Chăm sóc bản thân thật sự - 4 nguyên tắc để có hạnh phúc an lạc

Quang Thanh12/01/2025 09:00
Chăm sóc bản thân thật sự - 4 nguyên tắc để có hạnh phúc an lạc

Chúng ta đang cố gắng xây dựng một cuộc sống được toàn quyền lựa chọn sử dụng thời gian và năng lượng của mình như thế nào. Song, chúng ta dễ trở nên mù quáng khi theo đuổi mục tiêu đó, bị lạc lối và không biết mình đang đi về đâu.

Hạnh phúc khoái lạc hay an lạc?

Các nghiên cứu về hạnh phúc chia thành hai giả thuyết về cách sống một cuộc đời tươi đẹp: theo hướng khoái lạc và theo hướng an lạc. Hạnh phúc khoái lạc (hedonic well-being) tập trung vào cảm giác hài lòng và thích thú. Ở nhiều khía cạnh, chăm sóc bản thân giả tạo – các chế độ ăn uống, phương pháp thanh lọc cơ thể, kỳ nghỉ, mẹo vặt – giống với kiểu tiếp cận khoái lạc, vì nó tập trung vào những điều mang lại cảm giác vui vẻ ở hiện tại và thoát khỏi những tình huống khó chịu trong cuộc sống.

Còn hạnh phúc an lạc, tập trung vào việc tìm ra ý nghĩa cuộc sống. Đó là cảm giác chúng ta có được khi sống một cuộc đời có mục đích. Thay vì ưu tiên niềm vui hay sự hài lòng, hạnh phúc an lạc nhấn mạnh sự phát triển cá nhân, chấp nhận con người thật của mình và xác định ý nghĩa của cuộc sống. Có vẻ như hạnh phúc an lạc có thể mang tới tất cả những điều tốt đẹp chúng ta đang tìm kiếm.

Tuy nhiên, không có con đường đơn giản nào dẫn chúng ta thẳng đến hạnh phúc an lạc. Mỗi người đều sẽ có những cách tiếp cận khác khau, vì những quyết định chúng ta đưa ra sẽ phụ thuộc rất nhiều vào niềm tin và giá trị cá nhân của mỗi chúng ta. Đối với một số người, đó có thể là từ bỏ những mục tiêu đòi hỏi tập thể dục khắt khe và dành những ngày cuối tuần để tham gia tình nguyện vì một mục tiêu cao cả.

Đối với người khác, đó có thể là dành thời gian và năng lượng để kết nối nhiều hơn với con cái. Đối với những người khác nữa, đó có thể là chuyển sang làm một lĩnh vực phù hợp hơn với giá trị của họ. Nhưng tất cả có một điểm chung là mỗi cá nhân đều làm những việc quan trọng với họ, đều hiểu ý nghĩa đằng sau cách họ sử dụng thời gian của mình. Khác xa bất kỳ trào lưu thoáng qua hay khóa tu dưỡng nào, đây chính là chăm sóc bản thân thực thụ.

4 nguyên tắc chăm sóc bản thân thực thụ

Nguyên tắc đầu tiên: Chăm sóc bản thân thực thụ đòi hỏi sự rõ ràng về ranh giới và vượt qua cảm giác tội lỗi. Để ra các quyết định hướng đến hạnh phúc an lạc, bạn phải cương quyết ưu tiên các nhu cầu và mong muốn của bản thân. Để làm được như vậy, bạn cần học cách nói không và đặt ra các ranh giới. Điều này thường có nghĩa là bạn phải cân bằng giữa mong muốn và nhu cầu của bản thân với nhu cầu của những người xung quanh, trong đó có thể có sở thích của bạn đời hoặc nhu cầu của con cái bạn. Trong quá trình này, bạn cần học cách để không còn bị kiểm soát bởi cảm giác tội lỗi, một cảm giác dù không thể tránh khỏi nhưng vẫn có thể xử lý.

