16,7 tỷ đồng và hiệu ứng “xa thì thương, gần thì thường”

G.H28/02/2025 10:00
16,7 tỷ đồng và hiệu ứng “xa thì thương, gần thì thường”

Có một nghịch lý rằng chúng ta dễ dàng xúc động trước một câu chuyện đau lòng từ người lạ trên mạng nhưng lại có xu hướng xem nhẹ, phớt lờ những hoàn cảnh khó khăn ngay xung quanh mình.

Sự lan tỏa mạnh mẽ của thông tin khiến những người xa lạ bỗng trở nên gần gũi, còn những người thật sự gần gũi lại bị đẩy ra xa.

Câu chuyện của bé Bắp và mẹ bé là một minh chứng điển hình cho điều đó.

Mẹ con bé Bắp – em bé mắc bệnh ung thư máu – từng khiến hàng triệu trái tim lay động. Ngày 4/11/2024, TikToker Phạm Thoại kêu gọi cộng đồng quyên góp để giúp bé Bắp có cơ hội chữa trị tại Trung Quốc, với số tiền cần thiết vào khoảng 6-7 tỷ đồng. Những con số cứ thế tăng dần, và đến ngày 24/2/2025, tổng số tiền thu được lên đến 16,7 tỷ đồng.

Nhưng rồi ồn ào nổ ra khi nhiều người mong muốn được biết số tiền này đã được sử dụng ra sao vì tài khoản quyên góp chỉ còn vỏn vẹn hơn 54,7 triệu đồng. Điều đáng nói là mẹ bé Bắp từ chối công khai sao kê, cho rằng chỉ cần Phạm Thoại kiểm tra là đủ. Cô nhấn mạnh rằng đây là sự quyên góp tự nguyện, không ai ép buộc, cũng không ai có quyền đòi hỏi giải trình.

Mọi chuyện càng trở nên căng thẳng khi một đoạn video cắt từ livestream của mẹ bé Bắp và Phạm Thoại vào tháng 11/2024 bỗng viral trở lại. Trong video, khi một khán giả đặt câu hỏi về việc sao kê ngân hàng nếu bé Bắp khỏi bệnh, mẹ bé Bắp đã đáp lại một cách hờ hững: “Dạ, sao kê để làm gì ạ, lấy giấy hả chị (cười). Nhiều người vô tri thật, thật sự luôn.”

Câu nói ấy như một giọt nước tràn ly. Những người đã từng tin tưởng và gửi gắm lòng tốt của mình bỗng chốc cảm thấy hụt hẫng, thậm chí phẫn nộ. Khi bị đẩy vào làn sóng chỉ trích, mẹ bé Bắp lên tiếng thanh minh rằng những phát ngôn của mình đã bị cắt ghép, và cô cúi đầu xin lỗi những người đã yêu thương bé Bắp. Nhưng liệu lời xin lỗi đó có đủ để xoa dịu những người từng tin tưởng cô?

Câu chuyện của mẹ bé Bắp cũng đặt ra một vấn đề quan trọng: Thái độ của người nhận từ thiện. Khi nhận được sự giúp đỡ từ cộng đồng, việc thể hiện lòng biết ơn và có trách nhiệm trong cách sử dụng số tiền đó là điều cần thiết. Những phát ngôn phản bác hay coi nhẹ yêu cầu sao kê có thể khiến người ủng hộ cảm thấy không được tôn trọng. Không ai muốn lòng tốt của mình bị đặt sai chỗ, và cũng không ai muốn sự hào phóng của mình trở thành lý do cho những hiểu lầm không đáng có.

 

Việc người Việt sẵn sàng giúp đỡ người khó khăn không chỉ xuất phát từ lòng trắc ẩn mà còn từ niềm tin vào sự tử tế. Nhưng khi niềm tin ấy bị tổn thương, họ sẽ cảm thấy hụt hẫng, thậm chí hoài nghi về những lần quyên góp sau. Đó là lý do vì sao sự minh bạch và trách nhiệm của người nhận không chỉ là để tránh tranh cãi, mà còn là cách để trân trọng và giữ gìn lòng tốt của xã hội.

Đây không phải lần đầu tiên một nhân vật có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội kêu gọi từ thiện và nhận được sự ủng hộ áp đảo từ cộng đồng. Từ thiện trên nền tảng số bây giờ không chỉ là câu chuyện của các tổ chức phi lợi nhuận, mà còn là hành động tự phát của những cá nhân có sức ảnh hưởng. Một bài đăng, một livestream có thể tạo ra hiệu ứng dây chuyền, khiến hàng triệu người cùng chung tay chỉ trong vài ngày.

