Nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh: ‘Sao vội vã quá anh Thiệp ơi!’

Theo DDVN21/03/2021 16:30
Nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh: ‘Sao vội vã quá anh Thiệp ơi!’

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp vừa từ giã trần thế và bạn bè, bạn đọc văn chương vào lúc 16h30 chiều thứ Bảy 20.3 tại nhà riêng ở Hà Nội. Trên Duyên Dáng Việt Nam, nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh, một người bạn văn vong niên với ông đã viết những dòng tâm sự.

Theo nhà thơ Nguyễn Bảo Sinh, một người bạn văn rất thân của nhà văn, thì Nguyễn Huy Thiệp mất vào lúc 14g30 ngày 20.3.2021.

Ông sinh ngày 20.4.1950 ở Thái Nguyên, nhưng quê gốc ở Thanh Trì - Hà Nội.

Trước khi trở thành nhà văn, ông đã có 10 năm dạy học ở miền núi phía Bắc. Tuy xuất hiện khá muộn trên văn đàn Việt Nam nhưng chỉ với vài truyện ngắn đăng trên báo Văn Nghệ năm 1986 ông nhanh chóng trở thành trung tâm của những cuộc tranh luận văn chương sôi nổi bởi một giọng văn “phũ”, dám đi đến tận cùng cái ác của con người để mà tiêu trừ nó.

nhavan1.jpg
Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp

Tên tuổi Nguyễn Huy Thiệp gắn liền với các truyện ngắn như Tướng về hưu, Muối của rừng, Không có vua, Con gái thủy thần, Những người thợ xẻ, Thương nhớ đồng quê, Sang sông, bộ ba truyện ngắn lịch sử Kiếm sắc, Vàng lửa, Phẩm tiết…

Ngoài truyện ngắn, ông còn viết tiểu thuyết, kịch bản (phim, chèo), thơ, tiểu luận... Ba cuốn tiểu thuyết đã xuất bản gồm: Tiểu long nữ, Gạ tình lấy điểm, Tuổi 20 yêu dấu.

Trong đó cuốn Tuổi 20 yêu dấu là cuốn ông viết từ nguyên mẫu là con trai của mình, một cậu trai đã bị cơn bão ma túy và cơn bão của thời đại đô thị hóa mạnh mẽ cuốn đi.

nhavan2.jpg

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp và bạn bè ở Sài Gòn, 2011. Trong ảnh có GS TS Văn chương Trần Lê Hoa Tranh, nhạc sĩ Mộc Quốc Khanh, dịch giả Ngô Văn Danh (Ý), nhà thơ nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh, Thạc sĩ Mỹ Phương - Ảnh: Facebook Hoa Tranh

"Nhà văn phải cố gắng đến từng chữ..."

Anh Nguyễn Huy Thiệp mất lúc 16h30 chiều 20.3 khi chúng tôi đang ngồi với nhau trong một tiệc chiêu đãi của Điêu khắc gia Đào Châu Hải trên phố Trần Bình Trọng - Hà Nội. Mừng thành công của buổi nói chuyện về triển lãm "Thinh - trong bối cảnh nghệ thuật điêu khắc Việt Nam đương đại " mang dấu ấn đột phá mạnh mẽ về điêu khắc hiện đại của anh tại Cà phê thứ Bảy do anh Dương Thụ tổ chức và điều phối chương trình. Có tôi và họa sĩ Đinh Phong bay từ Sài Gòn ra.

Chuyến nay này ra Bắc của tôi ngoài ý định dự buổi nói chuyện khá đặc biệt của anh Đào Châu Hải, đêm nói chuyện "Về Bến Lạ, Thơ và Tranh" tổ chức tại Viện Pháp của ba họa sĩ nhà thơ Nguyễn Quang Thiều - Nguyễn Thụy Kha - Lê Thiết Cương thì còn một công việc riêng.

