Chuyện cảm động về vị tướng triều Nguyễn khiến tướng nhà Tây Sơn cảm phục

Doãn Công31/08/2024 10:00
Chuyện cảm động về vị tướng triều Nguyễn khiến tướng nhà Tây Sơn cảm phục

Bình Định là quê hương của nhà Tây Sơn, người dân ở đây luôn kính ngưỡng các anh hùng nghĩa sĩ của phong trào nông dân, nhưng một vị công thần triều đại đối nghịch được tôn kính là điều khá thú vị.

Đó là Võ Tánh, vị tướng nổi tiếng của triều Nguyễn, người tuẫn tiết xin chết thay cho lương dân và binh lính, khi bị Thiếu phó Trần Quang Diệu và Đại tư đồ Võ Văn Dũng nhà Tây Sơn đem quân vây đánh thành Bình Định.

Dâng mật kế giúp chúa Nguyễn Ánh chống nhà Tây Sơn

Nằm ở xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn (Bình Định), thành Hoàng Đế xưa là thành Đồ Bàn của Champa, sau này trở thành kinh đô thời Tây Sơn rồi đến triều Nguyễn tiếp quản. Hiện bên trong thành có lăng mộ tướng nhà Nguyễn là Võ Tánh và Cai cơ Nguyễn Tiến Huyên.

Chuyện cảm động về vị tướng triều Nguyễn khiến tướng nhà Tây Sơn cảm phục - 1

Mộ Võ Tánh trong khuôn viên thành Hoàng Đế (Ảnh: Doãn Công).

Theo sử sách, Võ Tánh (1768-1801), một vị tướng có công lớn đã dâng "mật kế" giúp chúa Nguyễn Ánh chống nhà Tây Sơn. Đương thời, ông được xếp cùng với Đỗ Thanh Nhơn và Châu Văn Tiếp là Gia Định tam hùng. Ông tử trận trong cuộc chiến với quân Tây Sơn trước khi nhà Nguyễn thành lập.

Tuy nhiên, hơn 200 năm trôi qua, quanh cái chết của Võ Tánh, có một câu chuyện lịch sử cảm động đến nay vẫn được lưu truyền.

Theo nhiều tư liệu lịch sử, năm 1799, sau khi chiếm được thành Hoàng Đế của quân Tây Sơn, chúa Nguyễn Ánh đổi tên thành là Bình Định, giao cho Khâm sai Chưởng hậu quân Võ Tánh và Lễ bộ Ngô Tùng Châu (có sách ghi là Ngô Tòng Chu) trấn giữ.

Lúc đó, Thiếu phó Trần Quang Diệu và Đại tư đồ Võ Văn Dũng nhà Tây Sơn đem quân từ Phú Xuân (thành phố Huế ngày nay) đến vây đánh để chiếm lại thành. Trong đó, Trần Quang Diệu thống lĩnh bộ binh tấn công thành, còn Võ Văn Dũng đem thủy quân giữ chặt mặt biển tại cửa Thị Nại.

Mùa xuân 1801, chúa Nguyễn Ánh dẫn quân đánh tan thủy quân Tây Sơn tại Thị Nại. Đại tư đồ Võ Văn Dũng đem tàn quân hợp với Thiếu phó Trần Quang Diệu vây chặt thành Bình Định, chia quân trấn giữ các đường tiến đến thành. Chúa Nguyễn tiến quân nhiều lần nhưng không giải vây được thành.

Chuyện cảm động về vị tướng triều Nguyễn khiến tướng nhà Tây Sơn cảm phục - 2

Mộ của Cai cơ Nguyễn Tiến Huyên chôn gần mộ Võ Tánh (Ảnh: Doãn Công).

Biết không thể giữ được thành, Võ Tánh sai bà Nguyễn Thị Hảo (vợ Tri bạ Phan Văn Hán) lẻn ra ngoài mang thư khuyên chúa Nguyễn để ông cầm chân quân Tây Sơn, còn đại binh nên tiến đánh Phú Xuân, kinh đô nhà Tây Sơn. Chúa Nguyễn Ánh nghe theo chiếm được Phú Xuân, nhờ đó mà thống nhất được giang sơn.

