Lời bài hát 'Gánh mẹ' nhìn từ góc độ thơ ca

Tiểu Vũ08/04/2021 09:30
Lời bài hát 'Gánh mẹ' nhìn từ góc độ thơ ca

Vụ tranh chấp bản quyền tác phẩm "Gánh mẹ" giữa ông Trương Minh Nhật và nhạc sĩ Quách Beem đến nay vẫn chưa có hồi kết.

"Cho con gánh mẹ một lần,

Cả đời mẹ đã tảo tần gánh con.

Cho con gánh mẹ đầu non,

Cả lòng mẹ đã gánh con biển trời

Ngày xưa mẹ gánh à ơi!

Con xin gánh lại những lời mẹ ru.

Đường đời sương gió mịt mù,

Vì con hạnh phúc chẳng từ gian nan"

Khi đọc văn bản trên, nếu không giới thiệu chắc nhiều người sẽ nghĩ rằng đây là một đoạn thơ lục bát. Nhưng không, đây là phần lời bài hát Gánh mẹ của nhạc sĩ Quách Beem.

169087275_4179178365433683_1693572312595974246_n.jpg
Bài hát Gánh mẹ của nhạc sĩ Quách Beem - Ảnh: Facebook QB

Nếu mổ xẻ ở góc độ nghệ thuật thơ ca thì rõ ràng không ai không nhận ra đây là một đoạn thơ lục bát rất hoàn chỉnh.

"Cho con/gánh mẹ/một lần (6 chữ - lục)

Cả đời/mẹ đã/tảo tần/gánh con (8 chữ - bát).

Hai câu 6/8 trên rất đúng vần, nhịp và niêm luật của thơ lục bát. Chúng ta cũng có thể thấy, xuyên suốt lời bài hát Gánh mẹ là những cặp lục bát tương tự như vậy.

Thơ lục bát có ràng buộc rất chặt chẽ về số lượng chữ, vần điệu theo luật bằng trắc. Quy tắc cơ bản của cặp câu lục bát là các chữ thứ 2, 6, 8 mang thanh bằng, chữ thứ 4 mang thanh trắc, còn lại có thể tùy ý.

Đuôi câu lục vần với chữ thứ 6 của câu bát, đuôi câu bát vần với đuôi câu lục sau. Trong câu bát thì chữ thứ 6 và 8 cùng là thanh bằng nhưng phải khác dấu. Nghĩa là chữ thứ 6 là dấu huyền thì chữ thứ 8 phải không có dấu và ngược lại.

Ví dụ:

Ngày xưa mẹ gánh à ơi (vần ơi không có dấu huyền)

Con xin gánh lại những lời (vần ơi nhưng có dấu huyền) mẹ ru.

Mô hình của một bài thơ lục bát cũng được tóm tắt như sau;

(Ký hiệu: B là thanh bằng, T là thanh trắc, * là tự do):

Các từ số: 1 2 3 4 5 6 7 8

Câu lục 1: * B * T * B

Câu lục 2: * T T * * B

Câu bát 1: * B * T * B * B

Câu bát 2: * T * B * T * B

Từ phân tích như trên chúng ta có thể thấy ca từ bài hát Gánh mẹ của nhạc sĩ Quách Beem cũng là một bài thơ lục bát. 

Câu hỏi đặt ra là tác giả Quách Beem đã làm một bài thơ lục bát rồi mới phổ nhạc đưa bài thơ này vào, hay là anh viết lời cho ca khúc nhưng ngẫu nhiên ca từ bài hát trở thành một bài thơ lục bát?

Từ vụ tranh chấp tác phẩm Gánh mẹ, công chúng quan tâm cũng đặt ra câu hỏi rằng ca khúc của nhạc Quách Beem hay bài thơ của ông Trương Minh Nhật có trước? Có phải ông Trương Minh Nhật đã lấy ca từ của bài hát Gánh mẹ để làm ra một bài thơ lục bát rồi nhận là của mình hay nhạc sĩ Quách Beem lấy thơ của ông Nhật làm phần lời cho bài hát? 

img_0268.jpg
Ông Trương Minh Nhật, nguyên đơn xuất hiện tại TAND TP.HCM ngày 21.10.2020 trong sự quan tâm của báo giới - Ảnh: T.V 

Vụ tranh chấp trở nên lùm xùm suốt một thời gian dài, nhiều tranh cãi "tay đôi" của hai bên đã diễn ra trên mạng xã hội. Cả ông Trương Minh Nhật và nhạc sĩ Quách Beem đều khẳng định họ mới chính là tác giả duy nhất của Gánh mẹ.

