16,7 tỷ đồng và hiệu ứng “xa thì thương, gần thì thường”

G.H28/02/2025 10:00
16,7 tỷ đồng và hiệu ứng “xa thì thương, gần thì thường”

Có một nghịch lý rằng chúng ta dễ dàng xúc động trước một câu chuyện đau lòng từ người lạ trên mạng nhưng lại có xu hướng xem nhẹ, phớt lờ những hoàn cảnh khó khăn ngay xung quanh mình.

Sự lan tỏa mạnh mẽ của thông tin khiến những người xa lạ bỗng trở nên gần gũi, còn những người thật sự gần gũi lại bị đẩy ra xa.

Câu chuyện của bé Bắp và mẹ bé là một minh chứng điển hình cho điều đó.

Mẹ con bé Bắp – em bé mắc bệnh ung thư máu – từng khiến hàng triệu trái tim lay động. Ngày 4/11/2024, TikToker Phạm Thoại kêu gọi cộng đồng quyên góp để giúp bé Bắp có cơ hội chữa trị tại Trung Quốc, với số tiền cần thiết vào khoảng 6-7 tỷ đồng. Những con số cứ thế tăng dần, và đến ngày 24/2/2025, tổng số tiền thu được lên đến 16,7 tỷ đồng.

Nhưng rồi ồn ào nổ ra khi nhiều người mong muốn được biết số tiền này đã được sử dụng ra sao vì tài khoản quyên góp chỉ còn vỏn vẹn hơn 54,7 triệu đồng. Điều đáng nói là mẹ bé Bắp từ chối công khai sao kê, cho rằng chỉ cần Phạm Thoại kiểm tra là đủ. Cô nhấn mạnh rằng đây là sự quyên góp tự nguyện, không ai ép buộc, cũng không ai có quyền đòi hỏi giải trình.

Mọi chuyện càng trở nên căng thẳng khi một đoạn video cắt từ livestream của mẹ bé Bắp và Phạm Thoại vào tháng 11/2024 bỗng viral trở lại. Trong video, khi một khán giả đặt câu hỏi về việc sao kê ngân hàng nếu bé Bắp khỏi bệnh, mẹ bé Bắp đã đáp lại một cách hờ hững: “Dạ, sao kê để làm gì ạ, lấy giấy hả chị (cười). Nhiều người vô tri thật, thật sự luôn.”

Câu nói ấy như một giọt nước tràn ly. Những người đã từng tin tưởng và gửi gắm lòng tốt của mình bỗng chốc cảm thấy hụt hẫng, thậm chí phẫn nộ. Khi bị đẩy vào làn sóng chỉ trích, mẹ bé Bắp lên tiếng thanh minh rằng những phát ngôn của mình đã bị cắt ghép, và cô cúi đầu xin lỗi những người đã yêu thương bé Bắp. Nhưng liệu lời xin lỗi đó có đủ để xoa dịu những người từng tin tưởng cô?

Câu chuyện của mẹ bé Bắp cũng đặt ra một vấn đề quan trọng: Thái độ của người nhận từ thiện. Khi nhận được sự giúp đỡ từ cộng đồng, việc thể hiện lòng biết ơn và có trách nhiệm trong cách sử dụng số tiền đó là điều cần thiết. Những phát ngôn phản bác hay coi nhẹ yêu cầu sao kê có thể khiến người ủng hộ cảm thấy không được tôn trọng. Không ai muốn lòng tốt của mình bị đặt sai chỗ, và cũng không ai muốn sự hào phóng của mình trở thành lý do cho những hiểu lầm không đáng có.

 

Việc người Việt sẵn sàng giúp đỡ người khó khăn không chỉ xuất phát từ lòng trắc ẩn mà còn từ niềm tin vào sự tử tế. Nhưng khi niềm tin ấy bị tổn thương, họ sẽ cảm thấy hụt hẫng, thậm chí hoài nghi về những lần quyên góp sau. Đó là lý do vì sao sự minh bạch và trách nhiệm của người nhận không chỉ là để tránh tranh cãi, mà còn là cách để trân trọng và giữ gìn lòng tốt của xã hội.

Đây không phải lần đầu tiên một nhân vật có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội kêu gọi từ thiện và nhận được sự ủng hộ áp đảo từ cộng đồng. Từ thiện trên nền tảng số bây giờ không chỉ là câu chuyện của các tổ chức phi lợi nhuận, mà còn là hành động tự phát của những cá nhân có sức ảnh hưởng. Một bài đăng, một livestream có thể tạo ra hiệu ứng dây chuyền, khiến hàng triệu người cùng chung tay chỉ trong vài ngày.

