Công nghệ thay đổi và thị trường việc làm

GS John Vu27/01/2023 12:00
Công nghệ thay đổi và thị trường việc làm

Microsoft vừa công bố đang giảm 18,000 việc làm, HP cũng cắt giảm 16,000 việc làm. Tôi lo lắng vì con tôi đang học Khoa học máy tính, chúng tôi không biết điều đó nghĩa là gì và tương lai sẽ là gì.”

Hôm qua một người bạn gọi điện cho tôi và hỏi: “Trong nhiều năm, anh đã viết rằng có thiếu hụt người có kĩ năng công nghệ nhưng Microsoft vừa mới công bố rằng họ đang giảm 18,000 việc làm, HP cũng công bố cắt giảm 16,000 việc làm, Intel cũng giảm trên 6000 công nhân và nhiều công ti công nghệ đang lập kế hoạch sa thải sớm. Anh có thể giải thích điều đó được không? Tôi lo lắng vì con tôi đang học Khoa học máy tính, chúng tôi không biết điều đó nghĩa là gì và tương lai sẽ là gì.”

Tôi bảo anh ấy: “Theo báo cáo công nghiệp, đã có trên 50,000 sa thải trong công nghiệp công nghệ năm nay và nó sẽ tiếp tục vì các công ti đang loại bỏ công nhân không năng suất. Vấn đề này sinh ra do công nghệ thay đổi và mọi người không thể thay đổi cùng điều đó được. Ngày nay các công ti cần công nhân có kĩ năng mới, KHÔNG phải kĩ năng ngày hôm qua. Hiện thời công nghệ Máy tính cá nhân (PC) đang bị thay thế bởi công nghệ di động, cho nên nếu kĩ năng của anh có liên qua tới “Window XP” của Microsoft thì chúng là lạc hậu nhưng nếu kĩ năng của anh là trong IOS và Android di động thì anh không phải lo. Thay đổi này bắt đầu ở Mĩ bây giờ nhưng sớm sẽ có tác động lớn tới các nước khác và sẽ có nhiều người nữa bị mất việc làm.”

Anh ấy choáng: “Điều gì sẽ xảy ra cho những người vẫn trong đại học học về Khoa học máy tính như con tôi?”

Tôi giải thích: “Anh không phải lo lắng cho con anh đâu. Thanh niên ngày nay đã lớn lên cùng công nghệ và họ có nhiều ưu thế trong cạnh tranh việc làm. Nếu anh dạo quanh trong các công ti công nghệ như Apple, Google, Facebook, Amazon hay LinkedIn anh sẽ thấy nhiều người quản lí trong độ tuổi ba mươi, và người phát triển trong độ tuổi hai mươi. Anh sẽ không thấy nhiều người trong độ tuổi bốn mươi hay già hơn vì những công nhân trẻ này có thể nhận nhiều trách nhiệm và lĩnh lương cao. Nhưng nếu anh đi sang các công ti công nghệ già hơn như Microsoft, Intel, IBM, HP, hay Cisco anh có thể thấy nhiều người ở độ tuổi bốn mươi hay già hơn và một số bị sa thải. Vài tháng trước, đã có một cuộc điều tra công nghiệp thấy những người đang trong độ tuổi bốn mươi và năm mươi bị mất việc làm KHÔNG phải vì tuổi tác của họ mà bởi vì kĩ năng của họ bị lỗi thời và họ không còn năng suất nữa.

Với người già hơn, thị trường việc làm thay đổi nhanh chóng này là nguồn sợ hãi nhưng với người trẻ hơn, nó là nguồn cơ hội. Ngày nay thay đổi đang xảy ra nhiều nhất trong các mức quản lí nơi công ti đang gạt bỏ những người quản lí không còn hiệu quả, người không thể thay đổi được cùng công nghệ và “làm phẳng” cấu trúc công ti cho hiệu quả. Phong cách quan liêu cũ mất rồi. Những người ngồi đằng sau bàn giấy và ra lệnh đã qua rồi. Những người dành phần lớn thời gian của họ để đi họp sẽ bị loại bỏ. Với công nghệ thông tin, các công ti không cần những người quản lí “kiểu cổ” này vì nhiều điều đang được tự động hoá và được kiểm soát bởi máy tính.”

