Phút cuối Kỳ 3: Thời khắc cuối cùng

Chăm sóc cho cha

Harold bấm chiếc chuông ở đầu giường. “Mỗi hơi thở đều làm tôi đau đớn”, - anh nói bằng giọng giận dữ khi chúng tôi vào phòng. Chúng tôi đeo cho anh chiếc mặt nạ oxy và y tá hướng dẫn chúng tôi cách nhỏ những giọt morphine lên má anh. Harold ngủ thiếp đi. Y tá Rose nói: “Ông ấy sắp chết rồi”.

Câu nói này như một nhát dao đâm vào tim tôi. Mặc dù Harold đã phải sử dụng dịch vụ chăm sóc người sắp qua đời gần một năm qua, nhưng chưa ai chuẩn bị tinh thần cho giây phút này cả.

Amy rời khỏi phòng để đi gọi chồng và em trai, còn tôi leo lên giường nằm với Harold một lần cuối cùng. Anh đã bị ngã ngày hôm trước và bị đau lưng, do đó tôi hơi ngập ngừng khi quàng tay qua người anh. Đây là lần đầu tiên, anh không siết chặt bàn tay tôi.

Hơi thở của Harold nặng nhọc. Tôi vuốt ve bàn tay anh, dịu dàng nói tôi yêu anh rất nhiều và tôi sẽ không có ai khác ngoài anh. Tôi kể lại những khoảng thời gian tuyệt vời chúng tôi có với nhau, gợi lại những kỷ niệm riêng tư. Tôi không biết đã nằm đấy bao lâu. Tôi ngủ thiếp đi và chỉ bị đánh thức dậy khi con trai Mark đến, ngồi ở phía chân giường và nhẹ nhàng xoa bóp chân cho cha.

Andrea đến cùng với các con, Avi và Zach, và mỗi người đều có một khoảng thời gian một mình bên cha. Sau đó, bọn trẻ trở về phòng khách và Mark lại ở một mình bên cha. Khi tôi quay trở lại phòng, Mark nói với tôi rằng nó nghĩ cha đã trút hơi thở cuối cùng, rằng ông đã mở mắt rồi nhắm lại và ngừng thở.

Harold đã bỏ chúng tôi mà đi. Tôi cảm thấy toại nguyện vì anh đã trút hơi thở cuối cùng trong lúc được con trai chăm sóc. Điều này cũng rất phù hợp, vì mọi thứ giờ đây được chuyển giao cho thế hệ tiếp theo.

Thời điểm thích hợp

Bà Selma đã không còn tỉnh táo trong suốt nhiều tuần qua và các con gái của bà thay phiên nhau túc trực bên mẹ. Đến một ngày, Tina gọi điện cho em gái khi cô đang ngồi bên giường bệnh của mẹ: “Tất cả chúng ta hãy gặp nhau ở đây tối nay, lúc 6 giờ 30”. Đúng 6 giờ 30, khi con gái, con rể và ba đứa cháu ngoại của bà Selma đều đã có mặt bên cạnh, bà Selma đã trút hơi thở cuối cùng. Tina luôn tự hỏi, phải chăng mẹ đã nghe được cuộc điện thoại của cô và đợi đến lúc cả gia đình có mặt đông đủ.

Chiếc xe chở khách màu xanh

Alfredo, một bệnh nhân rất nặng, bị kích động khi cái chết ngày một đến gần. Y tá đề nghị các thành viên trong gia đình giúp ông yên lòng nhắm mắt. Gia đình sắp xếp mọi thứ đâu ra đó, nhưng ông Alfredo vẫn chưa yên tâm.

Người con trai Ernesto hứa với cha: “Thưa cha, việc trả góp căn nhà đã được hoàn tất và chúng con sẽ chăm sóc tốt cho mẹ”.

