Dạy đại học một cách hiệu quả

GS John Vu17/08/2023 11:00
Dạy đại học một cách hiệu quả

Khi nhiều sinh viên vào đại học, một số người thiếu động cơ, và một số không biết rằng đại học yêu cầu nhiều công việc hơn là trường phổ thông. Khó dạy nếu sinh viên vẫn bị lẫn lộn về tương lai của họ và không sẵn sàng học.

Phần lớn các thầy giáo đều bắt đầu giờ lên lớp đầu tiên bằng việc đặt mong đợi cho môn học nhưng tôi bắt đầu lớp của tôi bằng việc giới thiệu với họ phương pháp “học qua hành” để cho họ hiểu cách lớp sẽ được dạy trước khi đi vào chi tiết môn học. Ở Mĩ phần lớn sinh viên đều quen thuộc với phương pháp này cho nên tôi có thể ôn lại điều tôi sẽ làm nhưng ở châu Á, nhiều sinh viên có thể còn chưa được đặt vào tình thế của nó cho nên ít nhất phải để cả giờ lên lớp để thảo luận với sinh viên về điểm này. Sinh viên bao giờ cũng muốn biết họ học gì trong môn học và làm sao nó có thể giúp cho họ trong đời họ.

Bằng việc giải thích kết nối giữa việc học hiện thời của họ và nghề nghiệp tương lai của họ, sinh viên có thể xây dựng cách nhìn về họ có thể làm gì và điều đó động viên họ học tập. Phân công bài của tôi cho sinh viên từ ngay lớp đầu tiên về kĩ nghệ phần mềm là tiến hành một nghiên cứu nhỏ bằng việc dùng Internet tìm hiểu về thị trường việc làm.

Từng sinh viên phải chuẩn bị một trang mô tả về cách nhiều công ti thuê kĩ sư phần mềm? Yêu cầu của họ là gì? Họ cần những kĩ năng nào? Và trả lời các câu hỏi: “Em mong đợi học được kĩ năng nào từ môn này? Em phát triển những kĩ năng này như thế nào?” Điều này sẽ dẫn tới thảo luận ở phiên lên lớp sau và nó giúp khởi thảo quan niệm học qua hành.

Mọi thầy giáo đều nên giải thích sinh viên sẽ có khả năng học “Cái gì” trong môn học và “Tại sao” họ cần nó. Nếu họ không thể giải thích được rõ ràng, sinh viên sẽ không có khả năng làm kết nối theo cách riêng của mình và có thể không muốn tham gia vào các hoạt động lớp hay đưa thêm vào nỗ lực phụ. Câu trả lời cho những câu hỏi này không nên đơn giản kiểu như: “Học điều này thì em sẽ có được việc làm tốt” vì sinh viên cần câu trả lời xác định hơn cho nên điều quan trọng đối với thầy giáo là làm việc cùng sinh viên để đi tới câu trả lời cho hai câu hỏi này trên cơ sở hàng tuần dựa trên điều họ hiện thời đang học.

Chẳng hạn, vào ngày đầu của lớp tôi sẽ giải thích tổng quan về lớp: “Ngày nay hệ thống phần mềm có ở mọi nơi. Gần như mọi thiết bị điện và điện tử bây giờ đều có phần mềm trong nó. Phần mềm kiểm soát máy chế tạo, quản lí trường phổ thông và đại học, bệnh viện, tài chính và doanh nghiệp v.v. Đặc tả, quản lí và thực hiện phần mềm là miền của kĩ nghệ phần mềm.

