Cuộc đời phía trước - Kiến thức dần trở thành thức ăn nuôi sống thói kiêu căng

Oanh Oanh11/10/2022 10:18
Cuộc đời phía trước - Kiến thức dần trở thành thức ăn nuôi sống thói kiêu căng

Phải chăng sự sợ hãi có liên quan hay chịu trách nhiệm cho việc tích lũy kiến thức? Đây là một đề tài khó hiểu, vậy hãy cùng xem xét nó thật kỹ lưỡng.

 

Ta biết còn con không biết…

Con người tích lũy và tôn thờ kiến thức, cả kiến thức khoa học lẫn kiến thức tinh thần. Họ nghĩ rằng kiến thức là thứ vô cùng quan trọng trong cuộc sống – kiến thức về những gì đã xảy ra và sắp xảy ra. Toàn bộ tiến trình tích lũy thông tin, tôn thờ kiến thức này phải chăng nảy sinh từ cái nền sợ hãi? Ta sợ rằng không có kiến thức, ta sẽ bị lạc lối, ta không biết phải tự mình hành xử ra sao.

Thế rồi dựa vào việc đọc sách thánh hiền, dựa vào những tin tưởng và kinh nghiệm của người đời cũng như của chính bản thân ta, dần dần ta xây dựng một nền tảng kiến thức trở thành truyền thống và ta ẩn trú đằng sau truyền thống này. Ta nghĩ kiến thức này là thiết yếu, nếu không có nó, ta không thể tồn tại, ta không biết phải làm gì.

Đã bao giờ các em suy xét cẩn thận cái tiến trình tích lũy kiến thức này chưa? Tại sao các em học, tại sao các em thi cử? Kiến thức cần thiết ở một mức độ nào đó, phải không? Không có kiến thức về toán và các môn học khác, ta không thể thành một kỹ sư hay một nhà khoa học. Quan hệ xã hội được xây dựng trên kiến thức, và ta không thể kiếm được cái ăn nếu không có kiến thức. Nhưng ngoài loại kiến thức đó, ta biết gì? Ngoài điều đó ra thì bản chất của kiến thức là gì?

Giả sử, tôi đã đạt đến một địa vị xã hội nào đó. Kinh nghiệm này cùng với cảm giác thành đạt, uy thế, quyền lực, khiến tôi có cảm giác an tâm, thoải mái. Do đó, việc biết về sự thành đạt của tôi, việc biết rằng tôi là một nhân vật nào đó, rằng tôi có địa vị, quyền lực, đã củng cố thêm cái tôi, bản ngã, phải không?

Các em có để ý thấy kiến thức đã thổi phồng các học giả uyên thâm ra sao không, hay kiến thức đã cho cha mẹ, thầy cô giáo các em một thái độ ra sao khi họ nói: “Ta có kinh nghiệm nhiều hơn con; ta biết còn con không biết”. Do đó, kiến thức, vốn đơn thuần là thông tin, dần dần trở thành thức ăn nuôi sống thói kiêu căng, nuôi dưỡng cái ngã, cái “tôi”. Bởi vì cái ngã không thể tồn tại nếu không có sự phụ thuộc mang tính ký sinh dưới dạng này hay dạng khác.

Kiến thức không có tình yêu sẽ trở thành phương tiện hủy diệt

Nhà khoa học dùng kiến thức của mình để nuôi dưỡng thói kiêu căng, để cảm nhận rằng mình là một nhân vật có tiếng nào đó, các nhà thông thái cũng vậy. Thầy giáo, cha mẹ, đạo sư – tất cả họ đều muốn thành một nhân vật có tiếng tăm trong thế giới này, vì thế họ sử dụng kiến thức như một phương tiện nhằm đạt mục đích đó, để thỏa mãn lòng dục; và nếu các em đi vòng ra phía sau những từ ngữ họ dùng, thì thực sự họ biết gì? Họ chỉ biết những gì có trong kinh sách, hay những gì họ đã trải nghiệm; mà kinh nghiệm của họ tùy thuộc vào nền tảng được quy định của họ.

Tương tự, phần đông chúng ta cũng chất chứa đầy ắp những từ ngữ, những thông tin mà ta gọi là kiến thức, nếu không có nó, ta cảm thấy mình bị lạc lối; vì thế, luôn luôn có nỗi sợ hãi ẩn nấp đằng sau bức bình phong ngôn từ, thông tin này.

