Christopher Columbus khám phá châu Mỹ hay người Viking?

Anh Tú (lược dịch)10/12/2021 11:30
Christopher Columbus khám phá châu Mỹ hay người Viking?

Tại sao người Viking đến châu Mỹ trước nhưng Columbus lại được ghi nhận công lao? Liệu đây là một thành quả hàng hải vĩ đại hay là hệ quả không lường trước của một âm mưu tìm đường đi sang Ấn Độ?

Christopher Columbus là nhà thám hiểm vĩ đại nhất thế giới, điều này thì ai cũng biết. Tên tuổi của Columbus gắn liền với việc người châu Âu phát hiện ra châu Mỹ cách đây hơn 500 năm. Nhưng theo Headtopics, không phải Columbus mà chính người Viking đã vượt Đại Tây Dương và đến lục địa này đầu tiên. Kiến thức về Bắc Mỹ đã được giới hàng hải châu Âu biết trước Columbus. Và điều này củng cố thêm một nghi án lịch sử.

Trước hết, cần phải kể bối cảnh lịch sử ở châu Âu thời điểm trước khi Columbus giong thuyền ra Đại Tây Dương. Thời đó, vua Henry đệ tứ của Tây Ban Nha - được biết đến với biệt danh "Kẻ bất lực" vì sự yếu đuối của mình, cả trên ngai vàng và cả ​​trong phòng tân hôn - nhà vua qua đời vào năm 1474.

juana.jpg
Người thừa kế hợp pháp của Henry là Juana de Trastámara mới 13 tuổi

Sau khi Henry đệ tứ qua đời đã diễn ra một cuộc chiến tranh giành ngôi kế vị bất phân thắng bại kéo dài. Một bên là Juana de Trastámara mới 13 tuổi, là phe ủng hộ người thừa kế hợp pháp của Henry. Phe còn lại là do Công chúa xứ Castile, Isabel và chồng bà là Ferdinand – quý tộc xứ Aragon lãnh đạo. Bồ Đào Nha, đối thủ nhỏ hơn nhiều của Tây Ban Nha về tự nhiên, trong nhiều thế kỷ, chọn đứng về phía những người trung thành với dòng dõi chính thống của vua Henry.

hiepuoc.jpg
Hiệp ước Alcacovas/Toledo

Cuộc nội chiến kết thúc vào năm 1480, với Hiệp ước Alcáçovas / Toledo. Theo đó, Bồ Đào Nha rút lui sự ủng hộ dành cho Juana; đổi lại, Isabel và Fernando hứa sẽ không xâm phạm các tuyến đường thương mại phía Đại Tây Dương mà Bồ Đào Nha từ lâu muốn độc quyền khai thác. Để có được tuyến giao thương trên biển như thế, Bồ Đào Nha khi ấy đã dày công thu thập về rất nhiều thứ như hướng gió, thủy lưu, địa hình… liên quan đến các khu vực Đại Tây Dương. Có thể nói người Bồ Đào Nha đã tiến xa trong khoa học địa lý và hàng hải liên quan đến Đại Tây Dương.

Thế nhưng, sau khi có được giang sơn Tây Ban Nha, phe Isabel và Fernando không giữ lời lâu vì tuyến hàng hải này quá béo bở. Tây Ban Nha ngay lập tức bắt đầu vi phạm Hiệp ước Alcáçovas. Việc buôn bán vàng của Bồ Đào Nha với Ghana quá hấp dẫn khiến người Tây Ban Nha cũng bị mê hoặc.

joao-ii.jpg
Vua John đệ nhị của Bồ Đào Nha

Trong khi đó, Bồ Đào Nha lại bắt đầu có chuyện. Vua John đệ nhị lên ngôi Bồ Đào Nha vào năm 1481, đảo ngược chính sách của vua cha. Tiên vương Bồ Đào Nha là một nhà cai trị yếu ớt khi đã trao quá nhiều đặc quyền cho giới quý tộc.

Bị thu hồi quyền lợi, nhiều quý tộc nổi dậy ở Bồ Đào Nha nhưng John đệ nhị là một nhà ngoại giao khôn ngoan. Vua John đệ nhị đã kịp liên minh với các lực lượng ngoại bang và cả các dòng tu trên khắp châu Âu để đối phó. Cùng với một mạng lưới gián điệp rộng khắp, John đệ nhị đã giăng ra một cái bẫy để tóm gọn và xử tử thủ lĩnh nhóm nổi loạn..