Nguyên tắc thứ hai là đối xử với bản thân bằng lòng trắc ẩn. Khi bạn đã học được cách thiết lập ranh giới, bước tiếp theo để bạn chăm sóc bản thân thực thụ là thể hiện lòng trắc ẩn trong cuộc đối thoại với chính mình. Thực hành chăm sóc bản thân thực thụ có nghĩa là nhìn nhận một cách trung thực và kiên định những gì bạn cần, cũng như những gì bạn muốn, đồng thời cho phép bản thân có được những thứ đó. Điều này chỉ có thể thành hiện thực khi bạn nuôi dưỡng lòng trắc ẩn đối với bản thân mình. Trong quá trình thực hành lòng tự trắc ẩn, bạn cần quan sát kỹ cách bạn nói chuyện với chính mình và vượt qua những khuynh hướng phổ biến như hy sinh bản thân.

Nguyên tắc thứ ba: Sống đúng với bản chất con người mình. Đó là quá trình tìm hiểu bản thân bạn, con người thật của bạn, với những giá trị cốt lõi, niềm tin và mong muốn của riêng bạn. Đó là quá trình ra quyết định diễn ra bên trong buộc chúng ta phải tự suy ngẫm và quan sát chính mình một cách trung thực và kiên định. Khi bắt đầu thấy vẻ ngoài của mình phản ánh đúng phần bên trong con người mình, đó chính là lúc bạn biết mình đang chăm sóc bản thân thực thụ.

Nguyên tắc cuối cùng là sự khẳng định quyền tự chủ. Khác với chăm sóc bản thân giả tạo luôn kìm hãm phụ nữ, khiến chúng ta nhỏ bé và yếu đuối, chăm sóc bản thân thực thụ làm cho chúng ta mạnh mẽ hơn, có sức ảnh hưởng hơn, từ đó góp phần thay đổi các hệ thống đã tồn tại từ lâu.

Chăm sóc bản thân thực thụ là một cách để khẳng định quyền tự chủ. Nó có nghĩa là đối mặt trực tiếp với sự độc hại và tổn thương mà nền văn hóa của chúng ta gây ra cho phụ nữ. Nó có nghĩa là xác định điều nào phù hợp với bản thân chúng ta, điều nào không. Nó còn là sự can đảm khi nói: “Tôi tồn tại và tôi quan trọng”. Đây là những hành động mang tính cách mạng, và chỉ khi một lượng lớn phụ nữ cùng thực hiện công việc diễn ra bên trong này, thì chúng ta mới có thể tạo nên sự thay đổi đồng loạt trong thế giới của mình.

Lựa chọn của Clara

Bốn nguyên tắc này có những phần trùng nhau, và mỗi nguyên tắc đều được củng cố từ kinh nghiệm khi áp dụng các nguyên tắc còn lại, như bạn sẽ thấy qua câu chuyện của Clara, bệnh nhân của tôi.

Khi Clara – bốn mươi lăm tuổi – đến gặp tôi, cô đã làm giáo viên trường công lập được một thập niên. Clara xuất thân từ một gia đình có truyền thống làm giáo dục – cha cô từng là giáo sư ở quê nhà Colombia và mẹ cô làm ở nhà trẻ. Tuy nhiên, sau nhiều năm giảng dạy trong tình trạng bị cắt giảm ngân sách và gặp nhiều khó khăn ở trường công lập, Clara cảm thấy kiệt sức và mệt mỏi.

Vẫn có những lúc cô cảm thấy hạnh phúc, như khi một học sinh tiến bộ trong học tập hay một gia đình gửi cho cô bức thư cảm ơn chân thành. Nhưng trong thâm tâm, Clara biết cô không thể dành thêm một thập niên nữa để dồn hết tâm huyết vào công việc vốn không còn gì cho cô. Cô đã thử rất nhiều phương pháp chăm sóc bản thân giả tạo và tham gia khóa huấn luyện sức bật tinh thần, nhưng tất cả đều không mang lại tác dụng lâu dài.

Sau nhiều tháng trị liệu, xem xét cẩn thận điều gì trong công việc của Clara mang đến cho cô niềm vui và điều gì khiến cô thất vọng, chúng tôi xác định được một trong những giá trị cốt lõi của Clara là quyền tự quyết – bao gồm cả tự thực hành quyền tự quyết lẫn giúp người khác phát triển quyền tự quyết. Khi những người quản lý ở trường tước đi quyền tự quyết của Clara và chỉ trích các quyết định của cô, cô cảm thấy mình nhỏ bé và bị mất tinh thần. Nhưng đồng thời, khi giúp học sinh tự tin hơn vào khả năng của bản thân và phát triển quyền tự quyết, Clara thấy như cô đang sống đúng với sứ mệnh cuộc đời mình.