Một trong những lý do lớn nhất khiến nhiều người dễ dàng ủng hộ khi có KOL hoặc Tiktoker kêu gọi là vì tâm lý đám đông. Khi một câu chuyện trở thành xu hướng, được nhiều người chia sẻ, bản thân chúng ta cũng dễ bị cuốn theo, cảm thấy đây là một hành động ý nghĩa mà mình nên góp phần. Khi thấy hàng ngàn bình luận “Đã chuyển khoản”, “Mong bé mau khỏi bệnh”, chúng ta cảm giác như nếu mình không làm điều tương tự thì sẽ bị tụt lại phía sau hoặc cảm thấy có lỗi.

 

Bên cạnh đó, các KOL, người nổi tiếng có sự ảnh hưởng lớn đến suy nghĩ và cảm xúc của người theo dõi. Họ không chỉ kể lại câu chuyện mà còn thêm vào đó sự cảm thông, khơi gợi lòng trắc ẩn bằng lời nói, hình ảnh, thậm chí cả nước mắt. Cách truyền tải này khiến người xem nhanh chóng bị tác động, cảm thấy muốn hành động ngay lập tức.

Có một nghịch lý rằng chúng ta dễ dàng xúc động trước một câu chuyện đau lòng từ người lạ trên mạng nhưng lại có xu hướng xem nhẹ những hoàn cảnh khó khăn ngay xung quanh. Đó là hiệu ứng “xa thì thương, gần thì thường”. Khi nhìn thấy ai đó khó khăn trong khu phố, chúng ta thường nghĩ rằng “Chắc họ có người thân giúp đỡ”, “Mình cũng không khá hơn họ là bao”, hay đôi khi e ngại rằng nếu giúp đỡ, mình có thể bị làm phiền về sau.

Trong khi đó, những hoàn cảnh trên mạng xã hội thường được trình bày dưới góc nhìn đầy đủ, cảm động, dễ tạo ra sự đồng cảm mạnh mẽ hơn. Chúng ta không phải đối diện trực tiếp với họ, nên việc giúp đỡ trở nên dễ dàng hơn về mặt tâm lý.

 

Làm từ thiện thông qua các kênh mạng xã hội thường dễ dàng hơn nhiều so với việc trực tiếp tìm hiểu một hoàn cảnh nào đó ngoài đời thực. Chỉ cần vài thao tác trên điện thoại, một cú chuyển khoản là bạn đã cảm thấy mình đang góp phần giúp đỡ người khác mà không cần tốn nhiều thời gian, công sức để kiểm chứng thông tin.

Việc làm từ thiện xuất phát từ lòng tốt, nhưng để lòng tốt ấy lan tỏa và duy trì bền vững, cần có sự minh bạch, trách nhiệm từ cả người cho lẫn người nhận.

Những người quyên góp cho bé Bắp không phải ai cũng khá giả. Có những người, con cái họ chỉ đang học trường làng, cuộc sống của họ cũng không quá dư dả. Nhưng họ vẫn sẵn lòng giúp đỡ vì tình người, vì họ mong muốn bé Bắp có một cơ hội sống. 

Thế nhưng, khi biết mẹ Bắp vẫn có tiền làm răng sứ hay cho con trai lớn học một ngôi trường quốc tế với học phí 4,5 triệu đồng/tháng khiến nhiều người không khỏi có cảm giác khó chịu, như có một điều gì đó không công bằng. Không phải vì cô không có quyền dùng tiền theo ý mình, mà vì những người quyên góp cảm thấy số tiền ấy có thể được sử dụng cho những hoàn cảnh xứng đáng hơn.

Câu chuyện lẽ ra đã có thể trở thành một câu chuyện cổ tích đẹp, nơi lòng nhân ái của cộng đồng giúp một em bé chiến thắng bệnh tật, gia đình em có cơ hội bắt đầu lại với sự biết ơn và trân trọng. Nhưng thay vào đó, những dấu hiệu đáng ngờ dần xuất hiện: số tiền quyên góp ngày càng lớn nhưng lại thiếu sự minh bạch rõ ràng, người mẹ – thay vì trấn an và công khai tài chính – lại có thái độ né tránh, thậm chí phản ứng tiêu cực với những thắc mắc chính đáng từ cộng đồng. 

