Chăm sóc bản thân thật sự - 4 nguyên tắc để có hạnh phúc an lạc

Quang Thanh12/01/2025 09:00
Chăm sóc bản thân thật sự - 4 nguyên tắc để có hạnh phúc an lạc

Chúng ta đang cố gắng xây dựng một cuộc sống được toàn quyền lựa chọn sử dụng thời gian và năng lượng của mình như thế nào. Song, chúng ta dễ trở nên mù quáng khi theo đuổi mục tiêu đó, bị lạc lối và không biết mình đang đi về đâu.

Hạnh phúc khoái lạc hay an lạc?

Các nghiên cứu về hạnh phúc chia thành hai giả thuyết về cách sống một cuộc đời tươi đẹp: theo hướng khoái lạc và theo hướng an lạc. Hạnh phúc khoái lạc (hedonic well-being) tập trung vào cảm giác hài lòng và thích thú. Ở nhiều khía cạnh, chăm sóc bản thân giả tạo – các chế độ ăn uống, phương pháp thanh lọc cơ thể, kỳ nghỉ, mẹo vặt – giống với kiểu tiếp cận khoái lạc, vì nó tập trung vào những điều mang lại cảm giác vui vẻ ở hiện tại và thoát khỏi những tình huống khó chịu trong cuộc sống.

Còn hạnh phúc an lạc, tập trung vào việc tìm ra ý nghĩa cuộc sống. Đó là cảm giác chúng ta có được khi sống một cuộc đời có mục đích. Thay vì ưu tiên niềm vui hay sự hài lòng, hạnh phúc an lạc nhấn mạnh sự phát triển cá nhân, chấp nhận con người thật của mình và xác định ý nghĩa của cuộc sống. Có vẻ như hạnh phúc an lạc có thể mang tới tất cả những điều tốt đẹp chúng ta đang tìm kiếm.

Tuy nhiên, không có con đường đơn giản nào dẫn chúng ta thẳng đến hạnh phúc an lạc. Mỗi người đều sẽ có những cách tiếp cận khác khau, vì những quyết định chúng ta đưa ra sẽ phụ thuộc rất nhiều vào niềm tin và giá trị cá nhân của mỗi chúng ta. Đối với một số người, đó có thể là từ bỏ những mục tiêu đòi hỏi tập thể dục khắt khe và dành những ngày cuối tuần để tham gia tình nguyện vì một mục tiêu cao cả.

Đối với người khác, đó có thể là dành thời gian và năng lượng để kết nối nhiều hơn với con cái. Đối với những người khác nữa, đó có thể là chuyển sang làm một lĩnh vực phù hợp hơn với giá trị của họ. Nhưng tất cả có một điểm chung là mỗi cá nhân đều làm những việc quan trọng với họ, đều hiểu ý nghĩa đằng sau cách họ sử dụng thời gian của mình. Khác xa bất kỳ trào lưu thoáng qua hay khóa tu dưỡng nào, đây chính là chăm sóc bản thân thực thụ.

4 nguyên tắc chăm sóc bản thân thực thụ

Nguyên tắc đầu tiên: Chăm sóc bản thân thực thụ đòi hỏi sự rõ ràng về ranh giới và vượt qua cảm giác tội lỗi. Để ra các quyết định hướng đến hạnh phúc an lạc, bạn phải cương quyết ưu tiên các nhu cầu và mong muốn của bản thân. Để làm được như vậy, bạn cần học cách nói không và đặt ra các ranh giới. Điều này thường có nghĩa là bạn phải cân bằng giữa mong muốn và nhu cầu của bản thân với nhu cầu của những người xung quanh, trong đó có thể có sở thích của bạn đời hoặc nhu cầu của con cái bạn. Trong quá trình này, bạn cần học cách để không còn bị kiểm soát bởi cảm giác tội lỗi, một cảm giác dù không thể tránh khỏi nhưng vẫn có thể xử lý.