Buổi gặp khá thân mật ấm áp tại nhà hàng trên phố Trần Bình Trọng nhiều bóng cây xanh rất đẹp. Càng vui hơn khi có các anh, chị là dịch giả, nhà văn, họa sĩ nổi tiếng trong nước cũng như từ hải ngoại về như Trịnh Lữ, Thành Chương, Lê Đình Nguyên, Phạm Hà Hải, Đinh Phong, Hải Galery Mai, Vương Thừa Lâm, Dũng Tý, Lê Huy Thông... và một vài người bạn khác nữa tôi không nhớ tên.

Giữa buổi thì tôi gặp họa sĩ Lê Đình Nguyên, còn có cái tên yêu bạn bè đặt là "Nguyên Trâu" công việc riêng của tôi: -"Lần nào em ra Hà Nội cũng phải gặp anh Thiệp hết! Khi anh Thiệp và anh Bảo Sinh vào Sài Gòn thì cũng gọi cho em... Lúc nào biết em ra là anh Thiệp cùng anh Bảo Sinh cũng hẹn gặp nhau cùng đi ăn rồi cà phê ở quán Nhân trong phố cổ. Mai anh Nguyên đưa em và anh Đinh Phong sang thăm anh Thiệp được không? Tội nghiệp anh ấy... Chuyến này sao bệnh lâu quá...". Nguyên Trâu đồng ý sáng mai chúng tôi sẽ củng đi!

Ai ngờ lúc 4h 30 chiều thì trên mạng, facebook tràn ngập thông tin nhà văn Nguyễn Huy Thiệp qua đời! Sao vội vã quá anh Thiệp ơi! "Hạc vừa bay vừa kêu thảng thốt" hay sao?

***

Đêm phương Bắc nằm ở Somerset trần trọc nhớ linh tinh những câu chuyện bởi không thể nào ngủ được. Tiết trời vẫn còn mùa xuân muộn lành lạnh khó tả như một nỗi buồn, niềm đau tâm hồn này không thể nói ra. Đã thế vào đọc facebook họa sĩ Lê Thiết Cương. Thấy Cương viết vài chữ ngắn về sự ra đi của Thiệp cùng nỗi mất mát lớn lao không thể nào bù đắp nổi cho văn học Việt lại càng thương nhớ không nguôi. Ừ, nhiều kỷ niệm quá! Tôi được chơi với anh Lê Thiết Cương tài hoa cũng do anh Nguyễn Huy Thiệp giới thiệu. Thiệp nói cười vô cùng hồ hởi: -"Ông phải chơi với Cương tôi muốn những anh em trẻ có tâm văn nghệ chơi với nhau. Mà tạo sao không nhỉ? Cuộc chơi như thế mới thích, mới thú...". Từ Cương tôi được gặp thêm bao nhiêu người hay người tài ở Thủ đô không phải bắt cầu từ một Nguyễn Huy Thiệp hay sao?

nhavan3.jpg

Ngày về của Nguyễn Huy Thiệp - Tranh họa sĩ Đinh Trường Chinh vẽ chiều 20.3.2021 sau khi nghe tin ông qua đời ở Hà Nội.

***

Đã thành một thói quen ra Bắc, ra Hà Nội thế nào cũng hẹn hò với anh Thiệp, nhà văn Nguyễn Huy Thiệp. Từ nay và mãi mãi về sau sẽ không còn có những hạnh phúc gặp gỡ bình dị và lớn lao như thế được nữa rổi! Cũng như anh vào Nam, vô Sài Gòn anh nhắn cho tôi. Tôi có những kỷ niệm với anh và nhà thơ Bảo Sinh đẹp vô cùng cho đời viết. Khi gần các anh ấy được thấy kinh nghiệm sống tưng bừng, cuồn cuộn chảy. Những điều các anh ấy viết như chưa thấm tháp vào đâu cả. Cuộc đời tơi mở hơn nhiều. Mà viết lách sáng tạo chưa bao giờ dễ dàng. Như anh Thiệp nói "Văn chương là thứ gần với Đạo nhất", "Nhà văn phải cố gắng đến từng chữ..."

