16,7 tỷ đồng và hiệu ứng “xa thì thương, gần thì thường”

G.H28/02/2025 10:00
16,7 tỷ đồng và hiệu ứng “xa thì thương, gần thì thường”

Có một nghịch lý rằng chúng ta dễ dàng xúc động trước một câu chuyện đau lòng từ người lạ trên mạng nhưng lại có xu hướng xem nhẹ, phớt lờ những hoàn cảnh khó khăn ngay xung quanh mình.

Sự lan tỏa mạnh mẽ của thông tin khiến những người xa lạ bỗng trở nên gần gũi, còn những người thật sự gần gũi lại bị đẩy ra xa.

Câu chuyện của bé Bắp và mẹ bé là một minh chứng điển hình cho điều đó.

Mẹ con bé Bắp – em bé mắc bệnh ung thư máu – từng khiến hàng triệu trái tim lay động. Ngày 4/11/2024, TikToker Phạm Thoại kêu gọi cộng đồng quyên góp để giúp bé Bắp có cơ hội chữa trị tại Trung Quốc, với số tiền cần thiết vào khoảng 6-7 tỷ đồng. Những con số cứ thế tăng dần, và đến ngày 24/2/2025, tổng số tiền thu được lên đến 16,7 tỷ đồng.

Nhưng rồi ồn ào nổ ra khi nhiều người mong muốn được biết số tiền này đã được sử dụng ra sao vì tài khoản quyên góp chỉ còn vỏn vẹn hơn 54,7 triệu đồng. Điều đáng nói là mẹ bé Bắp từ chối công khai sao kê, cho rằng chỉ cần Phạm Thoại kiểm tra là đủ. Cô nhấn mạnh rằng đây là sự quyên góp tự nguyện, không ai ép buộc, cũng không ai có quyền đòi hỏi giải trình.

Mọi chuyện càng trở nên căng thẳng khi một đoạn video cắt từ livestream của mẹ bé Bắp và Phạm Thoại vào tháng 11/2024 bỗng viral trở lại. Trong video, khi một khán giả đặt câu hỏi về việc sao kê ngân hàng nếu bé Bắp khỏi bệnh, mẹ bé Bắp đã đáp lại một cách hờ hững: “Dạ, sao kê để làm gì ạ, lấy giấy hả chị (cười). Nhiều người vô tri thật, thật sự luôn.”

Câu nói ấy như một giọt nước tràn ly. Những người đã từng tin tưởng và gửi gắm lòng tốt của mình bỗng chốc cảm thấy hụt hẫng, thậm chí phẫn nộ. Khi bị đẩy vào làn sóng chỉ trích, mẹ bé Bắp lên tiếng thanh minh rằng những phát ngôn của mình đã bị cắt ghép, và cô cúi đầu xin lỗi những người đã yêu thương bé Bắp. Nhưng liệu lời xin lỗi đó có đủ để xoa dịu những người từng tin tưởng cô?

Câu chuyện của mẹ bé Bắp cũng đặt ra một vấn đề quan trọng: Thái độ của người nhận từ thiện. Khi nhận được sự giúp đỡ từ cộng đồng, việc thể hiện lòng biết ơn và có trách nhiệm trong cách sử dụng số tiền đó là điều cần thiết. Những phát ngôn phản bác hay coi nhẹ yêu cầu sao kê có thể khiến người ủng hộ cảm thấy không được tôn trọng. Không ai muốn lòng tốt của mình bị đặt sai chỗ, và cũng không ai muốn sự hào phóng của mình trở thành lý do cho những hiểu lầm không đáng có.

 

Việc người Việt sẵn sàng giúp đỡ người khó khăn không chỉ xuất phát từ lòng trắc ẩn mà còn từ niềm tin vào sự tử tế. Nhưng khi niềm tin ấy bị tổn thương, họ sẽ cảm thấy hụt hẫng, thậm chí hoài nghi về những lần quyên góp sau. Đó là lý do vì sao sự minh bạch và trách nhiệm của người nhận không chỉ là để tránh tranh cãi, mà còn là cách để trân trọng và giữ gìn lòng tốt của xã hội.

Đây không phải lần đầu tiên một nhân vật có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội kêu gọi từ thiện và nhận được sự ủng hộ áp đảo từ cộng đồng. Từ thiện trên nền tảng số bây giờ không chỉ là câu chuyện của các tổ chức phi lợi nhuận, mà còn là hành động tự phát của những cá nhân có sức ảnh hưởng. Một bài đăng, một livestream có thể tạo ra hiệu ứng dây chuyền, khiến hàng triệu người cùng chung tay chỉ trong vài ngày.

