Nắng nóng khắc nghiệt đang đẩy giới hạn chịu đựng của con người tới mức nào?

Đan Thùy15/08/2023 10:00
Nắng nóng khắc nghiệt đang đẩy giới hạn chịu đựng của con người tới mức nào?

Đêm nóng hơn và sóng nhiệt ẩm ướt hơn đang thách thức sức chịu đựng của cơ thể con người.

Tháng 7.2023 là tháng nóng nhất từng được ghi nhận. Nó thậm chí có thể là tháng nóng nhất trong lịch sử nhân loại. Đó chỉ là một trong chuỗi các kỷ lục về nhiệt bị phá vỡ. Đợt nắng nóng kỷ lục vẫn đang kéo dài ở Tây Nam nước Mỹ. Vào năm 2020, nhiệt độ đã tăng lên 38 độ C ở Siberia, đánh dấu mức cao nhất từng được ghi nhận ở Vòng Bắc Cực. 

Sức nóng đã thử thách giới hạn của chính cơ thể con người dẫn đến những hậu quả bi thảm. Năm 2003, ước tính có khoảng 70.000 người chết vì một đợt nắng nóng ở châu Âu. Vào năm 2022, một đợt nắng nóng khác đã khiến khoảng 62.000 người thiệt mạng. 

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng cơ thể con người có thể thích nghi với nhiệt độ nhưng chỉ đến một mức độ nhất định. 

Kristie Ebi, người nghiên cứu về biến đổi khí hậu và sức khoẻ tại Đại học Washington (Mỹ), cho biết: "Cơ thể hoạt động khá vất vả để giữ nhiệt độ cốt lõi trong một phạm vi khá hẹp. Nếu bạn không thể hạ nhiệt độ cơ thể cốt lõi đó thì các tế bào và cơ quan nội tạng sẽ bắt đầu bị ảnh hưởng". 

merlin_208377918_89d48486-e167-4f51-991c-06c4b21f6bed-superjumbo.jpg

Ebi và các đồng nghiệp đã viết trong một bài đánh giá trên tạp chí Lancet vào năm 2021 rằng các đợt nắng nóng kéo dài khiến cơ thể chúng ta bị căng thẳng, có thể gây ra một loạt tác động dẫn đến thương tích vĩnh viễn hoặc tử vong. Các đợt nắng nóng cũng trở nên ẩm ướt hơn, hạn chế khả năng hạ nhiệt của cơ thể và ban đêm ngày càng nóng hơn, làm giảm thời gian con người có thể nghỉ ngơi và hồi phục. Cả 2 xu hướng này đều làm giảm khả năng thích ứng với nhiệt độ tăng cao của con người. 

Cơ thể con người có 2 con đường chính để giữ mát. Đầu tiên là đổ mồ hôi. Khi nhiệt độ cơ thể tăng lên, các tuyến mồ hôi trên da giải phóng nước ra khỏi lỗ chân lông. Nước đó hấp thụ nhiệt khi nó bay hơi, từ đó giúp làm làm mát cơ thể. Đồng thời, cơ thể chuyển hướng máu lên bề mặt da bằng cách làm giãn các mạch máu ngay dưới da và tim bơm máu mạnh hơn, đó là lý do tại sao nhiều người trông đỏ bừng khi nóng. Điều này cho phép máu phân tán nhiệt tốt hơn ra không khí xung quanh.

Trong một phạm vi nhất định, các hệ thống này hoạt động phối hợp với nhau để giữ cho nhiệt độ bên trong cơ thể ở mức an toàn, thường là khoảng 37 độ C. Thật không may, Trái đất không chỉ trở nên nóng hơn mà nó còn trở nên nóng hơn theo những cách khiến cơ thể chúng ta khó thích nghi hơn.

Biến đổi khí hậu đang thúc đẩy các đợt nắng nóng không chỉ nóng hơn và kéo dài hơn mà đặc biệt là ẩm ướt hơn. Rachel Cottle, người nghiên cứu về điều chỉnh nhiệt độ tại Penn State, cho biết: "Điều đó đang trở nên nguy hiểm hơn vì độ ẩm đóng vai trò là rào cản đối với quá trình cơ thể tự làm mát. Vì không khí ẩm chứa đầy nước nên mồ hôi không bay hơi như ở vùng khí hậu khô".

pakistan-heat-wave_asim-afeez-bloomberg-getty-scaled.jpg

Ngay cả ban đêm cũng không mang lại nhiều thời gian nghỉ ngơi. Thông thường, ban đêm mát hơn nhiều so với ban ngày, giúp cơ thể toả nhiệt vào ban đêm. Song nhiệt độ toàn cầu vào ban đêm đang tăng nhanh hơn nhiệt độ ban ngày và khi ban đêm trở nên ấm hơn, trái tim phải làm việc nhiều hơn. 