Nguyễn Huy Thiệp là nhà văn có khả năng gọi chữ từ dưới huyệt mộ bỗng sống dậy. Ý tôi muốn nói đó là chữ xưa, chuyện cũ qua anh bỗng tươi mới, tưng bừng ngữ nghĩa. Bạn thử đọc lại những truyện ngắn "Phẩm tiết", Vàng và lửa", "Không có vua". Anh viết những truyện hư hồ, trói gô lại như một con lợn chọc tiết vào cổ", "đè ngửa ra nhét cứt vào miệng" nghe không dung tục mà lại ghê rợn thế nào! Sự tàn ác của con người là không có giới hạn.

Anh Thiệp là người giỏi che giấu cảm xúc của mình. Khi đối diện với người khác, bạn không thể dò đoán biết anh nghĩ gì! Cái này không chỉ là một năng khiếu mà còn là một thủ thuật tập luyện thượng thừa.

nhavan4.jpg

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp và họa sĩ, nhà thơ Huỳnh Lê Nhật Tấn - Ảnh: Đông Dương

Trong một bài viết về anh Thiệp, tôi từng đưa ra các nhận xét:

"Nguyễn Huy Thiệp cho đến nay, theo tôi vẫn ở vị trí số một về truyện ngắn. Vẫn chưa ai có đủ bản lĩnh và bút pháp để so sánh với anh. Những truyện như “Tướng về hưu”, “Những bài học nông thôn”, “Kiếm sắc”, “Những người thợ xẻ”, “Vàng và lửa”, “Con gái thủy thần”… vẫn rừng rực một nỗi niềm tha hóa, chán chường, u mê, điên dại.

Thì vậy, nhà văn nếu có ra sàn, có nhảy giỏi thì cũng lẫn vào muôn ngàn vũ sư vũ công khác. Còn nhảy trong văn chương mới đích thực là chính anh. Nguyễn Huy Thiệp “nhảy” hay nhất vẫn trong những truyện ngắn của mình. Sẽ khó tìm ra một cao thủ nào có thể “soán ngôi” của anh cả.

nhavan5.jpg

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp và Nguyễn Hữu Hồng Minh, mùa hè 2019 - Ảnh: Nhà thơ Nguyễn Bảo Sinh

nhavan6.jpg

Cà phê ngã sáu Phù Đổng Sài Gòn. Từ trái sang: Tác giả, nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, nhà thơ Bảo Sinh - Ảnh: Nguyệt Phạm

***

Cách đây mấy năm, anh hay cùng anh Nguyễn Bảo Sinh vào Sài Gòn nhàn tản như đi chơi. Nhưng thật ra không phải thế! Anh Thiệp sức khỏe không tốt, rất ngại đi xa và chỉ muốn quẩn quanh ở Hà Nội. Cái Hà Nội với đời sống thị dân bợm bãi, mất dạy và khốn nạn mà chúng ta đã đọc thấy trên mỗi trang văn của Nguyễn Huy Thiệp. Trong "Con gái thủy thần", "Tướng về hưu", "Không có vua"... và nhiều truyện khác. Vậy anh phải vào Sài Gòn làm gì? Anh đi khám bệnh tim.

Anh Thiệp có một niềm tin lạ lùng rằng chỉ có 1 bác sĩ hiểu trái tim anh đang bị gì? Cần phải chữa như thế nào? Và vị cứu tinh ấy đang sống ở Sài Gòn. Đó là một điều rất kỳ lạ của một nhà văn. Anh làm đau tim rất nhiều người vì những truyện ngắn của mình để rốt cuộc bệnh tim của anh chỉ một người cứu được. Ít ra là anh đã từng nghĩ như thế! Tại sao tôi biết chuyện đó? Chỉ là một việc tình cờ....

nhavan7.jpg

Nguyễn Huy Thiệp trong quán cà phê Nhân - Phố cổ Hà Nội, 8.2019 - Ảnh: Nguyễn Hữu Hồng Minh