Sau đó ông Trương Minh Nhật đệ đơn ra tòa án nhờ phân xử. Vụ kiện đã được báo chí quan tâm theo dõi với nhiều phân tích bình luận. Tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có kết luận rõ ràng.

Sau khi phiên xử ngày 21.10.2020 bị hoãn đến nay, cả bên nguyên đơn và bị đơn đều im lặng một cách khó hiểu khiến cho người yêu thơ nhạc bối rối không biết ai là tác giả thật của tác phẩm này.

Diễn biến vụ tranh chấp tác phẩm Gánh mẹ: 

Như Một Thế Giới đã thông tin, vụ tranh chấp bản quyền tác phẩm "Gánh mẹ" giữa ông Trương Minh Nhật và nhạc sĩ Quách Beem bắt đầu nổi lên vào tháng 9.2019 khi ông Trương Minh Nhật phát hiện bài hát "Gánh mẹ" của nhạc sĩ Quách Beem đăng tải trên mạng YouTube có phần ca từ mà ông cho rằng lấy trái phép từ bài thơ "Gánh mẹ" của ông.

Ông Trương Minh Nhật khẳng định bài thơ "Gánh mẹ" được ông sáng tác vào những ngày mẹ ông hấp hối trong bệnh viện. Sau đó, ông đăng lên nhóm Thơ văn Facebook do nhà thơ Thanh Trắc Nguyễn Văn làm quản trị từ ngày 13.6.2014 và trên trang cá nhân vào ngày 31.7.2014.

img_0265.jpg
Ông Trương Minh Nhật tại TAND TP.HCM - Ảnh: T.V 

Sau khi phát hiện, Trương Minh Nhật đã liên lạc với phía nhạc sĩ Quách Beem để giải quyết vụ việc. Ông Nhật yêu cầu nhạc sĩ Quách Beem phải công khai xin lỗi đồng thời hiệu đính lại tất cả các ấn phẩm có bài hát "Gánh mẹ" là "nhạc Quách Beem, lời thơ Trương Minh Nhật".

Trong khi đó, nhạc sĩ Quách Beem vẫn khẳng định bài hát "Gánh mẹ" do anh sáng tác và ký âm vào ngày 25.10.2013 và được Cục bản quyền tác giả cấp bản quyền chứng nhận vào ngày 28.11.2014, và sẵn sàng đối chất trước tòa.

Cuối tháng 11.2019, ông Trương Minh Nhật đã ủy quyền cho văn phòng Luật Phan Law Vietnam đứng ra khởi kiện nhạc sĩ Quách Beem vi phạm bản quyền lên TAND TP.HCM. Song song với việc khởi kiện, ông Nhật đã viết đơn gửi lên Cục bản quyền tác giả Việt Nam yêu cầu hủy bỏ hiệu lực của Giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả bài hát "Gánh mẹ" mà cục này đã cấp cho nhạc sĩ vào ngày 26.3.2019. Đồng thời ông Nhật cũng yêu cầu tháo tất cả các sản phẩm thương mại liên quan đến bài hát đang được khai thác dưới mọi hình thức khi quá trình tranh chấp chưa được giải quyết.

Ngày 4.12.2019, TAND TP.HCM đã chính thức thụ lý vụ tranh chấp bản quyền sở hữu trí tuệ bài thơ/nhạc "Gánh mẹ" giữa ông Trương Minh Nhật (nguyên đơn) và ông Đoàn Đông Đức.

