Nắng nóng khắc nghiệt đang đẩy giới hạn chịu đựng của con người tới mức nào?

Đan Thùy15/08/2023 10:00
Nắng nóng khắc nghiệt đang đẩy giới hạn chịu đựng của con người tới mức nào?

Đêm nóng hơn và sóng nhiệt ẩm ướt hơn đang thách thức sức chịu đựng của cơ thể con người.

Tháng 7.2023 là tháng nóng nhất từng được ghi nhận. Nó thậm chí có thể là tháng nóng nhất trong lịch sử nhân loại. Đó chỉ là một trong chuỗi các kỷ lục về nhiệt bị phá vỡ. Đợt nắng nóng kỷ lục vẫn đang kéo dài ở Tây Nam nước Mỹ. Vào năm 2020, nhiệt độ đã tăng lên 38 độ C ở Siberia, đánh dấu mức cao nhất từng được ghi nhận ở Vòng Bắc Cực. 

Sức nóng đã thử thách giới hạn của chính cơ thể con người dẫn đến những hậu quả bi thảm. Năm 2003, ước tính có khoảng 70.000 người chết vì một đợt nắng nóng ở châu Âu. Vào năm 2022, một đợt nắng nóng khác đã khiến khoảng 62.000 người thiệt mạng. 

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng cơ thể con người có thể thích nghi với nhiệt độ nhưng chỉ đến một mức độ nhất định. 

Kristie Ebi, người nghiên cứu về biến đổi khí hậu và sức khoẻ tại Đại học Washington (Mỹ), cho biết: "Cơ thể hoạt động khá vất vả để giữ nhiệt độ cốt lõi trong một phạm vi khá hẹp. Nếu bạn không thể hạ nhiệt độ cơ thể cốt lõi đó thì các tế bào và cơ quan nội tạng sẽ bắt đầu bị ảnh hưởng". 

merlin_208377918_89d48486-e167-4f51-991c-06c4b21f6bed-superjumbo.jpg

Ebi và các đồng nghiệp đã viết trong một bài đánh giá trên tạp chí Lancet vào năm 2021 rằng các đợt nắng nóng kéo dài khiến cơ thể chúng ta bị căng thẳng, có thể gây ra một loạt tác động dẫn đến thương tích vĩnh viễn hoặc tử vong. Các đợt nắng nóng cũng trở nên ẩm ướt hơn, hạn chế khả năng hạ nhiệt của cơ thể và ban đêm ngày càng nóng hơn, làm giảm thời gian con người có thể nghỉ ngơi và hồi phục. Cả 2 xu hướng này đều làm giảm khả năng thích ứng với nhiệt độ tăng cao của con người. 

Cơ thể con người có 2 con đường chính để giữ mát. Đầu tiên là đổ mồ hôi. Khi nhiệt độ cơ thể tăng lên, các tuyến mồ hôi trên da giải phóng nước ra khỏi lỗ chân lông. Nước đó hấp thụ nhiệt khi nó bay hơi, từ đó giúp làm làm mát cơ thể. Đồng thời, cơ thể chuyển hướng máu lên bề mặt da bằng cách làm giãn các mạch máu ngay dưới da và tim bơm máu mạnh hơn, đó là lý do tại sao nhiều người trông đỏ bừng khi nóng. Điều này cho phép máu phân tán nhiệt tốt hơn ra không khí xung quanh.

Trong một phạm vi nhất định, các hệ thống này hoạt động phối hợp với nhau để giữ cho nhiệt độ bên trong cơ thể ở mức an toàn, thường là khoảng 37 độ C. Thật không may, Trái đất không chỉ trở nên nóng hơn mà nó còn trở nên nóng hơn theo những cách khiến cơ thể chúng ta khó thích nghi hơn.

Biến đổi khí hậu đang thúc đẩy các đợt nắng nóng không chỉ nóng hơn và kéo dài hơn mà đặc biệt là ẩm ướt hơn. Rachel Cottle, người nghiên cứu về điều chỉnh nhiệt độ tại Penn State, cho biết: "Điều đó đang trở nên nguy hiểm hơn vì độ ẩm đóng vai trò là rào cản đối với quá trình cơ thể tự làm mát. Vì không khí ẩm chứa đầy nước nên mồ hôi không bay hơi như ở vùng khí hậu khô".

pakistan-heat-wave_asim-afeez-bloomberg-getty-scaled.jpg

Ngay cả ban đêm cũng không mang lại nhiều thời gian nghỉ ngơi. Thông thường, ban đêm mát hơn nhiều so với ban ngày, giúp cơ thể toả nhiệt vào ban đêm. Song nhiệt độ toàn cầu vào ban đêm đang tăng nhanh hơn nhiệt độ ban ngày và khi ban đêm trở nên ấm hơn, trái tim phải làm việc nhiều hơn. 