Ở đâu có sợ hãi; ở đó không có tình yêu; và kiến thức mà không có tình yêu sẽ hủy diệt chúng ta. Ví dụ, hiện giờ ta có đủ kiến thức để nuôi sống nhân loại trên toàn thế giới, ta biết làm cách nào để nhân loại có cái ăn, cái mặc và chỗ ở, nhưng ta lại không làm việc đó, bởi vì ta bị chia cắt thành những nhóm người mang tính quốc gia dân tộc, mỗi nhóm lại theo đuổi những lợi ích riêng tư vị kỷ của mình.

Nếu ta thực sự muốn chấm dứt chiến tranh, ta có thể làm được; nhưng ta không có ý muốn đó, vì cùng một lý do. Do đó, kiến thức mà không có tình yêu thì sẽ trở thành phương tiện hủy diệt. Nếu ta không hiểu được điều này, mà chỉ đơn thuần thi lấy bằng cấp và đạt được địa vị để có uy thế và quyền lực chắc chắn cũng chỉ dẫn đến hư hoại thối nát, phẩm giá làm người dần dần bị suy tàn, khô héo đi.

Ở một vài mức độ nào đó, rõ ràng phải có kiến thức, nhưng việc nhận ra kiến thức được sử dụng vào các mục đích vị kỷ như thế nào còn quan trọng hơn gấp bội. Hãy quan sát chính mình, rồi các em sẽ thấy trí não đã sử dụng kinh nghiệm như phương tiện để tự bành trướng, như phương tiện của quyền lực, và uy thế ra sao.

Hãy quan sát người lớn rồi các em sẽ thấy họ khao khát địa vị và bám chấp sự thành đạt của họ ra sao. Họ muốn xây dựng một cái tổ an toàn cho chính mình, họ muốn có quyền lực, uy thế, sức mạnh – và phần đông chúng ta, bằng nhiều cách khác nhau, cũng theo đuổi những thứ giống vậy. Ta không muốn là chính mình, dù ta là ai đi nữa, ta muốn là một nhân vật nào đó. Chắc chắn có sự khác biệt giữa là và muốn là. Khao khát là hay trở thành ai đó được duy trì tiếp nối và được củng cố nhờ kiến thức, vốn được dùng để tự phóng đại bản thân.

Cho nên, hành động thực sự quan trọng đối với tất cả chúng ta, khi trưởng thành, là thâm nhập vào các vấn đề này và thấu hiểu chúng để không kính trọng một người chỉ vì người đó có chức tước, địa vị cao, hoặc được cho là có kiến thức uyên bác.

Thực sự cái biết của ta quá nhỏ nhoi, ít ỏi. Có thể ta đọc nhiều sách, nhưng lại rất ít trải nghiệm trực tiếp bất cứ điều gì. Mà chính sự trải nghiệm trực tiếp thực tại. Thượng đế, mới là mang tính quan trọng cốt yếu, và do đó, phải có tình yêu.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Cuốn sách tiên phong về Sang chấn Phức tạp

Sẽ ra sao nếu một ngày ta nhận ra mình đã bị bạo hành dưới danh nghĩa yêu thương? Liệu câu chuyện tổn thương của ta chỉ là nỗi đau mang tính cá nhân hay là bi kịch chung của một cộng đồng?
2

‘Đại địa chấn kinh tế’ – Bài học cho Việt Nam từ những cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu

Với vỏn vẹn 336 trang, nhà kinh tế học Linda Yueh không chỉ “vẽ” nên một bức tranh kỳ vĩ đến tàn khốc của nền kinh tế thế giới trong gần một thế kỷ mà còn mang đến những bài học lớn giúp chúng ta ứng phó trong một nền kinh tế không ngừng biến động.
3

Đơn giản mà nói - Cái bẫy của sự phức tạp trong marketing hiện đại

Trong cuốn sách "Đơn giản mà nói" (Simply Put), tác giả Ben Guttmann đưa ra một quan điểm tưởng chừng đơn giản nhưng vô cùng quan trọng: giữa thế giới quá tải thông tin, thương hiệu nào càng rõ ràng, dễ hiểu, thương hiệu đó có cơ hội tồn tại.
4

Tài chính cho mọi người - Bạn đang làm chủ tiền bạc, hay tiền bạc đang dẫn dắt bạn?

