Chuyện ít biết về nhạc sĩ Đỗ Lễ - tác giả 'Sang ngang', 'Tình phụ'

Tiểu Vũ (ghi)24/03/2021 17:30
Chuyện ít biết về nhạc sĩ Đỗ Lễ - tác giả 'Sang ngang', 'Tình phụ'

Cách đây 24 năm, vào ngày 24.3.1997, nhạc sĩ Đỗ Lễ - tác giả của hai ca khúc nổi tiếng “Sang ngang” và “Tình phụ” đã kết thúc đời mình bằng một liều thuốc Quinine cực mạnh trong căn nhà thuê trên đường Trần Đình Xu, Q.1, TP.HCM.

do_le.jpg
Nhạc sĩ Đỗ  Lễ  (1941-1997) - Ảnh: Tư liệu internet

Đỗ Lễ tên thật là Đỗ Hữu Lễ, sinh ngày 12.10 .1941 tại Hà Nội. Ông từng học Trường cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn (1953-1954), Đại học Khoa học Sài Gòn (1959), Đại học Luật khoa Sài Gòn (1963).

Đỗ Lễ tự học nhạc và bắt đầu sáng tác khi 15 tuổi. Bản nhạc nổi tiếng Sang ngang của ông được cho viết trong tình cảnh tuyệt vọng khi người ông yêu là ca sĩ Lệ Thanh lên xe hoa năm 1965.

Sau đó, ông kết hôn với nữ ca sĩ Hoài Xuân (người đầu tiên trình bày bài Sang ngang), hai người có với nhau 3 con và cuộc hôn nhân chỉ kéo dài 6 năm. Chán nản, ông sáng tác bài Tình phụ - nhạc chính trong phim Sóng tình có diễn viên nổi tiếng thời đó là Thẩm Thúy Hằng đóng vai chính. Ca khúc này được chọn vào vòng chung kết những nhạc phim hay nhất tại Đại hội Điện ảnh Á châu tổ chức tại Tokyo vào đầu thập niên 70.

163197544_4218441251500931_5800833986085060005_n.jpg
Cố  nhạc sĩ Đỗ Lễ - Ảnh: Đinh Thị Xuân Hòa 

Nhạc sĩ Đỗ Lễ cũng từng phụ trách một chương trình ca nhạc hằng tuần trên Đài Truyền hình Sài Gòn mang tên Thời trang nhạc tuyển. Chương trình quy tụ các ca sĩ như Hoàng Oanh, Khánh Ly, Thanh Lan, Ngọc Minh, Thanh Tuyền, Giao Linh, Hương Lan, Hoài Xuân, Carol Kim, Xuân Đào, Phương Hồng Hạnh, tam ca Sao Băng, 3 Con Mèo, 3 Trái Táo...

Sau tháng 4.1975, ông kiếm sống bằng cách mở lớp dạy nhạc.

Năm 1994, ông được thân nhân bảo lãnh sang định cư tại thành phố Philadelphia, tiểu bang Pennsylvania, Mỹ.

Ông trở về Việt Nam vào tháng 10.1996. Đến ngày 24.3.1997, ông đột ngột kết liễu đời mình bằng một liều quinine cực mạnh trong căn nhà thuê trên đường Trần Đình Xu, Q.1, TP.HCM. Ông để lại 2 lá thư tuyệt mệnh, một cho vợ và một cho một người bạn thân.

Cái chết của ông đã gây chấn động giới văn nghệ Sài Gòn thời đó, đặc biệt đối với những nghệ sĩ thân cận ông.

24 năm sau cái chết của ông, ngày 24.3.2021 bà Đinh Thị Xuân Hòa chủ phòng trà Tiếng Xưa tại Sài Gòn, cũng là người bạn thân thiết của nhạc sĩ Đỗ Lễ kể lại những ngày cuối đời của ông.

“Chắc là anh tự tử, Xuân Hòa ạ!