Ngày nay phần mềm đang ngày càng lớn hơn và phức tạp hơn; chúng ta cần áp dụng các nguyên lí kĩ nghệ cho việc phát triển phần mềm thay vì chỉ viết mã và kiểm thử như trong quá khứ và hi vọng nó làm việc. Kĩ nghệ phần mềm là bộ môn kĩ nghệ nơi kĩ sư phần mềm dùng các phương pháp, kĩ thuật và lí thuyết từ khoa học máy tính và áp dụng chúng vào trong việc phát triển phần mềm lớn và phức tạp. Bằng việc học kĩ nghệ phần mềm các em sẽ có khả năng phát triển và chuyển giao phần mềm có chất lượng trong phạm vi chi phí, lịch biểu, và đáp ứng sự thoả mãn của khách hàng. Bằng việc có những kĩ năng này, các em sẽ có khả năng xây dựng nghề nghiệp tốt vì hầu hết các em đã biết có thiếu hụt nghiêm trọng kĩ sư phần mềm và ngành công nghiệp này cần người có những kĩ năng này.”

Với các mục tiêu học tập hàng tuần, tôi giải thích: “Tuần này, các em sẽ học về thiết kế phần mềm nơi thiết kế được cấu trúc như các đối tượng tương tác. Các em cần hiểu cách thiết kế phần mềm có thể được biểu diễn như một tập các đối tượng tương tác mà quản lí trạng thái và thao tác riêng của chúng; các em cũng học các hoạt động trong qui trình thiết kế hướng đối tượng. Ngày nay phần lớn việc phát triển phần mềm trong công nghiệp đều dựa trên thiết kế hướng đối tượng; nếu các em lập trình trong Java, và C++ các em phải biết rõ thiết kế hướng đối tượng. Câu hỏi của thầy là: “Điều gì xảy ra nếu các em không biết rõ nó? Chúng ta hãy thảo luận về chủ đề này.”

Khi tôi cho phân công bài tập về nhà, tôi cũng giải thích cho sinh viên về kết nối tới điều họ đang học và điều họ có thể làm trong tương lai: “Bài tập về nhà này là về thiết kế hệ thống ngân hàng dùng Ngôn ngữ mô hình hoá thống nhất (UML), thầy muốn các em bắt đầu với kiến trúc hệ thống, nhận diện các đối tượng trong hệ thống và nhóm chúng vào các hệ con logic nơi từng hệ con được chỉ ra như một gói, các em phải mô tả trình tự các tương tác đối tượng, rồi làm tài liêu giao diện đối tượng. Phần lớn các em đều quen thuộc với ngân hàng và biết cách nó làm việc cho nên điều đó là đủ đơn giản nhưng nếu các em làm bài tập này kĩ, các em có thể thiết kế các hệ thống phức tạp hơn trong chi tiết hơn vì các nguyên tắc và qui trình là như nhau. Các em bắt đầu với kiến trúc, nhận diện các đối thể và lựa chọn một mô hình để biểu diễn hệ thống.

Điều quan trọng là biết qui trình và tuân theo nó từng bước một. Hầu hết các hệ thống mà các em sẽ xây dựng trong công nghiệp cũng sẽ tuân theo cùng nguyên tắc. Nếu các em học thiết kế tốt, các em có thể làm được nhiều trong hệ thống phức tạp được dùng trong công nghiệp. Bằng việc học và biết rõ kĩ thuật này, các em có thể chuyển từ vị trí người lập trình sang vị trí người phát triển nhanh hơn nhiều so với ai đó không biết về thiết kế hay kiến trúc. Cuối cùng, nếu các em làm tốt các em có thể có được vị trí kiến trúc sư hệ thống nơi mọi điều các em làm là thiết kế các hệ thống lớn hơn…”

Tại cuối mỗi tuần hay khi chúng tôi kết thúc chủ đề môn học then chốt, tôi yêu cầu từng sinh viên nhận diện một khái niệm, lí thuyết hay ý tưởng quan trọng mà họ đã học trong tuần rồi trả lời các câu hỏi sau: “Tại sao em tin rằng quan niệm, lí thuyết hay ý tưởng này là quan trọng?” “Em áp dụng thế nào điều em đã học từ hoạt động này vào khía cạnh nào đó của đời em?” Điều đó sẽ dẫn tới nhiều thảo luận hơn trong sinh viên về họ cần gì, họ có thể làm gì và làm sao điều đó tác động tới cuộc sống của họ. Mọi sinh viên đều cần có “bức tranh lớn” về điều họ sẽ làm và thầy giáo nên hướng dẫn họ qua quá trình học này. Bằng việc có hiểu biết rõ ràng về sự liên quan của điều họ đang học và điều họ sẽ làm trong tương lai, điều đó sẽ giúp họ tham gia tích cực trong lớp.

