Nghệ nhân Đinh Thế Văn - 'Anh hùng múa rối nước' làng Đào Thục

28/04/2021 13:30
Nghệ nhân Đinh Thế Văn - 'Anh hùng múa rối nước' làng Đào Thục

Đến với làng Đào Thục (Thụy Lâm, Đông Anh) không ai không biết đến anh hùng lực lượng vũ trang, Nghệ nhân Đinh Thế Văn - người đã dành cả tình yêu, lý tưởng cho việc bảo tồn nghệ thuật múa rối nước...

Múa rối nước được biết đến là đời sống tinh thần của người dân làng Đào Thục. Mỗi một con rối, tích trò đều phản ánh chân thực bức tranh chân dung, cuộc sống con người nơi đây. Đồng thời, nói lên khát vọng, ước mong của con người vào cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Người nông dân, con trâu, cái cày,... mỗi thứ tổng hòa tạo nên bố cục gần gũi, giản dị mà rất sống động của nghệ thuật rối nước.

Mỗi một giai đoạn múa rối nước mang một màu sắc riêng, phù hợp với tình hình, bối cảnh xã hội giai đoạn đó. Sự thay đổi uyển chuyển, linh hoạt, sáng tạo đó tạo nên cái hồn rất riêng của múa rối nước Đào Thục.

Anh hùng múa rối nước làng Đào Thục - 1
Nghệ nhân Đinh Thế Văn chia sẻ về quá trình tìm về múa rối nước quê hương (Ảnh: Thanh Tâm).

Nỗi niềm của người lính với rối nước quê hương

Có khoảng thời gian, múa rối nước gần như biến mất trong cuộc sống của người dân Đào Thục. Vấn đề phục hồi nghệ thuật truyền thống múa rối nước cũng từ đó được người lính - anh hùng lực lượng vũ trang là ông Đinh Thế Văn nung nấu gìn giữ. Nghĩ là làm, người lính ấy bắt tay vào quá trình khôi phục lại nghệ thuật quý giá mà cha ông đã để lại.

Sinh ra trong một gia đình có truyền thống múa rối nước, ngay từ khi 5 tuổi nghệ nhân Đinh Thế Văn đã được làm quen với loại hình nghệ thuật này. Thế nhưng, vào cái thời đất nước chưa có ngày độc lập, dân tộc còn lầm than, ngay từ năm 16 tuổi ông quyết theo các anh mình tham gia vào hai cuộc kháng chiến lớn, chống Pháp và Mỹ, đành tạm gác lại đam mê thời trẻ. Ngày hòa bình lập lại, cũng là lúc người lính ấy quay về quê hương tiếp tục gắn bó với nghệ thuật của ông cha mình.

Anh hùng múa rối nước làng Đào Thục - 2

Nghệ nhân Đinh Thế Văn trăn trở với nỗi lo múa rối nước dần bị mai một (Ảnh: Hoàng Ngọc Thạch).

Nhắc về cội nguồn, theo nghệ nhân chia sẻ, múa rối nước làng Đào Thục đã có bề dày lịch sử hơn 300 năm. Trải qua bao thăng trầm, cho đến ngày nay nghệ thuật truyền thống này đã có chỗ đứng nhất định trong đời sống văn hóa của người Việt. Múa rối nước ra đời từ năm 1734, ông tổ của nghề là cụ Đào Đăng Khiêm (hay Đào Đăng Vinh, tự Phúc Khiêm - Đào tướng công) người đã đỗ tiến sĩ và từng làm quan Tổng nội giám. Rời chốn quan trường, sau khi về quê ông đã lập ra các phường, hội: phường Võ (dạy võ), phường Thầy (dạy học), phường Thợ (nghề mộc, xây dựng), phường Cối (đóng cối xay gạo)... và đặc biệt là phường Rối (múa rối). Nhưng cho đến ngày nay, duy chỉ có phường Rối là được giữ lại.

