Nỗi đau ám ảnh phía sau kiệt tác "Mộ đom đóm": Một nước Nhật bao phủ dưới bóng đêm chiến tranh

Phạm Trang11/10/2024 09:00
Nỗi đau ám ảnh phía sau kiệt tác "Mộ đom đóm": Một nước Nhật bao phủ dưới bóng đêm chiến tranh

Bộ phim hoạt hình Nhật Bản nổi tiếng "Mộ đom đóm" đã lấy đi rất nhiều nước mắt của khán giả khi kể về câu chuyện hậu thế chiến II của hai anh em Seita và Setsuko.

Những nỗi đau thật đầy ám ảnh

Với bất cứ ai yêu thích những bộ phim hoạt hình Nhật Bản thì chắc chắn không thể không biết tới "Mộ đom đóm" (tên tiếng Anh: Grave of the Fireflies) - bộ phim hoạt hình kinh điển do Studio Ghibli sản xuất.

Bối cảnh trong phim kể lại câu chuyện của hai anh em là Seita và Setsuko - những đứa trẻ đã chết vì đói và bệnh tật trong thời kỳ hậu thế chiến thứ II, khi nước Nhật sống trong sự đen tối, bi thảm của chiến tranh. Dù hoạt hình thường được nhắc đến như một thể loại dành cho trẻ em nhưng chủ đề của bộ phim này hoàn toàn không chỉ dành riêng cho trẻ nhỏ.

Tác phẩm tưởng chừng hư cấu do nội dung mạch truyện vô cùng hấp dẫn nhưng ít ai biết, một phần trong đó xuất phát từ chính cuộc đời thật của nhà văn Akiyuki Nosaka - người viết nên kiệt tác này.

Nỗi đau ám ảnh phía sau kiệt tác
 

Trước khi qua đời vào năm 2015, Akiyuki Nosaka đã đạt được thành công lớn với cuốn sách mang tựa đề "Mộ đom đóm" khoảng 21 năm trước khi Studio Ghibli phát hành phiên bản hoạt hình của nó. Tác phẩm này đã giúp ông đạt được giải thưởng Naoki, giải thưởng vinh danh những tài năng mới trong nền văn học Nhật Bản.

Cuốn sách viết về những cuộc sống của người dân Nhật Bản bình thường hậu thế chiến II và cũng chính là đau thương mà cố nhà văn đã trải qua thười niên thiếu. Giống như cậu bé Seita - nhân vật chính trong "Mộ đom đóm" nhà văn Nosaka đã từng có một cô em gái.

Mẹ của nhà văn Nosaka đã qua đời sau khi sinh cô bé, cha của ông cũng hoàn toàn cắt đứt liên lạc với 3 mẹ con. Dù được dì nhận nuôi nhưng sau đó bà cũng bị thương nặng do bom đạn chiến tranh. Cha nuôi của ông cũng chết vì nguyên nhân ấy.

Nỗi đau ám ảnh phía sau kiệt tác
 

Vậy nhưng, cái chết khiến nhà văn ám ảnh nhất có lẽ là của chính em gái mình. Cô bé đã chẳng thể sống quá 16 tháng tuổi vì đói. Nhà văn Nosaka vẫn luôn tự trách bản thân vì cái chết ấy cho dù câu chuyện đã trôi qua nhiều thập kỷ.

Trong phim, nhân vật Seita đã đối xử vô cùng tốt với em gái mình, "nhưng điều này không đúng thực tế" - ít nhất là với nhà văn Nosaka.

Ở tuổi 14, ông không biết làm thế nào để chăm sóc cho một em bé sơ sinh, ông cảm thấy mình đã ăn những thứ bản thân có thể chia cho em gái, ông không biết làm thế nào để em ngừng khóc... Những dằn vặt ấy cứ mãi theo nhà văn cho đến cuối đời và ông quyết định viết nên một phiên bản "lý tưởng hoá" cho các sự kiện, khi Seita đã hết lòng chăm sóc cho em gái mình.

Nỗi đau ám ảnh phía sau kiệt tác
 

"Mộ đom đóm" như một lời xin lỗi, một cách nhà văn Nosaka yêu thương người em gái cũng là một con đường dẫn đến nỗi đau của người anh đã vật lộn để cố gắng sống sót trong chiến tranh.

