Nghiên cứu ĐH Harvard: Hoàn cảnh gia đình không quyết định 100% số phận con người

Ứng Hà Chi17/04/2025 10:00
Nghiên cứu ĐH Harvard: Hoàn cảnh gia đình không quyết định 100% số phận con người

Những người tin rằng họ có thể thay đổi vận mệnh của mình, bất kể nguồn gốc của họ, sẽ tiến xa hơn những người hay bỏ cuộc.

Một nghiên cứu kéo dài 25 năm của Đại học Harvard đã cho chúng ta một câu trả lời bất ngờ: Không phải nguồn gốc quyết định số phận con người.

Trước hết phải kể đến một hiện tượng tưởng chừng lạ lùng nhưng lại rất thú vị đó là "hiệu ứng súp gà". Bạn có thường nghe người ta nói “Bạn có thể làm được!”, “Kiên trì là chiến thắng!” và những câu nói mang lại năng lượng tích cực khác? 

Mặc dù những lời này nghe có vẻ sáo rỗng nhưng chúng có cơ sở lý thuyết hỗ trợ trong Tâm lý học, đó là " Lời tiên tri tự ứng nghiệm". Nói một cách đơn giản, khi một người tin rằng họ có thể thành công, họ có xu hướng làm việc chăm chỉ hơn, kiên trì hơn và cuối cùng có nhiều khả năng thành công hơn.

Một nghiên cứu của Harvard cho thấy những người tin rằng họ có thể thay đổi vận mệnh của mình, bất kể nguồn gốc của họ, sẽ tiến xa hơn những người hay bỏ cuộc. 

Chúng ta hãy nhìn vào “tính dẻo” (Neuroplasticity) của não. Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng bộ não giống như chất dẻo và có thể “nhào” thành nhiều hình dạng khác nhau. Điều này có nghĩa là dù xuất phát điểm của một người có thấp đến đâu thì thông qua việc học tập và luyện tập không ngừng, bộ não của họ có thể trở nên thông minh và dễ thích nghi hơn.

Nghiên cứu ĐH Harvard kéo dài 25 năm: Hoàn cảnh gia đình không quyết định 100% số phận con người- Ảnh 1.

(Ảnh minh hoạ)

Nghiên cứu kéo dài hàng chục năm

Nghiên cứu của Harvard cho thấy những người tiếp tục thử thách bản thân và học hỏi kỹ năng mới, bất kể nguồn gốc của họ, cuối cùng đều có thể sống cuộc sống mà họ mong muốn.

Vậy tác động của vòng tròn xã hội là gì? Người xưa có câu: “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng". Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bạn bè và đồng nghiệp xung quanh họ có thể có tác động rất lớn đến hành vi và giá trị của họ.

Một nghiên cứu của Harvard cho thấy những người ở trong các nhóm xã hội tích cực, tiến bộ thường có động lực và ảnh hưởng tích cực, do đó đạt được thành công lớn hơn. Và những người bị bao quanh bởi vòng luẩn quẩn tiêu cực, lười biếng rất dễ bị kéo xuống, cho dù nền tảng gia đình có tốt đến đâu. Vì thế, việc chọn ai để kết bạn thực sự rất quan trọng! 

Bên cạnh đó, "động lực nội tại", những phần thưởng, hình phạt cũng rất quan trọng. Đây cũng là những điều có thể thúc đẩy một người tiến về phía trước. Nghiên cứu của Harvard cho thấy những người có động lực nội tại mạnh mẽ, ngay cả khi không có xuất thân nổi bật, vẫn có thể vạch ra con đường khác thường thông qua nỗ lực của chính họ.

Nghiên cứu ĐH Harvard kéo dài 25 năm: Hoàn cảnh gia đình không quyết định 100% số phận con người- Ảnh 2.

(Ảnh minh hoạ)

Tất nhiên, chúng ta không thể bỏ qua vai trò của môi trường. Có một khái niệm trong tâm lý học gọi là “ảnh hưởng của môi trường”. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng một môi trường gia đình hỗ trợ, nguồn lực giáo dục tốt và môi trường xã hội lành mạnh thực sự có thể mang lại nhiều lợi ích cho con người.