Nghệ nhân Đinh Thế Văn cũng chia sẻ thêm rằng, đã có thời gian múa rối nước dần đi vào quên lãng bởi chiến tranh kéo dài khiến cho việc lưu giữ và phát triển bị gián đoạn. Năm 1990, ông về hưu, múa rối nước làng Đào Thục khi đó gặp rất nhiều khó khăn. Khó khăn về nhân lực và đặc biệt tình hình kinh tế giai đoạn sau chiến tranh rất khổ cực nên sau một thời gian dài nghệ nhân người còn người mất, thế hệ trẻ không còn mặn mà với truyền thống của quê hương. Chứng kiến giá trị văn hóa truyền thống đang dần mất đi, ông cảm thấy xót xa.

"Tự mình chứng kiến những giá trị tốt đẹp của cha ông để lại không được con cháu đời sau ghi nhớ lưu truyền, đây là một mất mát to lớn. Là người con của quê hương, khôi phục lại múa rối nước là điều ấp ủ duy nhất của tôi khi đó", nghệ nhân chia sẻ.

Hòa bình lập lại, ông Đinh Thế Văn tiếp tục hành trình viết tiếp đam mê thời trẻ. Ông tìm đến một số nghệ nhân, đi gặp các cơ quan, đoàn thể và thực hiện tuyên truyền, vận động bà con trong làng. Qua vận động, ông thấy giá trị cốt lõi của múa rối nước vẫn còn, đó là tinh thần và tình yêu của những người dân trong làng Đào Thục đối với giá trị văn hóa quý báu này. Đây chính là điểm sáng tích cực để nghệ nhân tiếp tục hành trình giữ lửa của mình. Và cho đến ngày nay, có đến hơn 30 tích trò đã được ông và các nghệ nhân trong làng khôi phục lại.

Anh hùng múa rối nước làng Đào Thục - 3

Mở màn tiết mục múa rối nước "Hà Nội chiến thắng B52" (Ảnh: Phường rối Đào Thục).

Năm 2013, chứng kiến những nỗ lực không ngừng trong bảo tồn và phát huy nghệ thuật truyền thống, nghệ nhân Đinh Thế Văn được Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc Việt Nam trao tặng Giải thưởng Đào Tấn.

Ngày nay, múa rối nước Đào Thục không chỉ nổi tiếng trong nước, rất nhiều đoàn khách du lịch nước ngoài cũng tìm đến làng để xem múa rối. Phường múa rối cũng nhiều lần được mời đi diễn tại khắp nơi, đó là thành quả của một hành trình dài nỗ lực của con người và hơn hết của người nghệ nhân ấy - nghệ nhân Đinh Thế Văn.

Giờ tuổi đã cao, kế tiếp nghệ nhân là những thế hệ sau của làng sẽ tiếp tục hành trình mà các thế hệ trước như ông đang thực hiện. Công tác đào tạo trẻ hiện nay của làng vẫn duy trì. Theo nghệ nhân, giới trẻ hiện nay rất hứng thú với múa rối nước của quê hương và nghiêm túc tìm hiểu học hỏi, nhiều cháu tiếp tục thực hiện truyền lửa đam mê cho các thế hệ sau nữa. Lớp này kế lớp khác, đây là một điều rất đáng mừng cho múa rối nước Đào Thục ngày hôm nay.

Tuy nhiên, tình trạng "thoát ly" thì vẫn còn do thù lao biểu diễn còn khiêm tốn khi so sánh với các nghề khác. Và cũng theo nghệ nhân, múa rối nước nên "tự nuôi sống" bản thân mình, để làm được điều này cần phải có sự cố gắng của tất cả người dân làng Đào Thục nói riêng và sự hỗ trợ của các cơ quan, ban ngành nói chung để giá trị văn hóa truyền thống mãi trường tồn mà không lo sẽ bị mai một.

Anh hùng múa rối nước làng Đào Thục - 4

Nghệ nhân Đinh Thế Văn truyền dạy cho lớp trẻ tình yêu với múa rối nước (Ảnh: Phường rối Đào Thục).

Đào Thục hôm nay đã khác xưa, đổi mới và phát triển. Thế nhưng những người con nơi đây vẫn ngày ngày truyền lửa cho nghệ thuật truyền thống để đến bây giờ trở thành ngọn lửa linh hồn của cả quê hương Đào Thục. Đó là điều quý giá nhất mà "anh hùng múa rối nước" Đinh Thế Văn đã làm được. Dù tuổi đã cao nhưng ngọn lửa tình yêu với nghệ thuật truyền thống rối nước trong ông chưa bao giờ tàn lụi.