Một trong những lý do lớn nhất khiến nhiều người dễ dàng ủng hộ khi có KOL hoặc Tiktoker kêu gọi là vì tâm lý đám đông. Khi một câu chuyện trở thành xu hướng, được nhiều người chia sẻ, bản thân chúng ta cũng dễ bị cuốn theo, cảm thấy đây là một hành động ý nghĩa mà mình nên góp phần. Khi thấy hàng ngàn bình luận “Đã chuyển khoản”, “Mong bé mau khỏi bệnh”, chúng ta cảm giác như nếu mình không làm điều tương tự thì sẽ bị tụt lại phía sau hoặc cảm thấy có lỗi.

 

Bên cạnh đó, các KOL, người nổi tiếng có sự ảnh hưởng lớn đến suy nghĩ và cảm xúc của người theo dõi. Họ không chỉ kể lại câu chuyện mà còn thêm vào đó sự cảm thông, khơi gợi lòng trắc ẩn bằng lời nói, hình ảnh, thậm chí cả nước mắt. Cách truyền tải này khiến người xem nhanh chóng bị tác động, cảm thấy muốn hành động ngay lập tức.

Có một nghịch lý rằng chúng ta dễ dàng xúc động trước một câu chuyện đau lòng từ người lạ trên mạng nhưng lại có xu hướng xem nhẹ những hoàn cảnh khó khăn ngay xung quanh. Đó là hiệu ứng “xa thì thương, gần thì thường”. Khi nhìn thấy ai đó khó khăn trong khu phố, chúng ta thường nghĩ rằng “Chắc họ có người thân giúp đỡ”, “Mình cũng không khá hơn họ là bao”, hay đôi khi e ngại rằng nếu giúp đỡ, mình có thể bị làm phiền về sau.

Trong khi đó, những hoàn cảnh trên mạng xã hội thường được trình bày dưới góc nhìn đầy đủ, cảm động, dễ tạo ra sự đồng cảm mạnh mẽ hơn. Chúng ta không phải đối diện trực tiếp với họ, nên việc giúp đỡ trở nên dễ dàng hơn về mặt tâm lý.

 

Làm từ thiện thông qua các kênh mạng xã hội thường dễ dàng hơn nhiều so với việc trực tiếp tìm hiểu một hoàn cảnh nào đó ngoài đời thực. Chỉ cần vài thao tác trên điện thoại, một cú chuyển khoản là bạn đã cảm thấy mình đang góp phần giúp đỡ người khác mà không cần tốn nhiều thời gian, công sức để kiểm chứng thông tin.

Việc làm từ thiện xuất phát từ lòng tốt, nhưng để lòng tốt ấy lan tỏa và duy trì bền vững, cần có sự minh bạch, trách nhiệm từ cả người cho lẫn người nhận.

Những người quyên góp cho bé Bắp không phải ai cũng khá giả. Có những người, con cái họ chỉ đang học trường làng, cuộc sống của họ cũng không quá dư dả. Nhưng họ vẫn sẵn lòng giúp đỡ vì tình người, vì họ mong muốn bé Bắp có một cơ hội sống. 

Thế nhưng, khi biết mẹ Bắp vẫn có tiền làm răng sứ hay cho con trai lớn học một ngôi trường quốc tế với học phí 4,5 triệu đồng/tháng khiến nhiều người không khỏi có cảm giác khó chịu, như có một điều gì đó không công bằng. Không phải vì cô không có quyền dùng tiền theo ý mình, mà vì những người quyên góp cảm thấy số tiền ấy có thể được sử dụng cho những hoàn cảnh xứng đáng hơn.

Câu chuyện lẽ ra đã có thể trở thành một câu chuyện cổ tích đẹp, nơi lòng nhân ái của cộng đồng giúp một em bé chiến thắng bệnh tật, gia đình em có cơ hội bắt đầu lại với sự biết ơn và trân trọng. Nhưng thay vào đó, những dấu hiệu đáng ngờ dần xuất hiện: số tiền quyên góp ngày càng lớn nhưng lại thiếu sự minh bạch rõ ràng, người mẹ – thay vì trấn an và công khai tài chính – lại có thái độ né tránh, thậm chí phản ứng tiêu cực với những thắc mắc chính đáng từ cộng đồng. 

