“Mặc kệ họ” nhưng đừng “mặc kệ chính mình”
Ngày nay, thật khó để sống mà không bị ảnh hưởng bởi ánh nhìn và lời bàn tán của người khác. Bạn làm gì, nghĩ gì, thậm chí là yêu ai, đều có ai đó lên tiếng nhận xét.
Tiểu luận về nghệ thuật An Nam được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1944 và dịch ra nhiều thứ tiếng. Sách cung cấp một cái nhìn toàn diện và có hệ thống về mỹ thuật, kiến trúc, nghi lễ và văn hóa Việt Nam qua góc nhìn của học giả Louis Bezacier. Đây là một tư liệu quý báu không chỉ dành cho những người yêu nghệ thuật mà còn cho những ai quan tâm đến văn hóa và lịch sử Việt Nam.
Louis Bezacier (1906 - 1966) theo học trường Mỹ thuật Paris từ năm 1926 và là một trong số ít học giả đặt những viên gạch đầu tiên cho nghiên cứu lịch sử mỹ thuật Việt Nam. Tác giả của Tiểu luận về nghệ thuật An Nam tự nhận thức rằng công việc mà ông làm là nhặt nhạnh từng hạt ngọc, so sánh, đối chiếu, giám định, khảo tả và phân tích, rồi tổng hợp lại để tạo nên chuỗi vòng nghệ thuật An Nam.
Tiểu luận về nghệ thuật An Nam là tập hợp 7 bài nói chuyện vào một tập sách kèm hình chiếu được thực hiện ở bảo tàng Louis Finot (hiện là Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Hà Nội), dưới sự bảo trợ của Hội Những người bạn của Viện Viễn Đông Bác cổ. Những tóm tắt hay trích dẫn đã được đăng trên tạp chí Les Cahiers de l' Ecole Francaise.
Một điểm quan trọng mà Louis Bezacier đưa ra trong Tiểu luận về nghệ thuật An Nam là phản biện lại luận điểm cho rằng nghệ thuật An Nam chỉ là “một bản sao lỗi”, là “nghệ thuật thuộc địa” phái sinh từ nghệ thuật Trung Hoa.
Louis Bezacier muốn thông qua những trang sách này để chỉ ra rằng nghệ thuật ấy xứng đáng hơn thế. Đây là mục tiêu chung: Cố gắng nhận thức và hiểu rõ về nghệ thuật An Nam; nghiên cứu không chỉ nguồn gốc và sự phát triển của nó mà khai thông cả những ảnh hưởng mà nó tiếp nhận - những ảnh hưởng đa dạng và không chỉ từ Trung Hoa như người ta vẫn thường tin.
Tiểu luận về nghệ thuật An Nam còn là một hành trình khám phá văn hóa và tinh thần của dân tộc Việt Nam. Bằng cách kết hợp những nghiên cứu chuyên sâu với cảm nhận tinh tế và sự đam mê với nghệ thuật của Louis Bezacier, cuốn sách này mở ra một cánh cửa mới cho người đọc hiểu biết thêm về vẻ đẹp và giá trị của nghệ thuật.
Một số tác phẩm tiêu biểu học giả Louis Bezacier: L'Architecture religieuse au Tonkin (Kiến trúc tôn giáo ở Bắc Kỳ, 1938), L'art et les constructions militaires annamites (Nghệ thuật và các công trình quân sự An Nam, 1941), Le panthéon bouddhique des pagodes du Tonkin (Điện thờ Phật giáo trong các chùa ở Bắc Kỳ, 1943), Essais sur l'art annamite (Tiểu luận về nghệ thuật An Nam, 1943), L'art vietnamien (Nghệ thuật Việt Nam, 1955).
