Chuyện một ca nữ đã cứu dân Thăng Long khỏi bệnh dịch

TS Nguyễn Xuân Diện08/03/2023 12:00
Chuyện một ca nữ đã cứu dân Thăng Long khỏi bệnh dịch

Câu chuyện ca nữ Nguyễn Thị Huệ cứu người dân kinh thành Thăng Long thoát khỏi bệnh dịch được truyền tụng trong dân gian như một giai thoại đẹp về người phụ nữ Việt Nam.

334840351_222513263519028_1680831487689294495_n.jpg

Vào thời chúa Trịnh Cương (1709-1729), cả kinh thành Thăng Long ai cũng biết tiếng ca nữ tài danh Nguyễn Thị Huệ. Nàng không những được trời phú cho một giọng hát tuyệt trần, một sắc đẹp yêu kiều mà còn một thiên tư sáng láng. Là con một nhà nho lỡ vận (sống bằng nghề bốc thuốc), Nguyễn Thị Huệ có theo đòi văn chương thơ phú. Con gái làng Cự Lâu quê nàng - môt làng nhỏ bên hồ Hoàn Kiếm đều theo nghiệp cầm ca.

Thuở bé, Nguyễn Thị Huệ vẫn thường theo mẹ và các bậc đàn chị trong giáo phường Cựu Lâu đi hát ở khắp trong triều ngoài nội, khi thì theo lời mời của một dịp xuân thu tế lễ của một làng, khi thì theo lời mời của một ông quan lịch duyệt chỉ thích tiếp khách bằng một chầu hát. Năm nàng 16 tuổi, cha nàng mất. Mẹ nàng ở vậy nuôi con thờ chồng trọn đạo. Hai mẹ con họ đã sống cuộc sống vất vả của nghề ca xướng như vậy cho đến khi nàng lọt vào mắt xanh của An Đô vương Trịnh Cương.

334945968_147368104900046_4272869294217722403_n.jpg
Đền Hàng Trống đầu thế kỷ 20. Gần đó là trụ sở báo Trung Bắc tân văn. Ảnh gốc đen trắng đã được nhóm Đại Việt Phục Cổ tô màu

Lần ấy, nhân một dịp khánh tiết, chúa cho mời các giáo phường của Thăng Long vào biểu diễn. Trong một đêm diễn, nàng đã được chúa để ý đến. Khi đó, nàng vừa tròn 21 tuổi. Nhờ giọng hát với những luyến láy trác tuyệt, nhờ sắc đẹp “nguyệt thẹn hoa nhường” và sự lịch lãm của một người am hiểu văn chương từ điệu, nàng được chúa Trịnh Cương lưu lại trong cung. An Đô vương Trịnh Cương đã ban cho nàng một cái tên rất đẹp: Ngọc Kiều. Khi biết gia cảnh của hai mẹ con nàng, chúa đã sai xây cho mẹ nàng một ngôi nhà nhỏ ở phường Hàng Trống và cho phép nàng thường xuyên lui tới để thăm nom mẹ.

Vào một năm nọ, cả kinh thành Thăng Long bị mắc một bệnh dịch, chết rất nhiều người. Nguyễn Thị Huệ đã nhờ bài thuốc gia truyền của cha để lại mà cứu sống được những người trong họ hàng nội ngoại. Sau đó, nàng bỏ tiền riêng mua dược liệu rồi tự tay sao tẩm, bào chế và cấp phát không cho mọi người. Một nửa kinh thành được cứu sống. Một lần nữa, nàng lại trở nên nổi tiếng khắp Thăng Long.

Về sau, mẹ nàng ốm rồi mất trong căn nhà nhỏ mà chúa Trịnh xây cho. Nàng rời phủ chúa, về tu phật tại chùa Cựu Lâu, sống cuộc đời yên tĩnh như vậy cho đến khi qua đời, thọ 71 tuổi. Nhân dân trong vùng đã xây một ngôi đền thờ nàng ở phường Hàng Trống, ngay trên mảnh đất mà xưa kia mẹ nàng đã sống. Giờ gọi là đền Đông Hương, vì đền nằm trên phố phường Hàng Trống nên còn có tên đền Hàng Trống (nay là số 82 phố Hàng Trống, Hà Nội).

Nàng là Huệ - tên một loài hoa đẹp, trắng tinh khôi, thơm ngan ngát và thanh tịnh. Để tỏ lòng thành kính trước người ca nữ tài danh, nhân hậu và hào hiệp, những người đến lễ đền Hàng Trống từ xưa đến nay đều không đem hoa huệ vào đền, dù là để dâng nàng với tất cả sự thành tâm nhất.