Tự thiêu để xin chết thay cho lương dân, binh lính

Theo Đại Nam thực lục của các sử quan triều Nguyễn ghi chép nhiều chi tiết về trận chiến thành Bình Định và Võ Tánh.

Khi chúa Nguyễn rời đi, lương thực trong thành sắp hết, có người khuyên Võ Tánh phá vòng vây mà ra. Võ Tánh không nghe, nói rằng: "Ta vâng mệnh giữ thành, phải cùng còn mất với thành, nay bỏ thành mà cầu lấy sống thì còn mặt mũi nào nhìn thấy chúa thượng nữa".

Chuyện cảm động về vị tướng triều Nguyễn khiến tướng nhà Tây Sơn cảm phục - 3

Cổng thành Hoàng Đế (Ảnh: Doãn Công).

Khi lương thực hết, phải giết voi ngựa để ăn, binh lính vẫn không có lòng làm phản nhưng Võ Tánh lo thành bị hãm, quân lính không khỏi tổn thương nhiều. Ông sai lấy củi khô chất quanh dưới lầu Bát Giác trong thành.

Một buổi sớm, Ngô Tùng Châu đến hỏi kế thì Võ Tánh chỉ vào lầu Bát Giác mà nói: "Đây là kế của tôi và bảo rằng tôi làm chủ tướng, nghĩa không thể cùng sống với giặc. Ông là văn thần, quân địch tất không hại nên tính cách tự toàn".

Ngô Tùng Châu cười, đáp lại: "Cứ gì văn hay võ, lòng trung cũng là một thôi. Tướng quân biết chết theo nạn nước. Châu này không biết làm tôi chết với trung sao". Thế rồi trở về mặc mũ áo, hướng về cửa khuyết bái vọng rồi uống thuốc độc mà chết.

Sau khi lo chôn cất Ngô Tùng Châu, ông gửi thư cho Trần Quang Diệu nói "Tướng quân nghĩa phải chết là việc của ta, quân sĩ không có tội gì, không nên giết hại".

Sau đó, lấy thuốc súng bỏ vào lầu Bát Giác, mặc triều phục lên trên lầu, gọi các tướng bảo rằng: "Ta từ khi phụng mệnh giữ thành này, giặc Tây Sơn đem lực lượng cả nước vây đánh bốn mặt, đã 2 năm nay. Thực nhờ tướng sĩ đồng tâm nên giữ vững được thành mà chống giặc. Nay lương hết, sức kiệt, giữ không thể được nữa mà đánh cũng vô ích, nên ta chết kẻo để tướng sĩ khổ mãi".

Các tướng và quân lính đều rạp xuống đất kêu khóc. Võ Tánh vẫy lùi ra rồi phóng lửa tự đốt. Cai cơ Nguyễn Tiến Huyên cũng gieo mình vào lửa để chết. Đó là ngày 27/5 âm lịch năm 1801.

Khi Trần Quang Diệu đem quân vào thành, trông thấy thương chảy nước mắt, dùng lễ chôn cất Võ Tánh, tướng sĩ ở trong thành không ai bị giết hại, được tự ra về.

Khi nghe tin Võ Tánh và Ngô Tùng Châu chết tại thành Bình Định, chúa Nguyễn Ánh đau buồn thương tiếc, bảo bầy tôi rằng: "Bọn Tánh chết như thế là vẹn tiết, tuy bậc trung liệt đời xưa như Trương Tuần, Hứa Viễn cũng không hơn được".

Người dân Bình Định cũng đã lưu truyền câu ca về cái chết của tướng Võ Tánh: "Ngó lên ngọn tháp Cánh Tiên/ Cảm thương quan Hậu thủ thành 3 năm".

Hàng năm, vào ngày giỗ Võ Tánh (27/5 âm lịch), người dân trong vùng thường mang lễ vật, tiền bạc đến làm lễ cúng.

Theo ông Nguyễn Văn Hòa, Bí thư Chi bộ thôn Nam Tân (xã Nhơn Hậu) trông coi thành Bình Định, vào ngày giỗ tướng Võ Tánh, một số hậu duệ đời thứ 7, 8 của ông ở Thừa Thiên Huế cũng vào để hương khói, dâng lễ. 