Một trong những lý do lớn nhất khiến nhiều người dễ dàng ủng hộ khi có KOL hoặc Tiktoker kêu gọi là vì tâm lý đám đông. Khi một câu chuyện trở thành xu hướng, được nhiều người chia sẻ, bản thân chúng ta cũng dễ bị cuốn theo, cảm thấy đây là một hành động ý nghĩa mà mình nên góp phần. Khi thấy hàng ngàn bình luận “Đã chuyển khoản”, “Mong bé mau khỏi bệnh”, chúng ta cảm giác như nếu mình không làm điều tương tự thì sẽ bị tụt lại phía sau hoặc cảm thấy có lỗi.

 

Bên cạnh đó, các KOL, người nổi tiếng có sự ảnh hưởng lớn đến suy nghĩ và cảm xúc của người theo dõi. Họ không chỉ kể lại câu chuyện mà còn thêm vào đó sự cảm thông, khơi gợi lòng trắc ẩn bằng lời nói, hình ảnh, thậm chí cả nước mắt. Cách truyền tải này khiến người xem nhanh chóng bị tác động, cảm thấy muốn hành động ngay lập tức.

Có một nghịch lý rằng chúng ta dễ dàng xúc động trước một câu chuyện đau lòng từ người lạ trên mạng nhưng lại có xu hướng xem nhẹ những hoàn cảnh khó khăn ngay xung quanh. Đó là hiệu ứng “xa thì thương, gần thì thường”. Khi nhìn thấy ai đó khó khăn trong khu phố, chúng ta thường nghĩ rằng “Chắc họ có người thân giúp đỡ”, “Mình cũng không khá hơn họ là bao”, hay đôi khi e ngại rằng nếu giúp đỡ, mình có thể bị làm phiền về sau.

Trong khi đó, những hoàn cảnh trên mạng xã hội thường được trình bày dưới góc nhìn đầy đủ, cảm động, dễ tạo ra sự đồng cảm mạnh mẽ hơn. Chúng ta không phải đối diện trực tiếp với họ, nên việc giúp đỡ trở nên dễ dàng hơn về mặt tâm lý.

 

Làm từ thiện thông qua các kênh mạng xã hội thường dễ dàng hơn nhiều so với việc trực tiếp tìm hiểu một hoàn cảnh nào đó ngoài đời thực. Chỉ cần vài thao tác trên điện thoại, một cú chuyển khoản là bạn đã cảm thấy mình đang góp phần giúp đỡ người khác mà không cần tốn nhiều thời gian, công sức để kiểm chứng thông tin.

Việc làm từ thiện xuất phát từ lòng tốt, nhưng để lòng tốt ấy lan tỏa và duy trì bền vững, cần có sự minh bạch, trách nhiệm từ cả người cho lẫn người nhận.

Những người quyên góp cho bé Bắp không phải ai cũng khá giả. Có những người, con cái họ chỉ đang học trường làng, cuộc sống của họ cũng không quá dư dả. Nhưng họ vẫn sẵn lòng giúp đỡ vì tình người, vì họ mong muốn bé Bắp có một cơ hội sống. 

Thế nhưng, khi biết mẹ Bắp vẫn có tiền làm răng sứ hay cho con trai lớn học một ngôi trường quốc tế với học phí 4,5 triệu đồng/tháng khiến nhiều người không khỏi có cảm giác khó chịu, như có một điều gì đó không công bằng. Không phải vì cô không có quyền dùng tiền theo ý mình, mà vì những người quyên góp cảm thấy số tiền ấy có thể được sử dụng cho những hoàn cảnh xứng đáng hơn.

Câu chuyện lẽ ra đã có thể trở thành một câu chuyện cổ tích đẹp, nơi lòng nhân ái của cộng đồng giúp một em bé chiến thắng bệnh tật, gia đình em có cơ hội bắt đầu lại với sự biết ơn và trân trọng. Nhưng thay vào đó, những dấu hiệu đáng ngờ dần xuất hiện: số tiền quyên góp ngày càng lớn nhưng lại thiếu sự minh bạch rõ ràng, người mẹ – thay vì trấn an và công khai tài chính – lại có thái độ né tránh, thậm chí phản ứng tiêu cực với những thắc mắc chính đáng từ cộng đồng. 

Điều này không chỉ làm tổn thương những nhà hảo tâm từng hết lòng giúp đỡ mà còn tạo ra một vết thương lòng sâu sắc cho những ai từng tin vào sức mạnh của lòng tốt. Và điều đáng buồn nhất, đó là những hoàn cảnh khó khăn khác – những đứa trẻ đang cần giúp đỡ thật sự – có thể sẽ bị bỏ lỡ vì sự hoài nghi đang lớn dần trong cộng đồng.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Người nóng nảy, vô lễ ở nhà nhưng lễ phép, tử tế với người ngoài không phải là bất hiếu mà là...

