Bên tách cà phê: Cà phê và khát vọng Đại Hàn

T.N.L09/03/2021 20:30
Bên tách cà phê: Cà phê và khát vọng Đại Hàn

Chỉ trong một thế hệ, Hàn Quốc đã chuyển mình từ một trong những nước nghèo nhất thế giới thành cường quốc kinh tế. Động lực của sự thay đổi này nằm ở khát vọng sáng tạo đổi mới mà người Hàn luôn vun bồi.

hinh-bia.jpg

Cà phê và giấc mộng đế quốc

Nửa sau thế kỉ 19 đến đầu thế kỉ 20 là giai đoạn biến động nhất trong lịch sử Hàn Quốc. Chủ nghĩa đế quốc từ châu Âu tràn qua châu Á, mang theo các khái niệm về văn minh lan rộng trong các đoàn thể quần chúng. Từ đây khởi lên những trăn trở về giấc mộng phản phong kiến và xây dựng quốc gia hiện đại.

Vua Gojong (Cao Tông) - vị vua cuối cùng của triều đại Joseon đã thực hiện cuộc chuyển đổi quan trọng, đưa Hàn Quốc từ vương triều phong kiến thành nhà nước cận đại, xưng danh Đế quốc Đại Hàn. Gojong trở thành hoàng đế đầu tiên và bắt đầu công cuộc cải cách, đặt nền tảng cơ bản cho sự phát triển của đất nước sau này.

hinh-02.jpg

Gojong từng du hành đến Mỹ, châu Âu, Nga và ông nhận ra Hàn Quốc đang tụt hậu so với phần còn lại của thế giới. Gojong cứng rắn thực thi các chính sách hiện đại hóa quốc gia. Dưới sự lãnh đạo của ông, lần đầu tiên Hàn Quốc có chính sách giáo dục bắt buộc, có học viện khoa học hiện đại, nhà in sách, văn phòng cấp bằng sáng chế, trung tâm toán học,… Gojong cũng bảo hộ các hoạt động nghiên cứu học hỏi tinh hoa văn hóa các cường quốc đương thời.

Năm 1882, Hàn - Mỹ ký Hiệp ước Hoà bình, Hữu nghị, Thương mại và Hàng hải. Đây là cột mốc quan trọng tạo thuận lợi cho cà phê – thức uống thời thượng lúc bấy giờ ở Mỹ du nhập vào Đế quốc Đại Hàn. Hoàng đế Gojong rất yêu thích thức uống đặc biệt khiến thần trí con người tỉnh táo và yêu cầu phục vụ cà phê trong hoàng gia.

Trong cung điện Deoksugung, Gojong xây dựng tòa nhà Seokjojeon theo phong cách phương Tây. Đây là nơi Hoàng đế Gojong uống cà phê cùng các bộ trưởng trong khi thảo luận vấn đề quốc gia. Đại sứ quán Nga tại Hàn Quốc lúc bấy giờ có một phụ nữ gốc Đức tên Antoinette Sontag (1845-1925) nổi tiếng pha chế cà phê ngon và am hiểu văn hóa Âu châu. Bà được mời vào hoàng cung phụ trách pha cà phê riêng cho hoàng gia. Đến năm 1902, Gojong hỗ trợ Antoinette Sontag mở quán cà phê đầu tiên ở thủ đô Seoul, Hàn Quốc. Loại hình quán cà phê thời kỳ đầu được gọi là Dabang dành riêng cho hoàng gia, chính trị gia, giới thượng lưu và các nhà ngoại giao. Thủ tướng Anh Winston Churchill, tiểu thuyết gia Jack London, Mark Twain đều đã từng đến quán cà phê này.