Kelton Minor, một nhà khoa học dữ liệu tại Đại học Columbia (Mỹ), người nghiên cứu về rủi ro khí hậu, cho biết những đêm nóng hơn cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ của con người. 

Trong một nghiên cứu năm 2022 về hành vi giấc ngủ toàn cầu, Minor và các đồng nghiệp của ông đã phát hiện ra rằng vào những đêm nóng bức con người thường ngủ ít hơn, mất nhiều thời gian hơn để chìm vào giấc ngủ và thức dậy sớm hơn với những đêm mát mẻ. 

Một nghiên cứu khác đã liên kết giấc ngủ kém với việc giảm sức khoẻ tim mạch và tăng nguy cơ chấn thương, lo lắng, trầm cảm hoặc thậm chí là bạo lực súng đạn và tự sát. 

Sự kết hợp giữa nhiệt độ tăng, độ ẩm cao và đêm nóng hơn ảnh hưởng lớn đến hệ thống làm mát cơ thể. Khi trời quá nóng trong thời gian quá dài, mọi thứ có thể bắt đầu trở nên tồi tệ. 

Việc đẩy lượng máu về phía da buộc tim phải làm việc nhiều hơn đồng thời làm giảm lượng máu giàu oxy cung cấp cho tim. Trong vài giờ, điều này có thể dẫn đến tình trạng thiếu oxy trong tim và cuối cùng là suy tim.

Ebi cho biết điều này giúp giải thích tại sao suy tim mạch là nguyên nhân gây ra khoảng một nửa số ca tử vong ở người lớn tuổi trong các đợt nắng nóng. Nửa còn lại xảy ra khi các cơ quan khác, đặc biệt là phổi, không hoạt động dưới áp lực xử lý nhiệt, một phần là do thiếu oxy. Thông thường, những rủi ro này xuất hiện ở những người mắc các bệnh từ trước như bệnh tiểu đường hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính.

Những rủi ro này đặc biệt cao nếu cơ thể không thể giữ nhiệt độ ổn định. Trong trường hợp đó, nhiệt độ cốt lõi của cơ thể bắt đầu tăng lên đến mức nguy hiểm. Khi nhiệt độ bên trong của một người lên đến khoảng 38 độ C, họ có thể bị kiệt sức vì nóng, dẫn đến ngất xỉu, nhức đầu, chóng mặt và đổ mồ hôi nhiều.

Nếu không được kiểm soát, tình trạng kiệt sức vì nóng có thể tiến triển thành say nắng. Ở đây, nhiệt độ cơ thể vượt quá 40 độ C. Nhiệt có thể giết chết các tế bào và cản trở chức năng của các cơ quan nội tạng. Các triệu chứng bao gồm da nóng và khô, mê sảng và thậm chí co giật. Nếu không can thiệp ngay lập tức, sốc nhiệt có thể dẫn đến suy nội tạng, thương tật vĩnh viễn và tử vong.

Ngay cả việc đổ mồ hôi cũng có thể tiềm ẩn rủi ro. Nếu không uống đủ nước khi đổ mồ hôi nhiều, cơ thể bắt đầu bị mất nước. Mất nước có thể làm máu đặc lại, gây thêm căng thẳng cho tim. Nó cũng gây áp lực lên thận, cơ quan cần nước để lọc chất độc và chất thải ra khỏi cơ thể. Trong trường hợp mất nước mãn tính, như với một số người làm việc ngoài trời, nó có thể dẫn đến bệnh thận.

Mặc dù những triệu chứng này và hậu quả của chúng có vẻ nghiêm trọng, nhưng "các cơ chế này diễn ra trong nhiều giờ. Chúng không xảy ra tức thời". Ebi cho biết mọi người thường bắt đầu cảm thấy rõ các triệu chứng trước khi họ phải đi cấp cứu. Điều này đồng nghĩa là thường có đủ thời gian để hành động và giúp ngăn chặn những kết quả tồi tệ nhất.

Mọi người nên cung cấp đủ nước trong các đợt nắng nóng khắc nghiệt. Bên cạnh đó, cũng nên bật điều hòa nhiệt độ nếu có thể. Nên ở trong nhà và tránh hoạt động mạnh vào những giờ nắng nóng nhất trong ngày. Việc đắp một chiếc khăn mát lên cổ, sử dụng quạt ở nhiệt độ ẩm hoặc nhúng tay hoặc chân vào bồn nước lạnh cũng có thể giúp làm mát cơ thể.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Mai Siêu Phong và Lý Mạc Sầu, ai mới là cao thủ?

