Chênh nhau 3 tuổi, Yves Saint Laurent (sinh năm 1936) và Karl Lagerfeld (sinh năm 1933) khởi nghiệp gần như cùng lúc. Cả hai đều là những kẻ ngoại đạo tại kinh đô thời trang Paris. Laurent là người Pháp gốc Algeria còn Lagerfeld đến từ Đức.
Laurent và Lagerfeld tại cuộc thi thiết kế của International Wool Secretariat (1954)
Năm 1954, hai chàng trai trẻ lần đầu ghi dấu ấn thông qua cuộc thi thiết kế của International Wool Secretariat (Ban thư ký Len Quốc tế). Tuy chỉ mới được tổ chức lần thứ 2, thế nhưng đây là một sự kiện uy tín và khá đình đám với Hubert de Givenchy và Pierre Balmain ngồi ở ghế ban giám khảo. Kết quả, Laurent đứng hạng nhất tại hạng mục “Đầm dạ hội” còn Lagerfeld chiến thắng hạng mục “Áo khoác”.
Ban đầu, Laurent và Lagerfeld là những người bạn tốt. Họ thường xuyên bàn luận về niềm đam mê thời trang và có một cuộc sống xã hội thú vị xa hoa. Cả hai đều có hứng thú đặc biệt với trang phục dành cho phụ nữ. Tuy nhiên, sự cạnh tranh trong làng mốt đã khiến họ dần trở thành kẻ thù.
Laurent và Lagerfeld có một mối quan hệ kỳ lạ
Kể từ khi đặt chân đến Pháp, Laurent nhờ vào lời giới thiệu của biên tập viên tạp chí Vogue đã được “huyền thoại” Christian Dior tận tình dẫn dắt và truyền thụ kinh nghiệm. Chính vì thế, ngay sau khi người thầy đáng kính qua đời vào năm 1957, anh đã được bổ nhiệm làm giám đốc sáng tạo của hãng Dior - vinh dự quá lớn cho một thanh niên vừa tròn 21 tuổi.
Một năm sau, bộ sưu tập mùa xuân 1958 của Laurent đã cứu vãn danh tiếng của Dior và giúp hãng thoát khỏi bờ vực phá sản. Mẫu váy hình thang trang nhã của anh vang danh toàn cầu và gây ảnh hưởng sâu sắc đến ngành thời trang thập niên 1960.
Bộ sưu tập chấn động làng thời trang của Laurent vào năm 1958
Trong khi đó, Lagerfeld bị mắc kẹt với vai trò trợ lý của Pierre Balmain trong 3 năm liên tiếp. Năm 1958, khi người bạn tốt đang là tâm điểm của thế giới thì anh về Jean Patou - một hãng nhỏ - để làm giám đốc sáng tạo và thiết kế freelance cho nhiều hãng khác như Chloé, Charles Jourdan, Krizia và Valentino.
Lagerfeld tại một show của Chloé
Hóa ra, sự khác biệt cơ bản giữa hai người này chính là Laurent chỉ quan tâm đến danh tiếng, vinh quang và thẩm mỹ còn Lagerfeld thì quan tâm đến hình ảnh cá nhân và tiền bạc. Theo thời gian, cả hai dần phân thành hai trường phái khác nhau và đối lập.
Laurent là một người sống nội tâm. Anh có thể dành ra hàng tuần để lên ý tưởng cho bộ sưu tập mới. Nhiên liệu được sử dụng không gì khác ngoài rượu, thuốc lá và ma túy để rồi sau đó anh rơi ngay vào một thời kỳ trống rỗng dữ dội về mặt cảm xúc.
Laurent và Bergé
Khi rời khỏi Dior để thành lập hãng thời trang mang tên mình vào năm 1961, Laurent đã nhận được sự đồng hành từ Pierre Bergé - người bạn trai đã luôn cố gắng kiểm soát cuộc sống của Laurent để anh có thể tập trung vào công việc.
Chính Bergé đã giải cứu và chăm sóc Laurent vượt qua những trận chiến liên tục chống lại bệnh trầm cảm và nghiện ngập. Cho đến cuối đời, anh vẫn sống trong thế giới tưởng tượng của riêng mình - nơi vẻ đẹp ngự trị trong một quá khứ lãng mạn, giống như những cuốn tiểu thuyết của Marcel Proust.