Chỉ trong thời gian ngắn, quán cà phê trở thành nơi gặp gỡ của những nhân vật có tầm ảnh hưởng và giới trí thức ủng hộ cải cách. Quán cà phê Sontag đóng vai trò quan trọng đến mức có thể xem là trung tâm ngoại giao của Đế quốc Đại Hàn lúc bấy giờ. Nhóm các nhà khai sáng khao khát thúc đẩy tự cường quốc gia “Jeongdong-gurakbu” đã hoạt động chủ yếu ở đây. Tờ báo Daehan Maeil Shinbo luận về các vấn đề thời cuộc xã hội nhằm khai sáng cho người Hàn hiểu biết hơn về quốc gia cũng được ra đời tại quán cà phê này. Có thể nói hầu hết các phong trào đổi mới đã được thảo luận ở quán cà phê Sontag. Trong những năm cải cách, Hàn Quốc thực hiện hàng trăm dự án hiện đại hóa toàn diện trên các lĩnh vực chính trị lẫn đời sống nhân sinh. Đầu thế kỷ 20, Đế quốc Đại Hàn đã được công nhận là một cường quốc ở Đông Á.

hinh-03.jpg

Năm 1910, Nhật Bản chiếm đóng Hàn Quốc, tham vọng đồng hóa người Hàn. Giai đoạn này phong trào yêu nước triển khai mạnh mẽ dưới dạng các phong trào văn hóa, mục tiêu nhấn mạnh vào tính quan trọng của việc nuôi dưỡng, vun bồi nội lực chuẩn bị cho độc lập dân tộc. Đặc trưng tiêu biểu là nhu cầu khẳng định bản sắc – bản thể thông qua hệ thống các biểu tượng, giá trị tượng trưng làm trụ cột cho tính chính thể dân tộc.

Từ sau phong trào Độc lập Samil (sự kiện xúc tác cho việc thành lập Chính phủ lâm thời Đại Hàn Dân Quốc) hàng quán cà phê phát triển và phổ biến sâu rộng hơn vào đời sống xã hội Hàn Quốc. Năm 1927, giới văn nhân nghệ sĩ Hàn Quốc mở quán cà phê theo phong cách riêng. Những quán cà phê đầu tiên do người Hàn Quốc điều hành như Kakadu, Jebidabang, Cafe Tsuru sử dụng nội thất đại diện văn hóa Hàn Quốc hiện đại được sáng tạo bởi các họa sĩ, nhiếp ảnh gia, nghệ nhân Hàn. Quán cà phê được tổ chức như không gian trải nghiệm văn hóa và thức tỉnh thời đại, là nơi tổ chức các sự kiện triển lãm nghệ thuật, thảo luận văn học và biểu diễn âm nhạc... Nhà thơ thiên tài Lee Sang, Lee Kwang- soo, tiểu thuyết gia Kim Yoo-jeong, Park Tae-won, họa sĩ Koo Bon-woong đã sáng tạo phần lớn các tác phẩm lay động tư tưởng dân chúng tại quán cà phê.

Nỗ lực thay đổi, nhưng khi thế chiến II kết thúc, Hàn Quốc rơi vào cuộc chiến chia cắt Bắc – Nam gây thiệt hại nặng nề, biến Hàn Quốc thành một trong những nước nghèo nhất thế giới.

Cà phê và tinh thần dám thách thức thất bại

Những năm 1950 - 1960, hầu hết người dân Hàn Quốc lâm cảnh đói nghèo, không thể đảm bảo nhu cầu sống tối thiểu. Giữa khó khăn cùng cực, chính phủ Hàn Quốc phát động phong trào Saemaul Undong, một lần nữa đánh thức khát vọng Đại Hàn. Hàn Quốc đã có một giấc ngủ dài trong những năm thuộc địa và tranh chiến, người dân phải thức tỉnh cùng nhau hành động. Nguồn lực tự nhiên có hạn, nhưng sức sáng tạo và nỗ lực của con người là vô hạn, phong trào Saemaul Undong kêu gọi người Hàn hãy khao khát “một cuộc sống tốt hơn”, hãy khắc sâu tinh thần “cùng nhau chúng ta có thể làm được”.

