'Dị nhân' thơ ca miền Nam, Nguyễn Đức Sơn nhẹ bước rời cõi ta bà

11/06/2020 14:00
'Dị nhân' thơ ca miền Nam, Nguyễn Đức Sơn nhẹ bước rời cõi ta bà

Nhà thơ Nguyễn Đức Sơn, một trong tứ trụ của thi ca miền Nam đã qua đời ở tuổi 83 tại thành phố Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng và rạng sáng nay (11.6.2020).

        Nhà thơ Nguyễn Đức Sơn - Ảnh: Tư liệu   

Sáng sớm hôm nay, trên các trang cá nhân của một số văn nghệ sĩ Sài Gòn cùng nhau chia sẻ tin buồn nhà thơ Nguyễn Đức Sơn đã qua đời vào lúc 3 giờ sáng ngày 11.6 tại nhà riêng ở tại xã Lộc Châu, thành phố Bảo Lộc.

“Vậy là khép lại một hành trình gian nan và nhọc nhằn “không biết từ đâu ta đến đây/ mang mang trời thẳm đất xanh dày/ lớn lên mang nghiệp làm thi sĩ/ sống điêu linh rồi chết đọa đày”.Thế nhưng, ông không chỉ là một nhà thơ. Người dân Bảo Lộc nói riêng và người dân Lâm Đồng nói chung, sẽ phải nhớ ơn ông đã trồng trọt, đã bảo vệ và đã để lại một đồi thông Phương Bối gần chục hecta xanh ngút ngàn”, nhà thơ, nhà phê bình Lê Thiếu Nhơn (TP.HCM) viết lời tiễn biệt ông trên trang cá nhân.

Nhà thơ Nguyễn Đức Sơn trong rừng Phương Bối - Ảnh: Tư liệu

Nhà thơ Nguyễn Đức Sơn sinh năm 1937 tại Dư Khánh, Ninh Thuận. Ông còn có bút danh Sao Trên Rừng. Nguyễn Đức Sơn làm thơ, viết văn từ rất sớm, khoảng thời gian từ những năm 1960 đến năm 1970 ông đã cho xuất bản hàng loạt tác phẩm và gây tiếng vang lớn trên văn đàn miền Nam, Việt Nam.

Giới văn chương tại miền Nam thời đó đã xếp Nguyễn Đức Sơn là một trong ba kỳ nhân của làng văn nghệ (hai người còn lại là Bùi Giáng, Thanh Tâm Tuyền) và cũng là một trong tứ trụ thi ca của miền Nam (ba người còn lại là Bùi Giáng, Thanh Tâm Tuyền, Tô Thuỳ Yên).

Không chỉ nổi tiếng với thơ ca, Nguyễn Đức Sơn còn nổi tiếng bởi những cá tính đặc biệt, tên của ông thường được đi kèm với các biệt danh như “quái nhân", "kỳ nhân", "dị nhân", "lão quái", "con quỷ làm thơ” bởi cách sống, lối hành xử, những suy nghĩ nghịch đời khi nhìn nhận về thế giới vạn vật, cõi nhân sinh và cách phát ngôn diễn đạt không giống bất kỳ ai.

Nhận xét về nhà thơ Nguyễn Đức Sơn, nhà văn Võ Phiếm viết: "Hầu hết những ai bắt đầu xun xoe vào làng văn đều muốn tỏ ra khác người, nghĩa là ngông nghênh. Để có thể tha thứ những bậy bạ hư hỏng ở một kẻ nào, ta tắc lưỡi kêu: hắn trót có tí "máu văn nghệ" trong người. Trong đám văn nghệ với nhau thì nhố nhăng nhất phải thú thật là những chàng thi sĩ. Một nhà nho như ông Tản Đà mà để xứng danh thi sĩ ông cũng làm trò con nít: gửi thư lên chị Hằng, gánh thơ đi bán chợ trời... Còn Chế Lan Viên thì thấy trăng sáng vội kêu: "Ta cởi truồng ra, ta cởi truồng ra" Nguyễn Đức Sơn không cần phải làm như thế. Hãy xem cốt cách của ông: điềm nhiên giản dị hơn biết bao:

đầu tiên tôi thở cái phào

bao nhiêu phiền não như trào ra theo

nín hơi tôi thở cái phèo

bao nhiêu mộng ảo bay vèo hư không...

(Một mình nằm thở đủ kiểu trên bờ biển).

