Trong buổi giao lưu, khi được hỏi: “Đến nay, hung thủ thật sự của vụ án Hàn Đức Long chưa tìm ra, thế thì việc minh oan cho ông ấy có thuyết phục được công chúng hay không, bởi nhiều khả năng chính Hàn Đức Long là phạm nhân?!”, luật sư Ngô Ngọc Trai đã trả lời: “Trong quá trình điều tra và xét xử, cơ quan tư pháp đã thu thập nhiều hồ sơ để làm bằng chứng. Cuối cùng họ nhận thấy rằng không có chứng cứ buộc tội cho ông Hàn Đức Long nên buộc phải trả tự do cho ông, và chính quyền địa phương tại Bắc Giang nơi ông Long cư ngụ đã tổ chức buổi lễ xin lỗi công khai ông ấy.
"Với một người đã lãnh 4 án tù trong cả 4 phiên xử sơ thẩm và phúc thẩm hai cấp mà vẫn còn sống là một kỳ tích. Điều đó thật kỳ diệu trong bối cảnh Việt Nam hiện tại. Để có được sự minh oan không tưởng này, trước tiên đó là niềm tin vào khả năng tìm ra sự thật của bản thân tôi. Kế đến là hành trình không mệt mỏi của cá nhân tôi cùng với nhiều người để tác động đến các cấp thẩm quyền. Sau cùng có cả sự may mắn”, luật sư Ngô Ngọc Trai cho biết thêm.
Nói đến yếu tố may mắn, theo luật sư Ngô Ngọc Trai, ở bản án tử hình thứ tư của ông Hàn Đức Long, nhà nước chuyển từ hình thức xử bắn sang tiêm thuốc độc. Nhà nước Việt Nam đặt mua loại thuốc này từ châu Âu nhưng thời gian có được thuốc bị chậm trễ, thế là Việt Nam phải tiến hành sáng chế ra loại thuốc ấy. Trong quá trình chờ đợi ấy, luật sư Ngô Ngọc Trai đã có thêm chứng cứ và nhờ nhưng thông tin đắt giá này, mà hội đồng xét xử đã nhìn ra mấu chốt của sự việc và minh oan cho ông Hàn Đức Long.
Luật sư Ngô Ngọc Trai kết luận: “Nhiệm vụ của luật sư là bảo vệ và minh oan cho thân chủ, còn việc tìm ra hung thủ là công việc của cơ quan cảnh sát. Nếu địa phương còn quan tâm đến vụ án, họ sẽ tiến hành để tìm ra ai là kẻ thủ ác”.
Câu chuyện về vụ án oan của tử tù Hàn Đức Long được tóm tắt trọn vẹn trong quyển sách. Theo đó, vào tối ngày 26.6.2005, tại thôn Yên Lý, xã Phúc Sơn, huyện Tân Yên đã xảy ra vụ án một bé gái bị hiếp dâm và giết chết. Cơ quan điều tra vào cuộc nhưng không tìm ra manh mối. Cuối cùng họ dùng biện pháp là tra vấn người trong thôn rằng ai đã từng thực hiện hành vi hiếp dâm. Một phụ nữ trong thôn xác nhận bà đã từng bị ông Hàn Đức Long cưỡng hiếp. Ngay lập tức, ông bị bắt giam.
Luật sư Ngô Ngọc Trai ký tặng độc giả
Không hiểu vì sao trong thời gian bị bắt giam, ông Hàn Đức Long đã khai nhận mình là thủ phạm. Luật sư Ngô Ngọc Trai lúc ấy mới vừa hành nghề được 5 năm, và anh được mời bào chữa miễn phí cho ông Hàn Đức Long. Trong quá trình thu thập thông tin và chứng cứ, anh nhận ra có dấu hiệu oan sai trong vụ án. Anh quyết tâm phải minh oan cho thân chủ của mình.
Thế nhưng anh đã thất bại trong hai phiên xử đầu. Ông Hàn Đức Long bị kết án tử hình. Trong thời gian đó, luật sư Ngô Ngọc Trai đã chia sẻ thông tin về vụ án trên báo chí chính thống, facebook, yutube và nhiều kênh thông tin khác nhằm tác động đến cơ quan xét xử cấp cao.
Kết quả là 10 năm sau, ngày 20.12.2016, ông Hàn Đức Long được tuyên bố trắng án trong niềm vui tột độ của gia đình.
Quyển sách Hành trình minh oan cho tử tù Hàn Đức Long gồm 31 chương. Trong đó, tác giả mô tả lại chi tiết quá trình tìm kiếm manh mối quan trọng để minh oan cho thân chủ của mình. Qua đó, độc giả sẽ nhận ra hệ thống luật pháp của Việt Nam hiện tại còn nhiều bất cập, cần phải hoàn chỉnh để phù hợp với diễn biến thực tế cuộc sống. Riêng vụ tử tù Hàn Đức Long, vì nhiều áp lực ông đã viết đơn nhận tội trong tù vì ông biết rằng chỉ khi ra tòa ông mới được quyền nói lên sự thật. Nhờ đó, luật sư mới có đường hướng để bào chữa cho ông.
Theo đánh giá của nhiều luật sư, với độc giả ngoài ngành luật quyển sách là một phóng sự hấp dẫn và ly kỳ. Đối với sinh viên ngành luật, kể cả các cơ quan tư pháp thì nó là một tài liệu quan trọng cần tham khảo.
Nguyễn Huy