Bài: Thanh Tâm - Lưu Tuyết

 


Gửi bình luận
(0) Bình luận

Sơn xẩm - Chàng trai 10X đam mê hát Xẩm trên quê hương nghệ nhân Hà Thị Cầu

Ở tuổi 21, Bùi Công Sơn là một trong những người tài năng trẻ đưa tiếng hát xẩm rộn ràng trở lại, trên quê hương nghệ nhân Hà Thị Cầu - Người hát Xẩm cuối cùng của thế kỷ 20.

Đại gia Việt ngày càng chịu chơi, chi 40 tỷ đồng để sở hữu một bức tranh

Có người bỏ ra 30- 40 tỷ đồng, trị giá bằng căn biệt thự để sở hữu một bức tranh. Còn những thương vụ mua bán tranh "khủng" hơn nhưng không được công khai…", nhà sưu tập tranh Nguyễn Minh tiết lộ.

12 siêu phẩm hội họa Việt đắt giá nhất trên thị trường đấu giá quốc tế

Trong tháng 4 này, bảng xếp hạng về giá của các siêu phẩm hội họa Việt Nam có sự biến động về thứ hạng, có những tác phẩm mới xuất hiện trên thị trường đấu giá đã lọt top "siêu phẩm đắt giá".

8 tác phẩm đánh dấu sự khởi sắc của tranh Việt trong năm 2021

Tại sự kiện đấu giá mỹ thuật quy mô lớn vừa được tổ chức tại Hồng Kông, 8 bức tranh của các danh họa Việt được đưa ra đấu giá và đều đạt những mức giá cao hơn kỳ vọng, thậm chí xác lập kỷ lục.

Vua Hùng họ gì và vì sao giỗ ngày 10.3?

Vua Hùng đầu tiên của nước ta, Kinh Dương Vương có tên họ Lộc Tục nên họ sẽ là Lộc. Đó là suy luận của KTS. Lê Minh Hưng.

Bên tách cà phê: Jamaica – sự quyến rũ của vùng nguyên liệu cà phê nơi cao nhất thế giới

Vùng Caribbean được ví như lãnh địa thứ hai của ngành công nghiệp cà phê tại châu Mỹ, sau Brazil. Với khí hậu, thổ nhưỡng tuyệt vời, nơi đây đã sản sinh ra một loại cà phê tuyệt hảo bậc nhất thế giới – Cà phê Jamaica.

Sony World Photography Awards 2021: Thông điệp từ những bức ảnh đoạt giải

Hai giải thưởng cao nhất của Sony World Photography Awards 2021 thuộc về 2 nhiếp ảnh gia đã dùng hình ảnh để phản bác lại những định kiến về văn hóa và lịch sử.

Liên hoan hát văn, hát chầu văn toàn quốc

Tối 15.4, Liên hoan hát văn, hát chầu văn toàn quốc năm 2021 đã khai mạc tại đền Chân Suối (xã Hồ Sơn, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc). Chương trình do Bộ VH-TT-DL phối hợp UBND tỉnh Vĩnh Phúc tổ chức.

Tuyệt đỉnh Kungfu - "Làm người phải biết nhân nghĩa, bằng không giỏi đến mấy cũng chỉ là cặn bã"

Điện ảnh - Trương Lương - 26/07/2025 12:00
Cao thủ thực sự không cần đến danh tiếng..."

"Trí tuệ du lịch" của giới trẻ, họ giải quyết nhiều vấn đề khó khăn mà không tốn bất kỳ chi phí nào!

Kỹ năng - Nhật Anh - 26/07/2025 11:00
Khi đi du lịch, bạn phải theo kịp tốc độ của những người trẻ tuổi. Một số "trí tuệ du lịch" mà họ nghĩ ra thật tuyệt vời đến nỗi mọi người không thể không khen ngợi khi nhìn thấy chúng.

Kinh khủng hơn bất hiếu là kiểu con cái đang ăn mòn nhiều gia đình này

Suy ngẫm - Đông - CFB - 26/07/2025 10:00
Đáng sợ hơn, kiểu con cái này lại thường được ngụy trang dưới vẻ ngoài bận rộn.