Anh ấy không thoải mái: “Nhưng điều gì sẽ xảy ra khi con trai tôi tốt nghiệp, liệu nó có việc làm không?”

Tôi giải thích: “Anh không phải lo; tôi chắc là khi tốt nghiệp cháu sẽ có vài đề nghị việc làm vì có nhu cầu cao về những người có kĩ năng hiện thời. Điều cháu học trong trường bây giờ là điều công nghiệp cần. Ngày nay các công ti công nghệ đang gạt bỏ những người với kĩ năng lỗi thời, những người đã tốt nghiệp hai mươi hay ba mươi năm trước nhưng không giữ cho kĩ năng của họ được cập nhật, những người chuyển vào các vị trí quản lí rồi trở thành không năng suất. Nếu anh nhìn vào công nghiệp ngày nay, rõ ràng là các kĩ năng có nhu cầu cao là trong di động, tính toán mây, an ninh và Big data. Những người đã tốt nghiệp hai mươi hay ba mươi năm trước đã được đào tạo trong các công nghệ PC mà không còn được cần tới nữa.

Không lâu trước đây, Microsoft, Dell, HP, Intel, Sony đã từng là những công ti hàng đầu nhưng ngày nay Google, Apple, Facebook, Samsung, LG là những người lãnh đạo mới. Dell đang chuyển vào Tính toán mây; HP đang chuyển vào kinh doanh dịch vụ; Sony đóng dòng PC Vaio của họ và dừng xây dựng PC; IBM đã làm điều đó nhiều năm trước. Các công ti khác đang phụ thuộc vào công nghệ PC như Cisco, EMC, Juniper đang chịu đựng thất thiệt nữa và những người làm việc trong các công nghệ liên quan tới PC đang mất việc làm.”

“Điều chúng ta đang thấy ngày nay là kết quả của thay đổi công nghệ và tác động của nó. Với toàn cầu hoá, cạnh tranh là dữ dội trong các công ti. Doanh nghiệp cũng thay đổi nữa vì anh không thể đứng yên mà phải mở rộng nhanh chóng sang các khu vực khác TRƯỚC đối thủ cạnh tranh của anh. Ba mươi năm qua, Microsoft là công ti hàng đầu nhưng ngày nay nó đang cố bắt kịp với những công ti khác. Anh nghĩ tại sao Google đang chuyển nhanh chóng vào di động, robotics và ngay cả vào xe hơi tự lái? Tại sao Apple đang dùng iPods để thâu tóm thị trường âm nhạc hay iPads để thâu tóm kinh doanh e-book? Tại sao Amazon đang bành trướng trực tuyến bán sách và CD vào việc bán mọi thứ và chuyển vào trong kinh doanh tính toán mây? Tất cả những thay đổi này đang tạo ra nhu cầu khổng lồ về công nhân có kĩ năng cao.

Về căn bản những người có kĩ năng cao này được hậu đãi với nhiều tiền. Hơn một nửa những người giầu nhất trên trái đất tới từ khu vực công nghệ thông tin; nhiều người trong số họ vẫn còn rất trẻ. Trong thời thay đổi nhanh này, tri thức và kĩ năng là mọi thứ, nếu anh có chúng anh sẽ không phải lo lắng. Đó là lí do tại sao tôi bao giờ cũng nhấn mạnh rằng để thành công trong thế kỉ 21; mọi người phải phát triển thái độ học cả đời để giữ cho kĩ năng của mình được cập nhật.”

“Ngày nay nhiều công ti đang sụt giảm và sa thải công nhân nhưng các công ti khác đang thịnh vượng, phát triển và thuê người. Apple, Samsung, LG, Google, Amazon, Facebook, Twitter, và LinkedIn toàn là những người lãnh đạo nhưng trong tương lai, khi công nghệ thay đổi tôi chắc sẽ có nhiều công ti mới nữa. Nếu con anh hiểu điều này và phát triển các kĩ năng được cần trong các khu vực có nhu cầu cao như di động, tính toán mây, an ninh và big data thì cháu sẽ làm rất tốt.”

Anh ấy hỏi: “Nhưng tôi không biết nó đang học gì trong trường bên cạng Khoa học máy tính?”