Nhưng ngay cả những người lớn lên trong hoàn cảnh bất lợi cũng có thể xoay chuyển vận may nếu họ tiếp xúc với những ảnh hưởng tích cực. Có rất nhiều ví dụ trong nghiên cứu của Harvard: Trẻ em lớn lên trong hoàn cảnh nghèo khó, có động lực phát triển thông qua trường học, cộng đồng hoặc các kênh khác cuối cùng vẫn thành công.

Nghiên cứu cho thấy những người có năng lực bản thân cao thường sẵn sàng chấp nhận thử thách, có khả năng đương đầu với khó khăn tốt hơn và cuối cùng đạt được thành tựu. 

Tâm lý học cho chúng ta biết rằng các yếu tố như niềm tin, vòng tròn xã hội, động lực nội tại, môi trường, năng lực bản thân,... đều ảnh hưởng rất lớn đến vận mệnh của một người. Bằng cách điều chỉnh những khía cạnh này, mỗi chúng ta có thể kiểm soát được vận mệnh ở mức độ nào đó.

Tư duy tăng trưởng

Đâu là yếu tố quyết định đến việc thay đổi số phận ở một người? Đó chính là tư duy tăng trưởng. 

"Tư duy tăng trưởng" được phát triển bởi Giáo sư Tâm lý học Carol Dweck của Đại học Stanford. Nói một cách đơn giản, những người có tư duy tăng trưởng tin rằng khả năng và trí thông minh của họ có thể liên tục được cải thiện thông qua sự chăm chỉ và học tập.

Nghiên cứu cho thấy những người có tư duy này sẵn sàng chấp nhận thử thách hơn, học hỏi tốt hơn từ những thất bại và kiên cường hơn khi gặp khó khăn. Nghiên cứu của Harvard cũng phát hiện, những người có thể thành công trong những điều kiện bất lợi thường có tư duy cầu tiến. 

Cụ thể, họ coi thất bại là cơ hội để học hỏi hơn là bằng chứng của sự thiếu năng lực. Họ sẽ tiếp tục tìm kiếm những cách mới để giải quyết vấn đề thay vì lần lượt bị đánh bại bởi những thất bại. Lối suy nghĩ này cho phép họ duy trì thái độ tích cực, lạc quan khi gặp khó khăn, từ đó tìm ra con đường dẫn đến thành công.

Nghiên cứu ĐH Harvard kéo dài 25 năm: Hoàn cảnh gia đình không quyết định 100% số phận con người- Ảnh 3.

(Ảnh minh hoạ)

Một ví dụ khác, nếu một người gặp phải nút thắt trong sự nghiệp, người có tư duy cố định (Fixed Mindset) có thể cho rằng mình không đủ năng lực và từ bỏ nỗ lực của mình. Những người có tư duy phát triển sẽ nghĩ rằng họ chưa tìm ra phương pháp phù hợp và sẽ tiếp tục thử các phương pháp khác nhau cho đến khi tìm ra cách giải quyết vấn đề.

Chính thái độ cố gắng và học hỏi không ngừng này đã giúp họ tiếp tục cải thiện và cuối cùng thành công trong nhiều môi trường khác nhau. Tóm lại, mặc dù nguồn gốc của một người sẽ ảnh hưởng đến xuất phát điểm của một người ở mức độ nhất định. Nhưng điều thực sự quyết định số phận của một người là lối suy nghĩ, niềm tin, động cơ, xã hội và các yếu tố tâm lý khác.

Bằng cách nuôi dưỡng tư duy phát triển, nâng cao năng lực bản thân, lựa chọn các nhóm xã hội tích cực và luôn được thúc đẩy bởi động lực nội tại, mọi người đều có thể tiến xa hơn trên con đường của riêng mình.

Tư duy phát triển bắt đầu bằng việc thay đổi cách bạn nghĩ về thất bại. Thất bại không phải là sự kết thúc mà là cơ hội để học hỏi. Sau mỗi lần thất bại, đừng vội đổ lỗi cho bản thân mà hãy suy ngẫm kỹ để tìm ra nguyên nhân thất bại và suy nghĩ cách cải thiện ở lần sau.