Một tối cách đây chừng mười năm anh Thiệp gọi cho tôi, giọng rất mệt mỏi: -"Minh ơi, tôi nhờ một việc. Minh gọi lại giúp số điện thoại mà tôi sẽ gửi này đề báo tin giúp cho là sáng mai tôi bay vào Sài Gòn! Buổi chiều tôi sẽ đến chỗ anh ấy để khám. Gần đây thỉnh thoảng tôi thấy khó thở như có cái gì chèn lên ngực...". Tôi đang ngạc nhiên vì chưa bao giờ anh nghe anh Thiệp nói về sức khỏe của mình rõ như lúc này. Anh Thiệp nói luôn: -"Tôi có vấn đề về tim Minh ạ! Tôi cũng tìm cách chữa trị nhiều nhưng hình như bệnh của tôi ông bác sĩ này hiểu rõ nhất...".

nhavan8.jpg

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp và nhà thơ nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh trong một lần gặp cuối cùng cách đây ba năm (2018) tại cà phê Nhân Hà Nội, Hình do nhà thơ Nguyễn Bảo Sinh chụp.

Câu chuyện tình cờ được hé lộ như vậy! Và thật, những chuyến "nhàn du" ngỡ du thú, vui chơi ấy của anh Nguyễn Huy Thiệp và anh Bảo Sinh hóa ra là hai ông bạn già một công đôi việc, vừa đi vào Sài Gòn chơi vừa đi khám bệnh với nhau. Cái chữ "nhàn du" mà tôi từng viết là không "nhàn du" chút nào ở trên được mở ra như vậy đấy! Thật xúc động khi tôi nhớ ra có thời gian hai anh cùng nhau vào chung rất nhiều lần trong năm. Một lần tôi còn mời cả hai anh đi ăn phở gà trên phố Thủ Khoa Huân mà anh Bảo Sinh khen ngon lắm! Sau lại kéo nhau về khách sạn trên đường Lý Tự Trọng nói chuyện. Một lần khác chúng tôi còn tìm được một quán cà phê thú vị ngay ngã sáu Phù Đổng giữa chiều Sài Gòn tấp nập xe cộ qua lại. Tôi không biết những kỷ niệm đẹp như thế sau này có tái hiện lại trong văn anh Thiệp không nhưng khi tôi viết dòng này về anh đã nhớ lại một thời tươi đẹp đã qua ấy...

nhavan10.jpg

Thủ bút, chữ ký và con dấu triện của nhà văn Nguyễn Huy Thiêp trên một tác phẩm

***

Trở lại câu chuyện ngỡ như khá tình cờ. Bắt đầu một buổi tối từ Hà Nội anh Thiệp gọi tôi, nhờ liên lạc trước với một số máy lạ. Chuẩn bị cho chuyến bay sáng mai anh sẽ vào Sài Gòn cùng với trái tim trục trặc, có vấn đề của anh ấy!...

Hôm nay ở Hà Nội thì nghe tin anh mất. Anh Thiệp ơi!... Lòng rưng rưng! Từ nay em có ra Bắc cũng không bao giờ còn gặp anh nữa...

"Lòng buồn không tả nổi"... Như một câu thơ anh viết!

Anh Thiệp ơi!...

Hà Nội, Somerset 3 giờ khuya 20.3.2021

Nguyễn Hữu Hồng Minh


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Những câu chuyện đầy xúc động trong tiệm sách cũ

Kính tặng, thương tặng, gửi người không bao giờ tôi gặp lại… - bút tích trên trang sách nhuốm màu thời gian trong các cửa hàng sách cũ chứa đựng bao câu chuyện đầy xúc động.

Việt Hương, nữ danh hài giàu nhất Vbiz: Thường xuyên thay xế hộp, mua nhiều hột xoàn tới mức không muốn đeo

"Tôi có cả một hộp bông tai, toàn hàng hiệu, nhưng tôi không bao giờ đeo những gì lố quá khi làm từ thiện, mà chỉ chọn những loại bông tai nền nã. Tôi mua hột xoàn nhiều tới mức cửa hàng thiếu điều ẵm tôi, đút đồ ăn cho tôi nhưng tôi không đeo trang sức nào trên người hết." Việt Hương kể qua một lần livestream.