Nguyên tắc thứ hai là đối xử với bản thân bằng lòng trắc ẩn. Khi bạn đã học được cách thiết lập ranh giới, bước tiếp theo để bạn chăm sóc bản thân thực thụ là thể hiện lòng trắc ẩn trong cuộc đối thoại với chính mình. Thực hành chăm sóc bản thân thực thụ có nghĩa là nhìn nhận một cách trung thực và kiên định những gì bạn cần, cũng như những gì bạn muốn, đồng thời cho phép bản thân có được những thứ đó. Điều này chỉ có thể thành hiện thực khi bạn nuôi dưỡng lòng trắc ẩn đối với bản thân mình. Trong quá trình thực hành lòng tự trắc ẩn, bạn cần quan sát kỹ cách bạn nói chuyện với chính mình và vượt qua những khuynh hướng phổ biến như hy sinh bản thân.

Nguyên tắc thứ ba: Sống đúng với bản chất con người mình. Đó là quá trình tìm hiểu bản thân bạn, con người thật của bạn, với những giá trị cốt lõi, niềm tin và mong muốn của riêng bạn. Đó là quá trình ra quyết định diễn ra bên trong buộc chúng ta phải tự suy ngẫm và quan sát chính mình một cách trung thực và kiên định. Khi bắt đầu thấy vẻ ngoài của mình phản ánh đúng phần bên trong con người mình, đó chính là lúc bạn biết mình đang chăm sóc bản thân thực thụ.

Nguyên tắc cuối cùng là sự khẳng định quyền tự chủ. Khác với chăm sóc bản thân giả tạo luôn kìm hãm phụ nữ, khiến chúng ta nhỏ bé và yếu đuối, chăm sóc bản thân thực thụ làm cho chúng ta mạnh mẽ hơn, có sức ảnh hưởng hơn, từ đó góp phần thay đổi các hệ thống đã tồn tại từ lâu.

Chăm sóc bản thân thực thụ là một cách để khẳng định quyền tự chủ. Nó có nghĩa là đối mặt trực tiếp với sự độc hại và tổn thương mà nền văn hóa của chúng ta gây ra cho phụ nữ. Nó có nghĩa là xác định điều nào phù hợp với bản thân chúng ta, điều nào không. Nó còn là sự can đảm khi nói: “Tôi tồn tại và tôi quan trọng”. Đây là những hành động mang tính cách mạng, và chỉ khi một lượng lớn phụ nữ cùng thực hiện công việc diễn ra bên trong này, thì chúng ta mới có thể tạo nên sự thay đổi đồng loạt trong thế giới của mình.

Lựa chọn của Clara

Bốn nguyên tắc này có những phần trùng nhau, và mỗi nguyên tắc đều được củng cố từ kinh nghiệm khi áp dụng các nguyên tắc còn lại, như bạn sẽ thấy qua câu chuyện của Clara, bệnh nhân của tôi.

Khi Clara – bốn mươi lăm tuổi – đến gặp tôi, cô đã làm giáo viên trường công lập được một thập niên. Clara xuất thân từ một gia đình có truyền thống làm giáo dục – cha cô từng là giáo sư ở quê nhà Colombia và mẹ cô làm ở nhà trẻ. Tuy nhiên, sau nhiều năm giảng dạy trong tình trạng bị cắt giảm ngân sách và gặp nhiều khó khăn ở trường công lập, Clara cảm thấy kiệt sức và mệt mỏi.

Vẫn có những lúc cô cảm thấy hạnh phúc, như khi một học sinh tiến bộ trong học tập hay một gia đình gửi cho cô bức thư cảm ơn chân thành. Nhưng trong thâm tâm, Clara biết cô không thể dành thêm một thập niên nữa để dồn hết tâm huyết vào công việc vốn không còn gì cho cô. Cô đã thử rất nhiều phương pháp chăm sóc bản thân giả tạo và tham gia khóa huấn luyện sức bật tinh thần, nhưng tất cả đều không mang lại tác dụng lâu dài.

Sau nhiều tháng trị liệu, xem xét cẩn thận điều gì trong công việc của Clara mang đến cho cô niềm vui và điều gì khiến cô thất vọng, chúng tôi xác định được một trong những giá trị cốt lõi của Clara là quyền tự quyết – bao gồm cả tự thực hành quyền tự quyết lẫn giúp người khác phát triển quyền tự quyết. Khi những người quản lý ở trường tước đi quyền tự quyết của Clara và chỉ trích các quyết định của cô, cô cảm thấy mình nhỏ bé và bị mất tinh thần. Nhưng đồng thời, khi giúp học sinh tự tin hơn vào khả năng của bản thân và phát triển quyền tự quyết, Clara thấy như cô đang sống đúng với sứ mệnh cuộc đời mình.