Hiện tượng "ngoài nóng trong lạnh" này không phải hiếm gặp, mà phản ánh những vấn đề sâu xa trong quan hệ gia đình hiện đại.
2

Chân dung kẻ "sống lỗi"

Bạn luôn cảm thấy người khác làm sai với mình, nhưng đã bao giờ tự thấy mình đối xử với bản thân cũng không ra gì chưa?
3

Bậc thầy tâm lý học Carl Jung chỉ rõ 5 trụ cột của cuộc sống tốt đẹp; ai thấu hiểu - người đó HẠNH PHÚC!

Việc định rõ những "trụ cột" này sẽ giúp con đường tiến tới cuộc sống hạnh phúc của mỗi người trở nên rõ ràng và khả thi hơn.
4

Đến một ngày ba má nhớ nhớ, quên quên...

Má tôi nay ngoài 80, bắt đầu lẩn thẩn khiến tôi vui buồn lẫn lộn. Vui vì trời thương, má vẫn ở lại với chúng tôi đến lúc này và chạnh lòng vì bà đã dần lãng quên nhiều thứ.
5

Từ đỉnh cao quyền lực đến bước rút lui thầm lặng: Bài học từ giai thoại 'ngã ngựa' của Jack Ma

Bài học sau cùng không chỉ dành cho các CEO tại Trung Quốc – mà là cho mọi nhà lãnh đạo trên toàn cầu.

6 ngành nghề có nguy cơ bị DeepSeek thay thế, nhưng...

Ngoài việc là một công cụ hữu ích, DeepSeek còn phản ánh quá trình tái thiết thế giới.

Trải lòng của nam doanh nhân tuổi trung niên: Hoá ra bất hạnh lớn nhất không phải là không có tiền

Nỗi buồn lớn nhất của đàn ông trung niên không phải là thiếu tiền, mà là không hiểu được những điều này sau 40 tuổi.

Trước ‘câu hỏi muôn thuở’ AI có tiêu diệt con người không: Deepseek đưa câu trả lời gây bão mạng

Câu trả lời của ứng dụng AI này khiến nhiều người phải bất ngờ.

Trò chuyện với AI: Câu trả lời của DeepSeek 'chấn động' đến mức nào khiến cộng đồng mạng rơi lệ

Một cô gái đã chia sẻ cuộc trò chuyện đầy cảm xúc với DeepSeek lên MXH, tiết lộ rằng cô đã bật khóc trước những câu trả lời của AI này.

9 nhược điểm của việc là một người quá thông minh

Là một người rất thông minh, bạn có cảm thấy mình gặp khó khăn hơn những người còn lại không? Trí thông minh của bạn đôi khi lại là nguyên nhân gây ra những rắc rối?

Con cái lớn lên hiếu thảo hay không, thực ra đã có dấu hiệu từ sớm

Việc giáo dục con cái không phải là tạo ra những đứa trẻ thiên tài theo tiêu chuẩn của xã hội.

“Nếu có kiếp sau, tôi không bao giờ muốn nuôi dạy con mình giỏi như vậy..." - Chia sẻ của bà mẹ gây sửng sốt

Nếu con tôi không thể trở thành nhân vật chính, vậy thì làm một nhân vật phụ hạnh phúc cũng rất tốt.

20 câu nói kinh điển của tỷ phú Rockefeller: Bào chữa là nguồn gốc của thất bại

Sở dĩ con cháu của tỷ phú có thể tiếp nối vinh quang và thành công cho đến ngày nay là nhờ sự giáo dục của gia đình.

Tôi đọc người đọc mỗi ngày - Làm báo chân chính là cần đối thoại với người đọc mỗi ngày

Từ sách - Phim - Đan Thanh - 21/06/2025 14:00
"Tôi đọc người đọc mỗi ngày" là một câu chuyện nghề nghiệp, tinh lọc từ sổ tay biên tập của nhà báo Huỳnh Sơn Phước, sau 40 năm hành nghề tại báo Tuổi Trẻ.

Hàng chục nghìn webcam kết nối Internet đang vô tình 'phản chủ'

Kỹ năng - Anh Tú - 21/06/2025 13:00
Theo một nghiên cứu mới từ công ty an ninh mạng Bitsight, hơn 40.000 webcam trên toàn thế giới đang ở trong tình trạng có thể truy cập công khai qua Internet – thường là mà chủ nhân không hề hay biết.

Xem "Sex Education", tôi bẽ bàng nhận ra lý do con luôn quý bạn hơn quý mẹ

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 21/06/2025 12:00
Tôi cố hết sức để gần gũi, tâm sự với con. Nhưng đáp lại, con chỉ thích đi chơi với bạn.