Cuối cùng, Clara lên kế hoạch nghỉ dạy ở trường và mở dịch vụ gia sư chuyên dạy kèm học sinh gặp khó khăn trong học tập. Để đưa ra quyết định này, cô phải vượt qua cảm giác tội lỗi (vì rời khỏi trường công lập) và ghen tị (với những giáo viên đã dũng cảm rời khỏi hệ thống và giành quyền kiểm soát cuộc sống của họ). Bằng cách xác định các giá trị của bản thân và suy ngẫm về những cảm xúc ẩn sâu bên trong, Clara đã có thể thực hiện bước nhảy vọt và phát triển cơ sở giảng dạy của riêng mình.

Có vẻ như lựa chọn của Clara không giống kiểu chăm sóc bản thân mà nhiều người trong chúng ta thường làm – cô không mua một sản phẩm hoặc đặt niềm tin vào một phương pháp chăm sóc sức khỏe nào đó. Chăm sóc bản thân thực thụ không phải là một việc cần thực hiện, mà là một cách sống. Nếu phân tích cụ thể, bạn sẽ thấy quá trình ra quyết định của Clara không chỉ thúc đẩy hạnh phúc an lạc, mà còn hoàn toàn trùng khớp với các nguyên tắc chăm sóc bản thân thực thụ.

Quyết định đó buộc cô phải đặt ra ranh giới (không để bản thân tiếp tục bị những người quản lý đối xử tệ). Nó khiến cô đối xử với bản thân bằng lòng trắc ẩn (chấp nhận cảm giác tội lỗi và ghen tị trong lòng). Nó đưa cô đến gần hơn với chính mình (hình thành một nhận thức mới về tầm quan trọng của quyền tự quyết trong cuộc sống). Thêm vào đó, nó còn liên quan đến việc khẳng định quyền tự chủ (cô phải đồng thời nghỉ việc và bắt đầu một dịch vụ gia sư mới).

Trích "Chăm sóc bản thân thật sự"


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

"Không còn bệnh tim" với tác dụng đáng kinh ngạc khi chữa bệnh bằng oxit nitric

“Không còn bệnh tim” (No More Heart Disease) là quyển sách công phu của Dr. Louis J. Ignarro, về việc ngăn ngừa và chữa trị bệnh tim mạch bằng oxit nitric (NO).
2

Đường vào thiền - Osho: Đừng tự làm khổ mình vì những lỗi lầm đã qua

Có những đêm nằm trằn trọc vì một lỗi lầm đã qua, một lời nói khiến ai đó tổn thương, hay một lựa chọn sai lầm đổi cả cuộc đời. Quá khứ vẫn còn đó không thể xoá đi, nhưng bạn hoàn toàn có thể bước ra khỏi nó.
3

‘Hạnh phúc tuổi trẻ’ - Những lá thư Krishnamurti gửi bạn trẻ

Trong một thế giới tràn ngập thông tin như hiện nay, nhiều người trẻ đang mắc kẹt trong cuộc chạy đua điên cuồng: không ngừng tìm kiếm thành công, tình yêu, sự an toàn, thấu hiểu, tự do... Nhưng nghịch lý là, càng tìm kiếm, họ càng xa rời chính mình.
4

Minh triết trong ăn uống của phương Đông - Bạn đang ăn vì thích… hay ăn để sống khỏe?

Chúng ta đang sống trong một thời đại thịnh vượng chưa từng có với công nghệ phát triển, đời sống tiện nghi, y học hiện đại. Nhưng nghịch lý thay, bệnh tật lại ngày càng phổ biến, thậm chí còn “trẻ hóa” một cách đáng sợ.
5

'Khai mở cảm xúc' và 'Khai mở hạnh phúc' - Đừng che giấu cảm xúc bằng hai chữ “Ổn mà”

“Ổn mà” – hai chữ ngắn ngủi nhưng lại là câu trả lời phổ biến nhất trong những khoảnh khắc ta cảm thấy tệ nhất.

Dám nghĩ lại – Tái tư duy giúp bạn đối mặt với bất kỳ thử thách nào trong cuộc sống

Trong cuốn sách "Dám nghĩ lại" (Think Again), tác giả Adam Grant chỉ ra rằng tái tư duy không chỉ là kỹ năng mà còn là một cách sống.

