Ánh sáng trong ta - Giải mã nỗi sợ hãi kỳ 1: Tôi sợ cái mới
Nỗi sợ hãi có tác động mạnh mẽ về mặt sinh lý. Nó như một dòng điện chạy qua và khiến cơ thể bạn trở nên cảnh giác.
Giống như nhiều cô cậu tuổi teen khác, ở độ tuổi 17, con trai tôi cũng bắt đầu có "mối tình gà bông" đầu tiên với một cô bé học cùng trường. Là một bà mẹ hiện đại, tôi không cấm cản gì con. Tôi thoải mái với việc con có bạn gái, miễn sao điều đó không ảnh hưởng đến chuyện học tập. Tôi cũng đã giáo dục giới tính cho con rất kỹ để con không đi quá giới hạn và hoàn toàn tin tưởng con nhận thức rõ đúng, sai.
Tuy nhiên, gần đây, tôi bắt đầu lo lắng, không phải vì sợ con sẽ lén ăn "trái cấm" mà là vì con có những thay đổi quá lớn. Con trai tôi luôn là một cậu bé giản dị, ngoan ngoãn nhưng không phải kiểu ngố, "mọt sách". Con cũng có nhiều thú vui ngoài học tập như thể thao, game nhưng chắc chắn không phải kiểu "bad boy" như một số thanh thiếu niên.
Ấy thế mà mới đây, tôi bàng hoàng phát hiện bao thuốc lá trong cặp sách của con. Con cũng tiêu hết tiền tiêu vặt nhanh một cách đáng ngờ và tôi phát hiện, con còn lén bán một số món đồ yêu thích để lấy tiền.
Tôi biết rằng, khi có bạn gái, con mình sẽ phải có những bữa "bao" bạn gái ăn uống, hoặc mua tặng những món quà nhỏ. Nhưng sao đến mức tiêu nhiều tiền như vậy?
Ban đầu tôi quyết định nói chuyện với con, nhưng sau đó, tôi đã đổi ý và nhờ chồng tâm sự với con, như hai người đàn ông. Hóa ra, bạn gái của con trai tôi là một cô bé khá sành điệu và có một hội bạn cũng khá sành điệu và "ngầu". Để "tỏ vẻ", để khiến bạn gái được ngưỡng mộ vì có một cậu bạn trai cũng "ngầu", con trai tôi đã "gồng" mình thể hiện.
Trong mắt đám trẻ đó, hút thuốc là thứ gì đó rất lãng tử, phong trần và con tôi đã hút thử. Trong những bữa đi ăn mà bạn gái rủ bạn bè đi, con tôi cũng đứng ra trả hết để thể hiện. Con kể với bố, những lúc như vậy, các bạn đều "hú" lên, khen ngợi hết lời. Ban đầu, con cũng sĩ, cũng thấy thích, nhưng càng về sau càng thấy mệt và cũng thấy vô lý vì lần nào cũng vậy, một người phải trả hết cho một đám người. Và bản chất con cũng không thích phải gồng lên để ngầu như bạn gái mong muốn nhưng đã trót rồi nên không biết phải làm sao.
Otis có câu nói khẳng định giá trị bản thân
Tôi chợt nhớ lại một tình huống trong bộ phim Sex Education mà mình từng xem. Tình huống sao mà giống y hệt câu chuyện của con trai tôi. Đó là khi nam sinh Otis bắt đầu hẹn hò với nữ sinh Ruby, Ruby đã cố gắng thay đổi cách cư xử và toàn bộ tính cách của Otis để cậu có thể hòa nhập với nhóm bạn của mình.
Tuy nhiên, Otis đã đáp lại rằng cậu không muốn thay đổi bản thân chỉ để làm hài lòng Ruby. Cậu bé đó đã thẳng thắn nói: "I don’t wanna have to change who I am in order to hang out with you". ("Tớ không muốn phải thay đổi con người của mình chỉ để có thể ở bên cậu").
Cậu nói đã khiến tôi ấn tượng mãi. Tôi cũng đã nhờ chồng "truyền" lại câu nói đó cho con trai. Hơn một tuần sau, khi tôi hỏi dò con chuyện yêu đương ra sao, con thông báo đã chia tay cô bạn gái. Con đã nhìn tôi, mỉm cười và nói: "Vì con cũng không muốn thay đổi bản thân mình mẹ ạ".
Sau câu chuyện của con trai, tôi nhận ra, mình giáo dục giới tính cho con kỹ lưỡng nhưng lại quên dạy con về giá trị bản thân. Đây là những bài học tôi rút ra được và mong rằng, mọi bậc cha mẹ đừng quên dạy con của mình:
- Khuyến khích con tôn trọng bản thân và giá trị cá nhân: Chúng ta nên dạy con rằng con không cần phải thay đổi bản thân chỉ để phù hợp với kỳ vọng của người khác. Giá trị cá nhân không nên bị đánh đổi chỉ để được chấp nhận.
- Dạy con cách xây dựng mối quan hệ lành mạnh: Chúng ta nên hướng dẫn con rằng một mối quan hệ tốt đẹp phải dựa trên sự chấp nhận và tôn trọng lẫn nhau, thay vì áp đặt hay điều khiển.
- Dạy con không áp đặt hoặc kiểm soát người khác: Không chỉ cần tôn trọng bản thân, con cũng cần học cách không áp đặt tiêu chuẩn của mình lên người khác.
- Dạy con biết cách thiết lập ranh giới cá nhân: Việc Otis thiết lập ranh giới với Ruby cho thấy sự quan trọng của việc bảo vệ không gian cá nhân trong mối quan hệ. Là cha mẹ, chúng ta có thể dạy con biết cách xác định và bảo vệ ranh giới của mình.
- Dạy con về lòng tự tin và sự độc lập: Câu nói của cậu bé Otis trong phim Sex Education cũng phản ánh sự độc lập về tư duy và lòng tự tin. Đây là những phẩm chất mà cha mẹ nên bồi dưỡng ở con.
Một khi chúng ta dạy con đầy đủ những bài học này thì tôi tin chắc rằng, sẽ không có những đứa trẻ phải gồng mình để làm hài lòng người khác trong một mối quan hệ nữa!