Kiếm hiệp Kim Dung: Cao thủ duy nhất chết vì võ công do chính mình tạo ra

Thư giãn - Quốc Tiệp - 21/06/2025 11:00
Nhậm Ngã Hành là một nhân vật nổi bật trong tiểu thuyết Tiếu ngạo giang hồ của cố nhà văn Kim Dung, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả.

Gemini phát triển tính năng tóm tắt nội dung PDF trong Google Drive

Kỹ năng - Anh Tú - 21/06/2025 10:00
Google đang mở rộng khả năng của Gemini bằng cách sử dụng trợ lý AI này để tóm tắt nội dung PDF trong Google Drive. Đặc biệt là lần này, tính năng không chỉ đơn thuần dừng ở việc tạo bản tóm tắt.

Xuất hiện ‘người chuột chũi’ dưới lòng thành phố làm rúng động cõi mạng

Phong cách sống - Anh Dũng - 21/06/2025 09:00
Câu chuyện về người phụ nữ xuất hiện tại miêng cống thoát nước đã lan truyền khắp mạng xã hội thời gian qua. Đằng sau những hình ảnh không ngờ ấy lại là thực trạng đáng buồn của cả một cộng đồng dân cư.

Giáo dục đích thực của 'Hạnh phúc tuổi trẻ'

Từ sách - Phim - Hồ lam - 21/06/2025 08:00
Theo triết gia J. Krishnamurti, việc so sánh bản thân với người khác, với con người mình nên là, với ai đó may mắn hơn sẽ làm giảm giá trị, sai lệch quan điểm, bản sắc của mỗi cá nhân.

Chân dung kẻ "sống lỗi"

Suy ngẫm - S.A - 20/06/2025 13:00
Bạn luôn cảm thấy người khác làm sai với mình, nhưng đã bao giờ tự thấy mình đối xử với bản thân cũng không ra gì chưa?

Xem "Sex Education", tôi xấu hổ nhận ra chính mình đang đẩy con trai ra khỏi nhà

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 20/06/2025 12:00
Tôi luôn nghĩ rằng mọi thứ mình làm là vì tốt cho con. Bởi tôi quá yêu con mà thôi.

ChatGPT nâng cấp giọng nói, tạo cảm giác như trò chuyện với người thực

Kỹ năng - Anh Tú - 20/06/2025 11:00
OpenAI đã cải tiến chế độ giọng nói của ChatGPT, nhằm giúp người dùng có cảm giác như đang nói chuyện với một người thật.

Dịch vụ cho thuê "người lắng nghe không phán xét" nở rộ ở TP.HCM, Hà Nội

Phong cách sống - S.A - 20/06/2025 10:00
Người cung cấp dịch vụ chỉ nghe - không đưa ra phán xét, không tư vấn tâm lý. Người tìm đến chỉ cần trút sạch tâm sự, không sợ ai bàn tán chuyện của mình. Thế là 2 bên đều vui.

TP.HCM đóng Cổng Dịch vụ công

Kỹ năng - Q.Huy - 20/06/2025 09:28
Trung tâm Chuyển đổi số TPHCM vừa thông tin chính thức về việc đóng Cổng Dịch vụ công thành phố. Kể từ 21h ngày 18/6, Cổng Dịch vụ công trực tuyến TPHCM được đóng để hợp nhất với Cổng Dịch vụ công quốc gia từ ngày 19/6.

Cuộc đời rực rỡ của Gillian Lynne: Từ cô bé bị trường từ chối dạy trở thành vũ công huyền thoại

Truyền cảm hứng - Tiểu Ngạn - 20/06/2025 09:00
Gillian Lynne là minh chứng sống cho câu nói "Không gì là không thể" và câu chuyện cuộc đời bà đã thành nguồn cảm hứng cho nhiều bậc cha mẹ trong hành trình dạy dỗ con cái.

Bạn đang chăm sóc bản thân thật sự hay... tiêu tiền cho bớt mệt?

Từ sách - Phim - Quìn - 20/06/2025 08:00
"Chăm sóc bản thân" đang dần trở thành một lối sống thời thượng – với spa, shopping, và những trải nghiệm sang chảnh. Nhưng liệu tất cả những điều đó có thực sự giúp bạn chữa lành? Hay chỉ là cách để tạm thời làm dịu đi sự mệt mỏi từ bên trong?

OpenAI nâng cấp một loạt công cụ cho ChatGPT phục vụ doanh nghiệp

Kỹ năng - Anh Tú - 19/06/2025 13:00
Với nỗ lực ngày càng tập trung vào nhóm người dùng doanh nghiệp, OpenAI vừa công bố hàng loạt nâng cấp mới cho ChatGPT.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 22/06/2025