Một số thầy giáo đợi tới cuối môn học mới tóm tắt điều học sinh đã học và nói về các kết nối liên quan. Đó là sai lầm vì họ bỏ lỡ cơ hội động viên sinh viên học tập. Cách tốt nhất là bắt đầu với sự liên quan của môn học từ ngày đầu tiên của lớp rồi mỗi tuần lại hội tụ vào kết nối của điều họ sẽ học tuần đó và điều họ có thể áp dụng trong tương lai. Sinh viên cần hiểu điều họ có thể làm và điều họ sẽ làm trong công nghiệp, họ phải biết liệu điều họ học có giúp cho họ xây dựng nghề nghiệp kéo dài cả đời và bằng việc biết điều đó rõ ràng, họ có động cơ để học.

Là thầy giáo, chúng ta không chỉ dạy một môn học mà còn hướng dẫn sinh viên. Tính hiệu quả mà theo đó sinh viên học được dựa trên việc chúng ta có thể động viên họ được bao nhiêu. Điều chúng ta dạy sẽ tác động lên họ không chỉ trong môn của chúng ta mà còn trong mọi môn học của họ, và cách họ học sẽ giúp họ thành công trong đời họ.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Thành đạt và tận hưởng

Nhiều sinh viên thường hỏi tôi: em cần thời gian học tập, em cần thời gian với bạn bè, em cần thời gian cho bản thân mình, em cần thời gian với gia đình, em cần thời gian để ngủ. Em tìm đâu ra thời gian để làm mọi việc đó? Làm sao em có thể tạo ra lịch biểu cho mọi hoạt động?
2

Kiểm thử tích hợp

Ngày nay, các hệ thông tin như lập kế hoạch, quản lý... đều rất lớn và phức tạp nên phải được kiểm thứ cẩn thận.
3

Không đảm đương được nếu không kiểm thử phần mềm

Kiểm thử là cần thiết cho mọi dự án phần mềm.
4

Quản lý hệ thông tin

Ngày nay Công nghệ thông tin có ở mọi nơi và kiểm soát nhiều thứ, từ doanh nghiệp chế tạo lớn tới doanh nghiệp nhỏ, từ các hệ thống của chính phủ cho tới các hệ thống doanh nghiệp tư.

Nhiệm vụ đầu tiên của tôi cho sinh viên

Mọi thầy giáo đều muốn thấy sinh viên học chăm chỉ, trở nên có động cơ và tham gia nhiều vào các hoạt động của lớp. Sự kiện là nhiều sinh viên đại học không biết điều họ muốn.

Thất vọng và muốn đổi nghề thầy giáo

Một thầy giáo trẻ viết cho tôi: “Em dạy khoa học máy tính ở đại học nơi lớp học thì đông, sinh viên không có động cơ, sách giáo khoa lạc hậu, và công việc thì ngập đầu. Em thất vọng và nghĩ về đổi việc làm nhưng em muốn có lời khuyên của thầy.”

Bốn lời khuyên cho sinh viên đại học

Nhiều người tốt nghiệp đại học không có việc làm, một số phải làm việc khác như công nhân lao động, số khác đi lái xe taxi v.v… Em cần lời khuyên của thầy về điều cần làm để đảm bảo rằng em sẽ có nghề nghiệp tốt.

Chuẩn bị cho đại học

Trước khi vào đại học, nhiều người tốt nghiệp trung học đang đối diện với những câu hỏi khó về quyết định dự trường đại học nào và học lĩnh vực nào.

