Viết và Sống
Anne Lamott xuất bản cuốn sách “Viết và Sống” (Bird by bird) năm 1994, chỉ một năm trước khi Internet bùng nổ toàn cầu, làm thay đổi vĩnh viễn thói quen đọc, viết và tiêu thụ văn hóa của nhân loại.
Có thể nói, năm 2024 là năm sôi động nhất của điện ảnh Việt Nam với nhiều bộ phim nghệ thuật thương mại song song ra mắt khán giả. Năm 2024 cũng là thời điểm Việt Nam đăng khai tổ chức 3 LHP quốc tế tại TP.HCM (tháng 4), Đà Nẵng (tháng 7) và Hà Nội (tháng 11). Các LHP quốc tế mang đến nhiều sức sống mới và cơ hội thúc đẩy điện ảnh Việt gặt hái nhiều thành công.
Năm nay, có 30 bộ phim Việt ra rạp (kể cả chiếu thương mại lẫn chiếu miễn phí trong tuần phim Cánh diều Vàng). Dưới đây là Top 5 phim hay nhất theo đánh giá của phóng viên Một Thế Giới.
1. Culi không bao giờ khóc (đạo diễn Phạm Ngọc Lân, biên kịch Phạm Ngọc Lân - Nghiêm Quỳnh Trang)
Hồi tháng 2.2024, bộ phim của đạo diễn Phạm Ngọc Lân đã làm nên lịch sử cho điện ảnh Việt khi là phim Việt đầu tiên giành giải Phim đầu tay hay nhất tại LHP Berlin - một trong 3 liên hoan phim danh giá nhất thế giới bên cạnh LHP Cannes và LHP Venice.
Bộ phim sau đó chu du thêm nhiều liên hoan phim lớn nhỏ và nhận thêm nhiều giải thưởng khác.
Culi không bao giờ khóc theo chân bà Nguyện (NSND Minh Châu) trở về nước từ chuyến đi châu Âu dịp đám tang của người chồng quá cố. Về nhà là bà gặp phải những bộn bề của cuộc sống khi cô cháu gái khiếm khuyết (diễn viên trẻ Hà Phương) đề cập chuyện lấy chồng khi mang thai. Những xung đột thế hệ giữa hai dì cháu, những vương vấn quá khứ của bà Nguyện và những ngổn ngang trước tương lai của cô cháu trên nền cuộc sống của một Việt Nam hiện đại đang chuyển mình mà vẫn còn lưu dấu những "di sản" quá khứ được kể từ tốn, lớp lang, nhẹ nhàng, khách quan, từ chối mọi drama hóa mà vẫn đầy rung động.
Ra rạp Việt vào trung tuần tháng 11 năm nay, Culi không bao giờ khóc đã chinh phục gần như giới yêu phim nghệ thuật. Câu chuyện dễ theo dõi trên bề mặt nhưng nhiều lớp nghĩa ẩn giấu, dàn diễn viên diễn đồng đều và xuất sắc như không diễn, dụng công trong những cảnh quay đậm chất xi nê. Có thể nói nó là một trong những tác phẩm hoàn hảo nhất trong lịch sử điện ảnh Việt thời gian gần đây.
2. Lật mặt 7: Một điều ước(biên kịch và đạo diễn: Lý Hải)
Từ 10 năm nay, Lý Hải đã xây dựng thành công thương hiệu phim Lật mặt với chuỗi phim đa thể loại, nhiều đề tài nhưng cùng dùng chung tên này. Trong số ấy, Lật mặt 7: Một điều ước là tác phẩm tròn trịa, xuất sắc hơn cả.
Lật mặt 7: Một điều ước là câu chuyện của bà Hai (nghệ sĩ Thanh Hiền) vào tuổi xế chiều sau cả đời đơn thân nuôi dậy 5 đứa con trưởng thành. Sau một tai nạn, bà đi lại khó khăn và được các con phân công nhau chăm sóc. Chuyến hành trình "an dưỡng" của bà từ Bắc vào Nam, trải qua mỗi nhà các con ở một vùng đất đưa bà và khán giả vừa trải nghiệm cuộc sống, văn hóa ở từng nơi (đô thị, miền biển, vùng cao) vừa khám phá gia cảnh của từng gia đình các con. Hiền từ và thấu cảm, bà Hai tưởng như là người cần sự chăm sóc, phụng dưỡng nhưng lại đồng thời cũng là người hàn gắn, chữa lành các mối rối, khúc mắc ở từng nơi.
Ra mắt dịp 30.4 năm nay, Lật mặt 7 ngay lập tức gây sốt phòng vé và cán đích với gần 483 tỉ đồng (theo số liệu trên trang thống kê doanh thu phòng vé Box Office VietNam). Khai thác đề tài tâm lý - gia đình, với đa nhân vật mà nhân vật nào cũng được dành thời gian chăm chút, xây dựng, bộ phim của Lý Hải là một bức tranh thu nhỏ về xã hội Việt Nam đương đại sôi động mà chan chứa yêu thương. Dàn diễn viên đông nhưng ai cũng thể hiện tốt nhân vật của mình.
3. Chị dâu (đạo diễn: Khương Ngọc, biên kịch: Kim Li Bac, Toto Chan, Khương Ngọc)
Khương Ngọc xuất thân là một diễn viên truyền hình và điện ảnh. Anh đã có nhiều vai diễn cá tính và ấn tượng khó quên như vai Trần tướng quân (Thiên mệnh anh hùng - đạo diễn Victor Vũ, năm 2012) hay vai tên sát nhân biến thái (Ống kính sát nhân - đạo diễn Nguyễn Hữu Hoàng, năm 2018). Gần chục năm nay, anh lấn sân làm đạo diễn và càng ngày càng cho thấy tay nghề nâng cấp hơn.