Điều này không chỉ làm tổn thương những nhà hảo tâm từng hết lòng giúp đỡ mà còn tạo ra một vết thương lòng sâu sắc cho những ai từng tin vào sức mạnh của lòng tốt. Và điều đáng buồn nhất, đó là những hoàn cảnh khó khăn khác – những đứa trẻ đang cần giúp đỡ thật sự – có thể sẽ bị bỏ lỡ vì sự hoài nghi đang lớn dần trong cộng đồng.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Tiếng Việt gọi tên nỗi lòng bằng một từ mà tiếng Anh chẳng thể đuổi kịp

Từ này rất ngắn song ý nghĩa nó hàm chứa lại rất nhiều.
2

Tại sao con thứ thường thông minh hơn con cả? Sự thật khiến nhiều phụ huynh chạnh lòng...

Chính môi trường và trải nghiệm sống khác nhau đã tạo nên những "kiểu thông minh" khác nhau ở mỗi người.
3

5 bài học dạy con của ''Vua dầu mỏ'' Rockefeller giúp gia tộc giàu 7 đời

Tỷ phú Rockefeller luôn đánh giá cao sự nỗ lực của mỗi cá nhân trên chặng đường làm giàu.
4

Lời nói gan ruột của người mẹ: "Tình yêu không đến từ những bảng điểm đẹp!"

"Tôi đã từng nhiều lần thất vọng … và rồi chợt nhận ra rằng, tình yêu thương thật sự không đong đếm bằng những bảng điểm đẹp hay những lời khen ngợi...", cô Diệp Quỳnh chia sẻ.
5

Con cái không còn muốn lớn nữa, cha mẹ bàng hoàng nhận ra mình vì "Muốn tốt cho con"

Liệu có phải là lỗi của con khi một ngày đẹp trời, con bỗng "buông xuôi", yếu đuối và phụ thuộc.

6 ngành nghề có nguy cơ bị DeepSeek thay thế, nhưng...

Ngoài việc là một công cụ hữu ích, DeepSeek còn phản ánh quá trình tái thiết thế giới.

Trải lòng của nam doanh nhân tuổi trung niên: Hoá ra bất hạnh lớn nhất không phải là không có tiền

Nỗi buồn lớn nhất của đàn ông trung niên không phải là thiếu tiền, mà là không hiểu được những điều này sau 40 tuổi.

Trước ‘câu hỏi muôn thuở’ AI có tiêu diệt con người không: Deepseek đưa câu trả lời gây bão mạng

Câu trả lời của ứng dụng AI này khiến nhiều người phải bất ngờ.

Trò chuyện với AI: Câu trả lời của DeepSeek 'chấn động' đến mức nào khiến cộng đồng mạng rơi lệ

Một cô gái đã chia sẻ cuộc trò chuyện đầy cảm xúc với DeepSeek lên MXH, tiết lộ rằng cô đã bật khóc trước những câu trả lời của AI này.

9 nhược điểm của việc là một người quá thông minh

Là một người rất thông minh, bạn có cảm thấy mình gặp khó khăn hơn những người còn lại không? Trí thông minh của bạn đôi khi lại là nguyên nhân gây ra những rắc rối?

Con cái lớn lên hiếu thảo hay không, thực ra đã có dấu hiệu từ sớm

Việc giáo dục con cái không phải là tạo ra những đứa trẻ thiên tài theo tiêu chuẩn của xã hội.

“Nếu có kiếp sau, tôi không bao giờ muốn nuôi dạy con mình giỏi như vậy..." - Chia sẻ của bà mẹ gây sửng sốt

Nếu con tôi không thể trở thành nhân vật chính, vậy thì làm một nhân vật phụ hạnh phúc cũng rất tốt.

20 câu nói kinh điển của tỷ phú Rockefeller: Bào chữa là nguồn gốc của thất bại

Sở dĩ con cháu của tỷ phú có thể tiếp nối vinh quang và thành công cho đến ngày nay là nhờ sự giáo dục của gia đình.

“Từ chối kiệt sức” – chiến thuật mới của gen Z để sống thật, làm việc hiệu quả

Phong cách sống - Cẩm Hà - 03/06/2025 10:00
Không còn xem im lặng là vàng, gen Z đang lan tỏa trào lưu “loud living” - lên tiếng để được lắng nghe, từ chối kiệt sức, và tái thiết lại thành công theo cách riêng.

"Không còn bệnh tim" với tác dụng kinh ngạc khi chữa bệnh bằng oxit nitric

Từ sách - Phim - Thu An - 03/06/2025 09:00
“Không còn bệnh tim” (No More Heart Disease) là quyển sách công phu của Dr. Louis J. Ignarro, về việc ngăn ngừa và chữa trị bệnh tim mạch bằng oxit nitric (NO).