 


Gửi bình luận
(0) Bình luận

Mùa thu Hà Nội và những món ngon từ cốm

Khi nói tới món cốm trứ danh nổi tiếng trên đất Bắc, hẳn nhiều người không thể không nhắc tới làng Vòng (thuộc phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, TP.Hà Nội), bởi nơi đây có nghề làm cốm truyền thống.

Thất tịch trong văn hóa Việt: Chuyện vợ chồng Ngâu và lý do người trẻ thường ăn đậu đỏ cầu nhân duyên

Nhiều người tin rằng, tháng 7 Âm lịch không chỉ là mùa Vu lan báo hiếu mà còn kiêng cả chuyện cưới hỏi do sự tích vợ chồng Ngâu.

Ngày Thất tịch là ngày gì?

Mùng 7 tháng 7 Âm lịch hàng năm được gọi là ngày Thất tịch, bạn có biết Thất tịch là gì, ngày này có nguồn gốc và ý nghĩa ra sao?

Sứ mệnh của xuất bản!

Bối cảnh kỷ nguyên số đặt ra nhiều thách thức nhưng đồng thời cũng là cơ hội để các nhà xuất bản tiếp cận với cách làm mới, khai phá những tiềm năng sáng tạo dựa trên công nghệ.

Tại sao có 18 vị vua Hùng nhưng chỉ có một ngày Giỗ Tổ Hùng Vương?

Theo truyền thuyết, các vua Hùng nối nhau trị vì nước Văn Lang trong 18 đời. Vậy 18 đời vua Hùng gồm những ai? Giỗ Tổ Hùng Vương là giỗ vị vua nào? Và tại sao chọn ngày 10/3 là ngày giỗ Tổ?

Nghệ thuật An Nam qua góc nhìn của học giả nước ngoài

"Tiểu luận về nghệ thuật An Nam" là tập tư liệu quý giá phác họa một bức tranh tổng quát về mỹ thuật, kiến trúc, nghi lễ và văn hóa Việt Nam qua góc nhìn của học giả Louis Bezacier.

Sẽ có con đường mang tên Anh hùng liệt sĩ Gạc Ma Trần Văn Phương

Ông Nguyễn Văn Thống, cựu binh Gạc Ma quê ở xã Nhân Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình cho biết, lần đầu tiên có con đường mang tên anh hùng liệt sĩ Gạc Ma. 

36 năm sự kiện Gạc Ma: Tượng đài bất tử về tình yêu Tổ quốc

36 năm trước, vào ngày 14.3.1988, trong một cuộc chiến không cân sức, 64 chiến sĩ Hải quân Việt Nam đã vĩnh viễn nằm lại giữa biển sâu để bảo vệ chủ quyền của đất nước tại các bãi đá Gạc Ma, Cô Lin và Len Đao thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Giới trẻ đang vật lộn với việc đọc hết một cuốn sách

Kỹ năng - TĐ - 27/08/2025 11:00
Nhiều sinh viên tại các trường đại học hàng đầu ở Mỹ đã thừa nhận rằng họ gặp khó khăn trong việc đọc hết một cuốn sách.

9 quy tắc sinh tồn mọi đứa trẻ buộc phải biết: Nếu cha mẹ không dạy, xã hội sẽ dạy một cách khắc nghiệt

Suy ngẫm - Trang Đào - 27/08/2025 10:00
Đây là những quy tắc sinh tồn mà trường lớp không dạy, nhưng mọi đứa trẻ đều phải biết.

“Mặc kệ họ” nhưng đừng “mặc kệ chính mình”

Từ sách - Phim - Quìn - 27/08/2025 09:00
Ngày nay, thật khó để sống mà không bị ảnh hưởng bởi ánh nhìn và lời bàn tán của người khác. Bạn làm gì, nghĩ gì, thậm chí là yêu ai, đều có ai đó lên tiếng nhận xét.

Bé Bôm, con trai Quốc Tuấn mắc hội chứng hiếm: Các ngón bị dính vào nhau, phải bán nhà để trả viện phí

Truyền cảm hứng - Minh Ngọc - 27/08/2025 08:00
Nam diễn viên từng chia sẻ ước mơ lớn nhất là con có thể tự sinh hoạt, ăn uống như người bình thường.

