Lịch sử của phong trào LGBT, bạo động tại Stonewall và sự ra đời của Tháng tự hào

28/06/2020 12:00
Lịch sử của phong trào LGBT, bạo động tại Stonewall và sự ra đời của Tháng tự hào

Cuộc bạo động tại quán rượu Stonewall được xem là ngọn lửa đã châm ngoài cho phong trào LGBTQ hiện đại. Tuy nhiên, sự thật là nó đã diễn ra từ trước đó.

Ảnh: Getty

Đầu tháng 7 năm 1969, một lính Mỹ đóng quân ở nước ngoài đã mở tờ báo quân đội của mình và tình cờ thấy một bài viết sẽ thay đổi cuộc đời anh ta. Trong số những câu chuyện về cuộc chiến, Henry Baird nhìn thấy một tiêu đề bất thường. Trong tuần qua tại thành phố New York, hàng trăm người đồng tính đã chiến đấu với cảnh sát trong một cuộc bạo loạn kéo dài nhiều ngày ở Greenwich Village sau cuộc đột kích của cảnh sát tại quán rượu Stonewall Inn – một địa điểm do mafia điều hành và dành riêng cho người đồng tính – vào ngày 28.6.

Nhiều năm sau, Baird kể lại trong một chương trình radio về trải nghiệm hôm đó rằng “trái tim của tôi tràn ngập niềm vui. Tuy nhiên, tôi chẳng có ai để thảo luận. Do đó, tôi quyết định nếu sống sót trở về Mỹ, tôi sẽ sống như một người đồng tính công khai!”.

Quán rượu Stonewall Inn vào thập niên 1960

Các cuộc bạo động tại quán rượu Stonewall chỉ diễn ra trong vài ngày nhưng nó đã thổi bùng ngọn lửa giận dữ của cộng đồng LGBTQ vốn được hình thành qua nhiều thập niên. Từ New York, nó lan ra toàn nước Mỹ và sau đó là cả thế giới.

Hàng loạt các tổ chức LGBTQ ra đời trong một khoảng thời gian ngắn cùng nhiều sự kiện hưởng ứng vụ bạo động. Các nhà lãnh đạo tinh thần của cộng đồng này cho rằng đã đến lúc thành lập một sự kiện thường niên nhằm tưởng niệm những gì đã diễn ra ở Stonewall.

Ngày 28.6.1970, ngày hội Christopher Street Liberation Day được tổ chức tại Greenwich Village và thu hút hàng chục ngàn người LGBTQ. Các sự kiện tương tự cũng xuất hiện tại Chicago, Los Angeles và San Francisco.

Ngày hội Christopher Street Liberation Day vào năm 1970

Không dừng lại ở đó, Brenda Howard – một người song tính nữ – đã tổ chức nhiều chương trình gây chú ý vào tháng 6 năm 1970 nhằm kêu gọi quyền bình đẳng cho cộng đồng LGBTQ. Đây chính là “Tháng tự hào” đầu tiên trong lịch sử. Và nó nhanh chóng được hưởng ứng. Tính đến nay, “Tháng tự hào” đã được tổ chức tại hàng chục quốc gia và là một trong những sự kiện văn hóa lớn nhất thế giới.

Trước Stonewall, người đồng tính tại Mỹ bị đối xử như công dân hạng 2. Họ không có quyền kết hôn, bị trừng phạt vì xu hướng tính dục của mình, bị xã hội tẩy chay, bị xem là bệnh nhân tâm thần, bị ép phải chọn những phương pháp “chữa trị” phi nhân tính như thiến hóa học hay chích điện… Hơn nửa thế kỷ trôi qua kể từ cuộc bạo động, quyền kết hôn đồng tính và luật chống kỳ thị LGBTQ đã được chính phủ Mỹ thông qua.

Mặc dù vậy, cuộc bạo động tại Stonewall không phải là nơi ra đời của phong trào LGBTQ. Thậm chí, họ còn không phải là những người LGBTQ đầu tiên chống lại cảnh sát.

Năm 1966, tại khu phố Tenderloin của San Francisco, các khách hàng chuyển giới của quán cafe Compton Cafeteria đã tấn công cảnh sát sau nhiều năm bị quấy rối và phân biệt đối xử. Năm 1959, khi cảnh sát đột kích Coopers - một cửa hàng bánh rán nép mình giữa hai quán rượu đồng tính, hàng chục người LGBTQ đã tấn công các cảnh sát sau khi họ bắt giữ một số drag queen, gái mại dâm và người đồng tính nam.

