Kiệt tác của danh họa Nguyễn Gia Trí ‘kêu cứu’ vì bị 'làm vệ sinh' không đúng cách

19/04/2019 09:44
Kiệt tác của danh họa Nguyễn Gia Trí ‘kêu cứu’ vì bị 'làm vệ sinh' không đúng cách

Bức tranh nổi tiếng “Vườn xuân Trung Nam Bắc” của danh họa Nguyễn Gia Trí trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM đang ở trong tình trạng xuống cấp trầm trọng cần phải khẩn cấp bảo vệ.

Theo Hồ sơ di sản của Cục Di sản văn hóa (Bộ VHTT-DL), bức tranh “Vườn xuân Trung Nam Bắc” của danh họa Nguyễn Gia Trí được vẽ vào khoảng từ năm 1969 đến năm 1988. Tranh bằng chất liệu sơn mài mô tả không khí ngày xuân và hình ảnh các thiếu nữ ba miền Trung, Nam, Bắc trong trang phục truyền thống, đi dự hội xuân, chùa chiền, cây cối xung quanh.

Đây là bức tranh được xếp vào loại “bảo vật của quốc gia” vì là hiện vật gốc, độc bản. Năm 1991, tác phẩm được UBND TP.HCM mua với giá 100.000 USD để trao tặng cho Bảo tàng Mỹ Thuật TP.HCM, tranh được trưng bày và lưu giữ tại đây từ đó đến nay.

Đánh giá tranh “Là hiện vật gốc, độc bản. Tác phẩm có thời gian sáng tác kéo dài trong 20 năm, khởi đầu từ năm 1969 và hoàn thành năm 1989” nên vào năm 2013, Chính phủ ra quyết định công nhận tác phẩm Vườn xuân Trung Nam Bắc của danh họa Nguyễn Gia Trí là bảo vật quốc gia.

Vườn xuân Trung Nam Bắc khi còn nguyên vẹn - Ảnh: Mã Thanh Cao

Sau khi trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM được vài năm thì bức tranh này bị xuống cấp trầm trọng do điều kiện tự nhiên cũng như phương pháp bảo quản của bảo tàng.

Năm 2017, báo chí cũng đã có những phản ảnh và cảnh báo về tình trạng của bức tranh. Thời điểm đó, đại diện Sở VH-TT TP.HCM cho rằng “Kiệt tác này là bảo vật quốc gia thuộc sự quản lý trực tiếp của Bảo tàng Mỹ thuật TP.

Kinh phí hằng năm vẫn được cấp chung với kinh phí bảo quản hiện vật bảo tàng, chứ không cấp riêng. Vì vậy, nếu muốn thực hiện phòng trưng bày hiện đại của Nguyễn Gia Trí, bảo tàng phải xây dựng phương án kinh tế kỹ thuật trình Sở VH-TT, rồi tùy theo quy mô, kinh phí như thế nào, Sở VH-TT mới phối hợp với Sở Kế hoạch - Đầu tư, trình xin chủ trương lãnh đạo UBND TP và thông qua HĐND theo quy định về đầu tư công hiện nay”.

Nguyên nhân dẫn đến bức tranh quý bị hư hỏng nặng được xác định là do bảo tàng đã làm “vệ sinh” cho bức tranh này.

Vườn xuân Trung Nam Bắc trước (trên) và sau khi "vệ sinh" (dưới) - Ảnh: Lê Công Sơn

“Sau khi thực hiện vệ sinh và chỉnh lý trưng bày phòng tranh Nguyễn Gia Trí, khi đưa ra trưng bày thì có một số vấn đề cần phải đánh giá xem xét lại. Mặc dù trong quá trình thực hiện vệ sinh, bảo quản bảo tàng đã tiến hành đầy đủ các bước xây dựng kế hoạch, thông qua hội đồng nội dung thực hiện và đều có báo cáo gửi Sở VH-TT TP.HCM xin chủ trương và được chấp thuận. Tuy nhiên thực hiện xong đưa ra trưng bày thì có nhiều nhận xét, như: độ bóng của bức tranh khác lạ so với ban đầu, bị mất đi bề mặt, một ít vàng bị trôi, độ sâu của tranh cũng bị ảnh hưởng”. Ông Trịnh Xuân Yên, Phó giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM, thừa nhận trên mặt báo Thanh Niên.

Cách quản lý và bảo quản tranh quý cuả Bảo tàng Mỹ Thuật TP.HCM cũng đã nhận được nhiều phản ứng của giới hội họa.