Nhiều người tin rằng thẻ tín dụng là biểu tượng của tự do tài chính. Nhưng thực tế, nó không làm bạn giàu lên. Nó chỉ khiến bạn cảm thấy như mình đang giàu hơn hiện tại.
5

Con đường chuyển hóa - Khổ đau không đến từ người thân, mà từ cách ta thương yêu họ

Chỉ vì một câu nói không vừa ý, một ánh nhìn vô tâm, hay một lần không được lắng nghe – mà ta tổn thương. Mà đau nhất không phải vì người ngoài, mà là vì người mình thương nhất lại vô tình làm mình buồn nhất.

Cuộc đời phía trước - Đừng để nỗi sợ ngăn cản sự sáng tạo

Phần đông chúng ta đều sợ hãi, và nỗi sợ đó ngăn chặn óc sáng tạo bởi vì sợ hãi khiến ta bám vào người khác và vào những đồ vật như dây leo bám vào cội cây.

Tỉnh thức là một hành trình đầy đớn đau

Khi bắt đầu thức tỉnh, bản ngã của chúng ta phải đối mặt với trạng thái khủng hoảng đầy chết chóc và cố gắng làm mọi thứ trong khả năng của nó để duy trì sự tồn tại của mình.

Bạn thật sự là ai - 3 Cách thể hiện chân tính và những khám phá kinh ngạc về tiềm năng con người

Nếu là nam, thì bạn phải mạnh mẽ. Nếu là nữ, bạn phải dịu dàng. Bạn mà nghèo, chắc chắn bạn không có ý chí phấn đấu. Còn nếu giàu, thì thế nào bạn cũng kiêu ngạo.

Cuộc đời phía trước - Một cuốn sách mới đáng đọc trong bộ sách quí của Krishnamurti

‘Cuộc đời phía trước’ - Đổi mới cần có nền giáo dục chân chính.

“Tôi ổn - Bạn ổn” - Giúp bạn tự đưa ra quyết định cho cuộc đời mình

Một cơn giận mất kiểm soát, một lời nói gây đổ vỡ mối quan hệ, một thái độ thù địch vô căn cứ… chúng ta thường xuyên hành xử theo phản ứng của những cảm xúc rối loạn mà chính mình còn không thể cắt nghĩa.

Cảm xúc - Osho: Lối về với hạnh phúc ban sơ

Osho mong muốn thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về cảm xúc trong cuộc sống đương đại, nơi lý trí được trân trọng và đề cao còn cảm xúc thì bị đẩy lùi, che giấu và thậm chí là chối bỏ.

Nếu được mời dự tiệc bạn có ba cách để trả lời câu hỏi ‘Bạn thật sự là ai?’

Về cơ bản, có ba cách chúng ta có thể dùng để trả lời câu hỏi về chân tính - câu hỏi “Bạn thật sự là ai?” - tương ứng với các nguồn gốc khác nhau của đặc điểm tính cách con người.

Đường mây trong cõi mộng - Trồng nhân lành vào ruộng phước cho tương lai

Nếu hiểu rõ và tin tưởng quy luật Nhân quả, thì sẽ chấp nhận rằng tất cả sự thọ dụng trong hiện tại đều phát xuất từ những nghiệp nhân đã trồng vào đời tiền kiếp

Mỹ nhân luyện kiếm từ 6 tuổi, được mệnh danh 'nữ thần võ thuật' Trung Quốc

Phong cách sống - Sơn Tùng - VTC - 20/07/2025 13:00
Với khả năng sử dụng 26 loại binh khí khác nhau, cô gái Trương Hàm Lượng được cư dân mạng Trung Quốc gọi với biệt danh "nữ thần kungfu”.

Phối vest đúng cách - Vũ khí bí mật giúp đàn ông ghi điểm mọi lúc mọi nơi

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 20/07/2025 12:00
Phối vest sao cho vừa chỉn chu vừa không bị cứng nhắc lại là một nghệ thuật.

3 truyền nhân của Ngũ Tuyệt tông sư: Mai Siêu Phong, Khưu Xứ Cơ và Âu Dương Khắc so tài, ai mạnh hơn?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 20/07/2025 11:00
Ba cao thủ Mai Siêu Phong, Khưu Xứ Cơ và Âu Dương Khắc cùng giao chiến thì ai sẽ là người chiến thắng cuối cùng?

3 kiểu người mẹ dễ khiến con dễ "trở mặt thành thù" nhất

Suy ngẫm - Thiên An - CFB - 20/07/2025 10:00
Hy vọng bạn không phải kiểu nào trong số đó.