Cuối thập niên 1940, tại Mỹ đã xuất hiện một nhóm tự nhận là “homophiles” chuyên đấu tranh cho quyền lợi của người đồng tính. Thế nhưng, đó vẫn chưa phải là phong trào LGBTQ đầu tiên trên thế giới. Nhà tình dục học người Đức gốc Do Thái Magnus Hirschfeld trong giai đoạn Cộng hòa Weimar (1918-1933) đã kêu gọi trao thêm quyền cho người đồng tính và tiến hành nghiên cứu về xu hướng tính dục của con người. Hirschfeld cũng là người đồng tính và đã bị Đức Quốc xã ép lưu đài. Chúng cũng hủy phần lớn công trình nghiên cứu của ông.

Magnus Hirschfeld

Tại Los Angeles vào năm 1950, một nhóm các nhà hoạt động chính trị giàu kinh nghiệm đã cùng nhau thành lập hội Mattachine - một trong những tổ chức quyền đồng tính đầu tiên ở Mỹ. Tiền thân duy nhất của nó là Hội Nhân quyền lấy cảm hứng từ Hirschfeld, được thành lập năm 1924 tại Chicago và bị cảnh sát đàn áp vào năm sau.

Hai thập niên 1950 và 1960 được xem là giai đoạn cực kỳ khó khăn cho người đồng tính tại Mỹ. Sự hiện diện của họ trên truyền thông đã dẫn đến phản ứng dữ dội từ các nhóm bảo thủ và hầu hết tác động tiêu cực đến từ những chính trị gia.

Năm 1952, Hiệp hội Tâm thần Mỹ đã đưa “đồng tính luyến ái” vào “Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê Rối loạn Tâm thần” mới, phân loại nó là một “rối loạn nhân cách xã hội”. Năm 1953, Tổng thống Dwight Eisenhower đã thông qua lệnh 10451 cấm người đồng tính làm việc cho chính phủ liên bang - một mệnh lệnh chỉ bị phá bỏ vào năm 1995.

Một vụ tập kích của cảnh sát tại một quán rượu đồng tính

Trong khi đó, tại các thành phố như New York, một nền văn hóa nhóm LGBTQ đang dần định hình bất chấp sự đàn áp của chính phủ. Một quán rượu có thể mất giấy phép nếu bị phát hiện phục vụ cho người đồng tính. Bởi xét theo luật hiện hành, họ bị xem là bệnh nhân tâm thần. Các quán rượu do mafia điều hành thường xuyên lách luật này, khai thác các lỗ hổng pháp lý và hối lộ cảnh sát nhưng tính phí các khách hàng LGBTQ cao hơn. Trong số đó, Stonewall Inn là một địa điểm khá đặc biệt do có lượng khách hàng LGBTQ khá đa dạng về màu da và thu nhập.

Bất chấp các cuộc đụng độ trước đó với cảnh, vụ bạo động tại Stonewall vẫn được tôn sùng như một huyền thoại sáng lập của phong trào LGBTQ. Khi Baird đọc về nó vào năm 1969, anh thấy mình trong đó và thế giới của anh đã thay đổi mãi mãi. Mục đích của “Tháng tự hào” là tiếp tục quá trình đó - giúp mọi người nhìn thấy chính họ và trao thêm quyền cho cộng đồng LGBTQ.

Do ảnh hưởng của COVID-19, rất nhiều sự kiện ăn mừng “Tháng tự hào” đã bị hủy bỏ. Thay vào đó, các phiên bản trực tuyến của cuộc diễu hành đang được lên kế hoạch cho kỷ niệm nửa thế kỷ của “Tháng tự hào”, bao gồm Global Pride 2020.

Sự kiện World Pride 2019 tại New York

Cộng đồng LGBTQ đã đi được một đoạn đường dài nhưng hiện vẫn còn gần 70 quốc gia hình sự hóa đồng tính luyến ái. Cái đích bình đẳng vẫn còn quá xa. Chính vì thế, “Tháng tự hào” vẫn giữ nguyên giá trị và là biểu tượng đầy mạnh mẽ cho hi vọng, sự đa dạng và tự hào.