Thứ hai, hãy duy trì tính tò mò và khao khát kiến thức. Chỉ bằng cách không ngừng học hỏi kiến thức mới và thử những điều mới, bạn mới có thể tiếp tục tiến bộ. Bạn có thể mở rộng kiến thức và tầm nhìn của mình bằng cách đọc sách, tham gia các khóa đào tạo hoặc giao tiếp với người khác.

Ngoài ra, hãy học cách đặt ra những mục tiêu hợp lý. Mục tiêu không nên quá dễ hoặc quá khó. Nó phải mang tính thử thách và có thể đạt được bằng cách làm việc chăm chỉ. Sau khi đạt được một mục tiêu nhỏ, hãy đặt ra mục tiêu mới và dần dần nâng cao khả năng cũng như sự tự tin.

Nghiên cứu ĐH Harvard kéo dài 25 năm: Hoàn cảnh gia đình không quyết định 100% số phận con người- Ảnh 4.

(Ảnh minh hoạ)

Cuối cùng, hãy duy trì sự tự gợi ý tích cực. Sau khi thức dậy vào mỗi buổi sáng, hãy dành cho mình một số gợi ý tâm lý tích cực , chẳng hạn như “Hôm nay tôi chắc chắn sẽ vượt qua được khó khăn” và “Tôi có khả năng giải quyết vấn đề”. Những tín hiệu tích cực này giúp duy trì thái độ tốt và nâng cao ý thức về năng lực bản thân.

Thông qua những phương pháp này, mỗi chúng ta có thể phát triển tư duy phát triển, giúp bản thân có thêm sự tự tin và khả năng vượt qua khó khăn và đạt được mục tiêu khi đối mặt với nhiều thử thách khác nhau.

Theo Toutiao 


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Góc nhìn từ chuyên gia giáo dục: AI là công cụ, không phải chiếc nạng

AI không phải là kẻ thù của học tập, nhưng cách dùng của chúng ta mới là vấn đề.
3

Quét não người dùng ChatGPT suốt 4 tháng, các nhà khoa học phát hiện sự thật kinh hoàng

Cho dù có thể giúp người dùng cải thiện năng suất làm việc trong ngắn hạn, nghiên cứu chỉ ra rằng việc lệ thuộc vào ChatGPT có thể gây hại lâu dài cho não bộ của người dùng.
4

AI có thực sự sáng tạo?

Câu hỏi “Liệu AI có thể thật sự sáng tạo?” không chỉ là một thắc mắc về công nghệ, mà còn là lời mời gọi suy ngẫm về giới hạn của trí tuệ con người, vai trò của cảm xúc và định nghĩa thực sự của sáng tạo trong thời đại mới.
5

Dùng nhiều ChatGPT khiến não lười suy nghĩ, liệu thế hệ phụ thuộc vào AI của con người có đang đến?

Các nghiên cứu cho thấy rất nhiều trường hợp không có smartphone hay AI cảm thấy "lạc lối" và thiếu tự tin để giải quyết vấn đề một mình.

Tránh xa loại người này, bạn sẽ không rơi vào nghèo khó

Con người chịu ảnh hưởng rất lớn bởi các mối quan hệ xung quanh.

Sức khoẻ ở người trung niên là KPI quan trọng nhất, luôn có sẵn ‘plan B’ khi thất nghiệp

Chiến lược của người trung niên không phải là "liều ăn nhiều", mà là "chắc từng bước, thắng từng chặng".

Choáng váng trước cơn bão sa thải, nhớ ‘xốc’ lại tinh thần với lời dặn của Tư Mã Ý

Tư Mã Ý xác thực là một đời thành công, không còn gì có thể nghi ngờ nữa. Cuộc đời ông chính là minh chứng của câu nói: Người trụ tới cuối cùng, đứng trên vạn người, chính là người khôn ngoan nhất.