Vào một buổi sáng, thật sớm, tôi nhận được câu nói này từ máy điện thoại bàn. Tôi thật sự bất ngờ và ngạc nhiên, bỡ ngỡ vì không biết ai lại đùa sáng sớm như vậy. Tôi im lặng không trả lời và...

- Anh là Đỗ Lễ đây!

Tôi bật cười vì mới cuối tuần trước đây tôi đã đến nơi anh làm việc, chef d'orchestre tại khách sạn New World để hàn huyên mỗi khi rảnh việc. Và mọi việc vẫn bình thường , không có gì khác lạ.

Có lần ngồi tâm sự. Tôi có chút thắc mắc về bài hát Sang ngang của anh. Anh có chút ngần ngại rồi nói:

- Anh biết Xuân Hòa muốn hỏi gì rồi. Đây không phải là chuyện tình "đơn phương " như người đời, bạn bè đồn thổi đâu.

Thôi thì cứ tin như vậy để cuộc đời thêm vui, ca sĩ Lệ Thanh cũng “yêu” anh, nhưng vì anh nghèo quá, còn Lệ Thanh là người trong gia đình danh giá. Cô vì nghe lời gia đình nên phải bỏ anh để lấy chồng khác.

Đó là lý luận của chàng nhạc sĩ si tình. Với mối tình đớn đau này chàng nhạc sĩ họ Đỗ đã biện minh cho mối tình đơn phương này bằng nhạc phẩm Sang ngang.

"Thôi nín đi em/Lệ đẫm vai rồi/Buồn thương nhớ ơi/Anh hỡi đôi mình/Mộng nay đã tan/Tình đã dở dang/Em khóc những chiều/Anh xót xa nhiều/Thương cho tình yêu/Nỗi buồn chua cay/Khi lòng đổi thay…".

6u07hfv.jpg
Bìa bài hát Sang ngang- tác phẩm nổi tiếng của nhạc sĩ Đỗ Lễ in tại Sài Gòn trước 1975
 

Bà Xuân Hòa kể tiếp: “Tôi và mấy cô em thỉnh thoảng vẫn đến để xem anh làm việc, người nhạc sĩ hiền lành đến tội nghiệp. Anh quên hết sự đời khi trên tay có chỉ cây đàn guitar. Đây là niềm an ủi vô tận của nhạc sĩ Đỗ Lễ”.

Theo lời kể của bà Xuân Hòa, lúc sinh thời nhạc sĩ Đỗ Lễ cho rằng người hát bài Sang ngang hay nhất là ca sĩ Hoài Xuân. Sau ông lấy ca sĩ này làm vợ.

“Nhưng định mệnh một lần nữa lại đùa cợt với chàng nhạc sĩ hiền lành đến ngơ ngác trong tình trường. Qua thời gian hạnh phúc, có với nhau 3 người con, Hoài Xuân cũng ôm cầm sang thuyền khác.

Nhạc sĩ lại một lần nữa chấp nhận những đắng cay mà định mệnh đã dành cho anh. Anh không một lời oán trách nhưng một thời gian sau thì nhạc phẩm Tình phụ ra đời với những lời ca đầy đau đớn: “Chuyện tình mười mấy năm qua nay bỗng xót xa những khi sầu dâng. Còn đâu ngày quen biết nhau đã yêu em rồi, yêu cả cuộc đời. Khi em đã phụ lòng anh, nỡ phụ lòng anh, đau thương để lại xót xa vô vàn. Chỉ là bội ước những lời hẹn thề mà lòng tái tê".

164180012_4218441328167590_5414919590581832903_n-1-.jpg
Tình phụ - tác phẩm của Đỗ Lễ sau cuộc hôn nhân tan vỡ

“Từ những thất bại trong tình trường lẫn trong cuộc sống, nhạc sĩ Đỗ Lễ từ Mỹ trở về Việt Nam trong tâm trạng rã rời. Thế nhưng vẻ ngoài anh vẫn luôn giữ cho mình một nụ cười hiền lành thân thiện.