Cháu nội của ông, Julio, sực nhớ đến câu chuyện vô cùng quan trọng mà có lần ông đã kể cho cậu. Khi ông Alfredo còn bé, gia đình ông phải bán đi chiếc xe chở khách màu xanh. Sau rất nhiều nỗ lực, họ vẫn chưa tìm được người mua. Điều này đã đẩy gia đình rơi vào tình cảnh khó khăn. Julio gợi ý: “Cả nhà có nghĩ rằng chiếc xe chở khách màu xanh chính là mối bận tâm lớn nhất của ông?”.

Khi ông Alfredo hỏi lại một lần nữa: “Mọi thứ đã ổn thỏa rồi chứ?”, Ernesto trả lời: “Vâng thưa cha, hôm qua chúng con đã bán được chiếc xe rồi”. Ông Alfredo thở phào nhẹ nhõm: “Ơn Chúa!”. Bốn giờ sau, ông qua đời.

Nancy bé bỏng

Nancy nằm thật thanh thản trên giường bệnh để cảm nhận làn gió ấm áp thổi nhẹ từ cửa sổ. Tất cả các thiết bị y tế đã được chuyển đi chỗ khác và chiếc giường bệnh được phủ tấm ga in hình hoàng tử Ấn Độ. Carla và Jessie âu yếm ôm em gái trong vòng tay và bằng giọng nhỏ nhẹ, dịu dàng, Carla dỗ dành Nancy: “Mọi thứ sẽ ổn thôi, cưng à. Em có thể ra đi rồi đấy. Mẹ đang đợi em trên thiên đường kìa”.

Một lúc sau, Nancy hình như đã ngưng thở. Jessie ngập ngừng hỏi chị: “Em đã trút hơi thở cuối cùng rồi phải không chị?”.

Jessie và Carla nhìn em gái thật gần như để nói lời vĩnh biệt. Lúc này, Nancy hít vào một lần nữa và từ từ thở ra lần cuối. Hai cô chị vẫn không tin cho đến khi y tá bước vào phòng, kiểm tra và khẳng định rằng bé Nancy đã qua đời.

Khóc lần cuối

Rowena ngồi ở khu săn sóc đặc biệt bên cạnh giường bệnh của mẹ, bà Suri, người đang trong tình trạng hôn mê và phải sống nhờ vào hệ thống máy móc giúp duy trì sự sống. Bác sĩ thông báo với Rowena rằng bà Suri cho thấy không có bất kỳ phản ứng nào bằng mắt, lời nói và vận động. Rowena hiểu mẹ sẽ không bao giờ hồi phục được và cô miễn cưỡng quyết định rằng nếu tình trạng của mẹ mình vẫn giữ nguyên như buổi sáng, cô đành chấm dứt các biện pháp kéo dài sự sống nhân tạo cho mẹ.

Ngày hôm sau, bác sĩ đến kiểm tra lại cho bà Suri và khẳng định không có bất kỳ sự thay đổi nào với tình trạng sức khỏe của bà. Rowena nắm chặt tay mẹ, trong khi y tá tắt các loại máy móc, và cô ở lại bên cạnh mẹ cho đến khi trái tim bà ngừng đập hoàn toàn. Một lát sau, Rowena bỗng giật mình khi thấy giọt nước mắt lăn nhẹ trên má mẹ mình. Cô cho rằng mẹ vẫn còn sống và đang rất đau đớn. Y tá trấn an Rowena và giải thích rằng đây là một phản ứng do cơ thể đã ngừng hoạt động. Rowena trào nước mắt khi nói lời từ biệt mẹ.

Việc ở bên cạnh người thân khi họ qua đời là một hành động chan chứa tình thương yêu. Khoảnh khắc thiêng liêng này, cùng với những lời nói âu yếm, dịu dàng, với âm nhạc và sự kết nối đầy tính nhân văn có thể là một liều thuốc chữa lành mọi đau thương, giúp bạn cảm thấy yên lòng vì đã đồng hành cùng người thân yêu đi xa nhất có thể.

