Ra mắt sách 'Một chiến dịch ở Bắc kỳ'

14/05/2020 15:30
Ra mắt sách 'Một chiến dịch ở Bắc kỳ'

Hành trình của vị bác sĩ quân y Hocquard (từ 11 tháng 1 năm 1884 - ngày ông rời cảng Toulon, cho đến ngày 19 tháng 4 năm 1886 - ngày trở về Pháp), trong thời gian này ông vừa tham gia chiến dịch quân sự, vừa chụp lại những hình ảnh ông bắt gặp trên cuộc hành trình, để viết nên “Một chiến dịch ở Bắc Kỳ”.

       Bìa sách Một chiến dịch Bắc kỳ do Omega+ ấn hành tháng 5.2020 - Ảnh: NXB  

Những năm cuối thế kỷ 19, một chiến dịch diễn ra từ tháng 6 năm 1883 đến tháng 4 năm 1886 do Pháp tổ chức, nhằm tiêu diệt các nhóm chống đối để tiếp tục chiếm đóng và duy trì sự bảo hộ của chính quyền Pháp tại Bắc kỳ, An Nam. Các đội quân mà thực dân Pháp muốn tiêu diệt là quân Cờ Đen của Lưu Vĩnh Phúc, đội quân Quảng Tây và Vân Nam của nhà Thanh.

Với những diễn biến phức tạp của chiến dịch xảy ra vào tháng 8 năm 1884 do bùng phát Chiến tranh Pháp - Thanh và vào tháng 7 năm 1885 do phong trào Cần Vương tại An Nam, chiến dịch cần đến sự tham gia của rất nhiều quân Pháp, dưới cái tên Quân đoàn viễn chinh Bắc Kỳ và sự hỗ trợ từ Đội tàu chiến Bắc Kỳ. Chiến dịch chính thức kết thúc vào tháng 4 năm 1886, khi lực lượng viễn chinh giảm số lượng quân đội chiếm đóng, nhưng tình hình Bắc Kỳ vẫn không ổn định cho đến tận năm 1896.

Ảnh tư liệu trong sách Một chiến dịch Bắc kỳ - Ảnh: NXB cung cấp

Hành trình của vị bác sĩ quân y Hocquard (từ 11 tháng 1 năm 1884 - ngày ông rời cảng Toulon, cho đến ngày 19 tháng 4 năm 1886 - ngày trở về Pháp) diễn ra đúng vào thời điểm này. Tổng cộng, ông ở Việt Nam khoảng 26 tháng (giữa tháng 2 năm 1884 đến giữa tháng 4 năm 1886). Trong thời gian này ông vừa tham gia chiến dịch, vừa chụp lại những hình ảnh ông bắt gặp trên cuộc hành trình, để viết nên Một chiến dịch ở Bắc kỳ.

Ảnh tư liệu trong sách Một chiến dịch Bắc kỳ - Ảnh: NXB cung cấp

Ký sự hành trình Une campagne au Tonkin (Một chiến dịch ở Bắc kỳ) xuất hiện lần đầu, bằng tiếng Pháp, trên tạp chí Le Tour du Monde (Vòng quanh thế giới) với nhan đề “Trente Mois au Tonkin” (Ba mươi tháng ở Bắc kỳ), được chia làm năm phần đăng từ năm 1889 đến năm 1891. Năm 1892, tác giả sửa nhan đề thành Une campagne au Tonkin (Một chiến dịch ở Bắc kỳ) để nhà xuất bản Hachette (Paris) in toàn bộ tác phẩm và 229 tranh khắc, bản đồ tuyệt đẹp về Việt Nam.

