Bức họa "Bữa tối cuối cùng" vốn được treo trong một nhà thờ ở hạt Herefordshire (Anh) trong 110 năm qua rất có thể là một tác phẩm bị thất lạc của danh họa người Ý Titian (1488 - 1576).
Mới đây, nhà nghiên cứu hội họa người Anh Ronald Moore đã cho ra mắt một đầu sách tổng hợp những kết quả nghiên cứu của ông xung quanh một bức họa nằm trong nhà thờ St Michael and All Angels ở thị trấn Ledbury, theo ông Moore, đây chính là một tác phẩm hội họa bị lãng quên của danh họa Titian. Ông Moore đã có những phát hiện quan trọng trong quá trình phục chế tác phẩm.
Bức tranh khổ lớn với chiều dài gần 4 mét này có những nét đặc trưng trong phong cách hội họa của Titian. Nhà nghiên cứu Ronald Moore tin rằng tác phẩm này có thể không do Titian đích thân thực hiện từ đầu đến cuối, nhưng rất có thể tác phẩm thuộc về xưởng vẽ do Titian sở hữu, chứa đựng những ý tưởng, phác họa của Titian và được các học trò thực hiện dưới sự giám sát của ông.
Trong tranh, một trong các tông đồ của Chúa có gương mặt rất giống diện mạo của danh họa Titian lúc sinh thời. Khi nghiên cứu kỹ tác phẩm bằng phương pháp chụp chiếu để phát hiện ra những chi tiết nằm ẩn dưới lớp màu vẽ, người ta còn phát hiện ra chữ ký của danh họa.
Nhà nghiên cứu hội họa Ronald Moore quan tâm tới bức họa này sau khi tìm thấy một lá thư được viết từ năm 1775 bởi một người từng sở hữu tác phẩm này - nhà sưu tầm hội họa John Skippe. Ông này chia sẻ trong thư rằng bức tranh vốn được một tu viện ở Venice (Ý) đặt hàng với xưởng vẽ của Titian.
Chân dung của Titian (phải) thời trẻ được khắc họa trong diện mạo của một tông đồ (trái).
Chữ ký của Titian xuất hiện trên một chiếc bình màu đen, đây cũng là vị trí đặt chữ ký của Titian trên một bức "Bữa tối cuối cùng" khác.
Ông John Skippe, vốn cũng là một họa sĩ, đã viết trong thư rằng ông mua bức tranh này từ một tu viện ở Venice, và khẳng định đây chính là tác phẩm của Titian.
Về sau này, tác phẩm này được tặng cho nhà thờ St Michael and All Angels ở thị trấn Ledbury (Anh) bởi một hậu duệ của ông Skippe vào năm 1909. Nhưng ở thời điểm trao tặng, những manh mối xác thực cho thấy đây là tác phẩm của Titian đã bị quên lãng.
Ông Moore bắt đầu nghiên cứu kỹ tác phẩm này sau khi được nhà thờ St Michael and All Angels mời tới phục chế một tác phẩm khác. Trong quãng thời gian 3 năm, ông Moore đã nghiên cứu kỹ lưỡng tác phẩm này.
"Có rất nhiều tác phẩm hội họa được treo trong các nhà thờ, thoạt trông có vẻ đều là tranh được thực hiện bởi các bậc thầy hội họa, nhưng kỳ thực đó đều là những tác phẩm học theo phong cách của các bậc thầy và được thực hiện ở giai đoạn sau. Với bức tranh này, tôi cảm nhận thấy nó khá đặc biệt, nhưng tôi không biết kỳ thực tác phẩm đặc biệt tới mức nào, cho tới khi bắt tay vào nghiên cứu kỹ lưỡng", ông Moore cho hay.
Trong quá trình tiến hành phục chế tác phẩm, ông Moore kinh ngạc nhận thấy có chữ ký của Titian xuất hiện trên tác phẩm, hơn thế, chân dung của một tông đồ được khắc họa trong tác phẩm rất giống với diện mạo của danh họa Titian thời trẻ.
Chữ ký này giờ đây chỉ còn được nhìn thấy mờ mờ qua chụp chiếu.
Nhà thờ St Michael and All Angels ở thị trấn Ledbury (Anh).
Sự giống nhau ở khắc họa chân dung của nhân vật tông đồ với chân dung của danh họa Titian không chỉ đơn thuần được xác nhận bằng mắt thường, mà còn bằng cách sử dụng các phần mềm nhận diện gương mặt để so sánh mức độ tương đồng. Kết quả cho thấy các đường nét của tai, mắt, mũi... đều ăn khớp.
Chữ ký của Titian trên tranh nằm ẩn trong hình ảnh chiếc bình màu đen đặt trên sàn, đây cũng chính là vị trí chữ ký của Titian được đặt trên một bức "Bữa tối cuối cùng" khác vốn cũng do ông thực hiện.
Bích Ngọc
Theo Daily Mail
