“Viện lưu trữ phim quốc gia vừa tròn 30 tuổi và trong ba thập niên qua, chúng tôi đã phát hiện, tôn vinh và giữ gìn các kho báu điện ảnh này”, Carla Hayden – phát ngôn viên của Thư viện Quốc hội Mỹ - cho biết. “Chúng cần phải được bảo vệ bởi vì chúng ghi lại lịch sử, văn hóa, hy vọng và giấc mơ của tất cả chúng ta”.
Năm nay, viện đã lựa chọn bộ phim Brokeback Mountain (2005) cùng 24 cái tên khác như My Fair Lady (1964), Cinderella (1950), Jurassic Park (1993), The Lady from Shanghai (1947), The Shining (1980)… Đứa con tinh thần này của đạo diễn Lý An chính là tác phẩm có tuổi đời trẻ nhất (13 năm) và là một trong những bộ phim LGBT hiếm hoi có mặt trong danh sách.
Từ trái sang: Brokeback Mountain, Jurassic Park và My Fair Lady
Dựa trên truyện ngắn cùng tên của nhà văn Annie Proulx, Brokeback Mountain có sự tham gia diễn xuất của dàn diễn viên ngôi sao Heath Ledger, Jake Gyllenhaal, Anne Hathaway và Michelle Williams. Bộ phim đã nhận được sự khen ngợi hết lời từ giới phê bình nghệ thuật với hàng loạt giải thưởng danh giá như giải Sư tử vàng tại LHP Venice, 4 giải Quả Cầu Vàng (gồm hạng mục “Phim hay nhất”, 4 giải BAFTA (gồm hạng mục “Phim hay nhất”) và 3 giải Oscar.
Tuy nhiên, Brokeback Mountain đã hụt mất hạng mục “Phim hay nhất” tại lễ trao giải Oscar 2006 về tay phim Crash. Điều này đã gây ra tranh cãi kéo dài suốt nhiều năm.
Đạo diễn Lý An trên trường quay. Brokeback Moutain đã mang về cho ông giải Oscar 'Đạo diễn xuất sắc nhất'
Đặc biệt, bất chấp có chủ đề nhạy cảm là tình yêu đồng tính, Brokeback Moutain đã thu về 178 triệu USD tiền vé trên toàn cầu, cao gấp 13 lần kinh phí sản xuất. Đây được xem là một bước ngoặt lớn cho dòng phim LGBT.
Viện lưu trữ phim quốc gia được đánh giá là có đầy đủ di sản phim Mỹ đa dạng với đa dạng mọi thể loại từ phim câm, phim thời sự, phim thực nghiệm, phim nghiệp dư, phim tài liệu, phim tài liệu, phim làm ở nhà, phim bom tấn và thậm chí là phim truyền hình. Tính đến năm 2018, đã có 750 bộ phim được bảo tồn.
Phim có tuổi đời cao nhất là Newark Athlete (1891). Khoảng cách dài nhất từ lúc sản xuất cho đến lúc được chọn là 121 năm đối với bộ phim Edison Kinetographic Record of a Sneeze. Nó ra đời năm 1894 nhưng mãi đến năm 2015 mới có mặt tại viện.
Mai Thảo