Cuối cùng, Clara lên kế hoạch nghỉ dạy ở trường và mở dịch vụ gia sư chuyên dạy kèm học sinh gặp khó khăn trong học tập. Để đưa ra quyết định này, cô phải vượt qua cảm giác tội lỗi (vì rời khỏi trường công lập) và ghen tị (với những giáo viên đã dũng cảm rời khỏi hệ thống và giành quyền kiểm soát cuộc sống của họ). Bằng cách xác định các giá trị của bản thân và suy ngẫm về những cảm xúc ẩn sâu bên trong, Clara đã có thể thực hiện bước nhảy vọt và phát triển cơ sở giảng dạy của riêng mình.

Có vẻ như lựa chọn của Clara không giống kiểu chăm sóc bản thân mà nhiều người trong chúng ta thường làm – cô không mua một sản phẩm hoặc đặt niềm tin vào một phương pháp chăm sóc sức khỏe nào đó. Chăm sóc bản thân thực thụ không phải là một việc cần thực hiện, mà là một cách sống. Nếu phân tích cụ thể, bạn sẽ thấy quá trình ra quyết định của Clara không chỉ thúc đẩy hạnh phúc an lạc, mà còn hoàn toàn trùng khớp với các nguyên tắc chăm sóc bản thân thực thụ.

Quyết định đó buộc cô phải đặt ra ranh giới (không để bản thân tiếp tục bị những người quản lý đối xử tệ). Nó khiến cô đối xử với bản thân bằng lòng trắc ẩn (chấp nhận cảm giác tội lỗi và ghen tị trong lòng). Nó đưa cô đến gần hơn với chính mình (hình thành một nhận thức mới về tầm quan trọng của quyền tự quyết trong cuộc sống). Thêm vào đó, nó còn liên quan đến việc khẳng định quyền tự chủ (cô phải đồng thời nghỉ việc và bắt đầu một dịch vụ gia sư mới).

Trích "Chăm sóc bản thân thật sự"


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Tại sao có lúc bạn lại trở thành ‘Người lạ với chính ta’?

Tâm thần học đã làm thay đổi thế giới bằng cách đưa nỗi đau tinh thần ra khỏi bóng tối của mê tín và đặt nó vào ngôn ngữ của khoa học, giúp những người từng bị xem là “ma quỷ ám” thành những bệnh nhân có thể được chữa trị và đồng cảm.
2

‘Thuyết Mặc Kệ Họ’ - Bí quyết để ngừng lo âu

Điều gì sẽ xảy ra nếu chìa khóa dẫn đến hạnh phúc, thành công và tình yêu chỉ là ba từ đơn giản: hãy để họ.
3

Phạm Xuân Ẩn - “Điệp viên hoàn hảo” trong mắt bạn bè

Trong lịch sử tình báo Việt Nam, Phạm Xuân Ẩn là một cái tên luôn gợi sự tò mò. Ông được gọi là “điệp viên hoàn hảo” không chỉ bởi tài năng trong chiến tranh, mà còn bởi nhân cách khiến bạn bè, kể cả ở bên kia chiến tuyến, đều dành cho ông sự kính trọng.
4

Sức mạnh của người thấu cảm - Vẻ đẹp trong sự nhạy cảm của bạn

 “Sự nhạy cảm của tôi là một siêu năng lực!"
5

‘Tiến vào đồng cỏ hoang’ - Câu chuyện ngụ ngôn về những bất đồng với mẹ

Đây là câu chuyện ngụ ngôn xoay quanh những sự việc xảy ra với một cậu bé và bạn gấu Walter, khi cả hai bỏ trốn khỏi nhà. Bởi cậu bé cảm thấy bị mất tự do và quá chán nản với việc phải ngoan ngoãn, tuân theo những qui tắc do mẹ đặt ra.

Dám nghĩ lại – Tái tư duy giúp bạn đối mặt với bất kỳ thử thách nào trong cuộc sống

Trong cuốn sách "Dám nghĩ lại" (Think Again), tác giả Adam Grant chỉ ra rằng tái tư duy không chỉ là kỹ năng mà còn là một cách sống.