Ảnh tư liệu trong sách Một chiến dịch Bắc kỳ - Ảnh: NXB cung cấp

Hocquard là một bác sĩ quân y, nhà nhiếp ảnh, đam mê viết lách và là người thích phiêu lưu. Ông tham gia chiến dịch quân sự một cách tự nguyện nhưng không trực tiếp tham chiến, chính vì vậy mà ông chỉ điểm sơ qua các chiến dịch quân sự chứ không đi sâu vào nó. Hành trình của Hocquard qua tám tỉnh thành từ Bắc đến Trung kỳ; từ vùng châu thổ đến các bản làng miền núi, thị trấn đồng bằng; từ các con lộ đến đường mòn, các lối dọc ven sông; từ đồi trọc đến những cánh đồng lúa bát ngát. Qua những cuộc hành trình quân sự, ông tường thuật lại những điều mắt thấy tai nghe một cách chân thực và lôi cuốn nhất có thể về quang cảnh, con người, cảnh sinh hoạt của người dân trong vai trò người quan sát, người kể chuyện và nhà phân tích.

Ảnh tư liệu trong sách Một chiến dịch Bắc kỳ - Ảnh: NXB cung cấp

Con người và nhiếp ảnh chiếm vị trí trung tâm của tác phẩm và kết cấu của nó, chính vì vậy mà trong 225 ảnh trên toàn cuốn sách thì có hơn 40% số lượng ảnh chụp người: những nhạc công, cô bán hàng chợ, người bán thịt rong, thợ khảm, thợ cạo, thợ cày, cô bán than, ông lão mù, phu phen, người nông dân xay lúa, thợ gốm, thợ rèn, tổng đốc, sứ thần, đốc học, trưởng làng, sĩ quan Pháp, tù nhân, thổ phỉ, lính khố đỏ... Bên cạnh những bức tranh và mô tả về đời sống lao động, chân dung cá nhân... Hocquard cũng dành một phần không nhỏ cho các nghi thức tôn giáo và tập tục (đám ma, thờ cúng tổ tiên...), giải trí (trò chơi, âm nhạc...).

Một chiến dịch ở Bắc kỳ là một tác phẩm lớn, có giá trị sử liệu về con người, xã hội và phong tục Bắc kỳ, và cả Trung kỳ; một trong những công trình quan trọng nhất về văn hóa - lịch sử, về cách vận hành xã hội Việt Nam nói chung vào một thời đoạn.

Ảnh tư liệu trong sách Một chiến dịch Bắc kỳ - Ảnh: NXB cung cấp

Cùng thời gian đó, một công chức Pháp là Camille Paris phụ trách việc xây dựng đường điện báo nối Nam kỳ và Bắc kỳ công tác tại Huế, những quan sát và ghi chép của ông được xuất bản tại nhà xuất bản Ernest Leroux (Paris, 1889) với nhan đề Voyage d’exploration de Huê en Cochinchine, par la route mandarine (Chuyến thám hiểm từ Huế đến Nam kỳ bằng đường cái quan), bao gồm mười hai ảnh khắc và sáu tấm bản đồ về Việt Nam, thuật lại những điều trải nghiệm từ phía nam thành Huế đến Bình Thuận.

Bìa sách Một chiến dịch Bắc kỳ do Omega+ ấn hành tháng 5.2020

Nếu đặt hai tác phẩm của Camille Paris và Hocquard cạnh nhau, chúng ta có một bộ sách giá trị mô tả sống động Việt Nam qua các tỉnh thành từ Bắc vào Nam: Hà Nội, Hải Phòng, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Hòa Bình, Ninh Bình, Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa, Phan Rang và Bình Thuận. Mỗi người mỗi phương pháp, mỗi điểm nhìn, nhưng qua các tác phẩm của họ độc giả ngày nay có cơ hội tiếp cận nhiều thông tin quan trọng về đời sống thường nhật của người dân Bắc kỳ nói riêng và Việt Nam nói chung hồi cuối thế kỷ 19.

Một chiến dịch ở Bắc kỳ ra mắt tại Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 50 năm thành lập Cộng đồng Pháp ngữ (1970 – 2020). Sách do NXB Đà Nẵng và Omega+ ấn hành tháng 5.2020.