Về phía Tây Ban Nha, lúc này do nữ hoàng Isabel trị vì. Sau khi trở mặt hủy bỏ Hiệp ước Alcáçovas, bà này quay sang ủng hộ những kẻ phản bội ở Bồ Đào Nha. Do vậy, khi âm mưu nổi dậy bị bại lộ, nhiều kẻ trong giới quý tộc Bồ Đào Nha đã chạy sang Tây Ban Nha xin tị nạn và xây dựng cơ sở kháng chiến chống lại John đệ nhị của Bồ Đào Nha. Nổi bật trong số những người đào tẩu là hai cháu trai bên nhà vợ của Christopher Columbus và đẩy nhân vật chính trong câu chuyện của chúng ta vào cảnh đời phiêu bạt.

columbus.jpg
Christopher Columbus khám phá châu Mỹ là thành quả từ một âm mưu?

Columbus ngoài việc là một trong những thủy thủ Bồ Đào Nha dày dạn kinh nghiệm nhất, trên thực tế, còn là một tay chân thân tín bí mật của John đệ nhị. Việc Columbus theo chân các quý tộc chạy sang Tây Ban Nha có vẻ là một âm mưu. Sau khi sang Tây Ban Nha tị nạn, Columbus đã có 3 cuộc gặp bí mật với John đệ nhị. Riêng lần thứ hai vào năm 1488 được cho là bàn bạc liên quan đến một bí mật hàng hải: tìm cách đi vòng qua Mũi Hảo vọng ở cực nam châu Phi để thiết lập con đường hàng hải ngắn nhất đến Ấn Độ.

Lập tuyến đường biển đến Ấn Độ khi đó thực sự mở ra một lối đi kỳ diệu vì ngả đường bộ khi ấy coi như bị tắc khi châu Âu đang thánh chiến dữ dội với người Hồi giáo tại Trung Đông. Nếu khơi thông đường biển đến Ấn Độ thì Bồ Đào Nha độc quyền nhiều việc kinh doanh tại châu Âu nhưng ý định này cần phải giữ bí mật tuyệt đối.

Người Bồ Đào Nha là những người châu Âu đầu tiên thực hiện các cuộc thám hiểm tìm kiếm Xích đạo. Vào khoảng năm 1470, họ khám phá ra quần đảo São Tomé và Príncipe nằm ở vịnh Guinea, tức là chỗ lõm nhất của châu Phi nếu nhìn lên bản đồ. Đến năm 1485, các kỹ thuật viên chuyên nghiệp người Bồ Đào Nha đã chế tạo ra các biểu đồ và bảng - dựa trên độ cao của mặt trời ở Xích đạo - cho phép các nhà hàng hải xác định vị trí của họ vào ban ngày. Trong khi vua John đệ nhị luôn cập nhật cho Columbus tất cả những phát triển tiên tiến trong khoa học hàng hải thì vị vua cáo già này cũng tung các thông tin sai lệch cho những nơi khác nghe lỏm.

Các gián điệp của John đệ nhị đã dành nhiều năm để truy lùng những kẻ phản bội nhất trên khắp Tây Ban Nha, Pháp và Anh. Ấy vậy mà họ chẳng hề động đến sợi lông chân của Columbus và điều đó cho thấy ông không thuộc danh sách những kẻ phản bội bị truy lùng, bởi ông chính là tay trong của vua Bồ Đào Nha. Cả Columbus và cháu trai của ông, Don Lopo de Albuquerque (Bá tước Penamacor) đều chạy trốn khỏi Bồ Đào Nha cùng một lúc, ẩn náu tại triều đình Isabel dưới danh tính giả, và cổ súy cho các cuộc tấn công vào tuyến hàng hải tại Đại Tây Dương vốn là độc quyền của Bồ Đào Nha. Trong khi Lopo bị truy đuổi gắt gao, cuối cùng bị ám sát tại Seville thì ngược lại, Columbus trong suốt 8 năm cư trú ở Tây Ban Nha, thậm chí dừng lại ở Bồ Đào Nha trong ba trong bốn chuyến đi của mình chẳng hề bị làm sao.

Vậy tại sao Columbus lại giúp Tây Ban Nha khám phá ra châu Mỹ chứ không phải là giúp Bồ Đào Nha của vua John đệ nhị anh minh.