Kelton Minor, một nhà khoa học dữ liệu tại Đại học Columbia (Mỹ), người nghiên cứu về rủi ro khí hậu, cho biết những đêm nóng hơn cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ của con người. 

Trong một nghiên cứu năm 2022 về hành vi giấc ngủ toàn cầu, Minor và các đồng nghiệp của ông đã phát hiện ra rằng vào những đêm nóng bức con người thường ngủ ít hơn, mất nhiều thời gian hơn để chìm vào giấc ngủ và thức dậy sớm hơn với những đêm mát mẻ. 

Một nghiên cứu khác đã liên kết giấc ngủ kém với việc giảm sức khoẻ tim mạch và tăng nguy cơ chấn thương, lo lắng, trầm cảm hoặc thậm chí là bạo lực súng đạn và tự sát. 

Sự kết hợp giữa nhiệt độ tăng, độ ẩm cao và đêm nóng hơn ảnh hưởng lớn đến hệ thống làm mát cơ thể. Khi trời quá nóng trong thời gian quá dài, mọi thứ có thể bắt đầu trở nên tồi tệ. 

Việc đẩy lượng máu về phía da buộc tim phải làm việc nhiều hơn đồng thời làm giảm lượng máu giàu oxy cung cấp cho tim. Trong vài giờ, điều này có thể dẫn đến tình trạng thiếu oxy trong tim và cuối cùng là suy tim.

Ebi cho biết điều này giúp giải thích tại sao suy tim mạch là nguyên nhân gây ra khoảng một nửa số ca tử vong ở người lớn tuổi trong các đợt nắng nóng. Nửa còn lại xảy ra khi các cơ quan khác, đặc biệt là phổi, không hoạt động dưới áp lực xử lý nhiệt, một phần là do thiếu oxy. Thông thường, những rủi ro này xuất hiện ở những người mắc các bệnh từ trước như bệnh tiểu đường hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính.

Những rủi ro này đặc biệt cao nếu cơ thể không thể giữ nhiệt độ ổn định. Trong trường hợp đó, nhiệt độ cốt lõi của cơ thể bắt đầu tăng lên đến mức nguy hiểm. Khi nhiệt độ bên trong của một người lên đến khoảng 38 độ C, họ có thể bị kiệt sức vì nóng, dẫn đến ngất xỉu, nhức đầu, chóng mặt và đổ mồ hôi nhiều.

Nếu không được kiểm soát, tình trạng kiệt sức vì nóng có thể tiến triển thành say nắng. Ở đây, nhiệt độ cơ thể vượt quá 40 độ C. Nhiệt có thể giết chết các tế bào và cản trở chức năng của các cơ quan nội tạng. Các triệu chứng bao gồm da nóng và khô, mê sảng và thậm chí co giật. Nếu không can thiệp ngay lập tức, sốc nhiệt có thể dẫn đến suy nội tạng, thương tật vĩnh viễn và tử vong.

Ngay cả việc đổ mồ hôi cũng có thể tiềm ẩn rủi ro. Nếu không uống đủ nước khi đổ mồ hôi nhiều, cơ thể bắt đầu bị mất nước. Mất nước có thể làm máu đặc lại, gây thêm căng thẳng cho tim. Nó cũng gây áp lực lên thận, cơ quan cần nước để lọc chất độc và chất thải ra khỏi cơ thể. Trong trường hợp mất nước mãn tính, như với một số người làm việc ngoài trời, nó có thể dẫn đến bệnh thận.

Mặc dù những triệu chứng này và hậu quả của chúng có vẻ nghiêm trọng, nhưng "các cơ chế này diễn ra trong nhiều giờ. Chúng không xảy ra tức thời". Ebi cho biết mọi người thường bắt đầu cảm thấy rõ các triệu chứng trước khi họ phải đi cấp cứu. Điều này đồng nghĩa là thường có đủ thời gian để hành động và giúp ngăn chặn những kết quả tồi tệ nhất.

Mọi người nên cung cấp đủ nước trong các đợt nắng nóng khắc nghiệt. Bên cạnh đó, cũng nên bật điều hòa nhiệt độ nếu có thể. Nên ở trong nhà và tránh hoạt động mạnh vào những giờ nắng nóng nhất trong ngày. Việc đắp một chiếc khăn mát lên cổ, sử dụng quạt ở nhiệt độ ẩm hoặc nhúng tay hoặc chân vào bồn nước lạnh cũng có thể giúp làm mát cơ thể.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Vì sao Kim Dung để cao thủ top 2 giới võ lâm bị Tạ Tốn dễ dàng hạ gục?