Trên trang cá nhân, bà Mã Thanh Cao, nguyên GĐ Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM đã viết lời cảm thán: “Khóc tiếp, mà đau hơn cho một bảo vật quốc gia Việt Nam. Bức tranh sơn mài Vườn xuân Trung Nam Bắc của hoạ sĩ Nguyễn Gia Trí được UBND TP.HCM mua tặng Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM năm 1990 với giá 100.000 USD (chấn động dư luận) rất xứng đáng. Năm 2012 được công nhận Bảo vật QG. Khi được vệ sinh xong thì hỡi ôi! Khóc không nổi…”.

Họa sĩ Phan Trọng Văn cũng cho biết, “phương pháp vệ sinh này, tôi đã cảnh báo trước đây 10 năm”.

Họa sĩ Nguyễn Trung Tín (Hội Mỹ thuật TP.HCM) cũng tỏ ra bức xúc, ông nói: “Khi đọc quy trình vệ sinh bảo quản, tôi nghĩ cái thiếu sót của chúng ta là sử dụng bột chu. Bột chu có tính ăn mòn. Lớp phủ bên trên đó chính là màu thời gian, nó giúp cho sơn mài cổ kính hơn… Bột chu đã làm ảnh hưởng tới phần bề mặt này…”.

Được biết hội đồng khoa học thuộc Sở VH-TT TP.HCM và Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM vừa có cuộc họp mở rộng để xem xét vấn đề và đưa ra phương pháp để phục chế bức tranh.

Bảo vật quốc gia Vườn xuân Trung Nam Bắc

Đơn vị lưu giữ hiện vật: Bảo tàng Mỹ Thuật TP.HCM

* Số đăng ký: BTMT 06

* Chất liệu: Sơn mài

* Kích thước: 540cm x 200cm.

* Số lượng: 1 đơn vị hiện vật

* Miêu tả: Tranh mô tả không khí ngày xuân và hình ảnh các thiếu nữ ba miền Trung, Nam, Bắc trong trang phục truyền thống, đi dự hội xuân, chùa chiền, cây cối xung quanh.

* Hiện trạng: Còn nguyên vẹn

* Niên đại: Từ năm 1969 đến năm 1989

* Nguồn gốc: Mua của tác giả

* Lý do lựa chọn: Là hiện vât gốc, độc bản. Tác phẩm có thời gian sáng tác kéo dài trong 20 năm, khởi đầu từ năm 1969 và hoàn thành năm 1989.

Năm 1991, tác phẩm được UBND TP.HCM mua với giá 100.000 USD và trao tặng cho Bảo tàng Mỹ Thuật TP.HCM.

Tác phẩm được sáng tác vào giai đoạn đất nước còn chìm trong khói lửa chiến tranh, nó như lời nguyện cầu thống nhất và hạnh phúc cho quê hương. Đồng thời, tác phẩm cũng là sự tổng hợp mọi thành tựu trong nửa thế kỷ tìm tòi sáng tạo về nghệ thuật sơn mài: là tác phẩm có thời gian tâm huyết lâu nhất, ứng dụng nhiều đúc kết trong nghệ thuật nhất, có kích thước lớn nhất và là tác phẩm sáng tác cuối cùng của cuộc đời họa sĩ.

Họa sĩ Nguyễn Gia Trí tốt nghiệp Trường cao đẳng Mỹ Thuật Đông Dương (1936). Ông là họa sĩ bậc thầy, đi đầu trong việc tạo dựng khuynh hướng mới của nghệ thuật sơn mài; trong việc tìm tòi, sáng tạo để tạo ra một bảng màu mới và đưa sơn mài Việt Nam lên đến đỉnh cao với sự kết hợp giữa yếu tố văn hóa truyền thống Á Đông của người Việt Nam trên chất liệu sơn ta và phương pháp hội họa hàn lâm phương Tây về hình họa. Năm 1989, họa sĩ Nguyễn Gia Trí được Bộ Văn hóa và Thông tin chính thức công nhận là một trong những họa sĩ đương đại có công trong việc xây dựng nền nghệ thuật tạo hình Việt Nam hiện đại.

(Theo Hồ sơ di sản, tư liệu Cục Di sản văn hóa)

Tiểu Vũ

 

Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ qua đời

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ, một trong những cây đại thụ của nền âm nhạc Việt Nam đã tạ thế vào ngày 29.3. Ông đã để lại một di sản âm nhạc vô giá gắn liền với lịch sử văn hóa đất nước.