Trên thực tế, câu chuyện của anh em nhà văn Nosaka hay cũng chính là anh em Seita và Setsuko trong "Mộ đom đóm" cũng chính là câu chuyện của nhiều trẻ em Nhật Bản vào thời điểm ấy. Một trong những bức ảnh nổi tiếng Nhật phản ảnh cuộc sống khổ cực của trẻ em giai đoạn này được chụp bởi nhiếp ảnh gia Joe O'Donnell tại thành phố Nagasaki, Nhật Bản.

Nỗi đau ám ảnh phía sau kiệt tác

Nỗi đau của những đứa trẻ Nhật Bản trong chiến tranh.

Bức ảnh ghi lại khoảnh khắc hai đứa trẻ; một đứa lớn đang cõng đứa bé trên vai. Đau lòng thay, đứa em nhỏ trên vai đã qua đời và chuẩn bị lên giàn hỏa thiêu. Đứa lớn đứng im, tay xuôi xuống quần và mím chặt môi, ngẩng cao đầu, không dám bật khóc.

Trong trí nhớ của Joe O'Donnell vẫn luôn in hằn hình ảnh cậu bé ấy:

"Em không có giày với khuôn mặt đầy căng thẳng, còn đứa nhỏ trên vai em dường như đang ngủ rất sâu. Cậu bé cứ đứng đó chừng 5 hay 10 phút.

Một lúc sau, người đàn ông đeo khẩu trang trắng tiến về phía em, cởi dây và đỡ lấy đứa bé. Đó là lúc tôi nhận ra em đã chết. Người đàn ông giữ lấy đứa nhỏ và đặt trên giàn hỏa thiêu. Người anh cứ đứng đó, trân trân nhìn ngọn lửa đang cháy. Nó cắn môi dưới của mình thật đến nỗi tôi thấy máu tóe ra ngoài.

Khi ngọn lửa cháy rụi, cậu bé quay đầu lại và bỏ đi trong im lặng".

Từng từ chối nhiều lời mời chuyển thể thành phim

Sau khi cuốn sách được xuất bản vào tháng 10 năm 1967, Nosaka đã nhận được nhiều lời đề nghị chuyển thể tiểu thuyết thành phim nhưng ông vẫn không đồng ý bởi ông tin rằng sẽ không nhà sản xuất nào có thể tái hiện được một bộ phim trong thời chiến tranh dưới góc nhìn của trẻ em một cách thuyết phục.

Tuy nhiên, khi được Studio Ghibli đề nghị chuyển thể thành phim hoạt hình, ông đã rất ngạc nhiên và thích thú. Sau khi xem bảng phân cảnh cho bộ phim của đạo diễn, nhà biên kịch cũng là người đồng sáng lập Studio Ghibli - Isao Takahata, Nosaka kết luận rằng đây là cách duy nhất có thể đưa câu chuyện của mình lên màn ảnh .

Đến năm 1988, "Mộ đom đóm" được Studio Ghibli sản xuất với thể loại phim hoạt hình.

Mở đầu phim là cảnh tượng một cậu bé đau đớn trong một ga xe lửa và chết dần vì suy dinh dưỡng. Sau khi cậu bé qua đời, linh hồn cậu đã được đoàn tụ với em gái và cùng nhau dần ôn lại những sự kiện dẫn đến cái chết của họ.

Dù khởi đầu bi thảm nhưng thực chất Takahata làm vậy để giảm bớt nỗi đau của khán giả bằng cách tiết lộ mọi thứ ngay từ đầu. Nhờ việc biết được số phận của các nhân vật, khán giả không còn phải lo lắng hay kỳ vọng vào một bước ngoặt trong cốt truyện và sự mong đợi về thời điểm mọi thứ sẽ trở nên tốt đẹp hơn.