"Chỉ có những người thân thiết mới biết được những gì đang làm anh chao đảo, đang làm cho anh gần như không còn đứng vững nơi xứ người. Có lẽ như thế nên anh mới quay về Việt Nam, nơi anh từng đánh mất nhiều thứ, nhưng cũng là nơi có thể giúp anh quên đi mọi thứ mất mát thương đau…", bà Xuân Hòa viết.

Về thời gian nhạc sĩ Đỗ Lễ ở Việt Nam, bà Xuân Hòa kể: “Rồi có một ngày linh tính tôi như mách bảo có một chuyện gì đó đang xảy ra nên làm chàng nhạc sĩ Đỗ Lễ vui hơn, yêu đời hơn và nụ cười thường xuyên trên môi hơn những ngày đầu về Việt Nam.

Hôm đó Đỗ Lễ báo tin “Có lẽ anh sẽ về Hà Nội sống" rồi cười ha hả, thật vui. Một cô gái trẻ người Hà Nội đã làm ấm lòng chàng nhạc sĩ tài hoa của chúng ta. Và “con tim đã vui trở lại", Đỗ Lễ chỉn chu hơn trong ăn mặc và thậm chí còn ăn diện hơn, thi thoảng anh còn gắn vào cổ mấy cái foulard nhiều sắc màu hơn.

Tôi cảm thấy vui lây với tình cảm mới của ông anh. Nhưng sao trong tôi vẫn có một chút gì đó không ổn. Linh tính như báo trước với tôi một chuyện chẳng lành nào như đang sắp sửa xảy ra cho người nhạc sĩ tôi quý mến đó, vì qua một lần tình cờ tiếp xúc. Một tình cảm mà theo tôi khập khễnh ngay từ những cái nhìn, từ những đối thoại hai người đã dành cho nhau.

Một chút lo âu cho cuộc tình này, nhưng rồi công việc hằng ngày cứ như bánh xe lăn đi theo thời gian. Tôi đã không còn quan tâm với sự thay đổi này nữa, nhưng trong lòng vẫn luôn mong ông anh đừng gặp chuyện tình không đoạn kết, như đã qua.

Rồi một ngày tôi nhận được cuộc gọi:

- Chắc là anh tự tử Xuân Hòa ạ!

Tôi tưởng lại một chuyện đùa gì nữa đây của ông nhạc sĩ đa cảm, vì trước đây mỗi khi gặp chuyện gì không như ý là anh lại thường thốt câu "chỉ có cách tự tử ", dù là chuyện nhỏ. Đó là lý do tại sao tôi không quan tâm lắm về câu nói của anh.

Tôi trả lời "Thôi đi ông anh ơi! Bộ tính bắt chước Lê Công Tuấn Anh sao?". Anh im lặng, và trước khi cúp máy anh nói vừa mất 70 USD mà anh đã "đổ mồ hôi sôi nước mắt" trong những năm bôn ba xứ người dành dụm được…

tinh_phu_3.jpg
Những tác phẩm của nhạc sĩ Đỗ Lễ in tại Sài Gòn trước 1975

Tôi có chút lo âu và hiểu rằng lần này không phải chuyện đùa. Tôi dặn lòng là sẽ đến gặp anh ngay khi có thể. Tôi có chuyến đi ra ngoài thành phố một tuần lễ và thật sự bàng hoàng khi vào một buổi sáng có tờ báo đưa tin nhạc sĩ Đỗ Lễ qua đời. Lý do được ghi nhận ban đầu là tự tử, qua lá thư Đỗ Lễ để lại cho người thân.

Tôi đã không đến thăm anh lần cuối để tiễn biệt anh vì mặc cảm không đến ngay với anh để nghe anh tâm sự chuyện buồn trong những giờ phút không còn ai người thân bên cạnh đã làm tôi không dám đối diện với anh, dù anh đã mất.