Quan hệ với Bố Mẹ

Blog GS John VU - GS John Vu - 26/08/2025 13:00
“Tôi có vấn đề với bố mẹ tôi. Tôi không biết làm sao giải quyết được nó vì họ muốn tôi học kĩ sư phần mềm bởi vì nó có tương lai tốt. Tôi thấy nó khó với quá nhiều công việc..."

Xem Sex Education, tôi xấu hổ bởi cách dạy dỗ của người làm bố như tôi thực sự "hỏng"!

Điện ảnh - Thanh Hương - 26/08/2025 12:00
Tôi nhận ra cách giáo dục của mình đã quá phiến diện và tiêu cực.

Cách vô hiệu hóa việc Facebook âm thầm truy cập toàn bộ ảnh trên điện thoại

Kỹ năng - Trung Nam - 26/08/2025 11:00
Người dùng Facebook lo ngại khi Meta tự động bật tính năng cho phép ứng dụng truy cập và phân tích thư viện ảnh, từ siêu dữ liệu đến nội dung hình ảnh, để đưa ra gợi ý cá nhân hóa.

Người bị trầm cảm nhẹ thường nói 4 câu sau, nếu bạn dùng thường xuyên đến gặp bác sĩ gấp!

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 26/08/2025 10:00
"Trầm cảm" là căn bệnh gây tử vong lớn thứ hai ở người sau ung thư.

Phạm Xuân Ẩn - “Điệp viên hoàn hảo” trong mắt bạn bè

Từ sách - Phim - 26/08/2025 09:00
Trong lịch sử tình báo Việt Nam, Phạm Xuân Ẩn là một cái tên luôn gợi sự tò mò. Ông được gọi là “điệp viên hoàn hảo” không chỉ bởi tài năng trong chiến tranh, mà còn bởi nhân cách khiến bạn bè, kể cả ở bên kia chiến tuyến, đều dành cho ông sự kính trọng.

Trải nghiệm thế giới bên kia của cô gái Anh: Ánh sáng màu hổ phách ấm áp

Phong cách sống - Nhật Thùy - 26/08/2025 08:00
"Dù không nhìn thấy ai, tôi biết có một dạng tồn tại nào đó bên kia", Nicola kể về trải nghiệm cận tử; cho biết cô cảm nhận được ánh sáng hổ phách ấm áp.

Kỹ năng công nghệ nào được cần tới?

Blog GS John VU - GS John Vu - 25/08/2025 13:00
Một số trong các bạn đã hỏi tôi về các kĩ năng công nghệ là quan trọng trong kinh doanh ngày nay. Là sinh viên kĩ nghệ phần mềm, bạn muốn biết kĩ năng nào bạn sẽ cần có để kiếm được việc tốt trong thế giới toàn cầu này.

Bị chê là kém tài nhất, Nobita hoá ra lại có một đặc điểm không ai địch nổi

Điện ảnh - Trang Vũ - 25/08/2025 12:00
Là fan của bộ truyện lâu năm liệu bạn đã biết?

Điện thoại không bí mật nghe lén như chúng ta tưởng, nhưng sự thật còn nguy hiểm và đáng lo hơn nhiều

Kỹ năng - Thùy Anh - 25/08/2025 11:00
Dù không chia sẻ, nhưng những thông tin riêng tư của chúng ta trong điện thoại có thể đã rơi vào tay của một bên thứ ba.

10 năm sau vụ án con hại mẹ, phân tích nguyên nhân mới thấy lỗ hổng dạy con đáng báo động

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 25/08/2025 10:00
Là tội phạm có chỉ số IQ cao, nam sinh này sở hữu khả năng phản điều tra cực mạnh, khiến cảnh sát mất gần 4 năm mới bắt giữ được hắn.

Đại địa chấn kinh tế - Liệu sự kiện sụp đổ của bong bóng dot-com có tái diễn trong thời đại AI?

Từ sách - Phim - Ngọc Tú - 25/08/2025 09:00
Cuộc khủng hoảng dot-com đầu những năm 2000 không chỉ là một biến cố tài chính, mà còn là lời cảnh báo cho bất kỳ thời đại công nghệ nào.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 27/08/2025