hinh-04.jpg

Về cơ bản, Saemaul Undong tập trung tăng trưởng phi vật chất, một chiến lược tạo ra sự thay đổi xã hội thông qua việc thiết lập lối sống mới, chuyển hóa ý thức cộng đồng và đào luyện năng lực cá nhân. Người Hàn Quốc hiểu rằng, muốn trở thành một dân tộc lớn thì mỗi cá nhân phải nghĩ lớn. Một cá nhân khởi nghiệp, sẽ có một cộng đồng hỗ trợ. Những con người có ý chí vươn lên, có tinh thần tiến thủ bất chấp nghịch cảnh như Chung Ju-yung (nhà sáng lập Tập đoàn Hyundai), Kim Woo-jung (nhà sáng lập Tập đoàn Daewoo), Lee Byung-chul (nhà sáng lập Tập đoàn Samsung), Koo In Hwoi (nhà sáng tập Tập đoàn LG)… được tin tưởng giao phó trách nhiệm gánh vác các mục tiêu lớn trong chiến lược phát triển nền kinh tế quốc gia.

Người dân tham gia Saemaul Undong bằng các sáng kiến đóng góp vào những dự án phát triển chung. Có thể nói đây là một hình thức hợp lực trí tuệ cộng đồng, khơi dậy thái độ sống năng động và sáng tạo nhằm thúc đẩy tiến trình đổi mới nhanh, toàn diện vì một tương lai đáng mơ ước.

Hàng quán cà phê giai đoạn này tăng trưởng nhanh chóng, những năm 1960 - 1970, Hàn Quốc có hơn 5.000 quán cà phê. Không gian hàng quán cà phê là nơi những nhân tài sáng tạo khởi sự nên những kế hoạch lớn. Quán cà phê Haklim Tea House nằm đối diện Trường Đại học Quốc gia Seoul được gọi tên là “Giảng đường thứ 25” vì đây là nơi gặp gỡ, chia sẻ các nghiên cứu của giới trí thức tiến bộ với sinh viên. Quán cà phê Eagle Tea House ở Shinchon, quán Doksuri Teahouse gần đại học Yonsei là nơi những thanh niên trẻ bàn luận các mối quan tâm về thời đại. Quán Galchae Coffee House, Baeknok Coffee House luôn luôn chứa đầy tạp chí và các bản thảo của giới văn nhân, nghệ sĩ. Những quán cà phê Dongdong, Obis Cabin ở Myeong-dong và Shelbourg ở Jongno-gu là nơi khởi đầu thời kỳ hoàng kim của loại hình cà phê âm nhạc.

Giới doanh nhân sử dụng quán cà phê như phòng làm việc không chính thức khi chưa đủ khả năng mở văn phòng riêng. Quán cà phê Myeongdabang mang phong cách hiện đại lúc nào cũng đông nghịt doanh nhân. Quán cà phê Deawon, Woobong, Jim, Byeol là nơi làm việc thường xuyên của rất nhiều chủ sở hữu các doanh nghiệp Hàn Quốc giai đoạn đổi mới. Thậm chí, người quản lý quán cà phê cũng đảm đương nhiệm vụ thư ký cho những doanh nhân này và các công ty gọi chung là “công ty quán cà phê”. Khu thương mại Jongno là trung tâm tập kết của hàng loạt quán cà phê như Hangaram, Asia, Gyeongseong, Namgung, Shinsa, Kukje, Jeil, Danseongsa... đó đều là những không gian thương mại dành cho người trẻ ôm mộng khởi nghiệp.

hinh-05.jpg

Năm 1977, Lotte Industries giới thiệu máy bán cà phê tự động tại Hàn Quốc. Chỉ trong một năm, hơn 1.100 máy bán cà phê tự động đã được lắp đặt tại các địa điểm công cộng lớn, các văn phòng công ty, phòng chờ thư viện, khuôn viên trường đại học,… kỷ lục trung bình mỗi ngày có hơn 150.000 cốc cà phê được bán ra. Kể từ đó, Hàn Quốc trở thành một trong những quốc gia tiêu thụ cà phê tăng trưởng nhanh nhất trên thế giới.