6 bài học cuộc sống quý giá giúp thăng hoa trong công việc lẫn tiền bạc

Cuộc sống luôn ẩn chứa những bài học quý báu, giúp ta trưởng thành và vững vàng hơn trên đường đời. Hãy cùng chiêm nghiệm bảy bài học cuộc sống được đúc kết, để sống trọn vẹn từng khoảnh khắc và không phải hối tiếc về những điều đã qua.

Nhất định phải THẮNG TUYỆT ĐỐI nếu gặp đúng kẻ thao túng tâm lý thuộc tầm "bậc thầy"!

Điều đó chắc chắn không khó, nếu bạn đủ tỉnh táo và lý trí dẫn dắt con tim!

Tranh cãi đáng sợ của Gen Y và Gen Z: Có thể chúng ta đang sống trong “những năm tháng mất mát”

Nếu chúng ta không lùi bước lại và suy ngẫm, một ngày nào đó chúng ta sẽ trở thành 'phương tiện truyền thông bị mất' hoặc 'lịch sử bị mất'.

CEO Hannah Olala: 13 điều những người mạnh mẽ về tinh thần không làm

Những người mạnh mẽ về tinh thần có những thói quen lành mạnh. Họ quản lý cảm xúc, suy nghĩ và hành động theo những cách giúp họ đạt được thành công trong cuộc sống", CEO Hannah Olala chia sẻ.

Kiểu "giả hiếu thảo mới" đang lan rộng, bà mẹ 68 tuổi ôm mặt khóc

Chuyện này có xảy ra trong gia đình bạn không?

Bạn đang nghịch gì với đời mình - Khi khổ đau cũng là một phần của cuộc sống

Có những ngày bạn cảm thấy mọi thứ từng bỗng vụn vỡ, những câu hỏi không lời đáp giày vò tâm trí: “Rốt cuộc mình sống để làm gì?”, “Tại sao phải đau khổ đến vậy?”. Bạn không biết bám vào đâu, càng vùng vẫy, càng thấy mình lún sâu trong một vũng lầy vô hình.

12 nghệ sĩ hát trong MV "Rực rỡ ngày mới", truyền tải thông điệp nhân văn

Giải trí - Bích Phương - 01/07/2025 15:54
Mang giai điệu tươi sáng và thông điệp ý nghĩa, MV "Rực rỡ ngày mới" gây xúc động khi lan tỏa tinh thần nhân ái đến khán giả, bạn đọc nhân dịp kỷ niệm 20 năm thành lập báo điện tử Dân Trí.

Ảnh địa phận 29 tỉnh thành chỉ còn trong kỷ niệm, chạm cảm xúc nhiều người

Thư giãn - Việt Hà - 01/07/2025 13:19
Từ năm 2020 tới nay, anh Duy An rong ruổi tới khắp các vùng miền trên Tổ quốc, ghi lại bức ảnh về địa phận từng tỉnh thành. Không ngờ bộ ảnh nhận sự quan tâm đặc biệt do chạm tới cảm xúc nhiều người.

Xem Sex Education, tôi kinh ngạc trước 1 câu thoại quá hay, bèn đem đi dạy con trai

Điện ảnh - Thanh Hương - 01/07/2025 12:00
Khi nghe câu nói này, tôi đã bật cười và thích thú.

AI có thể tống tiền, phản bội khi cảm thấy bị đe dọa

Kỹ năng - Hoàng Vũ - 01/07/2025 11:00
Một nghiên cứu mới từ Anthropic cho thấy các mô hình ngôn ngữ tiên tiến như Claude hay Gemini không chỉ sẵn sàng vạch trần các vụ bê bối cá nhân để tự bảo vệ, mà thậm chí còn cân nhắc "để mặc bạn chết" nếu mục tiêu của chúng bị đe dọa.

Bức thư bà mẹ gửi con "nổi loạn": Nếu đứa trẻ nào cũng đọc được những câu chữ này, tương lai có thể sẽ khác

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 01/07/2025 10:00
Tôi hy vọng nhiều bậc phụ huynh sẽ lan toả cho con mình chiêm nghiệm sớm!