Nỗi đau ám ảnh phía sau kiệt tác
 

"Mộ đom đóm" có thể được phân loại là một bộ phim phản chiến nhưng bản thân Isao Takahata đã nhiều lần phủ nhận điều này. Đơn giản bởi ông không tin tác phẩm của mình có thể ngăn cản một cuộc chiến tranh xảy ra nhưng ông vẫn tạo ra "Mộ đom đóm" như một lời nhắn gửi để bất cứ ai xem qua tác phẩm cũng cần suy ngẫm về tầm quan trọng của việc duy trì một thế giời hoà bình cũng như việc con người cần nương tựa vào nhau thế nào để tồn tại trong cuộc sống hàng ngày.

Dù "Mộ đom đóm" có thể không ấm áp hay hấp dẫn với những nhân vật siêu thực như các tác phẩm khác của Studio Ghibli nhưng chắc chắn đây là bộ phim để lại cho người xem một thông điệp mạnh mẽ, vang vọng trong ký ức mỗi người xem sau 36 năm phát hành.ư

Nguồn: esquiremag, collider


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Xem Sex Education, tôi phát hiện bí mật nhạy cảm của con gái, nhờ vậy tôi giúp con "quay xe"

Tôi đã bình tĩnh và có cuộc nói chuyện chân thành với con.
4

Xem "Sex Education", tôi nghỉ chơi với bạn thân nhờ nhận ra tình bạn độc hại

Nhờ bộ phim, tôi nhận ra bấy lâu nay mình luôn là "cái bóng" của bạn thân, chưa thực sự sống là chính mình.

3 bài học cực thấm thía trong Mộ Đom Đóm

Dưới đây là 3 bài học ý nghĩa nhất mà chúng ta có thể học hỏi được từ tác phẩm này.

Xem lại Tây Du Ký: Đây mới là nhân vật có cả EQ lẫn IQ cao nhất

Lúc nhỏ xem Tây Du Ký đều thích năng lực mạnh mẽ và sự dũng cảm của Tôn Ngộ Không, lớn lên mới thấy nể phục một nhân vật khác hơn cả.

6 bài học từ Tây Du Ký mà cha mẹ có thể học lỏm

Cha mẹ có thể học được nhiều bí quyết giáo dục từ tác phẩm Tây Du Ký.

Diễn viên Anh Đào trở lại với ‘Kính vạn hoa’ sau 20 năm rời xa màn ảnh

Sau 20 năm rời xa màn ảnh, diễn viên Anh Đào đã trở lại với vai Hạnh trong bộ phim "Kính vạn hoa". Từ vai diễn trong bản truyền hình cho đến nhân vật Hạnh khi lớn trong bản điện ảnh, đó là một chặng đường dài của cùng một diễn viên cùng một nhân vật.

Điện ảnh Việt và câu chuyện chuyển đổi số

Điện ảnh Việt Nam có lịch sử đến 70 năm, nhưng đến nay việc tìm kiếm dữ liệu về các bộ phim vẫn còn khó khăn vì chưa được chuyển đổi số.

'Lật mặt 7': Dung dị nhẹ nhàng, tràn đầy xúc động

Phim "Lật mặt 7: Một điều ước" của đạo diễn Lý Hải đã để lại cho người xem nhiều cảm xúc nhẹ nhàng dung dị nhưng đầy xúc động.

Xem lại cảnh Ngọc Hoàng chui gầm bàn, tôi càng thích mê Tây Du Ký 1986: Thật sự thâm sâu!

Điện ảnh - Trương Lương - 27/07/2025 09:00
Phim Tây Du Ký 1986 được đạo diễn bởi Dương Khiết, dựa trên nguyên tác của Ngô Thừa Ân, đa tầng ý nghĩa, thật sự thâm sâu.

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - Khi căng thẳng trở thành chất độc

Từ sách - Phim - Quìn - 27/07/2025 08:00
Căng thẳng không chỉ khiến bạn mất ngủ hay cáu gắt. Nó thực sự là một chất độc lặng lẽ phá hoại cơ thể và tinh thần từng chút một, ngay cả khi bạn không nhận ra.

Tuyệt đỉnh Kungfu - "Làm người phải biết nhân nghĩa, bằng không giỏi đến mấy cũng chỉ là cặn bã"

Điện ảnh - Trương Lương - 26/07/2025 12:00
Cao thủ thực sự không cần đến danh tiếng..."

"Trí tuệ du lịch" của giới trẻ, họ giải quyết nhiều vấn đề khó khăn mà không tốn bất kỳ chi phí nào!