Đổi mới và sáng tạo là động lực thúc đẩy kinh tế xã hội Hàn Quốc. Khát vọng Đại Hàn đã thực sự được đánh thức. Cuối thế kỷ 20, Hàn Quốc là một trong những nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh nhất trong lịch sử thế giới hiện đại. Những năm 1980, hai tập đoàn Samsung, Hyundai được xếp vào danh sách 50 doanh nghiệp lớn nhất thế giới. Cuối năm 1995, Hàn Quốc được xếp hạng nền kinh tế lớn thứ 11 trên thế giới, rũ bỏ hình ảnh thuộc địa nghèo đói.

Thay đổi hệ cảm thức là tiền đề thay đổi cung cách hành động. Từ một dân tộc kiệt quệ sau chiến tranh, một quốc gia không có bất kỳ tài nguyên nào khác đã đạt kỳ tích chỉ với cuộc cách mạng tư duy và năng lượng sáng tạo. Suốt diễn trình băng mình về phía trước, cà phê vẫn luôn là thức uống lý tưởng đánh thức khát vọng sáng tạo, góp phần cơ bản vào việc khởi tạo ý chí tự cường, để mỗi một cá nhân dấn thân vào sự nghiệp đổi thay vận mệnh thần kỳ của dân tộc.

Chung Ju-yung, nhà sáng lập Tập đoàn Hyundai, tác giả tự truyện “Không bao giờ là thất bại, tất cả là thử thách” đã khẳng định “ Nền kinh tế Hàn Quốc phát triển như ngày hôm nay là dựa vào ý chí bất khuất của con người sáng tạo”. Đây cũng là một trong 100 cuốn sách quý thuộc tủ sách Nền Tảng Đổi Đời được Nhà sáng lập - Chủ tịch Tập đoàn Trung Nguyên Legend Đặng Lê Nguyên Vũ tâm huyết tuyển chọn và trao tặng đến hàng chục triệu thanh niên Việt, thôi thúc thế hệ trẻ có khát vọng lớn, có chí hướng lớn, khởi nghiệp kiến quốc để cùng nhau tạo nên một nước Việt hùng cường và ảnh hưởng.

Đón đọc kỳ sau: Brazil từ thuộc địa trở thành cường quốc cà phê thế giới.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Sài Gòn từng là 'Paris thu nhỏ' trong mắt người Pháp

Theo PGS.TS Trần Thị Mai, trong quá khứ, người phương Tây ví Sài Gòn còn lớn hơn Băng Cốc của Vương quốc Xiêm và không thua kém một số thành phố ở châu Âu. Vì vậy, họ đã từng quyết tâm xây dựng Sài Gòn thành một 'Paris thu nhỏ'.

Bộ tranh thần thoại 7 bức có sức mê hoặc suốt 440 năm

Vẻ đẹp gợi cảm và sức mạnh quyền lực trong tranh Titian thể hiện sự nắm bắt tâm lý rất tốt của ông đối với các nhà quý tộc đương thời - những người say mê ái tình và săn bắn.

Tìm thấy bức họa 'Bữa tối cuối cùng' thất lạc của danh họa người Ý Titian ở một nhà thờ Anh

Bức họa "Bữa tối cuối cùng" vốn được treo trong một nhà thờ ở hạt Herefordshire (Anh) trong 110 năm qua rất có thể là một tác phẩm bị thất lạc của danh họa người Ý Titian (1488 - 1576).

Kiểm định bảo vật chiếc trâm cài tóc của mẹ kế: Bất ngờ với 5 chữ trên cây trâm

Một vị chuyên gia hồi hộp hỏi: "Tôi thật sự không tin vào mắt mình! Xin cụ cho biết xuất thân của cụ từ đâu và người mẹ kế đã để lại cây trâm này cho cụ là ai?"