Làm nó đi, không bao giờ là quá trễ

Em ước là em biết về blog của thầy thì em đã chọn Kĩ nghệ phần mềm hay Quản lí hệ thông tin. Liệu có thể chuyển lĩnh vực học tập được không hay quá trễ rồi?

Phần mềm và hệ thống phần mềm

Một sinh viên hỏi: “Khác biệt gì giữa phần mềm và hệ thống phần mềm? Em có thể làm gì với bằng kĩ nghệ phần mềm?”

Phương pháp dạy học

Một thầy giáo trẻ viết cho tôi: “Tôi thích dùng phương pháp học tích cực nhưng sinh viên của tôi chưa quen với phương pháp mới này. Liệu có thể dùng cả phương pháp giảng truyền thống và phương pháp học tích cực được không? Xin thầy giúp cho.”

Đọc như một thói quen tốt

Tuần trước Dave Foster, người sáng lập một công ti khởi nghiệp tới lớp của tôi để nói chuyện về phần mềm đặc biệt của anh ấy giúp các giáo sư đo việc đọc của sinh viên.

Trở về từ cõi chết - Kỳ 3: Chìa khóa tự chữa lành, yêu thương bản thân và buông bỏ

Là một người đã khỏe mạnh trở lại sau khi mắc bệnh ung thư, tôi có thể dễ dàng nói về sự chữa lành cũng như khuyên bạn hãy tin tưởng và buông bỏ để dòng đời tự xoay chuyển, nhưng tôi vẫn biết là trong những thời điểm khó khăn, chúng ta rất khó mà làm được như vậy, thậm chí ta còn không biết nên bắt đầu từ đâu.

Xem phim Sex Education, tôi mới hiểu vì sao con mình như người "đa nhân cách", rất nhiều đứa trẻ đều đang trong tình trạng này!

Điện ảnh - Thanh Hương - 25/09/2025 12:00
Tôi cảm thấy mình đã thấu hiểu con hơn đồng thời cũng cần để ý hơn trong việc nuôi dạy con.

Những kỹ năng mềm cần dạy con để bé không bị bắt nạt

Kỹ năng - Mộc Thanh - 25/09/2025 11:00
Trong môi trường học đường hay các mối quan hệ bạn bè, trẻ có thể gặp tình huống bị bắt nạt, trêu chọc. Cha mẹ không thể theo sát con mọi lúc, nhưng có thể trang bị cho con kỹ năng ứng xử thông minh và sự tự tin để bảo vệ bản thân.

Vụ án dắt chó đi dạo và bi kịch 2 gia đình: Nuôi dạy con kiểu này bằng ngàn lần hại con

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 25/09/2025 10:00
Vụ việc không chỉ xé nát hai gia đình, mà còn cho thấy tác hại khủng khiếp của việc nuông chiều con cái quá mức.

Trở về từ cõi chết - Kỳ 3: Chìa khóa tự chữa lành, yêu thương bản thân và buông bỏ

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 25/09/2025 09:00
Là một người đã khỏe mạnh trở lại sau khi mắc bệnh ung thư, tôi có thể dễ dàng nói về sự chữa lành cũng như khuyên bạn hãy tin tưởng và buông bỏ để dòng đời tự xoay chuyển, nhưng tôi vẫn biết là trong những thời điểm khó khăn, chúng ta rất khó mà làm được như vậy, thậm chí ta còn không biết nên bắt đầu từ đâu.

Chiến lược dữ liệu - Dữ liệu, “vàng đen” hay “con dao hai lưỡi” của thời đại số?

Từ sách - Phim - Quìn - 25/09/2025 08:00
Trong lịch sử, dầu mỏ từng được xem là “vàng đen” - nguồn năng lượng thúc đẩy toàn cầu hóa và sự bùng nổ công nghiệp. Ngày nay, dữ liệu đang giữ vai trò tương tự, thậm chí vượt trội: nó là nguyên liệu cốt lõi cho mọi quyết định, mọi chiến lược, mọi bước đi phát triển của cá nhân, doanh nghiệp và cả quốc gia.