Tôn thờ tuổi thơ "nghèo mà vui", cái giá phải trả đôi khi không chỉ là một kỳ thi trượt

Phong cách sống - Hiểu Đan - 01/07/2025 09:00
Cô gái trong sách "Em phải đến Harvard học kinh tế" lại một lần nữa khiến hội phụ huynh Việt "dậy sóng".

Bạn đang nghịch gì với đời mình - Khi khổ đau cũng là một phần của cuộc sống

Từ sách - Phim - Quìn - 01/07/2025 08:00
Có những ngày bạn cảm thấy mọi thứ từng bỗng vụn vỡ, những câu hỏi không lời đáp giày vò tâm trí: “Rốt cuộc mình sống để làm gì?”, “Tại sao phải đau khổ đến vậy?”. Bạn không biết bám vào đâu, càng vùng vẫy, càng thấy mình lún sâu trong một vũng lầy vô hình.

Tra cứu nhanh 168 phường, xã, đặc khu thuộc TP.HCM mới

Kỹ năng - 30/06/2025 13:55
Chuyên trang toàn cảnh thông tin về 168 phường, xã, đặc khu của TP.HCM chính thức đi vào hoạt động. Bạn có thể tra cứu, theo dõi video và các thông tin về hoạt động vận hành khi TP.HCM thực hiện chính quyền 2 cấp.

Cẩn thận với ký tự vô hình khi mở đường link trên điện thoại

Kỹ năng - Anh Tú - 30/06/2025 13:00
Chuyên gia bảo mật Gabriele Digregorio đã phát hiện một lỗ hổng tiềm ẩn trên hệ điều hành Android, có thể bị tin tặc khai thác để thực hiện các cuộc tấn công lừa đảo (phishing).

Xem 'Sex Education' tôi đau khổ hiểu ra: Dù hơn 30 tuổi vẫn mơ hồ về 2 chữ "trưởng thành"

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 30/06/2025 12:00
Hoá ra, trưởng thành không phải là kiểm soát mọi thứ, mà là học cách buông bỏ và bước tiếp.

Những lo ngại khi Facebook muốn truy cập vào thư viện ảnh trên điện thoại

Kỹ năng - Anh Tú - 30/06/2025 11:00
Facebook đang yêu cầu người dùng cho phép truy cập vào thư viện ảnh trên điện thoại để tự động đề xuất các phiên bản ảnh được chỉnh sửa bằng AI, gồm cả những bức ảnh chưa từng được tải lên Facebook.

Gia đình "độc lạ" Việt Nam, dâu rể các thế hệ mới đến đều choáng váng rồi... "nghiện" lúc nào không hay!

Phong cách sống - Khánh Huyền - 30/06/2025 10:00
Những ai lần đầu tiên đến gia đình tôi đều không giấu nổi sự sửng sốt. Có người khó tính từng bảo cách này khiến con cháu dễ sinh hư, thiếu tôn ti trật tự.

Khai mở hạnh phúc - Ba chiến lược giúp bạn hạnh phúc và viên mãn

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 30/06/2025 09:00
Chúng ta thường nghĩ sức khỏe tinh thần suy kiệt là điều gì đó bất thường, thậm chí không tự nhiên. Nhưng bạn nên biết, có một số liệu thống kê nói rằng cứ bốn người sẽ có một người gặp những khó khăn về sức khỏe tinh thần.

Ánh sáng trong ta - Chậm lại để tiến xa hơn

Từ sách - Phim - Quìn - 30/06/2025 08:00
Chúng ta đang sống trong một thời đại mà tốc độ được xem là thước đo thành công. Hiểu nhanh, làm vội, đạt được càng nhiều càng tốt dường như đã trở thành tiêu chuẩn ngầm của một người “hiệu quả”.

Xem 'Sex Education', tôi nhận ra sai lầm khiến bản thân thành ‘kẻ thù’ trong mắt con

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 29/06/2025 13:00
Nhờ bộ phim, tôi nhận thức được sai lầm của mình và quyết định thay đổi vì con.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 02/07/2025