Mai Siêu Phong và Lý Mạc Sầu, hai nữ ma đầu nổi tiếng trong thế giới võ hiệp Kim Dung, liệu ai hơn ai về võ công?
2

Sản xuất búp bê giá 260 triệu đồng giống trẻ em thật đến mức khó phân biệt!

"Tôi đã trải qua nhiều biến cố và những con búp bê thực sự đã giúp ích rất nhiều cho sức khỏe tinh thần của tôi", cô gái 23 tuổi tâm sự.
3

Tại sao Kiều Phong lại là người yếu nhất trong số các cao thủ tứ tuyệt của Thiên Long?

Bài viết phân tích sức mạnh của các cao thủ trong Thiên Long Bát Bộ, đặc biệt là tứ tuyệt, và đặt ra nghi vấn về vị trí của Kiều Phong. Liệu "chiến thần" Kiều Phong có thực sự xứng đáng với danh hiệu này khi so sánh nội lực với các cao thủ khác?

Có khi nào cá voi tiến hóa để lên cạn săn mồi một lần nữa?

Theo một nghiên cứu mới điều tra hơn 5.000 loài động vật có vú chuyển từ môi trường trên cạn xuống nước, sự thích nghi với cuộc sống dưới nước của chúng có thể sẽ không bao giờ đảo ngược.

Mối nguy từ ứng dụng bạn gái AI

Trang The Guardian dẫn lời một số chuyên gia cảnh báo các ứng dụng bạn gái trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ nuôi dưỡng nhiều quan điểm không lành mạnh về kiểm soát và bạo lực giới.

Quá trình huấn luyện chim ưng "tàn nhẫn" của dân du mục

Chim ưng có thể đi săn cùng con người là vì nó coi con người là đối tác đáng tin cậy.

Những hình ảnh gợi nhớ 'tuổi thơ dữ dội' của thế hệ 8x, 9x

Cả "bầu trời tuổi thơ" hồn nhiên, trong trẻo của thế hệ 8x, 9x bỗng ùa về khi xem những hình ảnh này.

Cuộn băng keo in ảnh chân dung trẻ em ở Hàn Quốc, tia hy vọng của các bậc cha mẹ có con mất tích

Đó là một ý tưởng sáng tạo độc đáo nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của cộng đồng.

Chất 'thông linh' giúp thực vật nhiều lần tiến hóa để ăn thịt động vật

Jasmonate là hormone có nguồn gốc từ phospholipid điều chỉnh sự phát triển của thực vật và phản ứng với áp lực môi trường; thúc đẩy nhiều phản ứng đối với các điều kiện khắc nghiệt.

Loài cú bị đe dọa bởi những người hâm mộ Harry Potter

Bộ phim "Harry Potter" đã thúc đẩy một làn sóng khai thác cú hoang dã để phục vụ nhu cầu tăng đột biến và điều tương tự cũng xảy ra với cá san hô sau bộ phim “Đi tìm Nemo”.

Sự tiến hóa diệu kỳ của chiếc lưỡi ở chim và bò sát

Sự tiến hóa của lưỡi đã giúp các loài bò sát và lưỡng cư bắt được con mồi là động vật. Còn ở loài chim, một số cách thích nghi kỳ lạ nhất của lưỡi phản ánh sở thích ăn thực vật.

Người lạ với chính ta - Có phải chúng ta đang bắt chước cách thể hiện sự đau khổ để trở thành một ai đó tốt hơn?

Từ sách - Phim - TĐ - 24/08/2025 09:00
Có những câu chuyện cứu rỗi chúng ta, và cũng có những câu chuyện giam hãm chúng ta, và khi đang ở giữa cơn bệnh, thật khó để biết đâu là điều gì…

Bùng nổ xu hướng sinh con nhưng không kết hôn – Phụ nữ tự tin vào 2 điều đàn ông không ngờ tới

Phong cách sống - Ứng Hà Chi - 24/08/2025 08:00
Ngày càng nhiều phụ nữ trên thế giới lựa chọn sinh con mà không cần chồng, sẵn sàng bỏ tiền mua tinh trùng để làm mẹ đơn thân. Trào lưu gây tranh cãi này đang tạo nên làn sóng bàn luận dữ dội về hôn nhân, tình yêu và vai trò của đàn ông trong xã hội hiện đại.

Xem "Sex Education" tôi bật khóc vì đã tìm ra cách cứu đứa con ngoan giỏi khỏi nguy hiểm

Điện ảnh - Vỹ Đình - 23/08/2025 13:00
Câu nói đó như một tát nước vào mặt tôi. Tôi đã bật khóc nức nở...