Điều này không chỉ làm tổn thương những nhà hảo tâm từng hết lòng giúp đỡ mà còn tạo ra một vết thương lòng sâu sắc cho những ai từng tin vào sức mạnh của lòng tốt. Và điều đáng buồn nhất, đó là những hoàn cảnh khó khăn khác – những đứa trẻ đang cần giúp đỡ thật sự – có thể sẽ bị bỏ lỡ vì sự hoài nghi đang lớn dần trong cộng đồng.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

6 bài học cuộc sống quý giá giúp thăng hoa trong công việc lẫn tiền bạc

Cuộc sống luôn ẩn chứa những bài học quý báu, giúp ta trưởng thành và vững vàng hơn trên đường đời. Hãy cùng chiêm nghiệm bảy bài học cuộc sống được đúc kết, để sống trọn vẹn từng khoảnh khắc và không phải hối tiếc về những điều đã qua.
2

Choáng váng trước cơn bão sa thải, nhớ ‘xốc’ lại tinh thần với lời dặn của Tư Mã Ý

Tư Mã Ý xác thực là một đời thành công, không còn gì có thể nghi ngờ nữa. Cuộc đời ông chính là minh chứng của câu nói: Người trụ tới cuối cùng, đứng trên vạn người, chính là người khôn ngoan nhất.
3

Sau tuổi 40, nhìn vào 4 điểm này là biết nửa đời sau sung sướng hay bất hạnh

Đây đều là thói quen sống cấp cao mà ít người làm được!
4

Nhất định phải THẮNG TUYỆT ĐỐI nếu gặp đúng kẻ thao túng tâm lý thuộc tầm "bậc thầy"!

Điều đó chắc chắn không khó, nếu bạn đủ tỉnh táo và lý trí dẫn dắt con tim!
5

Nghiên cứu ĐH Harvard: Hoàn cảnh gia đình không quyết định 100% số phận con người

Những người tin rằng họ có thể thay đổi vận mệnh của mình, bất kể nguồn gốc của họ, sẽ tiến xa hơn những người hay bỏ cuộc.

6 ngành nghề có nguy cơ bị DeepSeek thay thế, nhưng...

Ngoài việc là một công cụ hữu ích, DeepSeek còn phản ánh quá trình tái thiết thế giới.

Trải lòng của nam doanh nhân tuổi trung niên: Hoá ra bất hạnh lớn nhất không phải là không có tiền

Nỗi buồn lớn nhất của đàn ông trung niên không phải là thiếu tiền, mà là không hiểu được những điều này sau 40 tuổi.

Trước ‘câu hỏi muôn thuở’ AI có tiêu diệt con người không: Deepseek đưa câu trả lời gây bão mạng

Câu trả lời của ứng dụng AI này khiến nhiều người phải bất ngờ.

Trò chuyện với AI: Câu trả lời của DeepSeek 'chấn động' đến mức nào khiến cộng đồng mạng rơi lệ

Một cô gái đã chia sẻ cuộc trò chuyện đầy cảm xúc với DeepSeek lên MXH, tiết lộ rằng cô đã bật khóc trước những câu trả lời của AI này.

9 nhược điểm của việc là một người quá thông minh

Là một người rất thông minh, bạn có cảm thấy mình gặp khó khăn hơn những người còn lại không? Trí thông minh của bạn đôi khi lại là nguyên nhân gây ra những rắc rối?

Con cái lớn lên hiếu thảo hay không, thực ra đã có dấu hiệu từ sớm

Việc giáo dục con cái không phải là tạo ra những đứa trẻ thiên tài theo tiêu chuẩn của xã hội.

“Nếu có kiếp sau, tôi không bao giờ muốn nuôi dạy con mình giỏi như vậy..." - Chia sẻ của bà mẹ gây sửng sốt

Nếu con tôi không thể trở thành nhân vật chính, vậy thì làm một nhân vật phụ hạnh phúc cũng rất tốt.

20 câu nói kinh điển của tỷ phú Rockefeller: Bào chữa là nguồn gốc của thất bại

Sở dĩ con cháu của tỷ phú có thể tiếp nối vinh quang và thành công cho đến ngày nay là nhờ sự giáo dục của gia đình.

Podcast: Ánh sáng trong ta - Cuốn sách mới của Michelle Obama ra mắt

Từ sách - Phim - FN - 18/04/2025 14:00
Michelle Obama là một người khi nhắc đến ta không thể chỉ gói gọn trong một vai trò cố định. Bà không chỉ là cựu Đệ nhất Phu nhân Hoa Kỳ mà còn là nguồn cảm hứng của hàng triệu người, là biểu tượng của sự kiên cường, trí tuệ và lòng nhân ái.