38036523_2052985154713229_6238973672896331776_o.jpg
Bà Đinh Thị Xuân Hòa - chủ phòng trà Tiếng Xưa, một người bạn của nhạc sĩ Đỗ Lễ 

Tôi không dám khẳng định là sẽ làm anh bỏ đi ý định tự tử bởi anh đã chạm đến đỉnh của sự thất vọng, anh không còn lối thoát để tồn tại. Anh đã chịu thua, đã gục ngã, nhưng ít ra tôi cũng làm anh được nhẹ lòng trước khi không còn muốn hiện diện trên cõi đời ô trọc này. Tôi tự trách mình nhưng cũng trách anh sao lại nghĩ quẩn đến như vậy.

Tôi vẫn biết, qua cách đối nhân xử thế trong công việc hằng ngày, anh thiếu bản lĩnh của một người đàn ông. Rất ủy mị và yếu đuối nên dễ bị suy sụp. Anh giải quyết công việc bằng tình nhiều hơn lý.

Đó là lý do tại sao anh vẫn thường gặp nhiều khó khăn thất bại khi đối phó với công việc với cuộc sống hằng ngày. Nhất là trong giới showbiz, nơi mà nhạc sĩ Phạm Duy từng nói “chốn gió tanh mưa máu” đảo điên, điên đảo, đầy nghiệt ngã, không “lì đòn" thì sẽ không tồn tại. Dù có những tình huống cả tình lẫn lý đều không giải quyết được, chốn "gió tanh mưa máu” này.

al7.jpg
Hình ảnh thời trẻ của nhạc sĩ Đỗ Lễ - Ảnh: Tư liệu internet

Nói về cái chết của nhạc sĩ Đỗ Lễ, bà Xuân Hòa nhận định: “Một điều tôi chắc chắn và luôn khẳng định Đỗ Lễ không thể tự tử vì một số tiền đã ra đi không hẹn ngày về mà chính là sự hụt hẫng mất mát về mối tình mà anh đã dành cho những ngày cuối đời, đặt tất cả niềm tin cho một người con gái không phải của anh. Họ đến và đi theo kịch bản đã được đạo diễn chương trình, nó sẽ diễn ra sớm hay muộn mà thôi.

Nhạc sĩ Đỗ Lễ không còn thực hiện được ước nguyện "Anh sẽ về Hà Nội sống" như đã có lần anh tâm sự với tôi. Thôi thì như tôi đã thường nói, đó là định mệnh, mà định mệnh đã an bài thì không cách gì có thể thay đổi.

Ở một nơi nào đó, có lẽ anh đọc được những gì tôi kể về anh. Lúc này chắc anh đang mỉm cười về những ‘hỉ nộ ái ố” đời thường mà giờ đây không còn có thể đụng chạm đến anh nữa”.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Vì sao MV “Rực rỡ ngày mới” chạm đến cảm xúc nghệ sĩ và khán giả?

Sau khi ra mắt, MV "Rực rỡ ngày mới" nhận được nhiều phản hồi tích cực, những bình luận xúc động từ nghệ sĩ và khán giả.

2 tháng sau khi ca sĩ Lệ Thu mất, người con gái lớn cũng qua đời

Thông tin người con gái lớn của ca sĩ Lệ Thu vừa qua đời được cựu người mẫu Đức Tiến chia sẻ trên trang cá nhân.

Sắp chính thức công diễn 3 show diễn triệu đô tại Phú Quốc United Center

Lần đầu tiên tại Việt Nam, 3 siêu show trình diễn thực cảnh kết hợp công nghệ hiện đại mang tên "Tinh hoa Việt Nam", "Sắc màu Venice" và "Once Show" sẽ cùng hội tụ và công chiếu bắt đầu từ tháng 4/2021 tại Phú Quốc United Center.

‘Hãy yêu nhau đi’ kỷ niệm 20 năm ngày mất của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn

Hãy yêu nhau đi’ là chương trình âm nhạc đặc biệt kỷ niệm 20 năm ngày mất của nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn.