Cái chết của cao thủ này còn ẩn chứa nhiều bí mật.
3

Tại sao Tiểu Long Nữ và Vương Ngữ Yên có dung mạo giống nhau?

Tiểu Long Nữ và Vương Ngữ Yên sở hữu dung mạo giống nhau đến kinh ngạc.
4

Quán chè 16 món tồn tại hơn nửa thế kỷ ở TPHCM, mỗi ngày bán gần 1.000 chén

Khoảng 15h, quán "chè mâm 16 chén" tọa lạc ở chung cư Ngô Gia Tự (quận 10, TPHCM) lại tấp nập khách đến ăn. Những nồi chè to trong quán bốc khói nghi ngút, tỏa ra hương thơm hấp dẫn thực khách.
5

Kiếm hiệp Kim Dung: Mỹ nhân sở hữu võ công vô địch nhưng không xuất hiện trực tiếp

Trong thế giới kiếm hiệp Kim Dung, Lâm Triều Anh là một nhân vật đặc biệt, sở hữu võ công cái thế nhưng lại không trực tiếp xuất hiện trong cốt truyện chính.

Có khi nào cá voi tiến hóa để lên cạn săn mồi một lần nữa?

Theo một nghiên cứu mới điều tra hơn 5.000 loài động vật có vú chuyển từ môi trường trên cạn xuống nước, sự thích nghi với cuộc sống dưới nước của chúng có thể sẽ không bao giờ đảo ngược.

Mối nguy từ ứng dụng bạn gái AI

Trang The Guardian dẫn lời một số chuyên gia cảnh báo các ứng dụng bạn gái trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ nuôi dưỡng nhiều quan điểm không lành mạnh về kiểm soát và bạo lực giới.

Quá trình huấn luyện chim ưng "tàn nhẫn" của dân du mục

Chim ưng có thể đi săn cùng con người là vì nó coi con người là đối tác đáng tin cậy.

Những hình ảnh gợi nhớ 'tuổi thơ dữ dội' của thế hệ 8x, 9x

Cả "bầu trời tuổi thơ" hồn nhiên, trong trẻo của thế hệ 8x, 9x bỗng ùa về khi xem những hình ảnh này.

Cuộn băng keo in ảnh chân dung trẻ em ở Hàn Quốc, tia hy vọng của các bậc cha mẹ có con mất tích

Đó là một ý tưởng sáng tạo độc đáo nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của cộng đồng.

Chất 'thông linh' giúp thực vật nhiều lần tiến hóa để ăn thịt động vật

Jasmonate là hormone có nguồn gốc từ phospholipid điều chỉnh sự phát triển của thực vật và phản ứng với áp lực môi trường; thúc đẩy nhiều phản ứng đối với các điều kiện khắc nghiệt.

Loài cú bị đe dọa bởi những người hâm mộ Harry Potter

Bộ phim "Harry Potter" đã thúc đẩy một làn sóng khai thác cú hoang dã để phục vụ nhu cầu tăng đột biến và điều tương tự cũng xảy ra với cá san hô sau bộ phim “Đi tìm Nemo”.

Sự tiến hóa diệu kỳ của chiếc lưỡi ở chim và bò sát

Sự tiến hóa của lưỡi đã giúp các loài bò sát và lưỡng cư bắt được con mồi là động vật. Còn ở loài chim, một số cách thích nghi kỳ lạ nhất của lưỡi phản ánh sở thích ăn thực vật.

Hàng chục nghìn webcam kết nối Internet đang vô tình 'phản chủ'

Kỹ năng - Anh Tú - 21/06/2025 13:00
Theo một nghiên cứu mới từ công ty an ninh mạng Bitsight, hơn 40.000 webcam trên toàn thế giới đang ở trong tình trạng có thể truy cập công khai qua Internet – thường là mà chủ nhân không hề hay biết.

Xem "Sex Education", tôi bẽ bàng nhận ra lý do con luôn quý bạn hơn quý mẹ

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 21/06/2025 12:00
Tôi cố hết sức để gần gũi, tâm sự với con. Nhưng đáp lại, con chỉ thích đi chơi với bạn.

Kiếm hiệp Kim Dung: Cao thủ duy nhất chết vì võ công do chính mình tạo ra

Thư giãn - Quốc Tiệp - 21/06/2025 11:00
Nhậm Ngã Hành là một nhân vật nổi bật trong tiểu thuyết Tiếu ngạo giang hồ của cố nhà văn Kim Dung, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả.