Nam diễn viên Armie Hammer bị điều tra sau cáo buộc cưỡng hiếp và bạo hành

Nam diễn viên người Mỹ Armie Hammer (34 tuổi) đã bị điều tra vì cáo buộc cưỡng hiếp một cô gái.

Thương Tín: Sức khỏe yếu, đi xe máy tự ngã

"Anh đi xe máy, biết là sẽ ngã mà bất lực, không làm gì được, để cho xe tự đổ, mình ngã luôn. Sức khỏe yếu như thế đấy", nam diễn viên phim "Biệt động Sài Gòn" chia sẻ với Trịnh Kim Chi.

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp qua đời, hưởng thọ 72 tuổi

Theo thông tin riêng của Một Thế Giới, nhà văn Nguyễn Huy Thiệp vừa qua đời lúc 16 giờ 45 phút ngày 20.3.2021, hưởng thọ 72 tuổi.

Miss Grand 2021: Hoa hậu Campuchia lọt thẳng vào top 20 nhờ bình chọn của khán giả

Trong phần bình chọn Thí sinh được được yêu thích nhất tại Miss Grand 2021, đại diện sắc đẹp của Campuchia đã giành chiến thắng.

Hoa hậu Hòa bình thế giới 2020: Ngọc Thảo gây ấn tượng với clip hô vang Việt Nam, hồi hộp chờ thi bikini

Á hậu Ngọc Thảo đang gây chú ý trong cuộc thi Hoa hậu Hòa bình thế giới 2020 diễn ra tại Thái Lan.

Lễ hội và những góc khuất xấu xí

Theo thống kê của Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch, cả nước có 7.966 lễ hội. Số liệu này công bố từ năm 2008, hiện chưa được cập nhật lại. Trung bình mỗi ngày diễn ra 22 lễ hội...

'Mỹ nhân cosplay' Nhật Bản khoe dáng nuột nà, quyến rũ mọi ánh nhìn

Enako đến từ xứ sở hoa anh đào Nhật Bản nổi tiếng với những hình ảnh cosplay ấn tượng. Cô gái này thu hút đến hơn 1,4 triệu lượt theo dõi trên trang cá nhân Instagram.

Kinh khủng hơn bất hiếu là kiểu con cái đang ăn mòn nhiều gia đình này

Suy ngẫm - Đông - CFB - 26/07/2025 10:00
Đáng sợ hơn, kiểu con cái này lại thường được ngụy trang dưới vẻ ngoài bận rộn.

‘Sức mạnh của người thấu cảm’ - Mở ra cánh cửa ‘siêu năng lực’ của người thấu cảm

Từ sách - Phim - FN - 26/07/2025 09:00
Sự thấu cảm như con dao hai lưỡi. Một mặt, nó là nền tảng của sự tử tế, lòng trắc ẩn và khả năng chữa lành, nhưng nếu không biết cách sử dụng, người thấu cảm có thể trở thành ‘thảm chùi chân’ của người khác đến mức đánh mất chính mình.

Muốn dữ liệu tạo ra giá trị, đừng bỏ qua 5 câu hỏi cốt lõi này

Từ sách - Phim - Quìn - 26/07/2025 08:00
Nhiều doanh nghiệp đổ tiền vào hệ thống, AI, phân tích... nhưng quên mất một điều: dữ liệu chỉ hữu ích khi phục vụ đúng mục tiêu.

Công nghiệp phần mềm ở Ấn Độ

Blog GS John VU - GS John Vu - 25/07/2025 13:00
Trong cuộc viếng thăm của tôi ở Ấn Độ, Ts. Prasad một giáo sư về kĩ nghệ phần mềm đã chia sẻ với tôi một cuộc điều tra ông ấy đã tiến hành tháng trước.

