệ nhị luôn cập nhật cho Columbus tất cả những phát triển tiên tiến trong khoa học hàng hải thì vị vua cáo già này cũng tung các thông tin sai lệch cho những nơi khác nghe lỏm.

Các gián điệp của John đệ nhị đã dành nhiều năm để truy lùng những kẻ phản bội nhất trên khắp Tây Ban Nha, Pháp và Anh. Ấy vậy mà họ chẳng hề động đến sợi lông chân của Columbus và điều đó cho thấy ông không thuộc danh sách những kẻ phản bội bị truy lùng, bởi ông chính là tay trong của vua Bồ Đào Nha. Cả Columbus và cháu trai của ông, Don Lopo de Albuquerque (Bá tước Penamacor) đều chạy trốn khỏi Bồ Đào Nha cùng một lúc, ẩn náu tại triều đình Isabel dưới danh tính giả, và cổ súy cho các cuộc tấn công vào tuyến hàng hải tại Đại Tây Dương vốn là độc quyền của Bồ Đào Nha. Trong khi Lopo bị truy đuổi gắt gao, cuối cùng bị ám sát tại Seville thì ngược lại, Columbus trong suốt 8 năm cư trú ở Tây Ban Nha, thậm chí dừng lại ở Bồ Đào Nha trong ba trong bốn chuyến đi của mình chẳng hề bị làm sao.

Vậy tại sao Columbus lại giúp Tây Ban Nha khám phá ra châu Mỹ chứ không phải là giúp Bồ Đào Nha của vua John đệ nhị anh minh.

Một giả thuyết được đưa ra là Tây Ban Nha muốn dùng Columbus để đi khám phá ra con đường hàng hải thông thương với Ấn Độ. Điều này có vẻ hợp lý hơn là tài trợ cho một chuyến đi tốn kém giương buồm ra đại dương tìm một mục tiêu không rõ ràng.

viking.jpg
Người Viking đã đến châu Mỹ trước

Các nhà sử học ngày nay hầu như tin rằng Columbus không phải là người châu Âu đầu tiên đến châu Mỹ, tức là có những người trước đã tới nhưng họ không ý thức được đó là một miền đất mới đáng lưu tâm. Đồng thời, những câu chuyện rằng Columbus đã phát minh ra ý tưởng đi thuyền về phía tây để tìm miền đất mới chỉ là kể cho vui vì như đã nói không ai tài trợ cho chuyến đi tốn kém vô bổ như vậy. Ngay cả chuyện Columbus vui mừng vì tưởng rằng mình đã cập bến Ấn Độ cũng là chuyện không đáng tin cậy.

Các nghiên cứu mới cho thấy không chỉ người Viking mà đến người Bồ Đào Nha cũng thật sự đã đến châu Mỹ trước Columbus và họ giong thuyền chạy dọc bờ biển từ Canada đến Argentina. Họ nhận thấy rằng ở đây giống như vùng đất chết, không có thương cảng nào xuất hiện, không sẵn hàng hóa và do đó không có tiềm năng khai thác thương mại nào ở đó để so sánh với Ấn Độ.

Với thói quen dùng gián điệp, vua John đệ nhị cho giữ bí mật này và cài bẫy người Tây Ban Nha. Vua Bồ Đào Nha dùng Columbus làm mồi nhử để dẫn cả đoàn thuyền Tây Ban Nha thay vì đi xuống phía nam tìm đường vòng qua mũi Hảo vọng hướng về Ấn Độ thì lại giong thuyền sang phía Tây và cập bến châu Mỹ.

Việc lập kế hoạch phi thường này kể thì ngắn nhưng đó là cả 7 năm thuyết phục những người hoài nghi rằng chuyến đi là có thể thực hiện được. Việc trang bị một hạm đội và chất hàng hóa cho buôn bán được tiến hành chu đáo khi Bồ Đào Nha chuẩn bị sẵn cả quế để Columbus làm bằng chứng với triều đình Tây Ban Nha rằng mình đã đến Ấn Độ.

qua-dia-cau-martin-behaim.jpg
Quả địa cầu của Behaim

Trong một nhiệm vụ bí mật khác, Martin Behaim, một thành viên hiệp sĩ dòng đền của Hội Kitô Bồ Đào Nha, còn chế tạo một quả địa cầu dựa trên lý thuyết của Toscanelli rằng Đông Á nằm ngay bên kia… Đại Tây Dương. Quả địa cầu này giờ vẫn tồn tại. Những người Bồ Đào Nha tị nạn cũng "đánh hơi" được âm mưu đó đã cảnh báo chính triều đình Tây Ban Nha rằng họ đang bị vua John đệ nhị lừa dối. Tuy nhiên, họ không đủ tiếng nói để lật mặt âm mưu này.

Mưu đồ của vua Bồ Đào Nha thành công khi Tây Ban Nha tốn một số tiền lớn để đưa hạm đội ra khơi mà không tìm thấy Ấn Độ nào hết. Tuy nhiên, Tây Ban Nha lại ăn đậm khi phát hiện ra châu Mỹ và khai thác những lợi ích kinh tế to lớn mà người Bồ Đào Nha đã bỏ qua.