Tôi bảo anh ấy: “Vậy thì anh phải hỏi cháu, con anh phải biết về điều này vì đó là nghề nghiệp của cháu và tương lai của cháu. Cháu đã chọn đúng lĩnh vực học tập nhưng cháu cũng cần hội tụ vào đúng khu vực tri thức chuyên gia để chắc rằng khi tốt nghiệp trong mấy năm tới, cháu có mọi kĩ năng mà công nghiệp cần.”


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Phía bên kia của công nghệ

Một giáo sư về xã hội học bảo tôi: “Trong cuộc khủng hoảng tài chính, nhiều người mất việc ở mức cao nhất trong nhiều năm. Nếu mọi sự không cải thiện sớm, họ sẽ không bao giờ có khả năng phục hồi khi việc làm của họ sẽ bị những người trẻ hơn sớm chiếm mất.”
2

Phỏng vấn xin việc các công ty toàn cầu

Tôi đã nhận được nhiều email hỏi về “việc làm với các công ti toàn cầu” mà tôi đã viết vài tuần trước đây. Nhiều người hỏi về cách qua được cuộc phỏng vấn với họ, cho nên sau đây là vài lời khuyên:

Dạy kĩ năng STEM

STEM (Khoa học, công nghệ, kĩ nghệ và toán học) là những kĩ năng và tri thức tạo nên nền tảng cho nền kinh tế được công nghệ dẫn lái của thế kỉ 21.

Nghề nghiệp trong An ninh máy tính

An ninh máy tính là mối quan ngại hàng đầu trong những người điều hành công ti. Khi nhiều cuộc tấn công cyber đang phức tạp lên, nhiều công ti thấy rằng họ không thể nào phát hiện và phòng thủ chống lại các cuộc tấn công này.

Xu hướng chuyển sang chuyên môn hoá

Do thay đổi công nghệ, thị trường việc làm công nghệ đang đổi từ đa ngành sang chuyên ngành.

Sách điện tử

Người ta dự đoán rằng trong mười năm nữa, sách in sẽ biến mất và nhiều sinh viên sẽ dùng e-books thay vì sách giáo khoa in.

Tác động của công nghệ

Theo báo cáo của chính phủ năm 2013, số công nhân Mĩ làm việc trong nông nghiệp đã sút giảm trên 55% trong năm mươi năm qua.

Xu hướng mới: tính di động thông tin

Ngày nay tốc độ là mọi thứ.

Tri thức và kỹ năng

Một thầy giáo trẻ hỏi tôi: “Chúng tôi muốn sinh viên học nhiều hơn và phát triển kĩ năng nhưng phần lớn các sinh viên chỉ muốn có bằng cấp. Làm sao chúng ta có thể thay đổi được niềm tin này?

Cải tiến giáo dục

Nhiều giáo viên không muốn dùng giáo trình mới, phương pháp dạy mới. Xin thầy lời khuyên.

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - Kỳ 1: 'Tôi không đơn độc'

Tôi nói với Joey rằng tôi muốn đám cưới này không chỉ dành riêng cho hai đứa, mà là để gắn kết một cộng đồng lại với nhau. Tôi muốn buổi lễ là một nghi thức của lòng biết ơn và sự gắn kết.

Sau 11 phút chết lâm sàng, người phụ nữ tỉnh dậy thốt lên: “Thế giới bên kia” vượt xa tưởng tượng

Suy ngẫm - Lam Chi - 06/08/2025 10:00
Câu chuyện của những người đã từng “chết đi sống lại” kể về “thế giới bên kia” khiến không ít người tò mò.

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - Kỳ 1: 'Tôi không đơn độc'

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 06/08/2025 09:00
Tôi nói với Joey rằng tôi muốn đám cưới này không chỉ dành riêng cho hai đứa, mà là để gắn kết một cộng đồng lại với nhau. Tôi muốn buổi lễ là một nghi thức của lòng biết ơn và sự gắn kết.

Tommy kể chuyện - tìm thấy mình

Tủ sách - FN - 06/08/2025 08:00
Cuộc đời mỗi người là một hành trình đi tìm câu trả lời cho những câu hỏi lớn về chính mình.

Cách khôi phục tin nhắn đã xóa trên Zalo cực đơn giản, kể cả tin nhắn cũ từ lâu cũng có thể lấy lại được

Kỹ năng - Nhật Hạ - 05/08/2025 13:00
Ấn ngay nút này nếu người dùng muốn khôi phục tin nhắn Zalo để “cứu nguy” những nội dung quan trọng.

