Trung Quốc thời xưa có câu "Nhất Lữ, nhị Triệu, tam Điển Vi, tứ Quan, ngũ Mã, lục Trương Phi" hàm ý xếp hạng 6 chiến tướng mạnh nhất thời đại loạn lạc, trong đó Lữ Bố đứng đầu, được mệnh danh là "Chiến thần mạnh nhất Tam Quốc". Các tướng còn lại là Triệu Vân, Điển Vi, Quan Vũ, Mã Siêu, Trương Phi lần lượt xếp sau.
Do ảnh hưởng của tiểu thuyết dã sử đồ sộ Tam Quốc Diễn Nghĩa - một trong Tứ Đại Danh Tác của Trung Quốc do La Quán Trung chấp bút vào thế kỷ 14 theo phương pháp "7 phần thực, 3 phần hư" - cùng nhiều loại hình nghệ thuật dân gian khác nhau mà Lữ Bố luôn tồn tại trong tâm thức thế hệ sau này với tư cách là "Chiến thần" đệ nhất thiên hạ.
Trận Hổ Lao Quan năm 190 khi ấy được La Quán Trung "họa" rất sắc nét sức mạnh thiên hạ không ai sánh bằng của Lữ Bố. Trong điển cố "Tam anh chiến Lữ Bố", Lữ Bố đơn thương độc mã giao đấu với 3 huynh đệ nhà Lưu Bị mà không hề nao núng, chùn chân. Thậm chí, người này còn không hề bị trầy da xước thịt.
Sức mạnh vạn người khó địch của 3 huynh đệ Lưu Bị, Quan Vũ, Trương Phi gộp lại mới có thể sánh ngang Lữ Bố. Điều này cho thấy Lữ Bố dũng mãnh, bền bỉ, phi phàm nhường nào.
Tuy nhiên, trong chính sử, Lữ Bố chưa từng giết một danh tướng nào. Chiến tích cả đời của Lữ Bố là giết chết 2 người, khiến 2 người bị thương. Không ai trong số đó là danh tướng.
1. Thể lực phi thường, giỏi đánh cận chiến, cưỡi ngựa bắn cung thiên hạ vô song
Tuy chiến tích của Lữ Bố chỉ ở mức tầm thường nhưng sức mạnh thực lực của người này lại đạt đến độ thiên hạ vô song. Điển cố "Tam anh chiến Lữ Bố" là tình tiết hư cấu trong trận đánh cũng hư cấu của La Quán Trung, tuy nhiên, thực tế Lữ Bố đã giao đấu với Quan Vũ và Trương Phi.
Cả hai hổ tướng nhà Thục Hán liên thủ đánh Lữ Bố nhưng dù có trải qua bao nhiêu hiệp đấu thì cũng khó có thể đánh bại Lữ Bố bởi Phi tướng này có sức bền hơn người cùng thể lực vô cùng phi thường.
Tại cổng thành Bộc Dương, Lữ Bố một lần nữa chứng minh sức mạnh vô địch thiên hạ của mình khi bất phân thắng bại sau 20 hiệp đấu với vị tướng mạnh nhất của Tào Tháo là "Hổ hầu" Hứa Chử. Tào Tháo theo dõi trận đánh nhanh chóng nhận thấy Hứa Chử có nguy cơ thất bại nên lệnh cho 5 võ tướng của mình là Điển Vi, Hạ Hầu Đôn, Hạ Hầu Uyên, Lý Điển và Nhạc Tiến liên thủ cùng lúc tấn công Lữ Bố.
Bị 6 danh tướng Tào Ngụy bao vây tấn công, Lữ Bố không những không bị đánh bại mà còn thoát khỏi vòng vây một cách ngoạn mục.
Quan Vũ, Trương Phi, Hứa Chử, Điển Vi đều là những chiến tướng vang danh khắp thiên hạ thời Tam Quốc, vậy mà, trước Lữ Bố, không ai trong số họ có cơ hội chiến thắng.
Ngoài giỏi đánh cận chiến, Lữ Bố còn giỏi cưỡi ngựa, bắn cung. Cuốn “Tam Quốc Chí: Tiểu sử Lữ Bố” viết rằng Lữ Bố “có cung có ngựa, thể lực phi thường nên được gọi là Phi tướng”.
Sở hữu hai bảo vật hiếm có trên đời là ngựa Xích Thố và Phương Thiên Họa Kích, cộng thêm thể lực phi phàm, Lữ Bố đã khiến không ít kẻ thất kinh khi mới nghe danh. Tất cả điều đó hội tụ để tạo nên một "Chiến thần" vô địch thiên hạ.