Dù là "dị nhân trong đời thường" như người đời xưng tụng, nhưng đối với thơ ca, Nguyễn Đức Sơn không tự tách mình ra khỏi thế giới dịu dàng của "nàng thơ". Ngôn ngữ thơ ca của ông luôn đẹp đẽ, thanh cao, tinh tế trong ý tưởng, trau chuốt kỹ lưỡng trong vần điệu, đậm chất trữ tình, mang đầy tính triết học nhưng cũng rất bình dị gần gũi:

Tôi về lắng cả buổi chiều

Nghe chim ăn trái rụng đều như kinh

Còn một mình hỏi một mình

Có chăng hồn với dáng hình là hai

Nguyễn Đức Sơn vùng vẫy la hét ngông nghênh, thậm chí văng tục chửi bới ngoài đời thực như những dị nhân lão quái trong truyện kiếm hiệp của Kim Dung, nhưng với thơ ca ông không làm như thế. Ngoài những suy niệm mang tính triết học, đôi khi Nguyễn Đức Sơn dịu dàng hòa mình vào với thiên nhiên vạn vật xung quanh - thế giới mà ông đã chọn sống và gắn bó gần 40 năm nay.

Tôi đi và hát một mình

Rừng cây xanh và rừng cây xanh

Trời trong xanh và mây trong xanh

Trên đồi cây xanh dưới đồi cây xanh

Tôi dừng lại để nghe chim hót

Và theo điệu riêng tôi lại hát

Cho rừng thêm xanh cho ngày thêm xanh

Cũng như nhiều thi sĩ khác, cuộc đời của nhà thơ Nguyễn Đức Sơn là một chuỗi dài lang bạt khắp nơi, ông từng sống ở Sài Gòn, Phan Rang, Bình Dương-Thủ Dầu Một, Blao,Lâm Đồng bằng nghề dạy ngoại ngữ, làm thơ viết báo, viết văn. Ông có nhiều bài viết đăng trên các tạp chí chuyên đề rất nổi tiếng của miền Nam như Thế kỷ hai mươi, Khởi hành, Bách khoa, Sáng tạo, Thời nay, Văn, Văn nghệ…

"Tôi viết vì bị thúc đẩy bởi một lực ở đằng sau và được thu hút bởi một lực ở phía trước. Ðó là những ma lực làm tôi cảm khoái huyền diệu xa xăm. Thứ cảm khoái này kéo dài được chứ không ngắn như nhục cảm. Viết được một đoạn hay tôi đi lên đi xuống thưởng thức và khoái chí. Nên tôi nghĩ rằng sáng tác cho mình trước hết", nhà thơ Nguyễn Đức Sơn nói về quan niệm sáng tác của mình trên một tạp chí xuất bản ở Sài Gòn trước năm 1975.

Sau năm 1975, nhà thơ Nguyễn Đức Sơn thất nghiệp một thời gian dài. Nghề dạy ngoại ngữ của ông cũng không còn ai học. Ông cùng gia đình sống vật vã ở Bình Dương. Năm 1979 Nguyễn Đức Sơn dẫn gia đình lên ngọn núi Phương Bối, ở Bảo Lộc, Lâm Đồng sinh sống. Nguyễn Đức Sơn bắt đầu khai hoang làm nương rẫy. Hàng ngày ông dùng xe đạp thồ củi xuống chợ bán để nuôi chín đứa con và vợ. Theo nhà văn Ban Mai thì “từ đó, gia đình ông ăn chay trường, con ông hầu như đều tu tại gia, trong các am thất trên núi, giai đoạn đói khát một người con trai của ông hái trúng nấm độc, ăn và chết, gây cho ông một cú sốc”.

Thời gian sống ở Bảo Lộc ông gần như đoạn tuyệt với thế giới bên ngoài, ông sống riêng một mình trong một tịnh thất nhỏ làm bằng gỗ giữa một rừng thông bạt ngàn do chính tay ông trồng và canh giữ. Từ đó ông có thêm một biệt danh mới là Sơn Núi.

Nhà thơ Nguyễn Đức Sơn nhẹ bước rời xa cõi tạm ở tuổi 83, di sản của ông để lại cho hậu thế gồm 3 tập truyện ngắn Cát bụi mệt mỏi (An Tiêm 1968), Cái chuồng khỉ (An Tiêm 1969), Xóm chuồng ngựa (An Tiêm 1971). Về thơ ông các tuyển tập Hoa cô độc (1965) Bọt nước (1966), Lời ru (1966), Đêm nguyệt động (1967), Mộng du trên đỉnh mùa xuân (1972), hai tập thơ cuối cùng là Tịnh khẩuDu sĩ ca (An Tiêm 1973), và một tập chưa in là Ngồi đợi ngoài hành lang.