Charles-Édouard Hocquard sinh ngày 15 tháng Một năm 1853 tại Saint-Nicolas du Port, tỉnh Meurthe (nay là Meurthe-et-Moselle, Pháp), ông theo học và lấy bằng tiến sĩ tại viện quân y Val-de-Grâce. Trải qua các công việc tại bệnh viện quân y Lyon, trung đoàn kỵ binh, bộ binh, bệnh viện nhiệt trị Bourbonne-les-Bains, bác sĩ quân y trong chiến dịch Bắc kỳ (Việt Nam)...Charles-Édouard qua đời tại Lyon (Pháp) vào ngày 11 tháng Một năm 1911.

Một số công trình chính:

  •  
  • Iconographie photographique appliquée à l’ophtalmologie (Hình ảnh ứng dụng trong nhãn khoa, 1881)
  •  
  • Effets du traitement hydro-minéral à Bourbonne-les-Bains (Các hiệu quả của trị liệu bằng nước khoáng tại bệnh viện Bourbonne-les-Bains, 1887)
  •  
  • L’Expédition de Madagascar, journal de campagne (Cuộc viễn chinh Madagascar, ký sự chiến dịch, 1897)
  •  
  • Une campagne au Tonkin (Một chiến dịch ở Bắc kỳ, 1892)

Tiểu Vũ


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Chân trần chí thép – Cuốn sách tuổi 20 nên đọc để hiểu giá trị của tự do và lòng biết ơn

Chân trần chí thép là một quyển sách không chỉ kể chuyện chiến tranh, mà còn gợi mở một bài học lớn về lòng dũng cảm và lý tưởng của cả một thế hệ.
2

Phạm Xuân Ẩn - chân dung điệp viên huyền thoại của cách mạng Việt Nam

"Điệp viên hoàn hảo X6" và "Một người Việt trầm lặng" được viết từ góc nhìn của hai người ở hai đất nước khác, nhưng đều khắc họa cuộc đời phi thường và tinh thần yêu nước sâu sắc của Thiếu tướng Phạm Xuân Ẩn - điệp viên huyền thoại của cách mạng Việt Nam.
3

Lời hứa 20 năm của Larry Berman với 'điệp viên hoàn hảo' Phạm Xuân Ẩn

Khi viết về Thiếu tướng Phạm Xuân Ẩn, Giáo sư, nhà sử học Larry Berman đã hứa không sử dụng những thông tin có thể làm tổn thương đến nhiều người. Sau gần 20 năm, lời hứa đó vẫn còn.
4

Chân trần chí thép - Cuộc chiến trong lòng đất Kỳ 2: Tấn công địa đạo

Mỹ bắt đầu triển khai đối pháp để chống lại địa đạo. Họ bơm khói vào hầm, phương cách này không khiến du kích quân phải chui ra khỏi hầm, nhưng nó giúp người Mỹ đoán biết được quy mô khổng lồ của hệ thống địa đạo khi khói bay ra ở những lối ra vào khác.
5

Con đường chuyển hoá - Tâm càng rộng, thế giới càng mở

Mỗi người có một cách nhìn cuộc sống riêng. Có người nhìn bằng lòng bao dung, có người lại nhìn bằng sự khó chịu, phán xét. Một câu chuyện, người thấy thương có kẻ lại thấy ghét. Nhưng khác biệt không nằm ở câu chuyện, mà nằm ở cái tâm.

Làm người thú vị có dễ như bạn nghĩ?

Tác giả quyển sách “Làm người thú vị” Edward De Bono đã viết, một đầu bếp giỏi có thể nấu một bữa thượng hạng từ mớ nguyên liệu ít ỏi hoặc bình thường.