'Trong khi chờ đợi Godot' 70 năm vẫn thách thức người xem

Trong khi chờ đợi Godot’ của Samuel Beckett được xem là vở kịch có tác động mạnh mẽ trong thế kỷ 20. Vở kịch cho đến nay vẫn là bí ẩn thách thức người xem lẫn giới học thuật.

Nghệ sĩ Việt bức xúc khi bị chê bai, 'quấy rối' ngoại hình

Hàng loạt nghệ sĩ nổi tiếng như Miu Lê, Lâm Vỹ Dạ, Hiền Hồ, Thái Trinh… cảm thấy bị xúc phạm, tổn thương nặng nề khi bị chê bai, "quấy rối" ngoại hình bằng lời lẽ khiếm nhã, thô tục.

Giới trẻ Indonesia cuồng K-pop hơn Việt Nam, Tokopedia nhờ BTS và Blackpink để vượt Shopee

K-pop bùng nổ ở Indonesia hơn cả Việt Nam mang lại lợi thế cho các công ty Hàn Quốc. Các thương hiệu điện tử và mỹ phẩm hy vọng sức thu hút của các thần tượng nhạc K-pop giúp họ tăng trưởng.

Miss Grand International 2020: Á hậu Ngọc Thảo vào Top 20 thí sinh trình diễn bikini ấn tượng

Dù gặp sự cố nhỏ ở phần thi áo tắm vào hôm 20.3, Á hậu Nguyễn Lê Ngọc Thảo vẫn có tên trong danh sách 20 thí sinh trình diễn bikini ấn tượng tại Miss Grand International 2020.

5 mỹ nhân tàn độc, cực đoan, khó chiều nhất trong Kim Dung

Quá cực đoan, quá độc ác, quá kiểm soát... toàn là những mẫu phụ nữ "khó chiều" trong phim chưởng Kim Dung.

Giới marketing ngày càng phụ thuộc vào AI

Kỹ năng - Anh Tú - 14/07/2025 14:00
Theo một nghiên cứu mới thực hiện bởi Hootsuite, hơn một nửa số chuyên gia marketing được khảo sát cho rằng họ không thể tưởng tượng làm việc nếu thiếu AI.

AI tràn ngập dịch vụ số: Sáng tạo của con người đang bị thay thế?

Kỹ năng - Hoàng Vũ - 14/07/2025 13:00
Từ học ngôn ngữ đến nghe sách nói, trí tuệ nhân tạo (AI) đang len lỏi vào các dịch vụ kỹ thuật số phổ biến, thay thế ngày càng nhiều vai trò vốn thuộc về con người.

Xem Sex Education, càng nghĩ tôi càng lo tật xấu của con gái, không biết dạy thế nào để con tỉnh ngộ!

Điện ảnh - Thanh Hương - 14/07/2025 12:00
Tôi sợ con sẽ mất hết bạn bè vì tính xấu này!

Là tôi, con người đây mà

Thư giãn - TRÚC ANH - 14/07/2025 11:00
Cốc, cốc, cốc, ai gọi đó? - Tôi là người - Nếu là người, cho xem…?

Gen Alpha đang có cuộc "tiến hóa" ngôn ngữ lớn nhất lịch sử

Phong cách sống - Đông - 14/07/2025 10:00
Nếu phụ huynh Gen Alpha thỉnh thoảng nghe con nói những câu nghe kỳ quặc chả hiểu gì thì rất có thể bạn đang bị chúng sử dụng ngôn ngữ "thối não".

Hạnh phúc tuổi trẻ - Để thoát khỏi nỗi sợ hãi

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 14/07/2025 09:00
Có lần, khi đang đi dạo ở California, đột nhiên tôi nghe thấy một âm thanh rin rít chói tai vang lên. Tôi nhìn về phía phát ra tiếng động và nhảy lùi lại vì trên đường, ngay trước mặt tôi, có một con rắn đuôi chuông lớn.