Tiểu Vũ


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Nước mắt "thánh nữ" Maria Ozawa: "Người ta chỉ nhìn thấy tôi trên màn ảnh, nhưng không biết tôi là ai khi tắt máy quay"

Trên khuôn mặt trái xoan là cái mũi dọc dừa và đôi mắt ma mị. Maria Ozawa có thể “giết chết” trái tim đàn ông chỉ bằng một ánh mắt. Nhưng phía sau máy quay, chẳng ai tin "nữ hoàng" cũng phải khóc.

Phim 'Cuốn theo chiều gió' bị xoá trên HBO vì phớt lờ nạn phân biệt chủng tộc

Bộ phim kinh điển "Cuốn theo chiều gió" bị gỡ khỏi dịch vụ phim trực tuyến HBO Max khi phong trào chống phân biệt chủng tộc đang diễn ra căng thẳng ở Mỹ.

Gương mặt Hồng Ngọc phục hồi sau khi bị bỏng nặng

Qua 1 tháng điều trị, ca sĩ Hồng Ngọc cho biết gương mặt cô đã bình phục sau khi bị bỏng nặng.

Khi các nhân vật trong tác phẩm hội họa danh tiếng được đeo khẩu trang vì COVID-19

Nhờ kỹ thuật photoshop, bảo tàng Fitzwilliam, thuộc thành phố ở Cambridge của Anh gây chú ý khi tung ra những tấm bưu thiếp mang hình ảnh của các tác phẩm hội họa danh tiếng với các nhân vật được đeo khẩu trang để gây quỹ giúp bảo tàng vượt qua khó khăn kinh tế.

Cuộc sống nhẹ nhàng của Ngọc Anh 3A tại Mỹ sau khi kết hôn với chồng Tây hơn 12 tuổi

Thay vì sự rộn ràng ở đô thị đông đúc, Ngọc Anh và ông xã lại lựa chọn cuộc sống nhẹ nhàng trong căn nhà xinh xắn bên bờ biển.

Vợ chồng nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ nên duyên nhờ tuyệt phẩm 'Bông hồng cài áo'

Sau 11 năm chồng mất, vợ nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ - ca sĩ Diệu Lý đã chia sẻ những hoài niệm sâu sắc về chồng cũng như tiết lộ kìm nén không dám nghe ca khúc nào của ông.

Ngô Tôn rơi nước mắt trong lễ cưới sau 16 năm bên nhau cùng Lâm Lệ Oánh

Đăng ký kết hôn từ năm 2004, tuy nhiên cho tới bây giờ cặp đôi Ngô Tôn - Lâm Lệ Oánh mới tổ chức hôn lễ hoành tráng.

Lý Nhược Đồng hào hứng nhảy trên nền nhạc 'Có chàng trai viết lên cây'

Đoạn video của nhảy hài hước của Lý Nhược Đồng cùng Trần Hạo Dân trên nền nhạc Có chàng trai viết lên cây của Phan Mạnh Quỳnh đang gây sốt trên mạng xã hội.

Hoàng tử Anh Andrew bị đề nghị thẩm vấn về mối quan hệ với tỷ phú ấu dâm Mỹ

Bộ Tư pháp Mỹ đã gửi đề nghị thẩm vấn Hoàng tử Anh Andrew về mối quan hệ với đường dây của tỷ phú ấu dâm Mỹ Jeffrey Epstein.

Ngành xuất bản chuyển mình thế nào trong kỷ nguyên số?

Văn hóa - Lam Thanh - 25/06/2025 13:00
Trước những thay đổi nhanh chóng của ngành xuất bản toàn cầu dưới tác động của công nghệ số và AI, Việt Nam đang đứng trước nhu cầu cấp thiết phải đổi mới để thích ứng với hành vi tiêu dùng nội dung hiện đại.

Xem "Sex Education", tôi nhận ra lý do mình luôn bị tổn thương trong tình yêu

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 25/06/2025 12:00
Là một cô gái, tôi lại chưa từng cảm thấy hạnh phúc trong tình yêu. Đến khi xem phim "Sex Education", tôi mới hiểu lý do.

3 giây quyết đoán, ông bố đã cứu sống 5 mạng người trên chiếc xe bị lũ dữ cuốn trôi

Kỹ năng - Trang Đào - 25/06/2025 11:00
Nước lũ cuốn trôi chiếc Santafe chở 5 người và cách xử lý đầy bình tĩnh của người bố đã cứu sống cả gia đình.