Những nhân vật LGBT có sức ảnh hưởng lớn nhất thế giới năm 2019

Mới đây, tạp chí Time đã công bố danh sách “100 nhân vật có sức ảnh hưởng lớn nhất thế giới 2019”. Trong đó, có 2 nhân vật là người LGBT công khai: Ryan Murphy và Indya Moore.

Cháy nhà thờ Đức Bà Paris: Phục chế ‘tượng đài’ kiến trúc đã 850 năm tuổi không dễ

Khi tro bụi hỏa hoạn đã lắng xuống quanh Notre Dame, nhiệm vụ tu bổ nặng nhọc chuẩn bị bắt đầu. Tái dựng tòa kiến trúc nổi tiếng "cất giữ" 850 năm lịch sử nước Pháp cũng có thể được xem như nỗ lực kỳ công mới nhất để hồi sinh một công trình đặc biệt vốn không ngừng "thay da đổi thịt" hàng thế kỷ nay.

Tiểu thuyết về 'Thằng gù nhà thờ Đức Bà' bán chạy sau cơn hỏa hoạn

Chỉ vài giờ sau vụ hỏa hoạn thiêu cháy nhà thờ Đức Bà, cuốn tiểu thuyết về "Thằng gù nhà thờ Đức Bà" đã đứng đầu bảng xếp hạng doanh số của trang Amazon Pháp.

Những điều ít người biết về nhà thờ Đức Bà Paris

Nhà thờ Đức Bà Paris là công trình tôn giáo tiêu biểu cho phong cách kiến trúc gothic trên hòn đảo Ile de la Cite của Paris...

Ca sĩ Đông Nhi bật khóc, Hà Anh Tuấn đoạt cú đúp giải Cống hiến lần thứ 14

Sau hơn 10 năm miệt mài hoạt động nghệ thuật không ngừng nghỉ, ca sĩ Đông Nhi đã xuất sắc vượt qua các ca sĩ khác như: Tùng Dương, Bích Phương, Lan Anh, Thanh Lam để giành chiến thắng ở hạng mục Ca sĩ của năm trong giải thưởng âm nhạc Cống hiến lần thứ 14.

Hình ảnh ấn tượng về Nhà thờ Đức Bà Paris trong những tác phẩm điện ảnh

Với "The Hunchback of Notre Dame", "Amélie" hay "Midnight in Paris", khán giả được chiêm ngưỡng công trình nổi tiếng ở nhiều giai đoạn lịch sử.

Hai ông trùm làng thời trang Pháp quyên góp hàng trăm triệu USD để trùng tu nhà thờ Đức Bà Paris vừa bị cháy

Chưa đầy 24 tiếng sau khi diễn ra vụ hỏa hoạn thiêu hủy nhà thờ Đức Bà, hàng trăm triệu USD đã được huy động cho công tác trùng tu và tái thiết. Điều này chứng tỏ công trình này mang ý nghĩa đặc biệt to lớn đối với người dân Pháp nói riêng và cả thế giới nói chung.

Sao Việt bày tỏ sự nuối tiếc khi nghe tin nhà thờ Đức Bà Paris chìm trong biển lửa

Tâm trạng đau xót và cầu nguyện là những gì loạt sao Việt đang làm khi chứng kiến địa danh nổi tiếng thế giới - Nhà thờ Đức Bà Paris chìm trong biển lửa khiến đỉnh tháp 850 năm tuổi bị sụp đổ.

DeepSeek ra bản nâng cấp cho mô hình V3, cạnh tranh với ChatGPT

Kỹ năng - Sơn Vân - 30/03/2025 13:00
DeepSeek vừa công bố bản nâng cấp quan trọng cho mô hình ngôn ngữ lớn V3, đẩy mạnh cạnh tranh với các hãng công nghệ hàng đầu Mỹ như OpenAI và Anthropic.

Facebook có tính năng mới, cho phép chọn bạn bè để xem tin tức, tương tác!

Kỹ năng - Nguyễn Nghĩa - 30/03/2025 12:00
Từng một thời là nơi chỉ để kết nối với bạn bè và gia đình thân thiết, Facebook theo thời gian đã dần trở nên phức tạp hơn với vô số tính năng và nội dung gợi ý.