Kỹ năng - Nhật Anh - 26/07/2025 11:00
Khi đi du lịch, bạn phải theo kịp tốc độ của những người trẻ tuổi. Một số "trí tuệ du lịch" mà họ nghĩ ra thật tuyệt vời đến nỗi mọi người không thể không khen ngợi khi nhìn thấy chúng.

Kinh khủng hơn bất hiếu là kiểu con cái đang ăn mòn nhiều gia đình này

Suy ngẫm - Đông - CFB - 26/07/2025 10:00
Đáng sợ hơn, kiểu con cái này lại thường được ngụy trang dưới vẻ ngoài bận rộn.

‘Sức mạnh của người thấu cảm’ - Mở ra cánh cửa ‘siêu năng lực’ của người thấu cảm

Từ sách - Phim - FN - 26/07/2025 09:00
Sự thấu cảm như con dao hai lưỡi. Một mặt, nó là nền tảng của sự tử tế, lòng trắc ẩn và khả năng chữa lành, nhưng nếu không biết cách sử dụng, người thấu cảm có thể trở thành ‘thảm chùi chân’ của người khác đến mức đánh mất chính mình.

Muốn dữ liệu tạo ra giá trị, đừng bỏ qua 5 câu hỏi cốt lõi này

Từ sách - Phim - Quìn - 26/07/2025 08:00
Nhiều doanh nghiệp đổ tiền vào hệ thống, AI, phân tích... nhưng quên mất một điều: dữ liệu chỉ hữu ích khi phục vụ đúng mục tiêu.

Công nghiệp phần mềm ở Ấn Độ

Blog GS John VU - GS John Vu - 25/07/2025 13:00
Trong cuộc viếng thăm của tôi ở Ấn Độ, Ts. Prasad một giáo sư về kĩ nghệ phần mềm đã chia sẻ với tôi một cuộc điều tra ông ấy đã tiến hành tháng trước.

Con người nói chuyện ngày càng giống ChatGPT

Suy ngẫm - Nam Đoàn - 25/07/2025 12:00
Nghiên cứu mới đây tiết lộ một xu hướng đáng kinh ngạc: Thay vì AI học cách giao tiếp như con người, chính chúng ta lại đang dần "nói chuyện giống ChatGPT".

Người dùng Meta AI đang bị khai thác dữ liệu nhạy cảm mà không hề biết

Kỹ năng - Nam Đoàn - 25/07/2025 11:00
Hãy tưởng tượng một cảnh phim kinh dị thế kỷ 21: Lịch sử duyệt web cá nhân của bạn bị công khai mà bạn không biết, đây chính là cảm giác mà nhiều người dùng đang trải qua với ứng dụng Meta AI.

Xóa gấp bức ảnh ông cụ bán xôi ở vỉa hè sau 5 ngày vì quá nhiều tiền được gửi về tài khoản

Phong cách sống - Trần Hà - 25/07/2025 10:00
"Hóa ra chuyện này có thật ngoài đời ư?”, một netizen bình luận.

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - Cha mẹ độc hại ảnh hưởng ra sao đến sự trưởng thành của một đứa trẻ?

Từ sách - Phim - Hồ Lam - 25/07/2025 09:00
Sẽ thế nào nếu một ngày ta nhận ra mình đã bị bạo hành dưới danh nghĩa yêu thương? Liệu câu chuyện tổn thương của ta chỉ là nỗi đau mang tính cá nhân hay là bi kịch chung của một cộng đồng?

Xem 'Khi cuộc đời cho bạn quả quýt', tôi ngán ngẩm nhìn sang chồng

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 25/07/2025 08:00
Tôi không nghĩ đến, có ngày mình rơi vào hoàn cảnh này.

Những câu chuyện đầy xúc động trong tiệm sách cũ

Giải trí - AN VI - QUỲNH QUỲNH - TTO - 24/07/2025 13:00
Kính tặng, thương tặng, gửi người không bao giờ tôi gặp lại… - bút tích trên trang sách nhuốm màu thời gian trong các cửa hàng sách cũ chứa đựng bao câu chuyện đầy xúc động.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 27/07/2025