Năm ngoái, Khương Ngọc có phim Live: Phát trực tiếp có thể coi là một phim độc lập nhỏ đẹp, độc đáo, tuy nhiên bị thất thu phòng vé, chỉ thu được vỏn vẹn hơn 2 tỉ đồng. Năm nay, anh trở lại với Chị dâu trong một tình cảnh hoàn toàn khác. Phim đã thu 25 tỉ đồng chỉ sau 3 ngày đầu công chiếu, hứa hẹn sẽ gia nhập "câu lạc bộ trăm tỉ" của điện ảnh Việt.
Chị dâu là một tác phẩm điện ảnh rất sáng tạo khi mà hầu hết thời lượng phim chỉ diễn ra trong một không gian và thời gian ngắn nhất định. Lấy đám giỗ ở miền quê Nam Bộ làm bối cảnh, phim khai thác những mâu thuẫn của một gia đình toàn phụ nữ, gồm chị dâu cả và 4 cô em chồng. Mỗi nhân vật một tính cách, một số phận và những bí mật riêng tư... được bóc tách khéo léo qua các tình huống và thoại phim mà không cần một cảnh hồi tưởng nào như lối kể thông thường. Phim tâm lý - gia đình có hài hước làm nhẹ không khí và có xúc động đong đầy. Dàn diễn viên từ chính đến phụ đến quần chúng diễn đều tốt.
4. Giải cứu anh thầy(biên kịch và đạo diễn: Nguyễn Phi Phi Anh)
Nguyễn Phi Phi Anh là một "tài năng không đợi tuổi" của nền nghệ thuật Việt Nam. Ngay từ khi mới ở lứa tuổi ngoài đôi mươi gần chục năm trước, anh đã gây sốt trên truyền thông và công chúng với những đêm nhạc kịch cháy vé liên tiếp tại Trung tâm Văn hóa Pháp L'Espace.
Năm qua, Nguyễn Phi Phi Anh bất ngờ trở lại trong một vai trò vừa mới vừa cũ: Làm đạo diễn phim điện ảnh chiếu rạp. Bộ phim đầu tay của anh có một cách ra mắt đặc biệt với hình thức "chiếu phim mù" (blind movie), chiếu mà không cho biết các thông tin về phim như tên phim, các thành phần làm phim, thể loại, thời lượng... Sau 3 ngày công chiếu sớm, phim đã chính thức chiếu với tên Giải cứu anh thầy.
Giải cứu anh thầy là một phim giả tưởng nhưng mổ xẻ rất sắc sảo các vấn đề xã hội. Phim đặt ra nan đề về một anh chàng KOL trên mạng xã hội bỗng dưng mất tích vì trốn nợ, từ đó theo chân cô em gái trách nhiệm Minh Tinh (do gương mặt mới Thảo Tươi thủ vai) đi thử nghiệm các tình huống trong các không gian giả lập nhằm "giải cứu" anh trai. Phim có sự sáng tạo phá cách có thể đôi chỗ thách thức người xem nhưng được kết lại rất bất ngờ và thỏa đáng.
Tuy flop (ế) tại phòng vé với doanh thu vỏn vẹn chưa đầy 140 triệu đồng nhưng bộ phim vẫn là một thành công của Nguyễn Phi Phi Anh khi tạo được sự quan tâm và ghi nhận của một bộ phận khán giả yêu phim độc lập. Dàn diễn viên mới hoàn toàn có người hay có người còn hơi chênh nhưng tựu chung ổn với lần đầu ra mắt.
5.Mai(kịch bản: Nguyễn Thanh Bình, đạo diễn: Trấn Thành)
Trấn Thành là trường hợp thành công hiếm có trong nền giải trí Việt Nam khi anh kinh qua và gặt hái thành tựu trong rất nhiều vai trò.
Hơn 10 năm qua, anh là MC số 1 với các chương trình truyền hình vừa ăn khách vừa chất lượng như 4 mùa "So you think you can dance" (chương trình tìm kiếm vũ công), 1 mùa "The Voice Kid" (chương trình tìm kiếm các giọng hát Việt nhí), 2 mùa "Siêu trí tuệ" (chương trình tìm kiếm các trí tuệ siêu việt), 4 mùa "Rap Việt"... chưa kể hằng hà sa số các chương trình phủ sóng khác như Biệt tài tí hon, Ơn giời, cậu đây rồi, Thách thức danh hài, Người ấy là ai...
Ngoài vai trò diễn viên và nghệ sĩ hài vừa được một bộ phận khán giả ghi nhận vừa bị một bộ phận công chúng chê bai, 4 năm vừa qua, Trấn Thành lấn sân làm đạo diễn, biên kịch và nhà đầu tư, nhà sản xuất trong lĩnh vực điện ảnh. Các bộ phim của anh liên tiếp lập nên những kỷ lục phòng vé đồng thời cũng liên tiếp đăng quang các giải thưởng điện ảnh trong nước.
Mai là bộ phim thứ 3 do Trấn Thành đạo diễn hiện là phim Việt ăn khách nhất lịch sử, với hơn 551 tỉ đồng (theo Box Office VietNam). Làm về tình yêu nhưng không kết thúc có hậu như lối các romcom (phim hài lãng mạn). Làm về đề tài gia đình nhưng không phải tình thân xúc động mà tình thân hủy hoại. Mai là sự khai phá đề tài mà vẫn rất nắm bắt trúng gu của đông đảo khán giả. Dàn diễn viên rất toả sáng, đặc biệt là Tuấn Trần, Phương Anh Đào và Hồng Đào.
