Hồi chuông cảnh báo đằng sau trào lưu 'người chuột' của giới trẻ Trung Quốc

Linh Quy13/06/2025 09:00
Hồi chuông cảnh báo đằng sau trào lưu 'người chuột' của giới trẻ Trung Quốc

Trào lưu “người chuột” đang lan rộng trong giới trẻ Trung Quốc như một phản ứng đầy trào phúng trước nhịp sống gấp gáp và áp lực cạnh tranh khốc liệt.

Họ không phải là những cá nhân sống ngoài vòng pháp luật hay thuộc tầng lớp đáy của xã hội. "Người chuột" là cách mà nhiều người trẻ Trung Quốc hiện nay tự gọi mình - những người sống khép kín, hoạt động chủ yếu vào ban đêm, lặng lẽ trong bóng tối như loài chuột và không có lộ trình rõ ràng trong cuộc sống.

Một ngày điển hình của "người chuột" bắt đầu sau 11 giờ trưa. Họ nằm dài trên giường, dán mắt vào điện thoại, lướt mạng xã hội, mua sắm online hoặc xem phim. Đến tận 3 giờ chiều, họ mới có thể "lết" dậy nấu bữa ăn đầu tiên trong ngày. Từ đó, chuỗi tuần hoàn giữa đồ ăn - giường ngủ - màn hình lại tiếp diễn cho đến quá nửa đêm.

Khái niệm "người chuột" đang được lan truyền mạnh mẽ trên các nền tảng mạng xã hội Trung Quốc như Xiaohongshu hay Douyin, và không chỉ giới trẻ trong nước mà ngay cả du học sinh Trung Quốc ở Anh, Singapore… cũng nhận thấy mình là một phần của hiện tượng này.

Pu Yiqin, 23 tuổi, du học sinh bậc cao học tại Đại học King’s College London, là một "người chuột" điển hình. Cô thường xuyên chia sẻ vlog về lối sống kín đáo, ít năng lượng của mình trên Xiaohongshu, như một hình thức châm biếm bản thân.

Trong một video, cô đùa rằng: "Hôm nay đi ngủ sớm - mới 1 giờ 30 sáng thôi mà!". Rèm cửa trong phòng cô luôn được kéo kín, vì theo lời Pu, "ánh sáng quá chói, chuột thì cần không gian tối để sinh tồn".

Pu cho biết, dù không dám nói thay cho tất cả, nhưng nhiều du học sinh Trung Quốc đều ít nhiều cảm thấy mình như đang "sống trong bóng tối, như những con chuột nhốt mình trong hang".

Hồi chuông cảnh báo đằng sau trào lưu người chuột của giới trẻ Trung Quốc - Ảnh 1.

(Ảnh minh họa: Getty Images)

Sự tiếp nối của "nằm thẳng" và "ẩn cư"

Hiện tượng "người chuột" được xem như một biến thể mới của các trào lưu xã hội từng nổi bật ở Trung Quốc trước đó như "nằm thẳng" (tang ping) - chỉ thái độ từ chối cạnh tranh xã hội, sống tối giản và thụ động; hay "tộc kén" (jian ju zu), tức những người sống ẩn mình, tương tự hiện tượng hikikomori ở Nhật Bản.

Một báo cáo năm 2023 trên trang The Paper cho biết, riêng hai nhóm "tộc kén" trên diễn đàn Baidu Tieba đã có tới 900.000 thành viên.

Theo Phó Giáo sư Kuang Xianwen từ Đại học Giao thông Tây An - Liverpool (XJTLU), "người chuột" là biểu hiện của thế hệ trẻ - những người không còn niềm tin rằng nỗ lực chăm chỉ sẽ mang lại thành quả như các thế hệ trước.

"Cạnh tranh quá khốc liệt. Dù họ đã cố gắng, nhưng vẫn cảm thấy không có hy vọng. Vậy thì cố để làm gì?" - ông Kuang nói về một trong những lý do dẫn đến trào lưu này.

Tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên Trung Quốc tháng 4/2025 là 15,8%, vẫn cao hơn cùng kỳ năm ngoái (14,7%). Trong khi đó, năm nay Trung Quốc dự kiến có 12,22 triệu sinh viên tốt nghiệp đại học, tăng mạnh so với 9 triệu vào năm 2021.

Chính phủ Trung Quốc cũng thừa nhận sự "mất cân đối giữa cung - cầu lao động" và cam kết cải cách thị trường việc làm. Nhưng ở hiện tại, áp lực từ học đường tới công sở vẫn đè nặng lên vai giới trẻ.

Điển hình là kỳ thi đại học quốc gia Gaokao (Cao khảo) được ví như cánh cửa sinh tử để đổi đời, khiến học sinh rất ngột ngạt. Những nỗ lực giảm áp lực thi cử đến nay đều gặp trở ngại.

Không ít người trẻ lựa chọn thoát khỏi "vòng xoáy chuột" bằng cách... buông xuôi. Trào lưu "nằm phẳng" xuất hiện như một lời khước từ cạnh tranh. Và giờ đây, "người chuột" được xem là bước tiến hóa của trạng thái ấy. Họ không chỉ từ chối cạnh tranh, mà còn chủ động... biến mất khỏi radar xã hội.

Dù vậy, các chuyên gia cho rằng đằng sau hình ảnh "người chuột" là sự tự giễu thông minh - một cách để người trẻ tìm kiếm niềm vui nhỏ trong nghịch cảnh và kết nối với nhau qua nỗi mệt mỏi chung.

"Có một thuật ngữ là ‘tự hắc’ (zi hei), tức là tự dìm mình, phơi bày sự mong manh yếu đuối của bản thân theo cách hài hước, để người khác không cảm thấy nặng nề", giảng viên Yuan Yuan từ XJTLU giải thích.

Trào lưu nuôi hạt xoài, đá cuội hay thậm chí... cục kem đánh răng như thú cưng cũng nằm trong dòng chảy này - cho thấy sự cô đơn và áp lực đô thị hóa ngày càng đè nặng lên giới trẻ Trung Quốc.

Đằng sau những tấm rèm kéo kín và ánh sáng lờ mờ, "người chuột" không đơn thuần là sự lười biếng, mà là tiếng thở dài của một thế hệ đang học cách sống sót trong một thế giới quá đỗi áp lực, và cũng là hồi chuông báo động về tình trạng mệt mỏi tinh thần và mất phương hướng của một thế hệ đang lớn lên trong bất định.

Pu, cô sinh viên ở London, cũng thừa nhận: 'Có thể vì áp lực quá lớn, nên người trẻ cảm thấy dễ chịu khi tự chế giễu mình. Nhưng đừng vội xem thường họ, dù là chuột sống trong bóng tối, họ vẫn đang nỗ lực tồn tại'. 'Chúng tôi đã quá mệt mỏi với lối sống bóng bẩy, nhịp nhanh và siêu hiệu quả mà xã hội áp đặt. Chúng tôi chỉ muốn có tự do, tự do nằm xuống, bất cứ khi nào và ở đâu'.

Một bình luận được yêu thích dưới video của một 'người chuột' trẻ tuổi ở tỉnh Chiết Giang có lẽ đã nói lên tất cả!

 

Theo CNA, SCMP


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Mỹ nhân luyện kiếm từ 6 tuổi, được mệnh danh 'nữ thần võ thuật' Trung Quốc

Với khả năng sử dụng 26 loại binh khí khác nhau, cô gái Trương Hàm Lượng được cư dân mạng Trung Quốc gọi với biệt danh "nữ thần kungfu”.
2

"Cô gái váy hoa" gây sốt MXH Trung Quốc vì lý do cực mới mẻ

Một cô gái bình thường đã trở thành "nữ anh hùng" trong mắt netizen sau khi có một quyết định gây chú ý.
3

Thế hệ cợt nhả tiêu tiền “ngược đời” không giống ai

Tiêu dùng ngược trong mắt người khác cũng chẳng sao, chỉ cần bản thân thấy “xuôi” là được rồi vì tiền là của mình cơ mà.