Con người nói chuyện ngày càng giống ChatGPT

Suy ngẫm - Nam Đoàn - 25/07/2025 12:00
Nghiên cứu mới đây tiết lộ một xu hướng đáng kinh ngạc: Thay vì AI học cách giao tiếp như con người, chính chúng ta lại đang dần "nói chuyện giống ChatGPT".

Người dùng Meta AI đang bị khai thác dữ liệu nhạy cảm mà không hề biết

Kỹ năng - Nam Đoàn - 25/07/2025 11:00
Hãy tưởng tượng một cảnh phim kinh dị thế kỷ 21: Lịch sử duyệt web cá nhân của bạn bị công khai mà bạn không biết, đây chính là cảm giác mà nhiều người dùng đang trải qua với ứng dụng Meta AI.

Xóa gấp bức ảnh ông cụ bán xôi ở vỉa hè sau 5 ngày vì quá nhiều tiền được gửi về tài khoản

Phong cách sống - Trần Hà - 25/07/2025 10:00
"Hóa ra chuyện này có thật ngoài đời ư?”, một netizen bình luận.

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - Cha mẹ độc hại ảnh hưởng ra sao đến sự trưởng thành của một đứa trẻ?

Từ sách - Phim - Hồ Lam - 25/07/2025 09:00
Sẽ thế nào nếu một ngày ta nhận ra mình đã bị bạo hành dưới danh nghĩa yêu thương? Liệu câu chuyện tổn thương của ta chỉ là nỗi đau mang tính cá nhân hay là bi kịch chung của một cộng đồng?

Xem 'Khi cuộc đời cho bạn quả quýt', tôi ngán ngẩm nhìn sang chồng

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 25/07/2025 08:00
Tôi không nghĩ đến, có ngày mình rơi vào hoàn cảnh này.

Những câu chuyện đầy xúc động trong tiệm sách cũ

Giải trí - AN VI - QUỲNH QUỲNH - TTO - 24/07/2025 13:00
Kính tặng, thương tặng, gửi người không bao giờ tôi gặp lại… - bút tích trên trang sách nhuốm màu thời gian trong các cửa hàng sách cũ chứa đựng bao câu chuyện đầy xúc động.

Cùng con trai xem “Sex Education”, tôi khéo léo dạy con tính khiêm tốn mà chẳng cần nặng lời!

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 24/07/2025 12:00
Giống như một hạt giống cần đất để nảy mầm, tôi đã tìm ra cách gieo vào con trai mình giá trị của sự khiêm nhường.

Giáo sư khuyên: Mỗi ngày nói 6 câu này, bạn sẽ không còn quát mắng con nữa

Kỹ năng - Hiểu Đan - 24/07/2025 11:00
Con cái sẽ không nhớ bạn đã quát gì, nhưng sẽ mãi mãi khắc ghi ánh mắt, gương mặt bạn khi quát mắng.

Thế hệ cợt nhả tiêu tiền “ngược đời” không giống ai

Phong cách sống - Ngọc Linh - CFB - 24/07/2025 10:00
Tiêu dùng ngược trong mắt người khác cũng chẳng sao, chỉ cần bản thân thấy “xuôi” là được rồi vì tiền là của mình cơ mà.

Trở về từ cõi chết

Tủ sách - FN - 24/07/2025 09:00
Trở về từ cõi chết là quyển tự truyện sâu sắc của tác giả Anita Moorjani, kể về hành trình phi thường của cô từ cõi chết trở về và những bài học quý giá mà cô đã học được từ trải nghiệm cận tử.

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 4: Bài học từ cuộc đại khủng hoảng Covid-19

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 24/07/2025 08:00
Bất chấp tình hình kinh tế cuối năm u ám, thị trường chứng khoán vẫn đạt được các đỉnh mới nhờ căng thẳng địa-chính trị được cải thiện và quan trọng nhất là nhờ những loại vắc-xin Covid-19 đầu tiên được chấp thuận.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 26/07/2025