Bước vào cửa hiệu nhiệm màu: Câu chuyện kỳ diệu về cuộc đời của một bác sĩ phẫu thuật thần kinh

Bước vào cửa hiệu nhiệm màu” là lời giải đáp khoa học về những bí ẩn của não bộ trong sự liên kết chặt chẽ với trái tim, tìm đến cội nguồn của hạnh phúc với ý nghĩa bản chất nhất của từ này. Sách cũng là câu chuyện chân thật, đầy cảm động về hành trình vươn lên trong cuộc sống của chính tác giả.

Bill Gates: Đọc 100 cuốn qua loa không bằng đọc 1 cuốn chất lượng duy nhất

Francis Bacon từng nói: “Đọc sách lịch sử làm người khôn ngoan, thơ văn làm người linh hoạt, toán học làm người chặt chẽ, đạo đức làm người nghiêm trang.” Không có tri thức vô dụng, chỉ có tri thức được tiếp thu ở chất lượng cao hay thấp mà thôi.

Câu chuyện ly kỳ từ cậu bé giao báo - Chuyện ngụ ngôn cho người khởi nghiệp kinh doanh

Câu chuyện ly kỳ từ cậu bé giao báo là một cuốn sách kể câu chuyện kinh doanh thú vị, lôi cuốn của cậu bé Ty Chandler.

'Muôn màu lập luận' giúp nói trúng, thuyết phục đúng

Sách mới "Muôn màu lập luận" của GS.TS Nguyễn Đức Dân chứa những phân tích độc đáo về tiếng Việt trong lập luận và thuyết phục.

Nghệ thuật bán hàng bậc cao - Cuốn 'Kinh thánh' về bán hàng chỉ rõ 5 điểm tạo sự khác biệt

Điều gì tạo nên sự khác biệt giữa người bán hàng bình thường và một người xuất sắc?

Cách làm giàu khôn ngoan nhất là học theo người giàu: 6 cuốn sách kinh điển về tư duy của những 'cao thủ' tài chính

Bộ sách Bí quyết tư duy của người giàu có sẽ tiết lộ những bí mật tại sao một số người lại đạt được những thành công vượt bậc, được số phận ban cho cuộc sống sung túc, giàu có, trong khi một số người khác phải chật vật, vất vả mới có một cuộc sống qua ngày.

Xem phim "Sex Education" tôi nhận ra mình thương con nhưng lại biến con thành kẻ dối trá

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 20/05/2025 13:00
Nhờ bộ phim "Sex Education" mà tôi nhận ra mình đang sai cách trong việc dạy con.

4 địa điểm "huyền thoại" một thời ở Sài Gòn giờ đã biến mất vĩnh viễn

Văn hóa - Châu Anh - 20/05/2025 12:00
Có những nơi đã từng là cả bầu trời tuổi thơ của người dân TP.HCM một thời. Nay chẳng còn dấu vết, nhưng mỗi lần nhắc lại, ký ức lại ùa về đầy dư vị...

Google Maps ra mắt tính năng mới hữu ích cho người đam mê du lịch

Kỹ năng - T.A - 20/05/2025 11:00
Google Maps vừa ra mắt tính năng mới sử dụng trí tuệ nhân tạo Gemini, cho phép quét ảnh chụp màn hình trên iPhone để tự động nhận diện và lưu lại các địa điểm.

Chàng trai làm mô hình hổ Belgan giống thật khiến người trên phố hết hồn

Phong cách sống - Nhật Thùy - 20/05/2025 10:00
Khi chú hổ Bengal của Đức Dự xuất hiện trong con hẻm, nhiều người giật bắn mình trước khi nhận ra đây là mô hình được làm theo tỷ lệ 1:1, giống y như thật.

Cứu bạn bị ngưng tim, nam sinh bỏ dở kỳ thi quan trọng

Truyền cảm hứng - Ái Vy - 20/05/2025 09:00
Nam sinh 18 tuổi ở tỉnh Sơn Đông (Trung Quốc) đã bỏ lỡ kỳ thi tuyển sinh nghề quan trọng để cứu bạn học bị nhồi máu cơ tim trên đường đi thi. Câu chuyện gây xúc động mạnh trên mạng xã hội nước này.