Thế hệ sống "tầm gửi" vào ChatGPT: AI không ngắt lời, không “seen” tin nhắn của tôi

"Ai sẽ lắng nghe tôi nếu không phải là AI? Không có ai...".

Xu hướng lạ của giới trẻ Trung Quốc bị thất nghiệp: Trả tiền để giả vờ làm việc

Mô hình công ty giả vờ làm việc đang thu hút thanh niên thất nghiệp Trung Quốc, tuy nhiên không ít người lên tiếng chỉ trích dịch vụ này.

Lười nhưng thích 'chữa lành', giới trẻ Trung Quốc nuôi nấm men làm thú cưng

Muốn nuôi thú cưng để "chữa lành" nhưng không phải bỏ công chăm sóc, người trẻ Trung Quốc đua nhau nuôi hòn đá, hạt xoài... và mốt mới nhất là nuôi nấm men.

Nghề lạ không thể bị AI thay thế, ngồi không cũng kiếm được 500 nghìn/giờ

Nền kinh tế độc thân và "tóc bạc" tại Trung Quốc đang bùng nổ chưa từng có, dẫn đến nhu cầu tâm sự, bầu bạn tăng cao. Đây là mảng mà không một AI nào có thể thay thế hoàn hảo được "hơi ấm tình người".

Không hề đi máy bay, người đàn ông này đã đến mọi quốc gia trên thế giới

Nhà thám hiểm người Đan Mạch Thor Pedersen trở thành người đầu tiên và duy nhất đến thăm 203 quốc gia trên thế giới mà không lên một chuyến bay nào.

Người đàn ông Nam Định "thu nhỏ" nhà cổ, kiếm hàng chục triệu đồng

Những mô hình nhà cổ do anh Dũng thực hiện khiến nhiều người trầm trồ vì độ tỉ mỉ, chi tiết. Các mô hình này vừa khiến anh Dũng thỏa mãn đam mê, vừa giúp anh mang về thu nhập đáng kể.

“Từ chối kiệt sức” – chiến thuật mới của gen Z để sống thật, làm việc hiệu quả

Không còn xem im lặng là vàng, gen Z đang lan tỏa trào lưu “loud living” - lên tiếng để được lắng nghe, từ chối kiệt sức, và tái thiết lại thành công theo cách riêng.

Người đàn ông rong ruổi các tỉnh miền Tây chụp biển địa giới trước sáp nhập

Nghe tin các tỉnh miền Tây quê mình dự kiến sáp nhập, anh An dành 3 ngày chạy xe máy đến từng biển địa giới chụp ảnh lưu giữ kỷ niệm.

Những câu chuyện đầy xúc động trong tiệm sách cũ

Giải trí - AN VI - QUỲNH QUỲNH - TTO - 24/07/2025 13:00
Kính tặng, thương tặng, gửi người không bao giờ tôi gặp lại… - bút tích trên trang sách nhuốm màu thời gian trong các cửa hàng sách cũ chứa đựng bao câu chuyện đầy xúc động.

Cùng con trai xem “Sex Education”, tôi khéo léo dạy con tính khiêm tốn mà chẳng cần nặng lời!

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 24/07/2025 12:00
Giống như một hạt giống cần đất để nảy mầm, tôi đã tìm ra cách gieo vào con trai mình giá trị của sự khiêm nhường.