Xem Sex Education, tôi bật khóc vì 1 phút im lặng mà con gồng mình làm "người tốt" suốt 6 năm

Điện ảnh - Thanh Hương - 20/07/2025 09:00
Chính sự im lặng của tôi đã khiến con bắt đầu thay đổi.

'Đại địa chấn kinh tế' - 10 cuộc khủng hoảng tài chính tàn khốc

Từ sách - Phim - Hồ Lam - TTO - 20/07/2025 08:00
'Đại địa chấn kinh tế' dẫn ta đi qua 10 cuộc khủng hoảng tài chính tàn khốc của thế giới, từ cuộc Đại sụp đổ 1929, khủng hoảng tiền tệ ở Mỹ Latinh, châu Âu cho đến khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 hay những chấn động của đại dịch COVID-19.

Tôi từng nghĩ mình tiêu dùng khôn ngoan cho đến khi chứng kiến 10 thói quen "ngược đời" của giới trẻ

Kỹ năng - Phương Trần - 19/07/2025 13:00
Không chạy theo giảm giá, không nâng cấp đồ điện tử, không sắm mới chỉ vì… hết hứng – thế hệ trẻ hiện nay đang âm thầm sống khác, tiêu khác. Họ tiết kiệm được hàng chục triệu mỗi năm nhờ những lựa chọn "ngược dòng" so với tư duy của người đi trước.

Xem "Sex Education", tôi quyết định xóa tình bạn 5 năm ra khỏi cuộc đời

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 19/07/2025 12:00
Một câu nói đã khiến tôi dừng lại và suy nghĩ về cách tôi nhìn nhận tình bạn, cũng như tầm quan trọng của việc yêu thương và tôn trọng bản thân.

Chẳng phải tự sáng tạo, hóa ra Chu Bá Thông học lỏm tuyệt kỹ Song thủ hỗ bác từ thời Thiên Long Bát Bộ

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 19/07/2025 11:00
Tuyệt kỹ Song thủ hỗ bác nổi tiếng của Chu Bá Thông đã từng được một cao thủ thời Thiên Long Bát Bộ sử dụng.

Cảnh báo từ Đại học Oxford: Nhiều cha mẹ vẫn thờ ơ khi trẻ em đang đối diện với "kỷ nguyên não mục"

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 19/07/2025 10:00
Chúng ta chưa bao giờ cần nghiêm túc nhìn nhận vấn đề này đến thế.

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - EMDR: Liệu pháp giúp viết lại ký ức và chữa lành tổn thương

Từ sách - Phim - TĐ - 19/07/2025 09:00
Trong cuốn The Body Keeps the Score, tác giả Bessel van der Kolk viết về một dạng trị liệu có tên là EMDR hay giải mẫn cảm và tái xử lý thông tin thông qua chuyển động mắt.

Ánh sáng trong ta - Lời khuyên của Michelle Obama dành cho bạn trẻ đang lạc lối

Từ sách - Phim - Quìn - 19/07/2025 08:00
Nếu bạn đang cảm thấy mông lung về bản thân, về tương lai, hãy khoan trách mình. Bạn vẫn đang ở điểm bắt đầu của một hành trình dài - hành trình khám phá chính con người thật của mình. Và trên hành trình đó, không phải lúc nào cũng dễ chịu.

Xem "Sex Education" tôi rút ra bài học để thay đổi cậu con trai hư hỏng

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 18/07/2025 13:00
Tại sao tôi lại không xem bộ phim "Sex Education" sớm hơn. Như vậy thì gia đình đã không phải trải qua những ngày tháng mệt mỏi.

Hành trình giông bão của người mẹ đơn thân nuôi con bại não thành Thạc sĩ Harvard

Truyền cảm hứng - Ứng Hà Chi - 18/07/2025 12:00
Từ cậu bé bại não, cậu bé ấy trở thành Thạc sĩ Harvard nhờ nghị lực và tình yêu bền bỉ của mẹ.

Trước khi có internet và Wi-Fi, những đứa trẻ của thập niên 1980 download game bằng cách nghe Radio

Kỹ năng - Nguyễn Hải - 18/07/2025 11:00
Đây cũng là hình thức đầu tiên của việc truyền dữ liệu không dây đến cho mọi người khi chưa có internet và Wifi.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 20/07/2025