First News – Trí Việt đã chính thức nộp đơn khởi kiện Lazada lên Tòa án Nhân dân Quận 1, TP.HCM - Ảnh: Tiểu Vũ
Ngày 9.9. công ty Văn hóa Sáng tạo Trí Việt (First News) đã có buổi tiếp xúc với báo chí tại TP.HCM. Trong buổi gặp này, First News đã trưng ra nhiều bằng chứng cho rằng nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) Lazada đã có hành vi “Tiếp tay tiêu thụ hàng giả, sách giả, vi phạm pháp luật Việt Nam”. First News - Trí Việt cho biết họ đã thu thập đầy đủ hồ sơ, chứng cứ, tài liệu để tố cáo hành vi tiếp tay tiêu thụ, sản xuất sách giả của Lazada.
Với cáo buộc đó, First News đã chính thức nộp đơn khởi kiện Lazada lên Tòa án Nhân dân Quận 1, TP.HCM.
Cùng ngày, phía bị kiện là Lazada Việt Nam cũng đã có phản hồi về vấn đề này. Trong một văn bản gửi đến cho các cơ quan truyền thông Việt Nam Lazada khẳng định họ luôn áp dụng chính sách quản lý nền tảng nghiêm ngặt và tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.
Phóng viên Một Thế Giới đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Văn Phước – Giám đốc công Văn hóa Sáng tạo First News - Trí Việt về những vấn đề xung quanh vụ kiện này.
- P.V: Thưa ông, hiện có nhiều thông tin nói rằng First News đã âm thầm khởi kiện Lazada mà không hề thông báo trước cho Lazada, ông có thể nói rõ hơn về việc này?
- Ông Nguyễn Văn Phước: Ngay sau tuyên bố khởi kiện, Lazada qua nhiều kênh, đã liên lạc với First News nói vì sao không cảnh báo bằng văn bản mà đã khởi kiện ngay khi lập vi bằng, không cho Lazada một cơ hội sửa sai và xin sắp xếp một cuộc gặp. Nhưng chúng tôi khẳng định chỉ gặp cấp cao nhất phụ trách, quản lý Lazada ở Việt Nam vào một thời điểm sau khi Toà Án thụ lý hồ sơ khởi kiện.
- Trước khi khởi kiện Lazada, First News đã có những động thái như thế nào?
- Chúng tôi khẳng định lại, suốt hơn 2 năm qua, First News - Trí Việt cùng hàng trăm bài báo, chương trình truyền hình đã chỉ đích danh Lazada trực tiếp, gián tiếp tiêu thụ hàng giả, sách giả của First News - Trí Việt với quy mô tần suất lớn, liên tục mà không hề nhận được bất cứ phản hồi nào từ Lazada - chứng tỏ sự rất coi thường pháp luật Việt Nam, coi thường bạn đọc, người tiêu dùng và các NXB Việt Nam.
Văn bản của First News gửi cho ông Zhang Yixing, người Trung Quốc, Tổng giám đốc Lazada Việt Nam - Ảnh: First News cung cấp
Chúng tôi có lưu một trong những văn bản công văn cảnh báo trực tiếp của First News gửi theo đường bảo đảm đến tận tay ông Zhang Yixing, người Trung Quốc, Tổng giám đốc Lazada Việt Nam vào ngày 19.8.2019 nhưng sau đó First News không hề nhận được bất kỳ phản hồi phục thiện, khắc phục nào bằng văn bản hay cả email, điện thoại.
- Ông có ý kiến gì về văn bản phản hồi của Lazada Việt Nam sau khi First News công bố khởi kiện?
- Rất nhiều bạn đọc bức xúc khi đại diện truyền thông Lazada trí trá trên truyền thông ngày 9.9.2020 bằng một mô típ tuyên truyền quảng cáo quen thuộc, không hề chân thực, không hề thành tâm, với văn bản có sẵn ngay sau khi First News khởi kiện.
Sau công văn cảnh báo này, tất cả các gian hàng trên Lazada càng tiếp tục đẩy mạnh việc bán sách giả của First News - Trí Việt và các NXB khác trên Lazada. Cố tình không công bố tính danh các gian hàng thuê trên Lazada đang vi phạm pháp luật dù Lazada trực tiếp thu tiền phần trăm trên từng cuốn sách giả cố tình đánh lừa bạn đọc. Cao điểm nhất là suốt nhiều tháng trong đại dịch COVID-19, khi Fahasa và tất cả các nhà sách đóng cửa thì số lượng sách giả, hàng giả được tiêu thụ trên Lazada mạnh nhất với một số lượng chưa từng có, và không hề có bất kỳ một động thái nào như truyền thông của Lazada tuyên bố.
Đại diện theo pháp luật của Lazada, ông Zhang Yixing và ông chủ của Lazada là Alibaba của tỷ phú Jack Ma, người Trung Quốc có lẽ đã quá coi thường tiếng nói của người Việt Nam khi mặc kệ với cảnh báo đã gửi đến trực tiếp hơn một năm nay.
Ngoài sách giả, sách vi phạm bản quyền được Lazada phát hành công khai trên nền tảng công nghệ TMĐT, rất nhiều tờ báo đã khẳng định Lazada đã bán nhiều sản phẩm hàng giả, hàng nhái khác - nhiều sản phẩm liên quan đến sức khoẻ người dân - trên sàn TMĐT Lazada.
- Căn cứ vào cơ sở pháp lý nào First News khởi kiện Lazada về hành vi được cho là "tiếp tay tiêu thụ hàng giả"?
- Theo quy định tại điểm b, khoản 1 điều 4 Nghị định số 52/2013/NĐ-CP ngày 16.5.2013 của Chính phủ, việc “Lợi dụng TMĐT để kinh doanh hàng giả, hàng hóa, dịch vụ vi phạm quyền sở hữu trí tuệ; hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh” là hành vi bị cấm trong hoạt động TMĐT.
Ngoài ra, theo quy định tại khoản 4, điều 4 Thông tư số 47/2014/TT-BCT ngày 5.12.2014 của Bộ Công thương thì thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ TMĐT có trách nhiệm “loại bỏ khỏi website những thông tin bán hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và các hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật khác khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh có căn cứ xác thực về những thông tin này”.
Điều 202 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 quy định tòa án có quyền áp dụng các biện pháp dân sự như buộc tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ phải chấm dứt hành vi xâm phạm, cải chính công khai, bồi thường hiệt hại…
Chiếu theo các quy định này, việc Lazada vô trách nhiệm trong việc kiểm tra, quản lý hoặc cố tình làm ngơ để cho các cá nhân/tổ chức khác, tiến hành việc bán sách giả trên website TMĐT thuộc quyền quản lý, điều hành của mình là hành vi vi phạm pháp luật và có dấu hiệu lừa dối người tiêu dùng. Hành vi vi phạm này của Lazada và bên bán hàng đã xâm phạm và gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của First News – Trí Việt nói riêng và người tiêu dùng nói chung.
- Ông sẽ theo đuổi vụ kiện tới cùng?
- Chúng tôi nhất định sẽ theo đuổi vụ kiện này tới cùng.
- Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này.
Tiểu Vũ (thực hiện)