Dùng AI "hồi sinh" cha, người đàn ông đối mặt với những phản ứng kỳ lạ

Điện ảnh - Nguyệt Phạm - 24/09/2025 13:00
Những phản ứng mà người đàn ông gặp phải sau khi dùng AI "hồi sinh" cha là gì?

Làm gì khi gửi nhầm tin nhắn phàn nàn về sếp vào nhóm chat công ty

Kỹ năng - Kim Linh - 24/09/2025 12:00
Tình huống bất ngờ có thể khiến nhiều người không biết cách xử lý, dẫn đến "mất điểm" trong mắt đồng nghiệp và cấp trên.

Trở về từ cõi chết - Kỳ 2: Tôi đã quyết định tiếp tục sống

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 24/09/2025 11:00
Thế giới mà tôi trải nghiệm khi cơ thể mình ngừng hoạt động đã giúp tôi thấy rõ sự kỳ diệu của bản thân, lúc này không còn bị nỗi sợ che khuất. Tôi nhận ra nguồn sức mạnh lớn lao mà mình có thể chạm đến.

Vì sao gen Z thích ru rú trong nhà, ít khi chịu ra ngoài?

Phong cách sống - Nhật Thùy - 24/09/2025 10:00
Khảo sát mới đây cho thấy gen Z chỉ ở ngoài trời trung bình 49 phút mỗi ngày trong tuần, phần lớn có thể ở trong nhà nhiều ngày liền mà không cần bước ra ngoài.

Vụ học sinh túm tóc quật ngã cô giáo: Khi thầy cô cũng cần được bảo vệ

Suy ngẫm - Diệp Nguyễn - DT - 24/09/2025 09:00
Giáo viên ngày nay có rất nhiều "nỗi sợ".

Thuyết mặc kệ họ – Cuốn sách giúp tôi định nghĩa lại sự giới hạn và tôn trọng trong các mối quan hệ

Từ sách - Phim - Quìn - 24/09/2025 08:00
Bạn có bao giờ cảm thấy mệt mỏi vì phải gồng mình để vừa lòng tất cả? Tôi cũng vậy, cho đến khi đọc “The Let Them Theory”. Cuốn sách này khiến tôi hiểu rằng: hạnh phúc không nằm ở sự chấp thuận của người khác, mà ở việc ta đủ can đảm sống đúng với mình.

Xem Sex Education, tôi nghĩ nếu chúng ta sớm dạy con điều này thì xã hội bớt loạn!

Điện ảnh - Thanh Hương - 23/09/2025 13:00
Tôi chắc chắn sẽ dạy con thật kỹ điều này.

Đọc vụ học sinh túm tóc quật ngã cô giáo và Thông tư 19 của Bộ GD-ĐT, tôi toát mồ hôi: Nhân văn, nhưng có công bằng?

Suy ngẫm - Hiểu Đan - CFB - 23/09/2025 12:00
Nhân văn là tốt, nhưng chỉ khi gắn với công bằng và kỷ cương, nhân văn ấy mới thực sự có ý nghĩa.

Trở về từ cõi chết - Kỳ 1: Nỗi sợ – mầm bệnh vô hình

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 23/09/2025 11:00
Tôi đã được khai sáng rất nhiều trong trải nghiệm cận tử, và sau này khi chia sẻ lại câu chuyện của mình, tôi thường được hỏi: “Vậy điều gì đã khiến cô bị ung thư?”. Cũng khá dễ hiểu khi đa số mọi người đều thắc mắc về điều này.

Cô giáo ở TP.HCM day dứt: Im lặng trước cái ác, trước bạo lực chính là tội ác

Phong cách sống - Hiểu Đan - CFB - 23/09/2025 10:10
Tôi bất mãn, bởi lẽ thay vì dạy học sinh biết dũng cảm nói lên điều đúng, người lớn lại vô tình gửi đi thông điệp rằng: "Im lặng mới an toàn".
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 5, 25/09/2025