Tự do - Như chim tung cánh: Ba chiều kích của tự do theo 'bậc thầy tâm linh' Osho

Nhiều người cho rằng tự do là được làm điều mình muốn, sống theo cách mình muốn, nhưng “bậc thầy tâm linh” Osho cho rằng sự tự do thực sự còn sâu sắc hơn nhiều.

Con đường chuyển hóa - Chỉ có tình thương và lòng tha thứ mới tiêu tan hận thù

Con đường chuyển hóa như một tấm gương phản chiếu để mỗi người nhận ra rằng: Hạnh phúc không đến từ việc hơn thua, mà từ sự buông bỏ và tha thứ.

‘Chăm sóc bản thân thật sự’ - Làm cách nào để chăm sóc bản thân đúng cách?

​​​​​​​Gần đây, khái niệm “chăm sóc bản thân” tràn ngập khắp mạng xã hội, từ những video hướng dẫn yoga đến hình ảnh các bình nước sang trọng được gắn tag #SelfCare. Nhưng làm thế nào để chăm sóc bản thân đúng cách trong cuộc sống bận rộn?

Đơn giản mà nói - Nghệ thuật tối thượng của sự đơn giản

Trong một thế giới mà sự chú ý là một nguồn tài nguyên khan hiếm, cuốn sách “Đơn giản mà nói” (Simply Put) của Ben Guttmann nhắc nhở chúng ta rằng đôi khi ít hơn lại là nhiều hơn – thông điệp đơn giản nhất là thông điệp mạnh mẽ nhất.

Bí ẩn Uketsu và 'Ngôi nhà kỳ quái'

"Ngôi nhà kỳ quái” của tác giả bí ẩn Uketsu đã trở thành cuốn sách bán chạy nhất Nhật Bản năm 2024, tác phẩm cũng đã được dịch sang tiếng Việt với sự đón nhận của bạn đọc Việt Nam.

Tự do - Như chim tung cánh: Những triết lý từ Osho để tự do cả thân - tâm - trí

Bạn đã bao giờ cảm thấy như mình đang sống trong một chiếc lồng vô hình, nơi mỗi quyết định, suy nghĩ, và hành động đều bị chi phối bởi những kỳ vọng từ gia đình, xã hội, hay chính bản thân? 

Tư duy ngược dịch chuyển thế giới: Dám thách thức sự độc đáo để thay đổi và phát triển

Trong cuốn sách "Tư duy ngược dịch chuyển thế giới" (Originals - How non - Conformists move the world), Grant làm rõ quan điểm về "thiên tài bẩm sinh" và làm nổi bật vai trò của sự nỗ lực và luyện tập trong việc phát triển chuyên môn.

Xuất hiện ‘người chuột chũi’ dưới lòng thành phố làm rúng động cõi mạng

Phong cách sống - Anh Dũng - 21/06/2025 09:00
Câu chuyện về người phụ nữ xuất hiện tại miêng cống thoát nước đã lan truyền khắp mạng xã hội thời gian qua. Đằng sau những hình ảnh không ngờ ấy lại là thực trạng đáng buồn của cả một cộng đồng dân cư.

Giáo dục đích thực của 'Hạnh phúc tuổi trẻ'

Từ sách - Phim - Hồ lam - 21/06/2025 08:00
Theo triết gia J. Krishnamurti, việc so sánh bản thân với người khác, với con người mình nên là, với ai đó may mắn hơn sẽ làm giảm giá trị, sai lệch quan điểm, bản sắc của mỗi cá nhân.

Chân dung kẻ "sống lỗi"

Suy ngẫm - S.A - 20/06/2025 13:00
Bạn luôn cảm thấy người khác làm sai với mình, nhưng đã bao giờ tự thấy mình đối xử với bản thân cũng không ra gì chưa?

Xem "Sex Education", tôi xấu hổ nhận ra chính mình đang đẩy con trai ra khỏi nhà

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 20/06/2025 12:00
Tôi luôn nghĩ rằng mọi thứ mình làm là vì tốt cho con. Bởi tôi quá yêu con mà thôi.

ChatGPT nâng cấp giọng nói, tạo cảm giác như trò chuyện với người thực

Kỹ năng - Anh Tú - 20/06/2025 11:00
OpenAI đã cải tiến chế độ giọng nói của ChatGPT, nhằm giúp người dùng có cảm giác như đang nói chuyện với một người thật.