Angelina Jolie đem bán tranh do Brad Pitt tặng, thu về lợi lớn

Một bức tranh hiếm từng được thực hiện bởi cựu Thủ tướng Anh Winston Churchill (1874 - 1965) đã vừa được nữ diễn viên Angelina Jolie bán ra thị trường với mức giá phá vỡ kỷ lục đấu giá.

Oiran - kỹ nữ cao cấp thời Edo tại Nhật: Nhan sắc lộng lẫy, thu nhập tiền tỷ và những bí mật ít người biết

Kỹ nữ là một nghề có lịch sử kéo dài song hành cùng những năm tháng thăng trầm của đất nước Mặt trời mọc.

Trò chơi Pokémon chiếm lĩnh thế giới và Nhật Bản thành công trong tiếp thị văn hóa như thế nào?

Các trò chơi "Pocket Monsters: Red" và "Pocket Monsters: Green" lần đầu tiên được phát hành tại Nhật Bản vào năm 1996. 25 năm sau, những nhân vật hư cấu trong Pokémon dường như chiếm lĩnh cả thế giới.

Nét độc đáo của ngôi chùa 500 năm tuổi giữa lòng thành phố Sóc Trăng

Chùa Kh’Leang là một trong những ngôi chùa cổ ở Sóc Trăng, được xây dựng vào năm 1532 đến nay đã qua 21 đời sư trụ trì. Trong khuôn viên chùa có trường học và ký túc xá cho các vị sư.

Lần đầu tiên được xem tranh Van Gogh giấu kín suốt một thế kỷ

Bức tranh do danh họa Vincent Van Gogh vẽ từ năm 1887 lần đầu tiên được trưng bày để công chúng chiêm ngưỡng sau hơn một thế kỷ giấu kín.

Tôi đọc người đọc mỗi ngày - Làm báo chân chính là cần đối thoại với người đọc mỗi ngày

Từ sách - Phim - Đan Thanh - 21/06/2025 14:00
"Tôi đọc người đọc mỗi ngày" là một câu chuyện nghề nghiệp, tinh lọc từ sổ tay biên tập của nhà báo Huỳnh Sơn Phước, sau 40 năm hành nghề tại báo Tuổi Trẻ.

Hàng chục nghìn webcam kết nối Internet đang vô tình 'phản chủ'

Kỹ năng - Anh Tú - 21/06/2025 13:00
Theo một nghiên cứu mới từ công ty an ninh mạng Bitsight, hơn 40.000 webcam trên toàn thế giới đang ở trong tình trạng có thể truy cập công khai qua Internet – thường là mà chủ nhân không hề hay biết.

Xem "Sex Education", tôi bẽ bàng nhận ra lý do con luôn quý bạn hơn quý mẹ

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 21/06/2025 12:00
Tôi cố hết sức để gần gũi, tâm sự với con. Nhưng đáp lại, con chỉ thích đi chơi với bạn.

Kiếm hiệp Kim Dung: Cao thủ duy nhất chết vì võ công do chính mình tạo ra

Thư giãn - Quốc Tiệp - 21/06/2025 11:00
Nhậm Ngã Hành là một nhân vật nổi bật trong tiểu thuyết Tiếu ngạo giang hồ của cố nhà văn Kim Dung, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả.

Gemini phát triển tính năng tóm tắt nội dung PDF trong Google Drive

Kỹ năng - Anh Tú - 21/06/2025 10:00
Google đang mở rộng khả năng của Gemini bằng cách sử dụng trợ lý AI này để tóm tắt nội dung PDF trong Google Drive. Đặc biệt là lần này, tính năng không chỉ đơn thuần dừng ở việc tạo bản tóm tắt.