Chưởng môn Thanh Thành ngưỡng mộ Lý Tiểu Long, sở hữu tuyệt kỹ Phách Không Quyền

Phong cách sống - Sơn Tùng - 30/03/2025 10:00
Lưu Tuy Tân, chưởng môn phái Thanh Thành, hiện đang nắm giữ tuyệt kỹ trấn sơn Phách Không Quyền.

Xem phim 'Sex Education'', tôi rút ra 2 phương pháp hiệu quả dạy con trai đang ở tuổi nổi loạn

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 30/03/2025 09:00
Tôi đã dùng một tuần để xem phim ''Sex Education'', từ đó học hỏi được cách dạy con trai đang tuổi dậy thì.

Từ thị phi đến tĩnh lặng – Minh triết từ hai cuốn sách của Sa môn Thích Pháp Hòa

Từ sách - Phim - Đan Thanh - 30/03/2025 08:00
2 cuốn sách của Sa môn Thích Pháp Hòa mang lại những minh triết sâu sắc giúp người đọc tránh ra khỏi những ồn ào, thị phi để tìm về bình an trong tâm hồn mình.

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ qua đời

Giải trí - Tiểu Vũ - 29/03/2025 13:37
Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ, một trong những cây đại thụ của nền âm nhạc Việt Nam đã tạ thế vào ngày 29.3. Ông đã để lại một di sản âm nhạc vô giá gắn liền với lịch sử văn hóa đất nước.

Xem xét 17 gia đình có con bị bắt cóc, tôi nhận ra rằng họ đều bỏ qua 5 lỗ hổng chết người sau

Kỹ năng - Hiểu Đan - 29/03/2025 13:00
Đến tận bây giờ, vẫn còn nhiều gia đình đang đau đáu tìm kiếm con mình. Nhiều phụ huynh khóc lóc, hối hận vô cùng vì bỏ qua những lổ hổng này!

"Mẹ ơi, chúng ta không được đi khoang hạng nhất vì nghèo sao?" - Câu trả lời của bà mẹ xứng đáng đưa vào sách giáo khoa

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 29/03/2025 12:00
Trên chuyến bay trở về nhà sau dịp Tết Nguyên đán, đứa trẻ hỏi 1 câu khiến bà mẹ có phần lúng túng.

Nhà địa tâm lý học giải thích: Tại sao sân bay cũng được coi là địa điểm tâm linh?

Thư giãn - Thanh Long - 29/03/2025 11:00
Một số chuyến bay từ múi giờ cao về múi giờ thấp có thể hạ cánh trước cả giờ khởi hành. Điều này rõ ràng đem lại cảm giác bạn đang du hành ngược trở về quá khứ.

Cha đẻ phần mềm Unikey: Từng nhận bão dư luận khi ra mắt ‘‘bộ gõ quốc dân’’

Phong cách sống - Khuê Hiền - 29/03/2025 10:00
Tại thời điểm Unikey mới được ra mắt, ông Phạm Kim Long đã nhận về nhiều ý kiến trái chiều khi cung cấp phần mềm này miễn phí.

Xem lại Na Tra: Số mệnh chưa bao giờ là điều không thể thay đổi!

Điện ảnh - Đông - 29/03/2025 09:00
Người cha nghiệm ra được triết lý đáng suy ngẫm này.

Đường vào Thiền - Osho lật ngược khái niệm Thiền: Bạn đã hiểu sai như thế nào?

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 29/03/2025 08:00
Đường vào thiền không đưa ra các kỹ thuật cụ thể để người đọc làm theo một cách máy móc. Thay vào đó, Osho hé mở một cánh cửa để chúng ta bước vào hành trình khám phá chính mình thông qua những câu chuyện, chỉ dẫn gần gũi và thiết thực.

Chi phí hẹn hò ngày càng cao, nhiều người “quay xe” quen búp bê người lớn

Suy ngẫm - Trang Đào - 28/03/2025 12:00
Chi phí tương tác ngoài đời thực ngày càng cao cũng là lý do khiến cho "bạn gái AI" đã trở thành lựa chọn tiết kiệm. Một nhà đầu tư thẳng thắn nói: "Những gì chúng tôi bán không phải là silicon, mà là thuốc giảm đau để chống lại sự cô đơn".

ChatGPT thêm tính năng chỉnh sửa ảnh dễ hơn, tạo biểu đồ và infographic cho công việc tốt hơn

Kỹ năng - Sơn Vân - 28/03/2025 11:00
Các tính năng mới này có sẵn cho cả người dùng ChatGPT miễn phí và trả phí thông qua mô hình GPT-4o của OpenAI.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 2, 31/03/2025