Thành công phụ thuộc vào 20% IQ, 80% còn lại nằm ở điều này – Cha mẹ cần biết để nuôi dạy con đúng cách

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 23/08/2025 12:00
Những người có chỉ số thông minh cao chưa chắc đã đạt được nhiều thành tựu trong cuộc sống.

Nếu Đoàn Dự của Thiên Long Bát Bộ đến thế giới Thần Điêu Hiệp Lữ, chỉ có một cao thủ có thể đánh bại

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 23/08/2025 11:00
Liệu Đoàn Dự có thể khuynh đảo giang hồ nếu đặt chân đến thế giới Thần Điêu Hiệp Lữ?

Cố gắng làm gì khi có AI: Xu thế mới sau ‘nghỉ việc thầm lặng’, người lao động từ bỏ nỗ lực vì không có tương lai

Suy ngẫm - Băng Băng - 23/08/2025 10:00
Một làn sóng chán nản, từ chối cố gắng đang lan rộng trong người lao động khi AI dần cướp mất công việc của nhiều nhân viên bất kể họ có nỗ lực ra sao.

Tại sao có lúc bạn lại trở thành ‘Người lạ với chính ta’?

Từ sách - Phim - FN - 23/08/2025 09:00
Tâm thần học đã làm thay đổi thế giới bằng cách đưa nỗi đau tinh thần ra khỏi bóng tối của mê tín và đặt nó vào ngôn ngữ của khoa học, giúp những người từng bị xem là “ma quỷ ám” thành những bệnh nhân có thể được chữa trị và đồng cảm.

Học giỏi cách nào đây? Học giỏi không khó, khó là bạn chưa tìm ra cách học khôn ngoan

Từ sách - Phim - Quìn - 23/08/2025 08:00
Bạn có từng tự hỏi vì sao có những bạn học sinh luôn nằm trong top đầu, mà vẫn có thời gian chơi thể thao, giải trí, thậm chí ngủ đủ giấc? Bí quyết của họ không nằm ở tài năng thiên bẩm, mà ở việc lựa chọn cách học hiệu quả.

Kinh doanh khoán ngoài

Blog GS John VU - GS John Vu - 22/08/2025 13:00
Các công ti toàn cầu đã dùng công nghệ thông tin như chiến lược để cải tiến tính hiệu quả, giảm chi phí, tăng lợi nhuận, và cải tiến chất lượng.

Khi cuộc đời cho bạn quả quýt: Thiếu tiền cũng không đáng sợ bằng thiếu thứ này!

Điện ảnh - Ngọc Linh - 22/08/2025 12:00
"Làm chủ” một túp lều tranh với “làm nô lệ trong biệt thự”, chưa biết ai khổ hơn ai.

Cấp cứu giữa đêm vì ngộ độc, bác sĩ nhắc nhở 4 món rất quen nhưng nấu không cẩn thận

Kỹ năng - Ngọc Ái - 22/08/2025 11:00
Sau khi ăn tối khoảng 2 tiếng, người phụ nữ này đột nhiên đau bụng dữ dội, nôn mửa và không nhận ra người thân. Trong khi người nhà cho biết các món trong bữa ăn đều quen thuộc, không có gì đặc biệt.

9 bài học hàng đầu của Mark Twain để sống tốt một cuộc đời đầy thử thách

Suy ngẫm - TĐ - 22/08/2025 10:00
Twain được biết đến với nhiều câu trích dẫn dí dỏm. Dưới đây là những bài học để đời từ Mark Twain đáng để suy ngẫm mỗi ngày!

Những cuốn sách giúp bạn chăm sóc sức khỏe tinh thần từ gốc rễ

Tủ sách - Quìn - 22/08/2025 09:00
Đọc những cuốn sách dưới đây, bạn sẽ thấy việc chăm sóc tinh thần không còn là khái niệm xa xỉ, mà là con đường thực tế để sống cân bằng, bền vững trong một thế giới nhiều biến động.

Bà mẹ ba con làm hoa từ bánh cupcake gây sốt khắp thế giới

Phong cách sống - Hoàng Hà - 22/08/2025 08:00
Dù không qua bất kỳ trường lớp đào tạo nào, thế nhưng với lòng đam mê ẩm thực và nghệ thuật, người mẹ ba con vẫn tạo nên bó hoa bánh cupcake tuyệt đẹp.

Kế hoạch dự án phần mềm

Blog GS John VU - GS John Vu - 21/08/2025 13:00
Theo nhiều nghiên cứu, phần lớn những người quản lí phần mềm đã KHÔNg nhận được đào tạo về quản lí dự án CHÍNH THỨC và nhiều giáo trình quản lí dự án tại đại học KHÔNG thích hợp do thiếu “khía cạnh thực hành”.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 24/08/2025