Mai Thảo


Gửi bình luận
(0) Bình luận

Bom tấn ‘Tenet’ một lần nữa lùi ngày ra mắt

Hãng Warner Bros một lần nữa đẩy lùi ngày phát hành tác phẩm Tenet của đạo diễn Christopher Nolan.

Yêu cầu xử lý phim Mỹ ghi chú thích Hội An là của Trung Quốc

Ngày 26.6, Sở TT-TT tỉnh Quảng Nam đã có văn bản gửi lên Bộ TT-TT, Bộ VH-TT-DL kiến nghị các cơ quan này đưa ra các hình thức xử lý đối với một bộ phim truyền hình của Mỹ sử dụng hình ảnh phố cổ Hội An nhưng ghi chú thích không đúng.

Thưởng thức nhạc phim kinh điển với HBSO tại TP.HCM

Những năm gần đây chương trình nhạc phim do Nhà hát Giao hưởng nhạc vũ kịch TP.HCM (HBSO) tổ chức luôn được đón nhận nồng nhiệt từ khán giả. Loại hình biểu diễn âm nhạc mới mẻ này đã thu hút sự quan tâm của công chúng yêu nhạc trong và ngoài nước.

Trào lưu 'đuổi hình bắt chữ' đang gây sốt gợi nhớ gameshow vang bóng một thời

Trào lưu đang gây sốt trên Facebook chiều tối nay khiến nhiều người liên tưởng đến gameshow Đuổi hình bắt chữ.

Bị tố hiếp dâm 2 người phụ nữ, Justin Bieber quyết khởi kiện

Justin Bieber lần này đã có những hành động quyết liệt để chứng minh mình hoàn toàn trong sạch.

Hoài Lâm và Bảo Ngọc ly hôn sau 9 năm bên nhau và có 2 con gái nhỏ

Sau gần 9 năm yêu nhau, Bảo Ngọc chính thức xác nhận ly hôn với Hoài Lâm dù cặp đôi đã có chung 2 công chủa nhỏ.

Hàng trăm ngàn người Mỹ vừa là chuyển giới vừa đồng tính

Trái với suy nghĩ của nhiều người, việc vừa là đồng tính vừa chuyển giới là một trường hợp khá phổ biến.

Trào lưu Blackface ở Hollywood – sự kỳ thị nặng nề về người da đen

Blackface xuất phát từ truyền thống phân biệt chủng tộc. Dù bị xem nhẹ thì blackface vẫn đã, và đang là vết thương lớn trong lịch sử và văn hoá của người da đen.

Bạn đang chăm sóc bản thân thật sự hay... tiêu tiền cho bớt mệt?

"Chăm sóc bản thân" đang dần trở thành một lối sống thời thượng – với spa, shopping, và những trải nghiệm sang chảnh. Nhưng liệu tất cả những điều đó có thực sự giúp bạn chữa lành? Hay chỉ là cách để tạm thời làm dịu đi sự mệt mỏi từ bên trong?

Chân dung kẻ "sống lỗi"

Suy ngẫm - S.A - 20/06/2025 13:00
Bạn luôn cảm thấy người khác làm sai với mình, nhưng đã bao giờ tự thấy mình đối xử với bản thân cũng không ra gì chưa?

Xem "Sex Education", tôi xấu hổ nhận ra chính mình đang đẩy con trai ra khỏi nhà

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 20/06/2025 12:00
Tôi luôn nghĩ rằng mọi thứ mình làm là vì tốt cho con. Bởi tôi quá yêu con mà thôi.

ChatGPT nâng cấp giọng nói, tạo cảm giác như trò chuyện với người thực

Kỹ năng - Anh Tú - 20/06/2025 11:00
OpenAI đã cải tiến chế độ giọng nói của ChatGPT, nhằm giúp người dùng có cảm giác như đang nói chuyện với một người thật.

Dịch vụ cho thuê "người lắng nghe không phán xét" nở rộ ở TP.HCM, Hà Nội

Phong cách sống - S.A - 20/06/2025 10:00
Người cung cấp dịch vụ chỉ nghe - không đưa ra phán xét, không tư vấn tâm lý. Người tìm đến chỉ cần trút sạch tâm sự, không sợ ai bàn tán chuyện của mình. Thế là 2 bên đều vui.

TP.HCM đóng Cổng Dịch vụ công

Kỹ năng - Q.Huy - 20/06/2025 09:28
Trung tâm Chuyển đổi số TPHCM vừa thông tin chính thức về việc đóng Cổng Dịch vụ công thành phố. Kể từ 21h ngày 18/6, Cổng Dịch vụ công trực tuyến TPHCM được đóng để hợp nhất với Cổng Dịch vụ công quốc gia từ ngày 19/6.