2. Biết mình biết ta, điều binh khiển tướng như thần
Các cuốn sách "Ngụy Thư" và "Lữ Bố truyện" đều viết rằng, Lữ Bố sinh ra trong một gia đình phú hào. Ngay từ nhỏ, Lữ Bố đã tinh thông võ nghệ, nắm vững cầm kỳ thi họa. Sở thích lớn nhất của Lữ Bố là luyện đao kiếm, côn quyền. Nhờ đó, ngay từ khi còn thiếu niên, Lữ Bố nổi tiếng khắp đất Cửu Nguyên là một tài năng võ nghệ, dũng cảm, thông minh hơn người.
Nhờ thường xuyên đọc sách, tinh thông binh pháp, sau này lớn lên được giữ chức chủ bạ chuyên cai quản sổ sách văn thư bộ tịch của quân lính mà Lữ Bố có thể biết được ít nhiều tài cầm quân về sau.
Sau khi Lữ Bố giết Đổng Trác ở Trường An năm 192, thuộc hạ của Đổng Trác là Lý Giác cùng nhiều tướng khác đã tập hợp lực lượng được 10 vạn quân, quay lại tấn công Lữ Bố ở Trường An để trả thù cho chủ công.
Baidu thông tin rằng, trong trận Trường An, khi tướng Quách Dĩ dưới trướng Đổng Trác mang vạn quân đến bao vây phía bắc thành, Lữ Bố đã chủ động dẫn quân ra khỏi thành nghênh chiến: "Hãy lệnh cho binh, mã rút lui. Ta và ngươi sẽ giao đấu để phân định thắng thua".
Lẽ dĩ nhiên, Quách Dĩ không bỏ qua cơ hội này. Cả hai lao vào giao đấu. Lữ Bố đâm trúng Quách Dĩ nhưng người này không chết mà được quân tả hữu lao lên ứng chiến, cứu thành công. Khi quân của Quách Dĩ tràn vào thành, Lữ Bố biết binh lực của mình không thể đấu lại vạn binh đang khát trả thù của Lý Giác và Quách Dĩ bèn dẫn hàng trăm kỵ binh chạy ra khỏi cửa ải Vũ Quan (Thiểm Tây ngày nay).
Trước sự truy đuổi gay gắt của Quách Dĩ, Lữ Bố phải chạy sang đầu phục Viên Thiệu. Tại đây, nhờ tài năng dụng binh của mình mà Lữ Bố đánh bại tướng khởi nghĩa Khăn Vàng là Trương Yên. Trong trận Thường Sơn năm 192, các tướng Thành Liêm, Ngụy Việt cùng Lữ Bố dẫn vài chục kỵ binh tinh nhuệ dũng cảm xông thẳng vào trại địch có hàng vạn quân cùng hàng nghìn kỵ binh mà đánh. Sau 10 ngày, quân của Trương Yên đại bại.
Chiến tích này đã chứng minh danh hiệu “Phi tướng” không hề hư danh của Lữ Bố. Chiến tường này không chỉ giỏi võ nghệ mà khả năng cầm quân trong chiến đấu cũng kỳ tài không kém ai.
Chỉ tiếc rằng, mãnh tướng thiện chiến này chết khá trẻ.
Năm Kiến An thứ ba (198), Lữ Bố bị Tào Tháo bao vây thành Hạ Bì. Vài tháng sau đó đầu hàng và cuối cùng bị Tào Tháo treo cổ. Việc xuất hiện sớm từ hồi thứ 3 và kết thúc tại hồi 19 trong Tam Quốc Diễn Nghĩa phần nào cho thấy kết cục cay đắng của chiến thần mạnh nhất thời Tam Quốc Lữ Bố.
Cái chết của Lữ Bố bộc lộ điểm yếu lớn nhất của người này chính là không có mục tiêu lâu dài và rõ ràng. Hãy nhìn vào Lưu Bị, người hết lòng vì nhà Hán. Khi yếu thế, Lưu Bị từng nương tựa vào Tào Tháo, rồi sau đó tập hợp lực lượng đủ mạnh rồi tấn công ngược Tào. Tuy vậy, không ai chỉ trích Lưu Bị bởi người đời biết mục tiêu lớn của ông là lập nên nhà Thục Hán.
Ngược lại, Lữ Bố chưa bao giờ tìm được mục tiêu lâu dài của mình, mà ngày càng bị ám ảnh bởi sự được và mất trong thành tích cá nhân.
Không có tham vọng tranh đoạt thiên hạ, chiến thần đệ nhất thiên hạ Lữ Bố cuối cùng đã thất lạc trong thời Tam Quốc trong khi các thế lực không ngừng phát triển mạnh mẽ. Lữ Bố vì thế mà trở thành “bàn đạp” vẻ vang cho sự trỗi dậy của những anh hùng thực sự.
Dẫu vậy, dân gian vẫn luôn truyền tụng câu nói: "Nhân trung Lã Bố, mã trung Xích Thố" để tôn vinh hai cực phẩm nhân - mã oai phong, lẫm liệt một thời này.
Tham khảo: KKNews, Sina, The Paper, Baidu