Tam quốc diễn nghĩa tổng cộng xuất hiện hơn 30 vị chư hầu, những người này, đại khái được chia làm 6 cấp bậc. Con người ở các cấp độ khác nhau cũng sẽ có những kết cục khác nhau.
Thay vì ngẩng lên ngưỡng mộ ánh hào quang của người khác, chi bằng tự tay thắp sáng lên ngọn đèn trong tim mình. Thành công, thản nhiên, thất bại, điềm tĩnh, bất kể xuân ấm hoa nở, hay đông buốt tuyết rơi, cũng đều phải học cách đối mặt với mọi thứ.
Lưu Bị dùng nhân đức để thu phục nhân tâm. Người như vậy đi đâu cũng được người quý mến. Tào Tháo anh dũng quyết đoán, dù có rơi vào tình cảnh hiểm nghèo nào cũng luôn tìm ra lối ra cho mình.
Tam Quốc Diễn Nghĩa" viết về lịch sử nhưng lại phơi bày nhân tính, đến nay vẫn có ý nghĩa vô cùng to lớn. Có thể nói đó là "gợi ý sống" và cũng là "sách giáo khoa trường đời".
