Tất cả chúng ta đều đang bị theo dõi theo một cách nào đó chỉ sau vài thao tác trên mạng - Ảnh: Internet
Ở tuổi 29, Edward Snowden trở thành nhân vật gây chú ý qua những tiết lộ tình báo, tạo nên cuộc tranh luận trên quy mô toàn cầu. Sau 6 năm lưu vong tại Nga, Edward tung ra cuốn Bị theo dõi - Bí mật an ninh mạng (Permanent Record) và một lần nữa gây chấn động thế giới tình báo hiện đại. Bộ Tư pháp Mỹ đã khởi kiện tác giả sau khi tác phẩm này được ra mắt.
Sách dày 370 trang, chia làm 3 phần: Phần 1 kể về xuất thân, sự trưởng thành của Snowden gắn với kỷ nguyên máy tính; phần 2 viết về việc bước chân vào thế giới tình báo Mỹ của một chuyên viên an ninh mạng giàu nhiệt huyết; phần cuối là những trần tình về chọn lựa, cách thức phơi bày những bí mật động trời của tình báo Mỹ trong hoạt động do thám và hành trình chạy trốn sự săn đuổi của an ninh Mỹ sau khi công khai hàng ngàn tập tin tuyệt mật cho báo chí.
Con đường của một kỹ sư hệ thống máy tính trở thành một gián điệp an ninh mạng làm việc cho CIA và NSA đã được Edward Snowden thuật lại chi tiết trong cuốn sách này với một ngôn ngữ gần với những tiểu thuyết trinh thám xuất sắc nhất: đầy cuốn hút và không thỏa hiệp.
Nhận xét về cuốn sách, báo The New York Times viết: “Dữ liệu về cuộc sống của chúng ta được thu thập và lưu trữ trong hồ sơ có nghĩa là gì, đó có phải là việc luôn sẵn sàng để truy cập - không chỉ ngay bây giờ, bởi bất cứ sự quản trị nào diễn ra tại văn phòng vào lúc này, mà còn có khả năng kéo dài mãi mãi”.
Bị theo dõi - Bí mật An ninh mạng do NXB Đà Nẵng và Phanbook phát hành tại Việt Nam từ tháng 5.2020
Snowden dẫn người đọc đi vào những “đường hầm” tình báo mạng, nơi quá trình thu thập siêu dữ liệu thường trực trở thành cỗ máy triệt tiêu “quyền tự do” và “quyền riêng tư” của con người trong thế giới mạng. Và đến lượt người thực thi mạng lưới do thám lại là nạn nhân của do thám.
Tất cả chúng ta đều đang “bị theo dõi” theo một cách nào đó chỉ sau vài thao tác trên internet.
Chỉ chưa đầy 1 tháng phát hành, cuốn sách về gián điệp trong thời đại siêu dữ liệu đã nhanh chóng được xếp vào bảng Best seller của The New York Times và In & E-Book Nonfiction. “Bị theo dõi có phần chạm đỉnh sớm hơn Snowden nghĩ, và hơn cả độc giả kỳ vọng”, tờ The New York Review of Books nhận định. Tương tự báo The Guardian của Anh cũng có lời khen dành cho tác phẩm cũng như sự dũng cảm của tác giả: “Cuốn tự truyện của Snowden viết về những trải nghiệm khiến anh đưa ra quyết định quan trọng, cùng với các chi tiết anh dẫn ra về nền tảng gia đình của mình, đóng vai trò như một sự bảo vệ mạnh mẽ chống lại cáo buộc rằng anh là kẻ phản bội”.
Bị theo dõi - Bí mật An ninh mạng được NXB Đà Nẵng và Phanbook phát hành tại Việt Nam từ tháng 5.2020.
Edward Snowden sinh tại thành phố Elizabeth, Bắc Caroline. Anh là một kỹ sư hệ thống máy tính lành nghề, từng làm sĩ quan của Cơ quan Tình báo trung ương (CIA) và làm nhà thầu cho Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA). Snowden từng là cảm hứng cho rất nhiều bộ phim nổi tiếng: Snowden (2016), Verax (2013), Citizenfour (2014). Ông đã nhận được nhiều giải thưởng về dịch vụ công, bao gồm giải Right Livelihood, giải "Người thổi còi" của Đức, giải Ridenhour cho Câu chuyện sự thật và huy chương Carl von Ossietzky từ Liên đoàn Nhân quyền quốc tế.
Snowden tị nạn ở Nga kể từ năm 2013 sau khi rò rỉ hàng ngàn tài liệu mật từ NSA cho giới truyền thông, hé lộ những chương trình do thám mật của các cơ quan tình báo Mỹ. Nhiều nhà hoạt động bảo vệ nhân quyền ca ngợi Snowden là anh hùng. Tuy nhiên, chính phủ Mỹ muốn dẫn độ cựu nhân viên NSA về nước để xét xử về tội phản quốc và gián điệp.
Hiện ông là chủ tịch hội đồng quản trị của Tổ chức Tự do báo chí.
Tiểu Vũ