Gửi bình luận
(0) Bình luận

Những công cụ AI hấp dẫn của OpenAI ngoài ChatGPT

ChatGPT nhanh chóng lan truyền khắp nơi sau khi được phát hành vào tháng 11.2022 và trở thành ứng dụng tiêu dùng phát triển nhanh nhất lịch sử. Thế nhưng, OpenAI, công ty tạo ra ChatGPT, còn có các sản phẩm AI thú vị khác.

Sa Tăng trong 'Tây du ký' là người Tây Vực hay Nhật Bản?

Tác phẩm "Tây du ký" của Ngô Thừa Ân là tổng hợp kiến thức nhiều lĩnh vực từ lịch sử, văn hóa đến tôn giáo thời kỳ trước. Do đó, có những chi tiết khi giải mã sẽ mang lại kiến thức lý thú về xã hội thời xưa.

Danh tướng duy nhất "đọc vị" được Bát trận đồ của Gia Cát Lượng

Bối cảnh ban đầu về "Bát trận thạch đồ" của Gia Cát Lượng đã bị thất lạc từ lâu và trận địa được lưu truyền rất có thể nằm trên bãi Nam Giang ở thành Vĩnh An.

Tác giả bộ truyện tranh đình đám One Piece nhờ ChatGPT để tìm cảm hứng sáng tác

ChatGPT đã vượt qua các kỳ thi, có khả năng viết báo, sách điện tử và tạo ra mã. Thế nên có lẽ không ngạc nhiên khi tác giả One Piece - Eiichiro Oda đã nhờ chatbot trí tuệ nhân tạo (AI) của OpenAI để tìm cảm hứng.

Vì sao Tây Lương nữ quốc trong 'Tây du ký' biến mất?

Không chỉ trong tác phẩm lừng danh "Tây du ký", mà trên thực tế, trong ghi chép "Đại Đường tây vực ký" (tạm dịch: Ghi chép về các khu vực phía tây nhà Đường) của sư Huyền Trang cũng có miêu tả chi tiết về nước Nữ nhi.

Sách điện tử do ChatGPT viết bùng nổ trên Amazon: Từ ý tưởng đến xuất bản chỉ vài giờ

Đến gần đây, Brett Schickler không bao giờ tưởng tượng mình có thể trở thành một tác giả cuốn sách được xuất bản dù từng mơ ước về điều đó. Song sau khi biết về ChatGPT, Brett Schickler nghĩ rằng cơ hội đã đến với mình.

Ký họa cuộc sống đô thị Việt Nam qua góc nhìn của họa sĩ Pháp

Một họa sĩ người Pháp đã tái hiện sống động hình ảnh của phố thị Việt Nam qua các bức ký họa đô thị bằng bút mực và rửa mực.

Dân tình sốt rần rần với cảnh cầu hôn đẹp như mơ trong MV 'Em đồng ý'

Mới đây, ngay sau khi MV “Em đồng ý" (I do), một sản phẩm hợp tác của Đức Phúc và nhóm nhạc huyền thoại 911 ra mắt, dân mạng sốt xình xịch muốn đến ngay Phú Quốc để check-in cây cầu siêu lãng mạn – Cầu Hôn.

Xem 'Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt', tôi thề sẽ không bao giờ nói "Mẹ sống vì con"

Điện ảnh - An Chi - 18/06/2025 13:00
Đứa trẻ lớn lên trong “sự hy sinh của mẹ” sẽ không học được cách hỏi mình: “Mình muốn gì?”, mà chỉ biết hỏi: “Mình nên làm gì để cha mẹ vui?”.

Quán cà phê treo hơn 700 con gấu bông gây sốt TPHCM, bảo vệ túc trực 24/24

Thư giãn - Cẩm Tiên - 18/06/2025 12:00
Quán cà phê "Mê" ở quận Gò Vấp (TPHCM) đang trở thành điểm đến gây sốt của giới trẻ nhờ trang trí hơn 700 con gấu bông đủ kích cỡ.

Cần biết về 168 phường, xã của TP.HCM (mới) sau sáp nhập

Kỹ năng - Thuỷ Long - 18/06/2025 11:00
Sau khi sắp xếp, TP.HCM có 168 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 113 phường, 54 xã và 1 đặc khu; trong đó có 112 phường, 50 xã, 1 đặc khu hình thành sau sắp xếp.

Đến một ngày ba má nhớ nhớ, quên quên...

Suy ngẫm - An Hiên - 18/06/2025 10:00
Má tôi nay ngoài 80, bắt đầu lẩn thẩn khiến tôi vui buồn lẫn lộn. Vui vì trời thương, má vẫn ở lại với chúng tôi đến lúc này và chạnh lòng vì bà đã dần lãng quên nhiều thứ.