Một giả thuyết được đưa ra là Tây Ban Nha muốn dùng Columbus để đi khám phá ra con đường hàng hải thông thương với Ấn Độ. Điều này có vẻ hợp lý hơn là tài trợ cho một chuyến đi tốn kém giương buồm ra đại dương tìm một mục tiêu không rõ ràng.

viking.jpg
Người Viking đã đến châu Mỹ trước

Các nhà sử học ngày nay hầu như tin rằng Columbus không phải là người châu Âu đầu tiên đến châu Mỹ, tức là có những người trước đã tới nhưng họ không ý thức được đó là một miền đất mới đáng lưu tâm. Đồng thời, những câu chuyện rằng Columbus đã phát minh ra ý tưởng đi thuyền về phía tây để tìm miền đất mới chỉ là kể cho vui vì như đã nói không ai tài trợ cho chuyến đi tốn kém vô bổ như vậy. Ngay cả chuyện Columbus vui mừng vì tưởng rằng mình đã cập bến Ấn Độ cũng là chuyện không đáng tin cậy.

Các nghiên cứu mới cho thấy không chỉ người Viking mà đến người Bồ Đào Nha cũng thật sự đã đến châu Mỹ trước Columbus và họ giong thuyền chạy dọc bờ biển từ Canada đến Argentina. Họ nhận thấy rằng ở đây giống như vùng đất chết, không có thương cảng nào xuất hiện, không sẵn hàng hóa và do đó không có tiềm năng khai thác thương mại nào ở đó để so sánh với Ấn Độ.

Với thói quen dùng gián điệp, vua John đệ nhị cho giữ bí mật này và cài bẫy người Tây Ban Nha. Vua Bồ Đào Nha dùng Columbus làm mồi nhử để dẫn cả đoàn thuyền Tây Ban Nha thay vì đi xuống phía nam tìm đường vòng qua mũi Hảo vọng hướng về Ấn Độ thì lại giong thuyền sang phía Tây và cập bến châu Mỹ.

Việc lập kế hoạch phi thường này kể thì ngắn nhưng đó là cả 7 năm thuyết phục những người hoài nghi rằng chuyến đi là có thể thực hiện được. Việc trang bị một hạm đội và chất hàng hóa cho buôn bán được tiến hành chu đáo khi Bồ Đào Nha chuẩn bị sẵn cả quế để Columbus làm bằng chứng với triều đình Tây Ban Nha rằng mình đã đến Ấn Độ.

qua-dia-cau-martin-behaim.jpg
Quả địa cầu của Behaim

Trong một nhiệm vụ bí mật khác, Martin Behaim, một thành viên hiệp sĩ dòng đền của Hội Kitô Bồ Đào Nha, còn chế tạo một quả địa cầu dựa trên lý thuyết của Toscanelli rằng Đông Á nằm ngay bên kia… Đại Tây Dương. Quả địa cầu này giờ vẫn tồn tại. Những người Bồ Đào Nha tị nạn cũng "đánh hơi" được âm mưu đó đã cảnh báo chính triều đình Tây Ban Nha rằng họ đang bị vua John đệ nhị lừa dối. Tuy nhiên, họ không đủ tiếng nói để lật mặt âm mưu này.

Mưu đồ của vua Bồ Đào Nha thành công khi Tây Ban Nha tốn một số tiền lớn để đưa hạm đội ra khơi mà không tìm thấy Ấn Độ nào hết. Tuy nhiên, Tây Ban Nha lại ăn đậm khi phát hiện ra châu Mỹ và khai thác những lợi ích kinh tế to lớn mà người Bồ Đào Nha đã bỏ qua.

Theo thông tin từ The Portuguese Columbus: Secret Agent of King John II của Maxcarenhas Barreto, Reginald A Brown. 


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Có phải vì biểu ca, Vương Ngữ Yên rời bỏ Đoàn Dự, câu trả lời đến từ Vân Trung Hạc

Vì sao Đoàn Dự thất bại trong cuộc chinh phục trái tim Vương Ngữ Yên?
3

Tại sao Tiểu Long Nữ và Vương Ngữ Yên có dung mạo giống nhau?

Tiểu Long Nữ và Vương Ngữ Yên sở hữu dung mạo giống nhau đến kinh ngạc.
4

Dương Quá chết dưới tay cao thủ, người đã tạo ra tuyệt kỹ từ Ngọc Nữ Tâm Kinh?