Gemini phát triển tính năng tóm tắt nội dung PDF trong Google Drive

Kỹ năng - Anh Tú - 21/06/2025 10:00
Google đang mở rộng khả năng của Gemini bằng cách sử dụng trợ lý AI này để tóm tắt nội dung PDF trong Google Drive. Đặc biệt là lần này, tính năng không chỉ đơn thuần dừng ở việc tạo bản tóm tắt.

Xuất hiện ‘người chuột chũi’ dưới lòng thành phố làm rúng động cõi mạng

Phong cách sống - Anh Dũng - 21/06/2025 09:00
Câu chuyện về người phụ nữ xuất hiện tại miêng cống thoát nước đã lan truyền khắp mạng xã hội thời gian qua. Đằng sau những hình ảnh không ngờ ấy lại là thực trạng đáng buồn của cả một cộng đồng dân cư.

Giáo dục đích thực của 'Hạnh phúc tuổi trẻ'

Từ sách - Phim - Hồ lam - 21/06/2025 08:00
Theo triết gia J. Krishnamurti, việc so sánh bản thân với người khác, với con người mình nên là, với ai đó may mắn hơn sẽ làm giảm giá trị, sai lệch quan điểm, bản sắc của mỗi cá nhân.

Chân dung kẻ "sống lỗi"

Suy ngẫm - S.A - 20/06/2025 13:00
Bạn luôn cảm thấy người khác làm sai với mình, nhưng đã bao giờ tự thấy mình đối xử với bản thân cũng không ra gì chưa?

Xem "Sex Education", tôi xấu hổ nhận ra chính mình đang đẩy con trai ra khỏi nhà

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 20/06/2025 12:00
Tôi luôn nghĩ rằng mọi thứ mình làm là vì tốt cho con. Bởi tôi quá yêu con mà thôi.

ChatGPT nâng cấp giọng nói, tạo cảm giác như trò chuyện với người thực

Kỹ năng - Anh Tú - 20/06/2025 11:00
OpenAI đã cải tiến chế độ giọng nói của ChatGPT, nhằm giúp người dùng có cảm giác như đang nói chuyện với một người thật.

Dịch vụ cho thuê "người lắng nghe không phán xét" nở rộ ở TP.HCM, Hà Nội

Phong cách sống - S.A - 20/06/2025 10:00
Người cung cấp dịch vụ chỉ nghe - không đưa ra phán xét, không tư vấn tâm lý. Người tìm đến chỉ cần trút sạch tâm sự, không sợ ai bàn tán chuyện của mình. Thế là 2 bên đều vui.

TP.HCM đóng Cổng Dịch vụ công

Kỹ năng - Q.Huy - 20/06/2025 09:28
Trung tâm Chuyển đổi số TPHCM vừa thông tin chính thức về việc đóng Cổng Dịch vụ công thành phố. Kể từ 21h ngày 18/6, Cổng Dịch vụ công trực tuyến TPHCM được đóng để hợp nhất với Cổng Dịch vụ công quốc gia từ ngày 19/6.

Cuộc đời rực rỡ của Gillian Lynne: Từ cô bé bị trường từ chối dạy trở thành vũ công huyền thoại

Truyền cảm hứng - Tiểu Ngạn - 20/06/2025 09:00
Gillian Lynne là minh chứng sống cho câu nói "Không gì là không thể" và câu chuyện cuộc đời bà đã thành nguồn cảm hứng cho nhiều bậc cha mẹ trong hành trình dạy dỗ con cái.

Bạn đang chăm sóc bản thân thật sự hay... tiêu tiền cho bớt mệt?

Từ sách - Phim - Quìn - 20/06/2025 08:00
"Chăm sóc bản thân" đang dần trở thành một lối sống thời thượng – với spa, shopping, và những trải nghiệm sang chảnh. Nhưng liệu tất cả những điều đó có thực sự giúp bạn chữa lành? Hay chỉ là cách để tạm thời làm dịu đi sự mệt mỏi từ bên trong?

OpenAI nâng cấp một loạt công cụ cho ChatGPT phục vụ doanh nghiệp

Kỹ năng - Anh Tú - 19/06/2025 13:00
Với nỗ lực ngày càng tập trung vào nhóm người dùng doanh nghiệp, OpenAI vừa công bố hàng loạt nâng cấp mới cho ChatGPT.

Bậc thầy tâm lý học Carl Jung chỉ rõ 5 trụ cột của cuộc sống tốt đẹp; ai thấu hiểu - người đó HẠNH PHÚC!

Suy ngẫm - Trang Đào - 19/06/2025 12:00
Việc định rõ những "trụ cột" này sẽ giúp con đường tiến tới cuộc sống hạnh phúc của mỗi người trở nên rõ ràng và khả thi hơn.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 21/06/2025