Cuộc đời rực rỡ của Gillian Lynne: Từ cô bé bị trường từ chối dạy trở thành vũ công huyền thoại

Truyền cảm hứng - Tiểu Ngạn - 20/06/2025 09:00
Gillian Lynne là minh chứng sống cho câu nói "Không gì là không thể" và câu chuyện cuộc đời bà đã thành nguồn cảm hứng cho nhiều bậc cha mẹ trong hành trình dạy dỗ con cái.

Bạn đang chăm sóc bản thân thật sự hay... tiêu tiền cho bớt mệt?

Từ sách - Phim - Quìn - 20/06/2025 08:00
"Chăm sóc bản thân" đang dần trở thành một lối sống thời thượng – với spa, shopping, và những trải nghiệm sang chảnh. Nhưng liệu tất cả những điều đó có thực sự giúp bạn chữa lành? Hay chỉ là cách để tạm thời làm dịu đi sự mệt mỏi từ bên trong?

OpenAI nâng cấp một loạt công cụ cho ChatGPT phục vụ doanh nghiệp

Kỹ năng - Anh Tú - 19/06/2025 13:00
Với nỗ lực ngày càng tập trung vào nhóm người dùng doanh nghiệp, OpenAI vừa công bố hàng loạt nâng cấp mới cho ChatGPT.

Bậc thầy tâm lý học Carl Jung chỉ rõ 5 trụ cột của cuộc sống tốt đẹp; ai thấu hiểu - người đó HẠNH PHÚC!

Suy ngẫm - Trang Đào - 19/06/2025 12:00
Việc định rõ những "trụ cột" này sẽ giúp con đường tiến tới cuộc sống hạnh phúc của mỗi người trở nên rõ ràng và khả thi hơn.

Google khuyến nghị người dùng Gmail thực hiện ngay điều này

Kỹ năng - Nam Đoàn - 19/06/2025 11:00
Google đang kêu gọi người dùng chuyển sang một phương thức bảo mật mới, an toàn hơn để chống lại làn sóng tấn công lừa đảo ngày càng gia tăng.

5 bài học nhân sinh từ "Na Tra: Ma đồng náo hải": Hãy để cây mọc thành cây, hoa trở thành hoa

Điện ảnh - Nguyệt Phạm - 19/06/2025 10:00
Những bài học về cuộc sống sâu sắc cũng là yếu tố giúp Na Tra 2 trở thành bộ phim ăn khách nhất thế giới.

“Thế hệ cợt nhả” rủ nhau làm giàu bằng sự lạc quan: Giàu trải nghiệm là được, hết tiền thì tính sau?

Phong cách sống - Ngọc Linh - 19/06/2025 09:00
"Hết lúa chúa lại ban, hết tiền tiên lại phát". Câu nói này bỗng nổi lên như một hiện tượng vào thời điểm không thể hợp cảnh hơn: Mùa hè!

Hạnh phúc tuổi trẻ - Tuổi trẻ cũng cần đến những khoảng lặng

Từ sách - Phim - Quìn - 19/06/2025 08:00
Có bao giờ bạn dành thời gian chỉ để… ngồi yên? Không cầm điện thoại, không nghe nhạc, không tán gẫu cùng bạn bè? Trong thế giới luôn hối hả này, sự tĩnh lặng trở thành một thứ xa xỉ. Vì thế, ta ngày càng xa rời chính mình.

Xem 'Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt', tôi thề sẽ không bao giờ nói "Mẹ sống vì con"

Điện ảnh - An Chi - 18/06/2025 13:00
Đứa trẻ lớn lên trong “sự hy sinh của mẹ” sẽ không học được cách hỏi mình: “Mình muốn gì?”, mà chỉ biết hỏi: “Mình nên làm gì để cha mẹ vui?”.

Quán cà phê treo hơn 700 con gấu bông gây sốt TPHCM, bảo vệ túc trực 24/24

Thư giãn - Cẩm Tiên - 18/06/2025 12:00
Quán cà phê "Mê" ở quận Gò Vấp (TPHCM) đang trở thành điểm đến gây sốt của giới trẻ nhờ trang trí hơn 700 con gấu bông đủ kích cỡ.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 21/06/2025