Ánh sáng trong ta - Giải mã nỗi sợ hãi kỳ 1: Tôi sợ cái mới
Nỗi sợ hãi có tác động mạnh mẽ về mặt sinh lý. Nó như một dòng điện chạy qua và khiến cơ thể bạn trở nên cảnh giác.
Sau khi xem bộ phim Sex Education của Netflix, tôi hoàn toàn đồng tình với các ý kiến khen ngợi. Phim thực sự rất đáng xem. Nó đề cập thẳng thắn đến những vấn đề nhạy cảm, những khao khát, tò mò về chuyện tình dục của giới trẻ. Đồng thời cũng đi vào những góc khuất tâm lý của thanh thiếu niên, không chỉ vậy còn của cả người lớn, từ đó nêu bức tranh tổng thể về các mối quan hệ gia đình, tình yêu, hôn nhân,...
Có một cảnh mà tôi rất thích và phải giơ ngón tay cái lên khen vì không nghĩ một bộ phim giải trí lại có những câu thoại sâu sắc như vậy. Đó là khi nhân vậy Ola nói:
"Khi mẹ tôi mất, tôi lúc nào cũng giận dữ. Cố vấn tâm lý của tôi bảo tôi trút giận lên một cái gối, nên tôi đã đấm vào gối mỗi đêm trong nhiều tháng. Nhưng cuối cùng, hóa ra chỉ có việc nói ra mới thực sự giúp tôi".
(When my mum died, I was angry all the time. My counselor told me to take my anger out on a pillow, so I punched my pillow every night for months. But in the end it turned out that talking was the only thing that helped).
Nữ sinh Ola
Ola chia sẻ câu chuyện này để nói về cách cô bé đối mặt với nỗi đau mất mẹ. Ban đầu, nữ sinh được khuyên sử dụng một phương pháp thể chất (đấm vào gối) để giải tỏa cơn giận – một cách đối phó phổ biến với cảm xúc tiêu cực. Tuy nhiên, Ola nhận ra rằng chỉ có việc trò chuyện, chia sẻ cảm xúc mới giúp cô thực sự vượt qua nỗi đau.
Câu thoại khiến tôi và nhiều người phải ngẫm nghĩ và công nhận tầm quan trọng của việc giao tiếp, thể hiện cảm xúc trong cuộc sống. Không chỉ cảnh phim của Ola, nhiều cảnh phim khác cũng khiến tôi nhận ra, giao tiếp quan trọng đến thế nào và khi chúng ta không nói ra vì không biết cách nói, những mối quan hệ xung quanh có thể tổn thương. Chẳng hạn như mối quan hệ giữ nam sinh Adam và bố - ông hiệu trưởng Michael Groff.
Từ câu chuyện của Ola trong Sex Education, tôi nhận thấy cha mẹ có thể rút ra được nhiều bài học, đặc biệt về cách giúp con cái đối diện với cảm xúc tiêu cực và tổn thương tâm lý:
Nhiều trẻ em (và cả người lớn) có xu hướng che giấu cảm xúc tiêu cực, nghĩ rằng khóc lóc hay buồn bã là dấu hiệu của sự yếu đuối. Tuy nhiên, như Ola đã trải nghiệm, nói ra mới là cách thực sự giúp con vượt qua nỗi đau.
Cha mẹ có thể tạo một môi trường an toàn để con cởi mở chia sẻ bằng cách lắng nghe mà không phán xét, đặt những câu hỏi như: "Hôm nay con cảm thấy thế nào?", "Có chuyện gì làm con buồn hay tức giận không?", "Bố/mẹ ở đây để lắng nghe con bất cứ khi nào con cần",...
Mỗi đứa trẻ có cách đối diện với cảm xúc khác nhau. Một số trẻ có thể thích viết nhật ký, vẽ tranh, hoặc chơi thể thao để giải tỏa cảm xúc. Tuy nhiên, cha mẹ nên hướng con đến những phương pháp bền vững, như:
Giao tiếp: Nói chuyện với người đáng tin cậy (cha mẹ, thầy cô, bạn bè, hoặc chuyên gia tâm lý).
Thể hiện cảm xúc sáng tạo: Vẽ, viết, chơi nhạc, diễn kịch, hoặc bất cứ điều gì giúp con bộc lộ cảm xúc.
Thể thao & vận động: Yoga, đi bộ, tập thể dục có thể giúp giảm căng thẳng.
Cố vấn của Ola khuyên cô đấm vào gối để giải tỏa tức giận, nhưng phương pháp này không thực sự giúp cô chữa lành. Điều này nhắc nhở các bậc cha mẹ rằng mỗi đứa trẻ là một cá thể khác nhau.
Thay vì áp đặt một phương pháp chung, cha mẹ nên quan sát, tìm hiểu xem điều gì thực sự hiệu quả với con.
Một trong những điều quan trọng nhất cha mẹ có thể làm là ở đó khi con cần. Đôi khi con không cần lời khuyên ngay lập tức mà chỉ cần một người lắng nghe chân thành.
Hãy để con biết rằng cha mẹ luôn yêu thương và ủng hộ con, ngay cả khi con đang trải qua những cảm xúc tiêu cực.
Nếu con đang gặp khó khăn nghiêm trọng về mặt cảm xúc, cha mẹ không nên e ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia. Trị liệu tâm lý không chỉ dành cho những người có vấn đề lớn mà còn là cách giúp con hiểu và kiểm soát cảm xúc tốt hơn.
Tóm lại: Cha mẹ có thể dạy con rằng cảm xúc tiêu cực không có gì đáng sợ, và cách tốt nhất để vượt qua nỗi đau là đối diện với nó bằng sự cởi mở, chia sẻ, và yêu thương.
