Sau hơn 2 năm miệt mài sáng tạo, ngày 26.5 vừa qua NTK kiêm nghệ sĩ thị giác Tia-Thủy Nguyễn của Việt Nam đã mang tác phẩm nghệ thuật có tên Silver Room (tạm dịch Nhà bạc) đến trưng bày tại vườn nghệ thuật danh giá Château La Coste ở nước Pháp.
Sự kiện đã gây chú ý cho giới nghệ thuật trong nước và quốc tế bởi đây là lần đầu tiên nghệ thuật sắp đặt của Việt Nam đã mở cánh cửa bước vào thế giới nghệ thuật đương đại của phương Tây.
Kiến trúc của nhà Rông được lấy cảm hứng từ những ngôi nhà sàn phía Bắc Tây Nguyên, Việt Nam
Tác phẩm sắp đặt Silver Room của nghệ sĩ Tia-Thủy Nguyễn lấy cảm hứng từ những ngôi nhà rông ở Tây Nguyên và chuỗi sử thi dân gian có từ thuở xa xưa cộng đồng các dân tộc Việt Nam.
Thế giới sắp đắt của Tia-Thủy Nguyễn sẽ dẫn dắt người xem đến với những câu chuyện xuyên suốt từ quá khứ - hiện tại - tương lai thông qua những ẩn dụ thị giác và ký ức của nghệ sĩ. Bước vào thế giới của Tia Thủy Nguyễn, người xem như được dạo chơi ở ranh giới giữa kiến trúc, điêu khắc, mỹ thuật và phong cảnh địa phương. Silver Room cũng tạo nên một cách tiếp cận nghệ thuật đa chiều, đan xen nhiều nền văn hóa phong phú từ của Việt Nam.
Tia-Thủy Nguyễn cùng các nghệ sĩ quốc tế tại Silver Room
Silver Room có khích thước gần bằng một ngôi nhà thật (cao 16.2m rộng 6m, dài 14.9m) được làm từ gỗ sến đỏ, tre, bạc, thạch anh trắng và đá nguyên khối. Đây là tác phẩm tiên phong độc đáo, được sắp đặt hài hòa với địa hình đồi núi ở vùng Provence, nước Pháp.
Khối bạc của tác phẩm “Silver Room” được làm từ 2 phiến đá nguyên khối lớn, bên ngoài phủ lớp quỳ bạc sáng lấp lánh
Nghệ sĩ Tia-Thủy Nguyễn cho biết, phải mất 10 tháng già làng Ynut mới tìm được vật liệu gỗ phù hợp và xử lý gỗ thật kỹ trước khi ráp thành tác phẩm. Tất cả mọi mối nối của nhà rông đều buộc bằng dây, không dùng đinh. Chỉ có già làng - nghệ nhân Ynut mới biết cách dựng mái, buộc tre và chỉ đạo lớp thanh niên làm theo.
Nghệ sĩ Tia-Thủy Nguyễn bên tác phẩm
Silver Room không chỉ dừng lại ở một điêu khắc cỡ lớn, mà còn là một sắp đặt mang tính đặc thù địa điểm (site-specific installation). Kẽ hở giữa các thanh tre, gỗ tạo nên những họa tiết bằng ánh sáng và bóng đổ, khiến tác phẩm tự thân nó không ngừng biến đổi theo thời gian và thời tiết, không bao giờ tự lặp lại chính mình.
Một vị khách đang thưởng lãm “Silver Room”
Silver Room cũng được thiết kế với các bậc thang dẫn lên căn phòng vuông vức với một lối vào duy nhất. Theo nghệ sĩ Thủy Nguyễn kết này cảm hứng từ khái niệm “Tam Sinh Thạch” của Phật giáo. Kích thước phòng được đo bằng thước Lỗ Ban theo theo thuật phong thủy của người Á Đông.
Căn phòng được dựng lên từ hai phiến đá nguyên khối nặng hơn 2 tấn, lấy ý tưởng từ “hai cột đá Thục Phán” trên núi Nghĩa Lĩnh. Đó là sự biểu hiện của tình huynh đệ, ý chí giữ gìn non sông đất nước của người Việt. Hai phiến đá ghép lại, chừa ra một khe cho ánh sáng lọt vào, nhắc đến sự có mặt của “Thần mặt trời” trong sử thi nổi tiếng “Đam San” – chàng dũng sĩ đã đi tìm ánh sáng cho buôn làng.
Tác phẩm Silver Room của Tia-Thủy Nguyễn là tác phẩm của nghệ sĩ Việt Nam đầu tiên có tên trong sưu tập nghệ thuật đương đại uy tín của Château La Coste, bên cạnh các tác phẩm đương đại của những nghệ sĩ gạo cội như Ai Weiwei, Louise Bourgeois, Tracy Emin, Sophie Calle, Franz West...
"Silver Room" hiện đang được trưng bày trong khuôn viên điền trang tại 2750 Route De La Cride, 13610 Le Puy-Sainte-Réparade, Aix-en-Provence, Pháp.
Một số hình ảnh về Silver Room của Tia-Thủy Nguyễn:
Tia-Thủy Nguyễn (Sinh năm 1981) sinh ra và lớn lên ở Hà Nội. Sau khi tốt nghiệp trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam (2006), cô nhận được học bổng tại Học viện Nghệ thuật và Kiến trúc Quốc gia Kiev, Ukraine, nơi cô tiếp tục theo học Thạc sĩ và lấy bằng Tiến sĩ về nghệ thuật năm 2014. Tia-Thủy Nguyễn có thâm niên gần 20 năm thực hành hội họa trên đa dạng chất liệu.
Các tác phẩm của cô thường tập trung phóng chiếu những quan sát của cô với thế giới xung quanh, thể hiện những cảm xúc hỗn độn nhưng đầy màu sắc của người phụ nữ thế giới hiện đại. Năm 2016, Tia thành lập Trung tâm Nghệ thuật Đương đại The Factory, không gian đầu tiên ở Việt Nam được xây dựng dành riêng cho nghệ thuật đương đại, nhằm kết nối cộng đồng nghệ sĩ, thiết kế, sáng tạo và tạo dựng một nền tảng mang tính giáo dục, phản biện. Gần đây nhất, tạp chí Forbes vinh danh cô là một trong "50 người phụ nữ có ảnh hưởng nhất Việt Nam năm 2019”.
Châuteau La Coste là một khu phức hợp gồm vườn nho, nhà máy sản xuất rượu vang, bảo tàng nghệ thuật, khu nghỉ dưỡng và nhà hàng, được khởi công xây dựng từ năm 2012 bời ông Patrick McKillen. Từ năm 2017, Château La Coste chính thức ra mắt công chúng bộ sưu tập nghệ thuật hiện đại và đương đại với các tên tuổi nghệ sĩ quan trọng từ khắp nơi trên thế giới như Louise Bourgeois, Andy Goldworthy, Tracey Emin, Alexander Calder, Richard Serra và Ngải Vị Vị...
Tiểu Vũ - Ảnh: Tia-Thủy Nguyễn