Điểm kém, thiếu kỷ luật vẫn "đánh bại” học sinh giỏi nhất, đó là vì Nobita có một kiểu thông minh khác biệt

Điện ảnh - Thiên An - 05/08/2025 12:00
Nobita có thể hay bị điểm kém nhưng nếu nói cậu không thông minh thì cũng không đúng lắm đâu, chỉ là kiểu thông minh của Nobita rất khác biệt thôi.

Phát hiện 'nóng' về ChatGPT: Hàng nghìn cuộc trò chuyện bị rò rỉ công khai trên Google

Kỹ năng - Vũ Anh - 05/08/2025 11:00
Sự việc bắt đầu được chú ý khi một số chuyên gia bảo mật phát hiện các đoạn hội thoại có thể được truy cập dễ dàng chỉ bằng một truy vấn tìm kiếm đơn giản.

Lạm dụng AI, học sinh ngày càng học kém: ChatGPT, Gemini biến trẻ em thành những kẻ lười suy nghĩ

Suy ngẫm - Băng Băng - 05/08/2025 10:00
Bài làm thì như giáo sư đại học, nhưng khi hỏi miệng thì các học sinh không trả lời nổi câu đơn giản đang là hiện trạng tại nhiều nơi ở quốc gia này.

Không còn bệnh tim - Vì sao nói bệnh tim mạch là “kẻ giết người thầm lặng”?

Từ sách - Phim - Quìn - 05/08/2025 09:00
Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới, khoảng 17,9 triệu ca tử vong mỗi năm. Nhưng điều đáng sợ nhất là nó âm thầm len lỏi vào đời sống của chúng ta suốt nhiều năm mà không có triệu chứng rõ rệt nào.

"Phòng khám không thích đi làm”: Giải pháp tâm lý mới cho người trưởng thành mệt mỏi vì công việc

Phong cách sống - Ứng Hà Chi - 05/08/2025 08:00
Phòng khám điều trị cho những người cảm thấy cuộc sống làm việc của họ vô nghĩa đã gây ra nhiều sự thích thú trên mạng xã hội Trung Quốc.

Justin Timberlake: Kẻ hủy hoại Britney Spears và Janet Jackson, mắc bệnh truyền nhiễm khi cả thế giới quay lưng

Giải trí - Minh Hồng - 04/08/2025 13:00
Justin Timberlake từng là "hoàng tử nhạc Pop" vạn người mê, nhưng giờ đây chỉ còn là cái tên khiến khán giả chán ghét.

Điểm yếu chí mạng khiến trẻ 13 tuổi dễ bị thao túng và sa bẫy lừa đảo, cha mẹ cần làm ngay điều này

Kỹ năng - Đông - 04/08/2025 11:00
Tuổi 13 là thời điểm trẻ mong muốn trở thành người lớn nhưng vẫn cần được bảo vệ như một đứa trẻ.

Cơn sốt “quiet vacationing” và nỗi sợ vô hình của dân công sở

Phong cách sống - Cấm Hà - 04/08/2025 10:00
Không ít gen Y đang lén đi nghỉ mà không xin phép, vẫn giả vờ làm việc để tránh bị đánh giá. Xu hướng “quiet vacationing” đang bùng lên từ nỗi sợ và sự kiệt sức.

Sức mạnh của người thấu cảm – Khi nhạy cảm là món quà trong thế giới khắc nghiệt

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 04/08/2025 09:00
“Sức mạnh của người thấu cảm” là một lời kêu gọi mỗi chúng ta hãy nhìn nhận lại giá trị của bản thân, đặc biệt là những ai luôn cảm thấy mình “khác biệt” vì sự sâu sắc trong cảm xúc và nhận thức.

Những cái chết thương tâm và hàng chục chữ giá như: Đừng chỉ tiếc thương, đừng chỉ đổ lỗi...

Suy ngẫm - Bảo Tín - 04/08/2025 08:00
Đừng chờ đến khi nhìn thấy một đôi dép nhỏ bỏ lại bên bờ ao mới giật mình nhớ rằng, hôm qua mình quên dặn con "không được một mình đến gần hồ nước".
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 06/08/2025