Có một cao thủ ẩn danh với võ công thâm hậu được cho là có liên quan đến cái chết bí ẩn của Dương Quá, sự thật là gì?
5

Tại sao sân bay bổ nhiệm hai chú chó làm giám đốc?

Theo lý giải của giới chức thành phố Odate (Nhật Bản), 2 chú chó giống Akita được bổ nhiệm làm giám đốc sân bay để kỷ niệm hành trình 10 năm loài chó này đóng vai trò chào đón du khách.

Điểm đến gây ám ảnh: ban công chứa hàng trăm đầu búp bê dõi theo người đi đường

Bất chấp những lời đồn đại, đến nay, nơi này lại trở thành điểm du lịch hút khách, dù những người địa phương vẫn rỉ tai nhau sẽ không tới đây khi mặt trời tắt nắng.

Chế tạo siêu xe bằng gỗ cho con trai của ông bố Bắc Ninh

Thấy con trai vô cùng yêu thích ô tô, anh Trương Văn Đạo đã chế tạo ra nhiều “siêu xe” bằng gỗ để dành tặng con trai nhỏ của mình.

Năm 2021: Ngoài lịch thi đấu Euro, Người Việt tìm kiếm nội dung dạy và học trực tuyến nhiều nhất trên Google

Google vừa công bố danh sách những nội dung được người dùng Internet tìm kiếm nhiều nhất trên công cụ tìm kiếm phổ biến nhất hành tinh này trong năm 2021.

Du khách nô nức về Hội An nghe hát bài chòi

Đêm 7/12, TP Hội An (Quảng Nam) kỷ niệm 4 năm nghệ thuật bài chòi Trung bộ Việt Nam được ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại, thu hút đông đảo du khách đến tham gia, trải nghiệm.

Cá sấu sống trong ngôi đền hơn 70 năm chưa từng tấn công người

Con cá sấu sống trong ngôi đền nhỏ ở phía bắc Ấn Độ trở nên nổi tiếng sau khi được các hãng truyền thông đưa tin. Được biết, con vật đã sống ở đây hơn 70 năm và "ăn chay".

Hoa hậu Hòa bình Quốc tế Thùy Tiên mặc lại váy đêm đăng quang tham dự sự kiện

Ngày 7/12, Hoa hậu Hòa bình Thế giới Nguyễn Thúc Thùy Tiên cùng ba Á hậu của cuộc thi đã tham dự buổi phỏng vấn trên truyền hình Thái Lan.

Clip Đỗ Thị Hà và dàn người đẹp đi catwalk thu hút lượt xem "khủng"

Clip Đỗ Thị Hà và dàn người đẹp dự thi hoa hậu thế giới 2021 sải bước sành điệu như trình diễn thời trang thu hút hàng trăm nghìn lượt xem và nhiều bình luận trên mạng xã hội.

Ghép đôi thần tốc - Hotgirl tìm bạn trai điệu đà, thích trang điểm

"Em rất thích bạn nam nào chú ý vẻ bề ngoài, hơi điệu đà, "bánh bèo" một tí. Bạn nam nào ra đường đánh kem nền, kẻ lông mày là em yêu luôn", Hồng Hạnh nói.

Mẹ sử dụng lò vi sóng theo cách rất tiện lợi lại tốt cho sức khỏe

Kỹ năng - Mỹ Diệu - 01/06/2025 12:00
Có thể bạn nghĩ rằng lò vi sóng chỉ có thể dùng để hâm nóng đồ ăn. Nhưng hãy để tôi cho bạn thấy cách mẹ tôi dùng nó, đúng là "gừng càng già càng cay"!.

Vì sao Âu Dương Phong hễ thấy hai cao thủ này là né tránh?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 01/06/2025 11:00
Điều gì ẩn giấu đằng sau thái độ khác biệt này của Âu Dương Phong?

Người đàn ông rong ruổi các tỉnh miền Tây chụp biển địa giới trước sáp nhập

Phong cách sống - Nguyễn Ngoan - 01/06/2025 10:00
Nghe tin các tỉnh miền Tây quê mình dự kiến sáp nhập, anh An dành 3 ngày chạy xe máy đến từng biển địa giới chụp ảnh lưu giữ kỷ niệm.