Lagerfeld làm việc không ngừng nghỉ
Về phía Lagerfeld, anh là một người thực tế và tham tiền. Bên cạnh công việc chính là giám đốc sáng tạo cho Chanel, Lagerfeld còn thiết kế cho nhiều hãng khác. Đỉnh điểm, anh ra mắt đến 8 bộ sưu tập trong cùng một năm.
Điều thú vị là Lagerfeld tự tay làm tất cả mọi thứ, từ thiết kế, soạn hợp đồng, giấy phép, PR, quảng cáo, tiếp thị cho đến quản lý tiền. Kết quả, Lagerfeld nhanh chóng sở hữu một khối tài sản kết xù, có nhiều bạn mới rồi lại mất bạn cũ và luôn biết nắm bắt xu hướng mới để thay đổi hình ảnh cá nhân.
Lagerfeld không hút thuốc, uống rượu, ma túy hay lăng nhăng. Có thể nói, anh ta là một tảng đá, một kẻ sống sót mạnh mẽ trong một thế giới có tính đào thải cao như ngành thời trang quốc tế.
Lagerfeld bị tiếng sét ái tình đánh trúng khi lần đầu gặp Jacques de Bascher - một thiếu niên 19 tuổi có xuất thân quý tộc - vào năm 1970.
Jacques de Bascher sinh ra tại Sài Gòn vào năm 1951
Theo nữ phóng viên Marie Ottavia, Basher là một “tay chơi” thứ thiệt và có sở thích quan hệ với nam lẫn nữ. Vẻ điển trai đậm chất Pháp cùng khiếu hài hước, sự thông minh và lối sống phù phiếm đã khiến danh sách người tình của gã ngày càng đa dạng và dài sọc.
Lagerfeld thừa nhận đã bị mê hoặc bởi vẻ ngoài của Basher nhưng khẳng định chưa từng lên giường với anh ta. NTK này chỉ muốn được chiêm ngưỡng thứ năng lượng tích cực tỏa ra từ chàng trai trẻ chứ không phải những góc khuất ẩn sau nụ cười tươi ấy.
Lagerfeld và Basher
“Đó là người Pháp đẳng cấp nhất mà tôi từng biết. Jacques de Bascher thời trẻ là một con quỷ với khuôn mặt của Garbo”, Lagerfeld nói về Basher.
Đáng tiếc, một trong những bí mật của Basher chính là lén phén với Laurent - người bạn tốt của Lagerfeld. Câu chuyện này chỉ được biết đến sau khi cuốn sách The Beautiful Fall của Alicia Drake xuất bản vào năm 2006.
Basher là người tình duy nhất Lagerfeld công khai chia sẻ
Không khó để Lagerfeld phát hiện, nhưng sự thật là anh không quan tâm. “Tất nhiên là tôi biết về mối quan hệ của Basher với Laurent. Tôi đã là bạn thân của Laurent trong hơn 20 năm cơ mà. Vào những ngày đầu, chúng tôi thường đi chơi chung với Anne-Marie Munoz và Victoire Doutreleau. Chỉ có Bergé là phản ứng hơi quá. Anh ta nói tôi đã sắp xếp cho hai người họ quen nhau nhằm gây bất ổn cho hãng Saint Laurent”, ông nói.
Lagerfeld đã ở bên cạnh Basher cho đến khi chàng lãng tử này qua đời vào năm 1989 vì AIDS, kết thúc mối tình kéo dài 19 năm. Đó là thời điểm HIV/AIDS hoành hành dữ dội nhất trong cộng đồng người đồng tính nam và mang đến cái chết cho hàng triệu người.
Năm 2008, Laurent chết vì một khối u não. Anh chính thức giã từ thời trang vào năm 2002 khi sự sáng tạo của anh đã không còn theo kịp với những xu hướng thay đổi nhanh chóng. Thế nhưng Lagerfeld vẫn tiếp tục phát triển cùng với thời đại, phát minh và sáng tạo lại bản thân, lần sau tốt hơn lần trước.
Kẻ thù hay bạn, Lagerfeld và Laurent là hai chàng trai đã mãi mãi thay đổi bộ mặt thời trang
Lagerfeld đã không cùng các nguyên thủ quốc gia và người nổi tiếng tham dự đám tang xa hoa của Laurent. Có lẽ, anh ta đã ở một nơi nào đó một mình, tránh xa bóng đèn flash, để thương tiếc một người bạn, một đối thủ truyền kiếp hay một thời kỳ tươi đẹp đã qua.
Mai Thảo