Xuất hiện ‘người chuột chũi’ dưới lòng thành phố làm rúng động cõi mạng

Phong cách sống - Anh Dũng - 21/06/2025 09:00
Câu chuyện về người phụ nữ xuất hiện tại miêng cống thoát nước đã lan truyền khắp mạng xã hội thời gian qua. Đằng sau những hình ảnh không ngờ ấy lại là thực trạng đáng buồn của cả một cộng đồng dân cư.

Giáo dục đích thực của 'Hạnh phúc tuổi trẻ'

Từ sách - Phim - Hồ lam - 21/06/2025 08:00
Theo triết gia J. Krishnamurti, việc so sánh bản thân với người khác, với con người mình nên là, với ai đó may mắn hơn sẽ làm giảm giá trị, sai lệch quan điểm, bản sắc của mỗi cá nhân.

Chân dung kẻ "sống lỗi"

Suy ngẫm - S.A - 20/06/2025 13:00
Bạn luôn cảm thấy người khác làm sai với mình, nhưng đã bao giờ tự thấy mình đối xử với bản thân cũng không ra gì chưa?

Xem "Sex Education", tôi xấu hổ nhận ra chính mình đang đẩy con trai ra khỏi nhà

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 20/06/2025 12:00
Tôi luôn nghĩ rằng mọi thứ mình làm là vì tốt cho con. Bởi tôi quá yêu con mà thôi.

ChatGPT nâng cấp giọng nói, tạo cảm giác như trò chuyện với người thực

Kỹ năng - Anh Tú - 20/06/2025 11:00
OpenAI đã cải tiến chế độ giọng nói của ChatGPT, nhằm giúp người dùng có cảm giác như đang nói chuyện với một người thật.

Dịch vụ cho thuê "người lắng nghe không phán xét" nở rộ ở TP.HCM, Hà Nội

Phong cách sống - S.A - 20/06/2025 10:00
Người cung cấp dịch vụ chỉ nghe - không đưa ra phán xét, không tư vấn tâm lý. Người tìm đến chỉ cần trút sạch tâm sự, không sợ ai bàn tán chuyện của mình. Thế là 2 bên đều vui.

TP.HCM đóng Cổng Dịch vụ công

Kỹ năng - Q.Huy - 20/06/2025 09:28
Trung tâm Chuyển đổi số TPHCM vừa thông tin chính thức về việc đóng Cổng Dịch vụ công thành phố. Kể từ 21h ngày 18/6, Cổng Dịch vụ công trực tuyến TPHCM được đóng để hợp nhất với Cổng Dịch vụ công quốc gia từ ngày 19/6.

Cuộc đời rực rỡ của Gillian Lynne: Từ cô bé bị trường từ chối dạy trở thành vũ công huyền thoại

Truyền cảm hứng - Tiểu Ngạn - 20/06/2025 09:00
Gillian Lynne là minh chứng sống cho câu nói "Không gì là không thể" và câu chuyện cuộc đời bà đã thành nguồn cảm hứng cho nhiều bậc cha mẹ trong hành trình dạy dỗ con cái.

Bạn đang chăm sóc bản thân thật sự hay... tiêu tiền cho bớt mệt?

Từ sách - Phim - Quìn - 20/06/2025 08:00
"Chăm sóc bản thân" đang dần trở thành một lối sống thời thượng – với spa, shopping, và những trải nghiệm sang chảnh. Nhưng liệu tất cả những điều đó có thực sự giúp bạn chữa lành? Hay chỉ là cách để tạm thời làm dịu đi sự mệt mỏi từ bên trong?

OpenAI nâng cấp một loạt công cụ cho ChatGPT phục vụ doanh nghiệp

Kỹ năng - Anh Tú - 19/06/2025 13:00
Với nỗ lực ngày càng tập trung vào nhóm người dùng doanh nghiệp, OpenAI vừa công bố hàng loạt nâng cấp mới cho ChatGPT.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 22/06/2025