Tài chính cho mọi người - Bạn có đang dùng tiền để lấp đầy khoảng trống cảm xúc?

Từ sách - Phim - Quìn - 14/07/2025 08:00
Chúng ta tiêu tiền để cảm thấy nhẹ lòng, nhưng chính tiền lại trở thành nguyên nhân khiến ta mất ngủ mỗi đêm. Nếu bạn từng mơ hồ “mình không hiểu gì về tiền, nhưng lại đang bị nó điều khiển”, thì có lẽ đã đến lúc bạn cần nhìn lại mối quan hệ của mình với tài chính.

Loạt mẹo vặt giúp cuộc sống của bạn dễ dàng hơn

Kỹ năng - Nhật Thùy - 13/07/2025 14:00
Chữa muỗi đốt bằng thìa nóng, làm sạch giày bằng nước tẩy trang... là 2 trong loạt mẹo vặt cuộc sống sẽ giúp bạn cảm thấy mọi việc trở nên dễ dàng, đơn giản.

Zalo với những tính năng nâng cấp trong tháng 7: Chuyển khoản ngân hàng, soạn tin nhắn bằng giọng nói

Kỹ năng - Hạ Vĩ - 13/07/2025 13:00
Là ứng dụng nhắn tin phổ biến nhất Việt Nam với 77,8 triệu người dùng thường xuyên hằng tháng, Zalo luôn nỗ lực cải tiến để phục vụ người dùng tốt hơn.

Xem Sex Education, tôi bỗng bật khóc: Đừng để sếp, giáo viên áp đặt tương lai của bạn!

Điện ảnh - Tuệ Tâm - 13/07/2025 12:00
Vì nếu Steve Jobs tin vào những người từng sa thải ông, sẽ không có Apple.

Dùng AI phục dựng chân dung 5 đại mỹ nhân trong truyện Kim Dung, nhan sắc người đẹp nhất gây tranh cãi

Thư giãn - Hạnh Phúc - 13/07/2025 11:00
Các bức chân dung được tái hiện dựa trên mô tả chi tiết từ nguyên tác, kết hợp với cảm nhận phổ biến từ người hâm mộ võ hiệp.

Sao nữ "phim người lớn" thành giảng viên đại học: Quá khứ không định nghĩa tương lai nếu thật sự muốn thay đổi

Phong cách sống - Bảo Tín - 13/07/2025 10:00
Sự trở lại của nữ diễn viên trong vai trò học thuật và xã hội khiến nhiều người sửng sốt.

Chăm sóc bản thân thật sự - Tại sao những gì bạn gọi là “self-care” lại khiến bạn thấy tệ hơn?

Từ sách - Phim - Quìn - 13/07/2025 09:00
Chúng ta đang sống trong một thời đại mà cụm từ “chăm sóc bản thân” tràn ngập mạng xã hội. Từ những bài tập yoga cho đến các kỳ nghỉ dưỡng được gắn thẻ #SelfCare. Nhưng giữa những hào nhoáng ấy, đã bao giờ bạn tự hỏi: chăm sóc bản thân thật sự là gì?

Xem Tây Du Ký: Người thường muốn trở thành Tôn Ngộ Không, người khôn ngoan sẽ chọn nhân vật khác

Điện ảnh - Ánh Lê - 13/07/2025 08:00
Nhiều người trải đời rồi mới hiểu ra rằng sống thong dong như Trư Bát Giới mới là lựa chọn khôn ngoan.

Xem "Sex Education", tôi hối hận tột cùng: Tương lai mờ mọt chỉ vì lỗi lầm ngớ ngẩn này

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 12/07/2025 13:00
Tôi cứ nhìn mình mãi trong gương, sau đó thì bật khóc nức nở vì hối hận. Bộ phim "Sex Education" đã khiến tôi nhận ra mình sống tệ hại thế nào?
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 2, 14/07/2025