Theo thông tin từ The Portuguese Columbus: Secret Agent of King John II của Maxcarenhas Barreto, Reginald A Brown. 


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Cao thủ "lười biếng" của Kim Dung: Sở hữu 7 tuyệt kỹ vô địch nhưng không luyện tập vì lý do này

Cao thủ này có nhiều cơ hội để trở thành người đứng đầu thiên hạ nhưng lại từ bỏ.
2

6 sự thật về thế giới khó tin đến nỗi chưa ai từng nghĩ đến

Thiên nhiên, con người và động vật trên thế giới luôn ẩn chứa những sự thật làm chúng ta không khỏi ngạc nhiên.
3

Bên trong ‘trang trại cày lượt view’ trên các mạng xã hội

Đài CNN cho biết năm ngoái, nhiếp ảnh gia người Anh Jack Latham dành ra 1 tháng ở Hà Nội để ghi lại hoạt động của 5 cơ sở chuyên giúp tăng lượt truy cập và mức độ tương tác trên mạng xã hội.
5

Cao thủ kỳ lạ của Kim Dung: 70 tuổi bắt đầu luyện võ, 120 tuổi trở thành vô địch thiên hạ

Nhiều fan nguyên tác cho rằng cao thủ này có thể sánh ngang với Trương Tam Phong.

Điểm đến gây ám ảnh: ban công chứa hàng trăm đầu búp bê dõi theo người đi đường

Bất chấp những lời đồn đại, đến nay, nơi này lại trở thành điểm du lịch hút khách, dù những người địa phương vẫn rỉ tai nhau sẽ không tới đây khi mặt trời tắt nắng.

Chế tạo siêu xe bằng gỗ cho con trai của ông bố Bắc Ninh

Thấy con trai vô cùng yêu thích ô tô, anh Trương Văn Đạo đã chế tạo ra nhiều “siêu xe” bằng gỗ để dành tặng con trai nhỏ của mình.

Năm 2021: Ngoài lịch thi đấu Euro, Người Việt tìm kiếm nội dung dạy và học trực tuyến nhiều nhất trên Google

Google vừa công bố danh sách những nội dung được người dùng Internet tìm kiếm nhiều nhất trên công cụ tìm kiếm phổ biến nhất hành tinh này trong năm 2021.

Du khách nô nức về Hội An nghe hát bài chòi

Đêm 7/12, TP Hội An (Quảng Nam) kỷ niệm 4 năm nghệ thuật bài chòi Trung bộ Việt Nam được ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại, thu hút đông đảo du khách đến tham gia, trải nghiệm.

Cá sấu sống trong ngôi đền hơn 70 năm chưa từng tấn công người

Con cá sấu sống trong ngôi đền nhỏ ở phía bắc Ấn Độ trở nên nổi tiếng sau khi được các hãng truyền thông đưa tin. Được biết, con vật đã sống ở đây hơn 70 năm và "ăn chay".

Hoa hậu Hòa bình Quốc tế Thùy Tiên mặc lại váy đêm đăng quang tham dự sự kiện

Ngày 7/12, Hoa hậu Hòa bình Thế giới Nguyễn Thúc Thùy Tiên cùng ba Á hậu của cuộc thi đã tham dự buổi phỏng vấn trên truyền hình Thái Lan.

Clip Đỗ Thị Hà và dàn người đẹp đi catwalk thu hút lượt xem "khủng"

Clip Đỗ Thị Hà và dàn người đẹp dự thi hoa hậu thế giới 2021 sải bước sành điệu như trình diễn thời trang thu hút hàng trăm nghìn lượt xem và nhiều bình luận trên mạng xã hội.

Ghép đôi thần tốc - Hotgirl tìm bạn trai điệu đà, thích trang điểm

"Em rất thích bạn nam nào chú ý vẻ bề ngoài, hơi điệu đà, "bánh bèo" một tí. Bạn nam nào ra đường đánh kem nền, kẻ lông mày là em yêu luôn", Hồng Hạnh nói.

Ích lợi của tính toán đám mây

Blog GS John VU - GS John Vu - 29/03/2024 13:00
Một người quản lí công ti viết cho tôi: “Công ti dịch vụ tính toán mây có kiểu phần mềm nào? Tại sao tôi cần lệ thuộc vào công ti bên ngoài để thực hiện chức năng hệ thông tin khi tôi đã có hệ thống CNTT của riêng tôi? Ích lợi là gì?”

Lý thuyết ‘3 con cá’ - Đàn ông bản lĩnh hay không, nằm ở cách suy nghĩ

Suy ngẫm - Diệu Đan - 29/03/2024 11:00
Khi con đường phía trước bị chặn lại, bạn cũng có thể lùi lại một bước và thường, bạn sẽ gặp được một bước ngoặt.