Ikigai - Chất Nhật trong từng khoảnh khắc: Hạnh phúc trong từng khoảnh khắc

Từ sách - Phim - Quìn - 03/06/2025 08:00
Trong một thế giới không ngừng biến động, giới trẻ không chỉ mưu cầu thành công mà còn khao khát sống có ý nghĩa. Nhiều người bắt đầu tự hỏi: "Tôi sống vì điều gì?", "Điều gì khiến tôi muốn thức dậy mỗi sáng?". Và chính lúc ấy, hành trình đi tìm Ikigai bắt đầu.

Xem phim "Sex Education", tôi nhận ra mình đang sống lỗi với con trong mối quan hệ cha con

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 02/06/2025 13:00
Tôi nhận thấy mình không hiểu con. Và mối quan hệ cha con ngày càng trở nên căng thẳng.

Từng được ca tụng là "nghề hot của kỷ nguyên AI", giờ bị chính AI "khai tử"

Kỹ năng - Anh Việt - 02/06/2025 12:00
Đây là bài học cảnh tỉnh cho bất kỳ ai đặt hy vọng vào những làn sóng nghề mới từ AI: thứ nổi lên nhanh thì cũng có thể mất đi trong tích tắc.

Viễn cảnh gì sẽ xảy ra khi sau 1 giấc ngủ tất cả các app chat trên đời đều đồng loạt biến mất?

Thư giãn - Trần Hà - 02/06/2025 11:00
Điều đầu tiên chắc chắn là cảm giác hoang mang vì... mất kết nối.

Lời nói gan ruột của người mẹ: "Tình yêu không đến từ những bảng điểm đẹp!"

Suy ngẫm - Huyên Nguyễn - 02/06/2025 10:00
"Tôi đã từng nhiều lần thất vọng … và rồi chợt nhận ra rằng, tình yêu thương thật sự không đong đếm bằng những bảng điểm đẹp hay những lời khen ngợi...", cô Diệp Quỳnh chia sẻ.

Cất 100.000-150.000 đồng/ngày trong suốt 2 năm để "phát lương hưu" cho bố mẹ

Truyền cảm hứng - Ngọc Linh - 02/06/2025 09:00
Cũng là để dành tiền nhưng lại không phải tiết kiệm cho bản thân, chia sẻ của cô gái này thật sự quá đáng yêu!

Khai mở cảm xúc - Hiểu đúng về tội lỗi và xấu hổ

Từ sách - Phim - TĐ - 02/06/2025 08:00
Sự xấu hổ thực chất gắn liền với sức khỏe tâm thần. Ta xấu hổ khi cảm thấy khổ sở, buồn bã hoặc lo lắng, nỗi xấu hổ này tạo ra những cảm xúc khó khăn hơn nữa, làm sức khỏe tinh thần thêm kém.

Mẹ sử dụng lò vi sóng theo cách rất tiện lợi lại tốt cho sức khỏe

Kỹ năng - Mỹ Diệu - 01/06/2025 12:00
Có thể bạn nghĩ rằng lò vi sóng chỉ có thể dùng để hâm nóng đồ ăn. Nhưng hãy để tôi cho bạn thấy cách mẹ tôi dùng nó, đúng là "gừng càng già càng cay"!.

Vì sao Âu Dương Phong hễ thấy hai cao thủ này là né tránh?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 01/06/2025 11:00
Điều gì ẩn giấu đằng sau thái độ khác biệt này của Âu Dương Phong?

Người đàn ông rong ruổi các tỉnh miền Tây chụp biển địa giới trước sáp nhập

Phong cách sống - Nguyễn Ngoan - 01/06/2025 10:00
Nghe tin các tỉnh miền Tây quê mình dự kiến sáp nhập, anh An dành 3 ngày chạy xe máy đến từng biển địa giới chụp ảnh lưu giữ kỷ niệm.

5 bài học dạy con của ''Vua dầu mỏ'' Rockefeller giúp gia tộc giàu 7 đời

Suy ngẫm - Khuê Hiền - 01/06/2025 09:00
Tỷ phú Rockefeller luôn đánh giá cao sự nỗ lực của mỗi cá nhân trên chặng đường làm giàu.

Khai mở hạnh phúc - Sáu lầm tưởng về hạnh phúc

Từ sách - Phim - TĐ - 01/06/2025 08:00
Chúng ta đã bắt đầu quyển sách bằng cách tìm hiểu xem hạnh phúc là gì, giờ là lúc để nghĩ xem hạnh phúc không phải là gì. 
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 3, 03/06/2025