Tự do - Như chim tung cánh: Ba chiều kích của tự do theo 'bậc thầy tâm linh' Osho

Nhiều người cho rằng tự do là được làm điều mình muốn, sống theo cách mình muốn, nhưng “bậc thầy tâm linh” Osho cho rằng sự tự do thực sự còn sâu sắc hơn nhiều.

Con đường chuyển hóa - Chỉ có tình thương và lòng tha thứ mới tiêu tan hận thù

Con đường chuyển hóa như một tấm gương phản chiếu để mỗi người nhận ra rằng: Hạnh phúc không đến từ việc hơn thua, mà từ sự buông bỏ và tha thứ.

‘Chăm sóc bản thân thật sự’ - Làm cách nào để chăm sóc bản thân đúng cách?

​​​​​​​Gần đây, khái niệm “chăm sóc bản thân” tràn ngập khắp mạng xã hội, từ những video hướng dẫn yoga đến hình ảnh các bình nước sang trọng được gắn tag #SelfCare. Nhưng làm thế nào để chăm sóc bản thân đúng cách trong cuộc sống bận rộn?

Đơn giản mà nói - Nghệ thuật tối thượng của sự đơn giản

Trong một thế giới mà sự chú ý là một nguồn tài nguyên khan hiếm, cuốn sách “Đơn giản mà nói” (Simply Put) của Ben Guttmann nhắc nhở chúng ta rằng đôi khi ít hơn lại là nhiều hơn – thông điệp đơn giản nhất là thông điệp mạnh mẽ nhất.

Bí ẩn Uketsu và 'Ngôi nhà kỳ quái'

"Ngôi nhà kỳ quái” của tác giả bí ẩn Uketsu đã trở thành cuốn sách bán chạy nhất Nhật Bản năm 2024, tác phẩm cũng đã được dịch sang tiếng Việt với sự đón nhận của bạn đọc Việt Nam.

Tự do - Như chim tung cánh: Những triết lý từ Osho để tự do cả thân - tâm - trí

Bạn đã bao giờ cảm thấy như mình đang sống trong một chiếc lồng vô hình, nơi mỗi quyết định, suy nghĩ, và hành động đều bị chi phối bởi những kỳ vọng từ gia đình, xã hội, hay chính bản thân? 

Tư duy ngược dịch chuyển thế giới: Dám thách thức sự độc đáo để thay đổi và phát triển

Trong cuốn sách "Tư duy ngược dịch chuyển thế giới" (Originals - How non - Conformists move the world), Grant làm rõ quan điểm về "thiên tài bẩm sinh" và làm nổi bật vai trò của sự nỗ lực và luyện tập trong việc phát triển chuyên môn.

Sau 17 phút chết lâm sàng, người phụ nữ tỉnh dậy: “Thế giới bên kia” khác những gì người ta kể

Suy ngẫm - Lam Chi - 27/08/2025 13:00
Người phụ nữ sống lại một cách thần kỳ sau 17 phút bị ngừng tim đột ngột. Cô đã có chia sẻ về những gì mà mình nhìn thấy ở “thế giới bên kia”.

Xem Sex Education, tôi nhận ra mình cũng là bà mẹ "đỉnh" khi áp dụng cách dạy con này

Điện ảnh - Thanh Hương - 27/08/2025 12:00
Dù 2 đứa con đang trong độ tuổi ẩm ương nhưng tôi vẫn có thể thân thiết được với các con.

Giới trẻ đang vật lộn với việc đọc hết một cuốn sách

Kỹ năng - TĐ - 27/08/2025 11:00
Nhiều sinh viên tại các trường đại học hàng đầu ở Mỹ đã thừa nhận rằng họ gặp khó khăn trong việc đọc hết một cuốn sách.

9 quy tắc sinh tồn mọi đứa trẻ buộc phải biết: Nếu cha mẹ không dạy, xã hội sẽ dạy một cách khắc nghiệt

Suy ngẫm - Trang Đào - 27/08/2025 10:00
Đây là những quy tắc sinh tồn mà trường lớp không dạy, nhưng mọi đứa trẻ đều phải biết.