Không còn bệnh tim - Chế ngự 'kẻ giết người thầm lặng' từ phân tử nhỏ bé

Từ sách - Phim - Hồ Lam - TT - 18/06/2025 09:00
Theo TS Louis J. Ignarro, NO - một phân tử được xem là chất độc trong công nghiệp - có thể cứu sống hàng triệu người mắc bệnh tim mạch.

7 thói quen tạo gia đình hạnh phúc - Tạo dựng gia đình hạnh phúc bằng những thay đổi nhỏ

Từ sách - Phim - Quìn - 18/06/2025 08:00
Nếu toàn bộ xã hội chúng ta đều làm việc cần mẫn ở mọi lĩnh vực khác của cuộc sống nhưng không quan tâm thích đáng đến gia đình, kết cục của chúng ta cũng sẽ giống như con tàu Titanic.

Hướng dẫn tra cứu BHXH, bảo hiểm thất nghiệp qua ứng dụng VssID

Kỹ năng - Quang Huy - 17/06/2025 13:00
Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn cách thức để tra cứu chi tiết về quá trình đóng Bảo hiểm xã hội thông qua ứng dụng VssID trên smartphone.

Xem 'Sex Education', tôi day dứt vì khiến mẹ tủi thân

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 17/06/2025 12:00
Tôi hiểu mình cần phải ngày càng cố gắng để mang lại cho mẹ cuộc sống tốt hơn.

90% người bệnh đều không biết thận đang chết dần, bác sĩ chỉ cách tự kiểm tra

Kỹ năng - Nguyễn Phượng - 17/06/2025 11:00
Việc kiểm tra lượng nước tiểu có thể chỉ ra hiệu quả chức năng thận. Hay nói cách khác, chỉ cần kiểm tra lượng nước tiểu đầu ra là đủ để biết thận có đang khỏe mạnh.

Chuyên gia lý giải tại sao con người thích thuyết âm mưu

Suy ngẫm - Hoàng Hà - 17/06/2025 10:00
Khác với quan điểm cho rằng con người tin vào thuyết âm mưu là do thiếu hiểu biết, một nghiên cứu mới đây chỉ ra nhiều lý do phức tạp hơn thế.

"Cửa tiệm hạnh phúc" của người tự kỷ - Nơi công việc là chìa khóa giúp mở cánh cửa hòa nhập với cộng đồng

Truyền cảm hứng - Nguyễn Phượng - 17/06/2025 09:00
Trong “cửa tiệm hạnh phúc”, có 10 đứa trẻ đặc biệt đang ngày càng thay đổi, hoàn thiện và có thể tự kiếm tiền nuôi sống bản thân mình.

Ánh sáng trong ta - Người gieo ánh sáng cho Michelle Obama

Từ sách - Phim - Quìn - 17/06/2025 08:00
Trong cuốn hồi ký "Ánh sáng trong ta", Michelle không gọi cha mình là một người hùng hay biểu tượng, nhưng hình ảnh ông hiện lên như một nguồn sáng lặng lẽ mà âm ỉ cháy qua từng hành động nhỏ, từng giá trị sống mà ông âm thầm truyền lại cho các con.

Phía tối của công nghệ

Blog GS John VU - GS John Vu - 16/06/2025 13:00
Đã có nhiều bài viết về thành công của công nghiệp khoán ngoài CNTT ở Ấn Độ, phần lớn trong số đó đều từ quan điểm kinh tế như $ 85 tỉ đô la xuất khẩu trong năm 2008 và nhiều triệu việc làm công nghệ cao được tạo ra.

Xem 'Sex Education', tôi hối hận vì nói: 'Nhìn con nhà người ta mà xem, mẹ thất vọng vì con'

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 16/06/2025 12:00
Đôi khi, những điều tưởng chừng nhỏ bé lại khắc sâu trong lòng con trẻ, âm thầm định hình cách con nhìn nhận bản thân và thế giới xung quanh.

Một tính năng trên Zalo giúp ngăn chặn truy cập trái phép kể cả khi bị lộ mật khẩu

Kỹ năng - An Nhiên - 16/06/2025 11:00
Tính năng "Bảo mật 2 lớp" được Công an TP. Cần Thơ đánh giá là một trong những biện pháp bảo vệ tài khoản mạnh mẽ nhất, giúp ngăn chặn truy cập trái phép ngay cả khi ai đó biết mật khẩu hoặc chiếm được mã OTP tạm thời.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 18/06/2025