Dịch vụ cho thuê "người lắng nghe không phán xét" nở rộ ở TP.HCM, Hà Nội

Phong cách sống - S.A - 20/06/2025 10:00
Người cung cấp dịch vụ chỉ nghe - không đưa ra phán xét, không tư vấn tâm lý. Người tìm đến chỉ cần trút sạch tâm sự, không sợ ai bàn tán chuyện của mình. Thế là 2 bên đều vui.

TP.HCM đóng Cổng Dịch vụ công

Kỹ năng - Q.Huy - 20/06/2025 09:28
Trung tâm Chuyển đổi số TPHCM vừa thông tin chính thức về việc đóng Cổng Dịch vụ công thành phố. Kể từ 21h ngày 18/6, Cổng Dịch vụ công trực tuyến TPHCM được đóng để hợp nhất với Cổng Dịch vụ công quốc gia từ ngày 19/6.

Cuộc đời rực rỡ của Gillian Lynne: Từ cô bé bị trường từ chối dạy trở thành vũ công huyền thoại

Truyền cảm hứng - Tiểu Ngạn - 20/06/2025 09:00
Gillian Lynne là minh chứng sống cho câu nói "Không gì là không thể" và câu chuyện cuộc đời bà đã thành nguồn cảm hứng cho nhiều bậc cha mẹ trong hành trình dạy dỗ con cái.

Bạn đang chăm sóc bản thân thật sự hay... tiêu tiền cho bớt mệt?

Từ sách - Phim - Quìn - 20/06/2025 08:00
"Chăm sóc bản thân" đang dần trở thành một lối sống thời thượng – với spa, shopping, và những trải nghiệm sang chảnh. Nhưng liệu tất cả những điều đó có thực sự giúp bạn chữa lành? Hay chỉ là cách để tạm thời làm dịu đi sự mệt mỏi từ bên trong?

OpenAI nâng cấp một loạt công cụ cho ChatGPT phục vụ doanh nghiệp

Kỹ năng - Anh Tú - 19/06/2025 13:00
Với nỗ lực ngày càng tập trung vào nhóm người dùng doanh nghiệp, OpenAI vừa công bố hàng loạt nâng cấp mới cho ChatGPT.

Bậc thầy tâm lý học Carl Jung chỉ rõ 5 trụ cột của cuộc sống tốt đẹp; ai thấu hiểu - người đó HẠNH PHÚC!

Suy ngẫm - Trang Đào - 19/06/2025 12:00
Việc định rõ những "trụ cột" này sẽ giúp con đường tiến tới cuộc sống hạnh phúc của mỗi người trở nên rõ ràng và khả thi hơn.

Google khuyến nghị người dùng Gmail thực hiện ngay điều này

Kỹ năng - Nam Đoàn - 19/06/2025 11:00
Google đang kêu gọi người dùng chuyển sang một phương thức bảo mật mới, an toàn hơn để chống lại làn sóng tấn công lừa đảo ngày càng gia tăng.

5 bài học nhân sinh từ "Na Tra: Ma đồng náo hải": Hãy để cây mọc thành cây, hoa trở thành hoa

Điện ảnh - Nguyệt Phạm - 19/06/2025 10:00
Những bài học về cuộc sống sâu sắc cũng là yếu tố giúp Na Tra 2 trở thành bộ phim ăn khách nhất thế giới.

“Thế hệ cợt nhả” rủ nhau làm giàu bằng sự lạc quan: Giàu trải nghiệm là được, hết tiền thì tính sau?

Phong cách sống - Ngọc Linh - 19/06/2025 09:00
"Hết lúa chúa lại ban, hết tiền tiên lại phát". Câu nói này bỗng nổi lên như một hiện tượng vào thời điểm không thể hợp cảnh hơn: Mùa hè!

Hạnh phúc tuổi trẻ - Tuổi trẻ cũng cần đến những khoảng lặng

Từ sách - Phim - Quìn - 19/06/2025 08:00
Có bao giờ bạn dành thời gian chỉ để… ngồi yên? Không cầm điện thoại, không nghe nhạc, không tán gẫu cùng bạn bè? Trong thế giới luôn hối hả này, sự tĩnh lặng trở thành một thứ xa xỉ. Vì thế, ta ngày càng xa rời chính mình.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 21/06/2025