“Mặc kệ họ” nhưng đừng “mặc kệ chính mình”

Từ sách - Phim - Quìn - 27/08/2025 09:00
Ngày nay, thật khó để sống mà không bị ảnh hưởng bởi ánh nhìn và lời bàn tán của người khác. Bạn làm gì, nghĩ gì, thậm chí là yêu ai, đều có ai đó lên tiếng nhận xét.

Bé Bôm, con trai Quốc Tuấn mắc hội chứng hiếm: Các ngón bị dính vào nhau, phải bán nhà để trả viện phí

Truyền cảm hứng - Minh Ngọc - 27/08/2025 08:00
Nam diễn viên từng chia sẻ ước mơ lớn nhất là con có thể tự sinh hoạt, ăn uống như người bình thường.

Quan hệ với Bố Mẹ

Blog GS John VU - GS John Vu - 26/08/2025 13:00
“Tôi có vấn đề với bố mẹ tôi. Tôi không biết làm sao giải quyết được nó vì họ muốn tôi học kĩ sư phần mềm bởi vì nó có tương lai tốt. Tôi thấy nó khó với quá nhiều công việc..."

Xem Sex Education, tôi xấu hổ bởi cách dạy dỗ của người làm bố như tôi thực sự "hỏng"!

Điện ảnh - Thanh Hương - 26/08/2025 12:00
Tôi nhận ra cách giáo dục của mình đã quá phiến diện và tiêu cực.

Cách vô hiệu hóa việc Facebook âm thầm truy cập toàn bộ ảnh trên điện thoại

Kỹ năng - Trung Nam - 26/08/2025 11:00
Người dùng Facebook lo ngại khi Meta tự động bật tính năng cho phép ứng dụng truy cập và phân tích thư viện ảnh, từ siêu dữ liệu đến nội dung hình ảnh, để đưa ra gợi ý cá nhân hóa.

Người bị trầm cảm nhẹ thường nói 4 câu sau, nếu bạn dùng thường xuyên đến gặp bác sĩ gấp!

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 26/08/2025 10:00
"Trầm cảm" là căn bệnh gây tử vong lớn thứ hai ở người sau ung thư.

Phạm Xuân Ẩn - “Điệp viên hoàn hảo” trong mắt bạn bè

Từ sách - Phim - 26/08/2025 09:00
Trong lịch sử tình báo Việt Nam, Phạm Xuân Ẩn là một cái tên luôn gợi sự tò mò. Ông được gọi là “điệp viên hoàn hảo” không chỉ bởi tài năng trong chiến tranh, mà còn bởi nhân cách khiến bạn bè, kể cả ở bên kia chiến tuyến, đều dành cho ông sự kính trọng.

Trải nghiệm thế giới bên kia của cô gái Anh: Ánh sáng màu hổ phách ấm áp

Phong cách sống - Nhật Thùy - 26/08/2025 08:00
"Dù không nhìn thấy ai, tôi biết có một dạng tồn tại nào đó bên kia", Nicola kể về trải nghiệm cận tử; cho biết cô cảm nhận được ánh sáng hổ phách ấm áp.

Kỹ năng công nghệ nào được cần tới?

Blog GS John VU - GS John Vu - 25/08/2025 13:00
Một số trong các bạn đã hỏi tôi về các kĩ năng công nghệ là quan trọng trong kinh doanh ngày nay. Là sinh viên kĩ nghệ phần mềm, bạn muốn biết kĩ năng nào bạn sẽ cần có để kiếm được việc tốt trong thế giới toàn cầu này.

Bị chê là kém tài nhất, Nobita hoá ra lại có một đặc điểm không ai địch nổi

Điện ảnh - Trang Vũ - 25/08/2025 12:00
Là fan của bộ truyện lâu năm liệu bạn đã biết?

Điện thoại không bí mật nghe lén như chúng ta tưởng, nhưng sự thật còn nguy hiểm và đáng lo hơn nhiều

Kỹ năng - Thùy Anh - 25/08/2025 11:00
Dù không chia sẻ, nhưng những thông tin riêng tư của chúng ta trong điện thoại có thể đã rơi vào tay của một bên thứ ba.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 27/08/2025