Ngày 13.12.2019, Cục bản quyền tác giả Việt Nam cũng ra văn bản số 442/BQTG–ĐK yêu cầu ông Đoàn Đông Đức (tức nhạc sĩ Quách Beem) có văn bản giải trình kèm theo các chứng cứ tài liệu chứng minh quá trình sáng tạo, sở hữu quyền tác giả đối với tác phẩm âm nhạc "Gánh mẹ" gửi về Cục bản quyền tác giả trước ngày 23.12.2019.

Ngày 26.12.2019, TAND TP.HCM đã cho mời hai đương sự là Đoàn Đông Đức và ông Trương Minh Nhật có mặt để làm việc. Tuy nhiên, buổi làm việc chỉ tiến hành xác minh nhân thân của nguyên đơn Trương Minh Nhật cũng như các thủ tục ủy quyền người đại diện pháp lý là văn phòng Luật Phan Law Vietnam và sau đó thì dừng lại vì không có mặt của bị đơn Đoàn Đông Đức.

Ngày 13.1.2020, TAND TP.HCM tiến hành phiên hòa giải thứ 2 nhưng bất thành vì Quách Beem vắng mặt.

img_0259-1-.jpg
Phiên xử vụ kiện tác phẩm Gánh mẹ hồi tháng 10.2020 - Ảnh: Tiểu Vũ

Ngày 20.2.2020, phiên hòa giải lần thứ 3 cũng bất thành vì nhạc sĩ Quách Beem vắng mặt lần thứ 3.

Ngày 18.8.2020, TAND TP.HCM quyết định mở phiên sơ thẩm, tuy nhiên phiên tòa này bị hoãn do cả 2 bị đơn là Lý Hải Production và ca sĩ Quách Beem đều vắng mặt.

Trước khi diễn ra phiên sơ thẩm, ông Trương Minh Nhật đã rút bớt lại số tiền đòi phía bị đơn bồi thường cho ông xuống còn 825 triệu đồng thay vì 4 tỉ đồng.

Ngày 3.9.2020, phiên tòa sơ thẩm một lần nữa bị hoãn vì nguyên đơn Trương Minh Nhật và luật sư của ông đều vắng mặt.

Ngày 21.10.2020, TAND TP.HCM đã quyết định đưa ra xét xử vụ tranh chấp quyền tác giả bài thơ "Gánh mẹ" giữa ông Trương Minh Nhật và nhạc sĩ Quách Beem.

Đáng chú ý là trong phiên xử này ông Trương Minh Nhật bất ngờ trình với HĐXX một biên bản chép tay được cho là thỏa thuận giữa ông và bà Trần Ngọc Diễm Châu - người đại diện truyền thông cũng là vợ của nhạc sĩ Quách Beem thừa nhận bài thơ "Gánh mẹ" do chính ông Trương Minh Nhật sáng tác và đưa ra một số thỏa thuận theo yêu cầu của ông Nhật.

images-motthegioi-vn-8443_b613f06f512fb871e13e-1-.jpg
Biên bản làm việc có chữ ký được cho là của nhạc sĩ Quách Beem (Đoàn Đông Đức) do ông Nhật trình cho TAND TP.HCM

Trước tình tiết quá bất ngờ này, chủ tọa đã tạm dừng phiên tòa để hội ý. Sau phần hội ý, HĐXX công bố do xuất hiện tình tiết và chứng cứ mới của vụ kiện nên đề nghị cho giám định văn bản làm việc giữa bà Trần Ngọc Diễm Châu và ông Trương Minh Nhật để xác minh bút tích nét chữ của bà Châu. Tòa cũng yêu cầu triệu tập bà Trần Ngọc Diễm Châu đến trước tòa để đối chất trực tiếp với ông Nhật nhằm làm rõ nội dung biên bản bên nguyên đơn trình bày trước tòa.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Hồi ký của cựu Tổng thống Joe Biden được đấu giá 10 triệu USD

Cựu tổng thống cho biết ông đã “làm việc cật lực” cho cuốn sách này, vốn sẽ tập trung vào nhiệm kỳ của ông tại Nhà Trắng.
2

Những câu chuyện đầy xúc động trong tiệm sách cũ

Kính tặng, thương tặng, gửi người không bao giờ tôi gặp lại… - bút tích trên trang sách nhuốm màu thời gian trong các cửa hàng sách cũ chứa đựng bao câu chuyện đầy xúc động.