Ánh sáng trong ta - Giải mã nỗi sợ hãi kỳ 1: Tôi sợ cái mới

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 20/05/2025 08:00
Nỗi sợ hãi có tác động mạnh mẽ về mặt sinh lý. Nó như một dòng điện chạy qua và khiến cơ thể bạn trở nên cảnh giác.

Một từ mà chỉ người Việt mới nói được: Nhẹ như hơi thở, nhưng nặng như một đời được dạy dỗ chở che

Suy ngẫm - Thiên An - 19/05/2025 13:00
Chỉ một tiếng thôi mà như nghe được cả bóng dáng người mẹ dạy con, cả chiều sâu của cách người Việt học cách làm người.

Xem Sex Education tôi nhận ra lỗi sai khiến mình và nửa kia cãi vã, chia tay liên tục

Điện ảnh - Nhã Ý - Tiểu Lam - 19/05/2025 12:00
Sau nhiều lần xem Sex Education tôi mới nhận ra lỗi sai nghiêm trọng của mình.

DeepSeek tóm tắt 7 hành vi lãng phí thời gian nhất

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 19/05/2025 11:00
Thứ thực sự chiếm hết thời gian của bạn thường không phải là những sự kiện lớn, mà là những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống thường ngày.

Cuộc hẹn cuối tuần: "Cuộc hẹn để đời" giữa nhạc sĩ Trần Tiến và nhạc sĩ Đức Trí

Giải trí - Minh Trang VTV - 19/05/2025 10:53
Cuộc hẹn cuối tuần sẽ khiến khán giả ngỡ ngàng với sự xuất hiện của bộ đôi nhạc sĩ Trần Tiến và Đức Trí.

Thư tình Lưu Quang Vũ gửi Xuân Quỳnh: Mãi mãi vẫn là anh của em, yêu thương em, hơn cả những ngày qua cộng lại

Truyền cảm hứng - Đông - 19/05/2025 10:00
Lưu Quang Vũ và Xuân Quỳnh viết thư cho nhau, nhưng người xúc động lại là độc giả.

Hành trình “Không còn bệnh tim” của Tiến sĩ đạt giải Nobel Y học

Từ sách - Phim - LĐ - 19/05/2025 09:00
Sau hơn 40 năm nghiên cứu miệt mài, năm 1998, tiến sĩ Louis Ignarro đạt giải Nobel Y học nhờ khám phá ra cơ thể người có thể tự sản sinh lượng Nitric Oxide (NO) có lợi cho hệ tim mạch.

Biến xung đột thành cơ hội kết nối – góc nhìn mới từ cuốn sách 'Phá vỡ khuôn mẫu'

Từ sách - Phim - Quìn - 19/05/2025 08:00
Khi cảm xúc bị kích hoạt, chúng ta thường hành xử theo bản năng: đổ lỗi, chỉ trích, rút lui hoặc cố gắng “thắng” trong cuộc cãi vã. Nhưng bạn có nhận ra rằng, càng cố chứng minh mình đúng, ta lại càng xa nhau?

Xem "Sex Education" tôi nhận ra kiểm soát quá mức có thể hủy hoại cuộc đời con!

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 18/05/2025 13:00
Qua bộ phim, tôi nhận thức được lỗi sai chí mạng bản thân mắc phải và đang phải từng bước cải thiện bản thân.

Đừng đua đòi xu hướng cạo lông mi trên mạng xã hội

Kỹ năng - Anh Tú - 18/05/2025 12:00
Trong vài tuần gần đây, các video về việc một số mày râu cắt hoặc cạo lông mi đang lan truyền trên mạng xã hội. Xu hướng này xuất phát từ ý tưởng rằng lông mi ngắn trông nam tính hơn.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 3, 20/05/2025