Nhưng việc ở bên cạnh người thân khi đó có thể không phải là lựa chọn phù hợp với bạn. Bất luận bạn bè, người thân của bạn hay bất kỳ ai có những đề xuất với ý định tốt, thì đây vẫn là một quyết định mang tính cá nhân. Con tim bạn mách bảo điều gì? Bạn sẽ thức suốt đêm ngồi bên cạnh giường bệnh của người thân chứ? Hay bạn sẽ ở một nơi nào gần đó chứ không phải trong phòng bệnh? Liệu bạn đã nói lời từ biệt với người thân yêu và quyết định sẽ không có mặt để chứng kiến cảnh người thân của mình trút hơi thở cuối cùng? Sẽ như thế nào khi con tim bạn thay đổi vào thời khắc đó?

Hãy nhớ rằng không ai có thể dự đoán chính xác thời điểm người thân của bạn trút hơi thở cuối cùng. Bạn có thể đã có mặt ở đó hầu hết thời gian, nhưng lại vô tình bỏ lỡ mất thời khắc người thân của mình trút hơi thở cuối cùng. Cũng có thể bạn không có ý định ở đó và mặc dù sức khỏe của người đó có vẻ tốt hơn lên, nhưng rồi người đó lại bất ngờ trút hơi thở ngay trước mặt bạn.

Dù bạn định có mặt hay không thì vẫn có rất nhiều cách để bạn đóng một vai trò tích cực trong giây phút cuối cùng này. Bạn có thể chuẩn bị một môi trường tốt đẹp, ngăn nắp và yên tĩnh. Bạn nên quan tâm đến sự thoải mái về thể chất của người thân và bạn cũng nên chuẩn bị tinh thần bằng cách nghĩ đến điều bạn biết rõ là đang chờ đợi mình phía trước.

Tạo ra một môi trường đẹp đẽ, ngăn nắp và yên tĩnh

Mở những bản nhạc mà người thân của bạn yêu thích. Nói chuyện nhỏ nhẹ. Hãy mở cửa sổ để đón ánh nắng mặt trời nếu nó làm người thân của bạn cảm thấy thoải mái. Hay nếu căn phòng quá sáng, bạn hãy giảm bớt ánh sáng. Bạn hãy bày những vật dụng yêu thích để người thân của bạn có thể ngắm nhìn hoặc sờ nắm chúng. Một bó hoa nhỏ sẽ làm người bệnh dễ chịu hơn một bó hoa lớn hay các loại cây cảnh khác. Bạn hãy để thuốc men cùng với các thiết bị y tế khác ra khỏi tầm mắt. Chỉ cho phép một số ít người vào thăm ở những thời điểm nhất định.

Quan tâm đến sự thoải mái về thể chất

Trước khi thực hiện bất cứ sự thay đổi tiếp theo nào, bạn hãy hỏi ý kiến bác sĩ về những điều được phép làm và cả những điều không nên làm. Hãy đặt gối xung quanh người thân của bạn để đỡ đầu, mình và chân tay. Hãy ngồi thật gần người đó và tiếp xúc thật nhẹ nhàng với họ như ôm, lắc hay đung đưa.

Lường trước mọi thay đổi về thể chất Người thân của bạn sẽ có một số hay tất cả những biểu hiện sau: ngủ nhiều hơn, nhầm lẫn, rối loạn, nhiệt độ cơ thể thay đổi - từ nóng chuyển sang lạnh, hơi thở thay đổi, không đều, chậm hơn, hay đứt quãng, không ngủ được và/ hoặc khó đánh thức, không kiểm soát được việc tiểu tiện, cặp mắt đờ đẫn chỉ hé mở một phần hoặc mở chằm chằm, thay đổi màu sắc - tay chân đỏ tía, khuôn mặt vàng vọt, mất khả năng kiểm soát cơ mặt, cơ hàm và lưỡi.

Trích Phút cuối