Hoa hậu Hòa bình Myanmar bị truy nã

Han Lay bị chính quyền quân sự Myanmar phát lệnh truy nã vì lên tiếng kêu gọi thế giới hỗ trợ đất nước tại cuộc thi Miss Grand International.

Bình Định hồi sinh từ hiểm cảnh, HAGL lại hụt vé phút cuối

Bình Định đã hoàn thành nhiệm vụ bất khả thi khi thắng Khánh Hòa 2-0 để giành vé vào tứ kết. HAGL tưởng chừng có vé vớt nhưng đã mất vé vào tay Bình Định.

9 khoảnh khắc 'phóng túng' của sao nữ

Các ngôi sao nữ thuộc nhiều thế hệ từng tạo nên những khoảnh khắc đáng nhớ với lựa chọn thời trang táo bạo của họ.

Minh Hằng đau đớn: "Chồng mất chưa đầy 49 ngày, lại chịu nỗi đau mất cha"

Bố ơi... Sao bố lại bỏ con đi vào lúc này cơ chứ!", NSND Minh Hằng đau đớn nói. Vậy là, khi nỗi đau mất chồng chưa vơi bớt, nữ nghệ sĩ lại gánh chịu thêm nỗi đau mất đi người cha kính yêu.

Mạc Văn Khoa: Khi diễn viên hài đóng phim hành động

Mạc Văn Khoa là cái tên không xa lạ trong làng hài Việt, nhưng việc xuất hiện trong một bộ phim hành động là điều khá mới mẻ.

Body imaging với truyền thông: Cuộc chiến khẳng định giá trị tự do

Phụ nữ buộc phải nỗ lực để trở nên phù hợp với quan niệm của xã hội, khiến họ gặp khó khăn trong việc chấp nhận cơ thể và vẻ đẹp tự nhiên, đặc biệt ở lứa tuổi thanh thiếu niên, dẫn tới nhiều vấn đề sức khoẻ tinh thần nghiêm trọng.

Kim Kardashian West, ngôi sao tai tiếng trở thành tỷ phú mới của Hollywood

Đây là lần đầu tiên ngôi sao truyền hình Kim Kardashian Westt xuất hiện trong danh sách tỷ phú do Forbes công bố.

Sự ‘mất giá’ của những thương hiệu chứa bản đồ đường lưỡi bò phi pháp

Giá trị của một chiếc logo nhãn hiệu sẽ không là gì so với lòng tự tôn dân tộc của người Việt, và ý thức chủ quyền mới là điều quý giá hơn tất thảy mọi trang sức, áo quần.

12 chân lý cuộc sống, ai ngộ ra sớm người ấy hạnh phúc

Suy ngẫm - Tích Thành - 31/07/2025 13:00
Có những câu nói chỉ vài chữ nhưng đủ để khiến lòng người bừng tỉnh, đủ để dẫn lối ta vượt qua bão giông cuộc đời. 12 câu nói dưới đây là những chân lý giản dị nhưng sâu sắc, dành cho những ai đang tìm kiếm sự bình yên giữa thế giới đầy xô bồ.

Xem “Sex Education”: Dù trẻ có thông minh đến mấy, cha mẹ vẫn phải chỉ dạy cho con điều này

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 31/07/2025 12:00
Từ câu hỏi ngây thơ của con, tôi chợt nhận ra bản thân cũng cần học cách trò chuyện và đồng hành cùng con một cách tinh tế hơn.

Ngày càng nhiều đứa con "biến mất" trong chính gia đình mình

Phong cách sống - Thiên Ân - 31/07/2025 11:00
Sẽ không bao giờ là quá muộn để hỏi một câu nhẹ nhàng: "Dạo này con có ổn không?".

Gia cảnh đáng thương và cách hành xử 10 điểm của nữ sinh giữa lũ lịch sử ở Nghệ An

Truyền cảm hứng - Hải My - 31/07/2025 10:00
Bạn này vừa đẹp người, vừa đẹp nết”, một cư dân mạng bình luận.