‘Sức mạnh của người thấu cảm’ - Mở ra cánh cửa ‘siêu năng lực’ của người thấu cảm

Từ sách - Phim - FN - 26/07/2025 09:00
Sự thấu cảm như con dao hai lưỡi. Một mặt, nó là nền tảng của sự tử tế, lòng trắc ẩn và khả năng chữa lành, nhưng nếu không biết cách sử dụng, người thấu cảm có thể trở thành ‘thảm chùi chân’ của người khác đến mức đánh mất chính mình.

Muốn dữ liệu tạo ra giá trị, đừng bỏ qua 5 câu hỏi cốt lõi này

Từ sách - Phim - Quìn - 26/07/2025 08:00
Nhiều doanh nghiệp đổ tiền vào hệ thống, AI, phân tích... nhưng quên mất một điều: dữ liệu chỉ hữu ích khi phục vụ đúng mục tiêu.

Công nghiệp phần mềm ở Ấn Độ

Blog GS John VU - GS John Vu - 25/07/2025 13:00
Trong cuộc viếng thăm của tôi ở Ấn Độ, Ts. Prasad một giáo sư về kĩ nghệ phần mềm đã chia sẻ với tôi một cuộc điều tra ông ấy đã tiến hành tháng trước.

Con người nói chuyện ngày càng giống ChatGPT

Suy ngẫm - Nam Đoàn - 25/07/2025 12:00
Nghiên cứu mới đây tiết lộ một xu hướng đáng kinh ngạc: Thay vì AI học cách giao tiếp như con người, chính chúng ta lại đang dần "nói chuyện giống ChatGPT".

Người dùng Meta AI đang bị khai thác dữ liệu nhạy cảm mà không hề biết

Kỹ năng - Nam Đoàn - 25/07/2025 11:00
Hãy tưởng tượng một cảnh phim kinh dị thế kỷ 21: Lịch sử duyệt web cá nhân của bạn bị công khai mà bạn không biết, đây chính là cảm giác mà nhiều người dùng đang trải qua với ứng dụng Meta AI.

Xóa gấp bức ảnh ông cụ bán xôi ở vỉa hè sau 5 ngày vì quá nhiều tiền được gửi về tài khoản

Phong cách sống - Trần Hà - 25/07/2025 10:00
"Hóa ra chuyện này có thật ngoài đời ư?”, một netizen bình luận.

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - Cha mẹ độc hại ảnh hưởng ra sao đến sự trưởng thành của một đứa trẻ?

Từ sách - Phim - Hồ Lam - 25/07/2025 09:00
Sẽ thế nào nếu một ngày ta nhận ra mình đã bị bạo hành dưới danh nghĩa yêu thương? Liệu câu chuyện tổn thương của ta chỉ là nỗi đau mang tính cá nhân hay là bi kịch chung của một cộng đồng?

Xem 'Khi cuộc đời cho bạn quả quýt', tôi ngán ngẩm nhìn sang chồng

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 25/07/2025 08:00
Tôi không nghĩ đến, có ngày mình rơi vào hoàn cảnh này.

Những câu chuyện đầy xúc động trong tiệm sách cũ

Giải trí - AN VI - QUỲNH QUỲNH - TTO - 24/07/2025 13:00
Kính tặng, thương tặng, gửi người không bao giờ tôi gặp lại… - bút tích trên trang sách nhuốm màu thời gian trong các cửa hàng sách cũ chứa đựng bao câu chuyện đầy xúc động.

Cùng con trai xem “Sex Education”, tôi khéo léo dạy con tính khiêm tốn mà chẳng cần nặng lời!

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 24/07/2025 12:00
Giống như một hạt giống cần đất để nảy mầm, tôi đã tìm ra cách gieo vào con trai mình giá trị của sự khiêm nhường.

Giáo sư khuyên: Mỗi ngày nói 6 câu này, bạn sẽ không còn quát mắng con nữa

Kỹ năng - Hiểu Đan - 24/07/2025 11:00
Con cái sẽ không nhớ bạn đã quát gì, nhưng sẽ mãi mãi khắc ghi ánh mắt, gương mặt bạn khi quát mắng.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 26/07/2025