Còn phải bàn nhiều, tranh luận và phản biện nhiều mới đi đến một số quan điểm thống nhất. Đó là cuốn sách với những thống kê dữ liệu khá đồ sộ. Các nhận định phân tích đánh giá khá sắc sảo của tác giả. Đã tạo ra sức thuyết phục nhất định như tên của cuốn sách.
Lịch sử chính trị thế giới, các cuộc chinh phạt xâm lấn lẫn nhau trên tất cả các bình diện được xuất phát từ vị trí địa lý, các dân tộc, các quốc gia. Nguồn gốc các dân tộc, các quốc gia, hệ tư tưởng và văn hoá chi phối, thống trị quốc gia, triều đại ấy, với các triết lý, đạo đức, nền giáo dục tạo ra nền văn hoá và dần được tích tụ thành nền văn minh khu vực...? Hàng trăm năm? Không. Hàng ngàn năm? Thậm chí hàng vạn năm!
Chỉ tính thiên niên kỷ thứ hai thôi từ năm 1001 tới nay đã thấy nó là điều lý thú về các sự hình thành, trỗi dậy của các quốc gia Phương Tây lấn át Phương Đông!? Có lẽ chỉ duy nhất thời kỳ làm mưa làm gió trên yên ngựa chinh phục hầu hết Châu Âu của Thành Cát Tư Hãn với đế chế Nguyên Mông.
Còn lại sự phát minh, các tiến bộ vật chất khoa học... của nhân loại vẫn từ Phương Tây? Với các so sánh và thực tế lịch sử ghi nhận Phương Tây thống lĩnh thế giới! Với các số liệu được lên sơ đồ phát triển xã hội, nguồn nhân lực, tiêu hao vật chất, phát minh sáng chế tạo ra sản phẩm và văn minh...thì cho thấy rằng Phương Tây vượt trội Phương Đông. Thế nhưng khi chuyển sang thiên niên kỷ thứ ba của nhân loại thì mọi sự dịch chuyển đã thay đổi rõ dần và rõ nét rồi ! Mao Trạch Đông đã có câu nổi tiếng: “GIÓ ĐÔNG THỔI BẠT GIÓ TÂY” đó sao ?! Mấy ngày gần đây nhiều nhà kính tế lớn Trung Quốc đã lên tiếng và có người còn dám tuyên bố: “Phương Tây suy tàn, Phương Đông trỗi dậy”!
Có lẽ từ đây từ thiên niên kỷ thứ ba này từ năm 2001 là thời đại bắt đầu của thời kỳ Hoàng Hôn của Phương Tây và Bình Minh của Phương Đông chăng? Mọi quy luật tự nhiên, xã hội được hình thành theo phân bố chuẩn phân bố Gauss và diễn biến hình sin? Gió đã đổi chiều khi các quốc gia đông dân nhất, nhì thế giới lại ở Phương Đông với sức tăng trưởng ngoạn mục đã trỗi dậy: Trung Quốc, Ấn Độ, rồi Nhật Bản, Hàn Quốc, Indonesia, Malaisia, Thái Lan... thậm chí cả Việt Nam? Và theo dự đoán của tác giả IAN MORRIS thì sự dẫn đầu của Phương Tây sẽ chậm lại, nhường chỗ cho Phương Đông chỉ tối đa là vào năm 2103.
Nhưng có lẽ với sự phát triển, chạy đua phi mã hiện nay giữa Mỹ, Liên Minh châu Âu với Trung Quốc và Châu Á, cùng sự phát triển như vũ bão của Khoa học công nghệ, của Toàn cầu hoá, của Kỷ nguyên số... Cũng như những bứt phá của cơ chế thay đổi đã tạo ra động lực xung mãn và sự kỳ diệu của trí tuệ, sức sáng tạo của con người Phương Đông thì sự vượt lên của Phương Đông là không gì cản nổi ?! Vì thế mà nhiều người đồng tình là: Phương Đông đang tiến tới kịp và vượt Phương Tây trong vòng 50 - 60 năm tới!
Các vấn đề lớn mà nhân loại đang gặp phải là: Biến đổi khí hậu, Nạn đói, Sự thất bại của một số mô hình nhà nước, Bệnh tật và di dân kéo theo các hệ lụy khôn lường cho sự chuyển dịch địa chính trị, địa kinh tế, địa văn hoá, địa khoa học công nghệ, địa lãnh đạo và vượt trội của thế giới ngay trong 1 phần 5 của thiên niên kỷ này.
Chúng ta đã chứng kiến trong lịch sử nhân loại với 500 năm qua thì rõ một quy luật là: cứ 100 năm sẽ có một cường quốc thống trị, cường quốc thế giới này, họ làm mưa làm gió thế giới này: với vai trò Siêu Cường Quốc! Hãy đọc lại lịch sử từ thế kỷ XVI: Bồ Đào Nha, Hà Lan, Anh, Mỹ... Và bây giờ đang là cuộc đua ngôi Siêu cường giữa Trung Quốc và Mỹ đang tiến dần tới hồi kết 2050? Bàn cờ mọi phương diện, bình diện thế giới liệu có thay đổi không khi Trung Quốc vượt Mỹ ? Điều gì sẽ diễn ra nếu người Trung Hoa làm được GIẤC MỘNG TRUNG HOA! Khi nước Mỹ bước vào thời kỳ chậm phát triển, nền dân chủ, các thể chế... bộc lộ nhiều bất cập; Khi nước Mỹ đã bị chia sâu sắc trước, trong và sau cuộc bầu cử vị Tổng thống thứ 46, thì vai trò của Mỹ cũng khác nhiều trên trường quốc tế....!
Hôm nay, ông Joe Biden tuyên thệ nhậm chức tổng thống Hợp chủng quốc Hoa Kỳ!
Phương Đông sẽ vượt trội Phương Tây sắp tới: theo tôi điều đó không khó nhưng cũng chẳng dễ chút nào!
Xin mượn câu cuối mỗi hồi của tác phẩm văn học kinh điển Trung Hoa của La Quán Trung: TAM QUỐC DIỄN NGHĨA: Chưa biết Trung Quốc có vươn lên vượt nổi Mỹ không, xem đến hồi sau sẽ rõ!