Sau tuổi 40, nhìn vào 4 điểm này là biết nửa đời sau sung sướng hay bất hạnh

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 18/04/2025 13:00
Đây đều là thói quen sống cấp cao mà ít người làm được!

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 1: Ông Dương Văn Minh và con đường công danh, binh nghiệp

Giải trí - Vũ Trung Kiên - 18/04/2025 12:00
Nhân ngày kỷ niệm trọng đại, Một Thế Giới giới thiệu loạt bài của TS Vũ Trung Kiên về những con người liên quan đến sự kiện lịch sử vĩ đại của dân tộc diễn ra 50 năm trước.

ACV hướng dẫn lộ trình cho hành khách đến nhà ga T3 sân bay Tân Sơn Nhất

Kỹ năng - Tuyết Nhung - 18/04/2025 11:00
Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) vừa thông tin hướng dẫn lộ trình giao thông kết nối đến nhà ga hành khách T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.

Nick Santonastasso sinh ra chỉ có một tay và không có chân, hành trình sau đó khiến hàng triệu người khâm phục

Truyền cảm hứng - AB - 18/04/2025 10:00
Nick Santonastasso vượt qua nghịch cảnh để sống cuộc đời khiến nhiều người khâm phục.

Xem "Sex Education", tôi rút ra bài học để dạy con trai hư hỏng

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 18/04/2025 09:00
Đang rất rối ren trong việc dạy con, tôi không nghĩ đến, bộ phim "Sex Education" lại giúp tôi tháo gỡ điều này.

Ánh sáng trong ta

Tủ sách - FN - 18/04/2025 08:00
Là một trong 100 quyển sách phải đọc năm 2022 do tạp chí Time bình chọn, cuốn sách này dành cho những ai đang tìm kiếm sức mạnh và sự lạc quan trong thời điểm khó khăn.

Xem Sex Education, tôi phát hiện trước giờ toàn dọa dẫm con mà thiếu chỉ bảo

Điện ảnh - Thanh Hương - 17/04/2025 13:00
Tôi đã thay đổi rất nhiều sau khi xem bộ phim .

Bức ảnh chụp ống tay áo rách của một nam thanh niên trong canteen hút hàng chục nghìn lượt quan tâm

Phong cách sống - Đông - 17/04/2025 12:00
Ít ai biết chủ nhân của ống tay áo rách ấy lại là một nhân vật truyền kỳ.

OpenAI ra mắt các mô hình GPT-4.1 với khả năng lập trình và hiểu ngữ cảnh dài vượt GPT-4.5, GPT-4o

Kỹ năng - Sơn Vân - 17/04/2025 11:00
Hôm 14.4, OpenAI đã ra mắt mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) mới GPT-4.1, cùng hai phiên bản nhỏ hơn là GPT-4.1 mini và GPT-4.1 nano, với những cải tiến lớn trong lập trình, khả năng tuân theo hướng dẫn và hiểu ngữ cảnh dài.

Nghiên cứu ĐH Harvard: Hoàn cảnh gia đình không quyết định 100% số phận con người

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 17/04/2025 10:00
Những người tin rằng họ có thể thay đổi vận mệnh của mình, bất kể nguồn gốc của họ, sẽ tiến xa hơn những người hay bỏ cuộc.

8 bí mật về thân thế và gia cảnh của Doraemon, 56 năm trôi qua nhiều fan vẫn ngớ người ra khi phát hiện

Điện ảnh - Bo Bo - 17/04/2025 09:00
Để xem bạn hiểu về Doraemon bao nhiêu nhé. Test ngay đi!

Chăm sóc bản thân thật sự: 3 điều bạn cần nhớ để không lạc lối

Từ sách - Phim - Quìn - 17/04/2025 08:00
Ngày nay, đâu đâu cũng nhắc đến “chăm sóc bản thân” (Real self-care), nhưng bạn có bao giờ tự hỏi: Liệu chúng ta có đang thực sự chăm sóc bản thân đúng nghĩa, hay chỉ đang chạy theo những hình mẫu hoàn hảo mà ai đó dựng lên?

Tránh xa loại người này, bạn sẽ không rơi vào nghèo khó

Suy ngẫm - Nguyệt - 16/04/2025 13:00
Con người chịu ảnh hưởng rất lớn bởi các mối quan hệ xung quanh.

Chuỗi chương trình nghệ thuật đặc sắc chào mừng kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước

Giải trí - P.V - 16/04/2025 12:00
Hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975 - 30.4.2025), các đơn vị nghệ thuật thuộc Bộ VH-TT-DL tổ chức chuỗi chương trình nghệ thuật đặc sắc trên cả nước.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 6, 18/04/2025