Nam sinh mắc chứng ngủ kỳ lạ, được thầy hiệu trưởng cõng suốt 2 năm đi tìm lời giải

Truyền cảm hứng - Nguyễn Phượng - 29/03/2024 10:00
Để cuộc đời học sinh không bị thất bại bởi căn bệnh lạ, thầy hiệu trưởng là cõng cậu bé đến khắp các bệnh viện để tìm ra nguyên nhân thực sự.

Sài Gòn một thuở - Dân Ông Tạ đó! 3: Nhớ sao thuở còn 'nhà quê'

Từ sách - Phim - Thảo Thảo - 29/03/2024 09:00
Khi nhớ về một xứ sở thân yêu, ta nhớ gì nhiều nhất? Đâu phải chỉ là những địa danh nổi tiếng, bề thế mà người ta hay check-in! Ta nhớ nhiều những thứ nhỏ nhắn, “quê mùa” hơn, như thúng xôi vỉa hè, hay một xe phở đêm khuya, thơm lừng…

Chữa lành đứa trẻ tổn thương bên trong - Chữa lành và kể chuyện liên quan như thế nào?

Từ sách - Phim - Quìn - 29/03/2024 08:00
Rất nhiều cá nhân dùng viết lách và kể chuyện để đối mặt với những giai đoạn khó khăn trong cuộc sống.

Cô gái cứu khách nước ngoài đột quỵ trong nhà hàng Đà Nẵng kể lại khoảnh khắc sinh tử "như trong phim"

Phong cách sống - Bích Chi - 28/03/2024 13:00
Đang ăn tối cùng bạn, thấy người đàn ông nước ngoài có dấu hiệu đột quỵ, chị Đặng Thị Hạ không nghĩ nhiều mà lập tức thực hiện cấp cứu ngưng tuần hoàn.

Đạo diễn Lê Hoàng: ‘Tôi nể các cô gái thuộc nhiều thơ hơn là cô gái có nhiều áo đẹp’

Truyền hình - Tiểu Vũ - 28/03/2024 12:00
Theo đạo diễn Lê Hoàng thì không người Việt Nam nào không thuộc thơ, vì vậy anh nói: “Tôi nể các cô gái thuộc nhiều thơ hơn là cô gái có nhiều áo đẹp”.

Lời tâm sự xót xa của bạn bè nam sinh bị đánh chết não: Gấp 1.000 chú hạc giấy mong phép màu xuất hiện

Truyền cảm hứng - PV - 28/03/2024 11:00
Rất nhiều người đang cầu chúc cho nam sinh lớp 8 N.H.Đ. (Hà Nội) vượt qua cơn nguy kịch.

Muốn con thành công, Đặng Lê Nguyên Vũ, Bill Gates, Rockefeller áp dụng 3 điều mà ai cũng nên tham khảo

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 28/03/2024 10:00
Đây đều là những phương pháp giáo dục con cái mà các bậc cha mẹ nên tham khảo để giúp con cái thành công, hạnh phúc trên đường đời.

Đắc nhân tâm - Một giọt mật ngọt hơn thùng nước đắng

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 28/03/2024 09:00
Có thể bạn chưa bao giờ bị gọi đến để giải quyết một vụ đình công hay nói chuyện với một hội đồng. Nhưng nếu bạn muốn được giảm tiền thuê nhà thì thái độ tiếp cận thân mật có thể giúp được bạn không?

Tu giữa đời thường - Điều tồi tệ nhất đối với tình trạng căng thẳng kinh niên là gì?

Từ sách - Phim - Quìn - 28/03/2024 08:00
Nhịp sống hiện đại khiến chúng ta không thật sự ở trong chế độ “nghỉ ngơi và tiêu hóa” đủ để có thể trở lại trạng thái cân bằng vốn có. Chính vì vậy chúng ta luôn sống trong trạng thái căng thẳng kinh niên.

Bất chấp nguy hiểm, cô gái nặng 45kg một mình đi thuyền vòng quanh thế giới

Phong cách sống - Ngô Trung Dũng - 27/03/2024 12:00
Cole Brauer (29 tuổi) đã vượt qua quãng đường khoảng 48.280km để trở thành người phụ nữ Mỹ đầu tiên đi vòng quanh thế giới bằng thuyền.

Đằng sau việc 'tải lậu' phim bom tấn 3 Body Problem của Netflix tăng đột biến ở Trung Quốc

Điện ảnh - Sơn Vân - 27/03/2024 11:00
Sự gia tăng đột biến việc vi phạm bản quyền trực tuyến series phim 3 Body Problem của Netflix ở Trung Quốc phản ánh sự quan tâm mãnh liệt của người dân nước này về việc hãng phát trực tuyến Mỹ xử lý như thế nào với tiểu thuyết khoa học viễn tưởng nổi tiếng trên toàn cầu.

50 tư duy của tỷ phú Jeff Bezos đế chế Amazon, ai cũng có thể học lỏm

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 27/03/2024 10:00
Tỷ phú Jeff Bezos đã áp dụng một số nguyên tắc nhất định trong cuộc sống, công việc để đạt được kết quả tốt.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 6, 29/03/2024