Giáo sư khuyên: Mỗi ngày nói 6 câu này, bạn sẽ không còn quát mắng con nữa

Kỹ năng - Hiểu Đan - 24/07/2025 11:00
Con cái sẽ không nhớ bạn đã quát gì, nhưng sẽ mãi mãi khắc ghi ánh mắt, gương mặt bạn khi quát mắng.

Thế hệ cợt nhả tiêu tiền “ngược đời” không giống ai

Phong cách sống - Ngọc Linh - CFB - 24/07/2025 10:00
Tiêu dùng ngược trong mắt người khác cũng chẳng sao, chỉ cần bản thân thấy “xuôi” là được rồi vì tiền là của mình cơ mà.

Trở về từ cõi chết

Tủ sách - FN - 24/07/2025 09:00
Trở về từ cõi chết là quyển tự truyện sâu sắc của tác giả Anita Moorjani, kể về hành trình phi thường của cô từ cõi chết trở về và những bài học quý giá mà cô đã học được từ trải nghiệm cận tử.

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 4: Bài học từ cuộc đại khủng hoảng Covid-19

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 24/07/2025 08:00
Bất chấp tình hình kinh tế cuối năm u ám, thị trường chứng khoán vẫn đạt được các đỉnh mới nhờ căng thẳng địa-chính trị được cải thiện và quan trọng nhất là nhờ những loại vắc-xin Covid-19 đầu tiên được chấp thuận.

Thái độ xấu

Blog GS John VU - GS John Vu - 23/07/2025 13:00
Ớ Ấn Độ, nhiều người lập trình đi làm với thái độ xấu bởi vì họ biết rằng họ có thể dễ dàng kiếm được việc làm với các công ti khác vì tình trạng thiếu hụt công nhân phần mềm.

Hỏi DeepSeek 6 điều ‘đau đầu’ nhất về cách dạy con: Câu trả lời khiến tôi bừng tỉnh

Kỹ năng - Diệu Đan - CFB - 23/07/2025 11:00
Trước những băn khoăn, tôi tìm đến DeepSeek, và câu trả lời của DeepSeek khiến tôi bừng tỉnh. Hoá ra bấy lâu nay, tôi đã dạy con sai cách!

Tình người Nhật Bản trong thiên tai: Siêu thị bán hàng miễn phí, tiệm quần áo giữ sáng đèn trong đêm đen

Suy ngẫm - Băng Băng - 23/07/2025 10:00
Mỗi khi thiên tai diễn ra thì tình người của một quốc gia, một dân tộc lại được thử thách.

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 3: Mở cửa phục hồi

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 23/07/2025 09:00
Ngày 04/5/2020 Ý đã mở cửa lại các cơ sở sản xuất và các nước châu Âu khác cũng bắt đầu nới lỏng một số biện pháp hạn chế.

7 chiến lược để sống sung túc và hạnh phúc - Triết lý sống giúp hàng triệu người vươn lên từ con số 0

Từ sách - Phim - Quìn - 23/07/2025 08:00
Không ai sinh ra đã hoàn hảo. Thậm chí người từng bị gắn mác "vô dụng" vẫn có thể bắt đầu đọc một cuốn sách hay, làm điều gì đó mới mẻ và thay đổi cuộc đời họ bắt đầu từ hôm nay.

Quản lý dự án

Blog GS John VU - GS John Vu - 22/07/2025 13:00
Quản lí dự án phần mềm là khó bởi vì yêu cầu và công nghệ bao giờ cũng thay đổi và phần lớn những người quản lí không được đào tạo chính thức nào về cách quản lí dự án phần mềm.

Gen Z tiêu tiền thế nào, hiểu để marketing cho đúng

Kỹ năng - Cẩm Hà - 22/07/2025 11:00
Được săn đón nhất nhưng cũng “khó chiều” nhất, gen Z khiến mọi công thức marketing lỗi thời trở nên vô dụng. Muốn chạm được họ, thương hiệu phải sống thật và nhanh như xu hướng TikTok.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 6, 25/07/2025