Dùng nhiều ChatGPT khiến não lười suy nghĩ, liệu thế hệ phụ thuộc vào AI của con người có đang đến?

Suy ngẫm - Băng Băng - 25/06/2025 10:00
Các nghiên cứu cho thấy rất nhiều trường hợp không có smartphone hay AI cảm thấy "lạc lối" và thiếu tự tin để giải quyết vấn đề một mình.

Để trở thành điệp viên hoàn hảo, Phạm Xuân Ẩn là nhà báo hoàn hảo

Từ sách - Phim - Quìn - 25/06/2025 09:00
Phóng viên của Time, điệp viên của cách mạng, bạn của cả hai chiến tuyến. Phạm Xuân Ẩn sống như một huyền thoại và để lại bài học sâu sắc về nghề báo, về sự chọn lựa lý tưởng trong những năm tháng khốc liệt nhất.

4 cuốn sách xây nền tự do tài chính: Từ hiểu bản thân đến làm chủ thị trường

Tủ sách - Quìn - 25/06/2025 08:00
Đọc sách để giàu lên có vẻ là một lời khuyên... cũ, nhưng trong một thế giới mà “đầu tư” có thể gói gọn trong vài cú click, thì việc dừng lại để hiểu bản thân và xây chiến lược lại là điều khôn ngoan.

Góc nhìn từ chuyên gia giáo dục: AI là công cụ, không phải chiếc nạng

Suy ngẫm - Bùi Thu Hương - 24/06/2025 13:00
AI không phải là kẻ thù của học tập, nhưng cách dùng của chúng ta mới là vấn đề.

Xem Sex Education, tôi thấy đây chính là lý do nhiều cha mẹ luôn mệt mỏi, kiệt sức!

Điện ảnh - Thanh Hương - 24/06/2025 12:00
Chúng ta cần "sòng phẳng" với con cái.

Công an cảnh báo cẩn trọng trước chiêu trò hack Facebook mới cực tinh vi

Kỹ năng - Mini - 24/06/2025 11:00
Chiêu lừa đảo mới này dùng cách giả mạo Google để “hack” tài khoản Facebook cực kỳ tinh vi.

Cuộc hẹn cuối tuần - Hành trình đối mặt và vượt qua căn bệnh ung thư của ca sĩ Hồng Nhung

Truyền cảm hứng - Gia Linh - 24/06/2025 10:00
Diva Hồng Nhung đắn đo, suy nghĩ rất nhiều trước khi đăng tải đoạn video công bố về căn bệnh ung thư mà bản thân mắc phải. Nữ nghệ sĩ cho rằng cô có trách nhiệm lan tỏa, chia sẻ thông tin về căn bệnh ung thư mình mắc phải tới phụ nữ Việt.

‘Đại địa chấn kinh tế’ – Bài học cho Việt Nam từ những cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu

Từ sách - Phim - FN - 24/06/2025 09:00
Với vỏn vẹn 336 trang, nhà kinh tế học Linda Yueh không chỉ “vẽ” nên một bức tranh kỳ vĩ đến tàn khốc của nền kinh tế thế giới trong gần một thế kỷ mà còn mang đến những bài học lớn giúp chúng ta ứng phó trong một nền kinh tế không ngừng biến động.

Ánh sáng trong ta - Bắt đầu ngày mới bằng sự tử tế với chính mình

Từ sách - Phim - Quìn - 24/06/2025 08:00
Ta thường tử tế với mọi người, nhưng lại cực kỳ khắt khe với bản thân. Ta nhìn vào gương không phải để mỉm cười mà để chỉ trích chính mình.

TikTok ra mắt công cụ AI tạo video quảng cáo từ văn bản

Kỹ năng - Anh Tú - 23/06/2025 13:00
Trong khuôn khổ Liên hoan quảng cáo Cannes Lions tại Pháp ngày 16.6, TikTok đã ra mắt các công cụ quảng cáo mới sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), cho phép các nhà tiếp thị tạo video quảng cáo từ văn bản hoặc hình ảnh.

Là "trùm", suốt ngày bắt nạt người khác, nhưng Chaien mới là đứa trẻ đáng thương nhất!

Điện ảnh - Đông - 23/06/2025 12:00
Chaien không hề đáng ghét, mà thậm chí còn là đứa trẻ đáng thương.

Cô nàng siêu robot Sophia từng tuyên bố “sẽ hủy diệt loài người” bây giờ ra sao?

Thư giãn - PV - 23/06/2025 11:00
Trong thời điểm AI bùng nổ, lời nói năm xưa của Sophia có đáng lo sợ?
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 25/06/2025