5 bài học dạy con của ''Vua dầu mỏ'' Rockefeller giúp gia tộc giàu 7 đời

Suy ngẫm - Khuê Hiền - 01/06/2025 09:00
Tỷ phú Rockefeller luôn đánh giá cao sự nỗ lực của mỗi cá nhân trên chặng đường làm giàu.

Khai mở hạnh phúc - Sáu lầm tưởng về hạnh phúc

Từ sách - Phim - TĐ - 01/06/2025 08:00
Chúng ta đã bắt đầu quyển sách bằng cách tìm hiểu xem hạnh phúc là gì, giờ là lúc để nghĩ xem hạnh phúc không phải là gì. 

Không phải Nữ Oa hay Tây Vương Mẫu, đây là nữ thần có thể giết Tôn Ngộ Không

Điện ảnh - Nguyệt Phạm - 31/05/2025 13:00
Bà là một vị thần quan trọng trong các tín ngưỡng dân gian.

Dịch vụ giúp "biến mất" khỏi Internet

Kỹ năng - Thái Nguyễn - 31/05/2025 12:00
Từ nhu cầu xóa dấu vết online đến dịch vụ “ẩn thân kỹ thuật số” bùng nổ, câu chuyện biến mất khỏi Internet đang dần trở thành trào lưu thời hiện đại.

Kiếm hiệp Kim Dung: Điều gì giúp Quách Tĩnh thắng được 4 cao thủ Ngư - Tiều - Canh - Độc?

Thư giãn - Quốc Tiệp - 31/05/2025 11:00
Chính sự kết hợp giữa sự chân thành của Quách Tĩnh và trí thông minh của Hoàng Dung đã giúp họ đến gặp được Nhất Đăng đại sư.

Gen Alpha - Thế hệ học trên TikTok, ôn thi qua hashtag

Phong cách sống - Trang Vũ - 31/05/2025 10:00
Thế hệ này đã biến việc học thành xu hướng, biến bài giảng thành nội dung viral.

Không còn bệnh tim - Bí mật cho trái tim khỏe mạnh từ một phân tử nhỏ bé kỳ diệu 

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 31/05/2025 09:00
Hãy đọc "Không còn bệnh tim" (No More Heart Disease) để khám phá những bí mật của trái tim và bắt đầu hành trình chăm sóc sức khỏe chủ động ngay hôm nay. Vì một trái tim khỏe mạnh, chính là nền tảng của một cuộc sống hạnh phúc và ý nghĩa.

55 nguyên tắc ứng xử thiết yếu để thành công - Đừng đợi đến khi con lớn mới dạy con cách ứng xử

Từ sách - Phim - Quìn - 31/05/2025 08:00
Là cha mẹ, ai cũng mong con mình trở thành người tử tế, tự lập và mạnh mẽ. Nhưng đó không phải là điều trẻ học được trong một sớm một chiều, mà là kết quả của sự rèn luyện từng ngày, bắt đầu từ những điều nhỏ nhất trong ứng xử hằng ngày.

Xem ‘Sex Education’, tôi ân hận vì nói với con: ‘Chuyện này không dành cho con nít’

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 30/05/2025 13:00
Tôi từng né tránh chuyện tình yêu, giới tính để bảo vệ con.

Vợ u não sống thực vật, chồng hát, nhảy mỗi ngày để đánh thức và phép màu xảy ra

Truyền cảm hứng - Nhật Thùy - 30/05/2025 12:00
Bác sỹ khuyên từ bỏ khi người vợ u não chuyển sang sống thực vật, tiền đã cạn, nhưng phép màu đã xảy ra sau nhiều tháng Deng nhảy và hát để cố gắng đánh thức cô.

Lotus Chat - ứng dụng vừa vượt Zalo, Messenger về lượt tải: Người dùng đánh giá gì?

Kỹ năng - Phan Trang - 30/05/2025 11:00
Lotus Chat - ứng dụng nhắn tin của người Việt đang nhận được nhiều đánh giá tích cực của người sử dụng.

Chuyện tình của Tổng thống Pháp cùng Phu nhân: Từ mối tình tuổi 15 với cô giáo đến hành trình khiến nước Pháp ngưỡng mộ

Phong cách sống - Phạm Trang - 30/05/2025 10:00
Từ những định kiến, ngờ vực, họ cùng nhau viết nên một câu chuyện tình hiếm có vượt thời gian.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 01/06/2025