Mẹ bé gái 13 tuổi chia sẻ hành trình tìm con: gia đình kiểm soát chặt chẽ nhưng vẫn bị bất ngờ

Kỹ năng - Trang Đào - 31/07/2025 09:00
"Em xin gửi lời biết ơn sâu sắc tới tất cả mọi người,” – người mẹ mở đầu bài chia sẻ sau khi con gái được đón về vào chiều Chủ nhật, ngày 27/7. Bé Kiều Tr. được tìm thấy vào thứ Bảy, 26/7, sau khi mất tích từ ngày 24/7.

Tỉnh thức - Osho

Tủ sách - FN - 31/07/2025 08:00
Ở "Tỉnh thức" (Awareness) tác phẩm mới nhất vừa ra mắt, Osho bàn tới một vấn đề mà suốt hàng ngàn năm nay nhân loại không ngừng tìm hiểu, đó là sự tỉnh thức.

Phía bên kia của công nghệ

Blog GS John VU - GS John Vu - 30/07/2025 13:00
Một giáo sư về xã hội học bảo tôi: “Trong cuộc khủng hoảng tài chính, nhiều người mất việc ở mức cao nhất trong nhiều năm. Nếu mọi sự không cải thiện sớm, họ sẽ không bao giờ có khả năng phục hồi khi việc làm của họ sẽ bị những người trẻ hơn sớm chiếm mất.”

Xem "Sex Education", tôi tìm thấy bài học giúp con gái tuổi dậy thì luôn ngẩng cao đầu trong mọi mối quan hệ

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 30/07/2025 12:00
Tôi không ngờ, bộ phim "Sex Education" lại chứa đựng nhiều bài học sâu sắc đến thế.

ChatGPT gây sốc khi khuyến khích người dùng tự gây tổn thương

Kỹ năng - T.Thủy - 30/07/2025 11:00
Một cuộc điều tra của tạp chí The Atlantic (Mỹ) đã phơi bày những lỗ hổng đáng báo động trong hệ thống bảo mật của ChatGPT.

AI đang lấy gì từ công việc của con người?

Suy ngẫm - TTXVN - 30/07/2025 10:00
AI không thay thế toàn bộ công việc, mà đang dần “lấy” những nhiệm vụ nhất định - có thể là phần nhàm chán hoặc phần sáng tạo, tùy cách con người sử dụng công nghệ.

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào – Dành tặng những ai chưa từng được chữa lành từ tổn thương gia đình

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 30/07/2025 09:00
Có một sự thật, cay đắng và khó chấp nhận, rằng không phải gia đình nào cũng là chốn bình yên, là nơi trú ẩn an toàn để mỗi đứa trẻ lớn lên và phát triển trọn vẹn.

Quyền chủ tịch Huawei nói thẳng với những sinh viên muốn trở nên ưu tú rèn đúng 2 thứ

Phong cách sống - Trang Đào - 30/07/2025 08:00
Trong bài phát biểu mới nhất tại một trường đại học tại Thâm Quyến, quyền Chủ tịch kiêm Giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu đã chỉ ra cho các sinh viên những điểm quan trọng để thành công.

Hồi ký của cựu Tổng thống Joe Biden được đấu giá 10 triệu USD

Giải trí - TĐ - 29/07/2025 13:00
Cựu tổng thống cho biết ông đã “làm việc cật lực” cho cuốn sách này, vốn sẽ tập trung vào nhiệm kỳ của ông tại Nhà Trắng.

Sống sót kỳ diệu sau cơn đau tim, người phụ nữ kể về cảm giác kỳ lạ khi sang "thế giới bên kia"

Suy ngẫm - Lam Chi - 29/07/2025 12:00
Người phụ nữ đang viết một cuốn sách kể về trải nghiệm đáng kinh ngạc của mình ở “thế giới bên kia”.

8 thủ thuật tâm lý giúp bạn thu phục người khác dễ dàng

Kỹ năng - Nguyệt Ánh - 29/07/2025 11:00
Gọi tên đối phương thường xuyên trong cuộc trò chuyện là một trong những thủ thuật tâm lý đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả giúp bạn chiếm được cảm tình của họ.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 5, 31/07/2025