Kiệt tác của danh họa Nguyễn Gia Trí ‘kêu cứu’ vì bị 'làm vệ sinh' không đúng cách

19/04/2019 09:44
Kiệt tác của danh họa Nguyễn Gia Trí ‘kêu cứu’ vì bị 'làm vệ sinh' không đúng cách

Bức tranh nổi tiếng “Vườn xuân Trung Nam Bắc” của danh họa Nguyễn Gia Trí trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM đang ở trong tình trạng xuống cấp trầm trọng cần phải khẩn cấp bảo vệ.

Theo Hồ sơ di sản của Cục Di sản văn hóa (Bộ VHTT-DL), bức tranh “Vườn xuân Trung Nam Bắc” của danh họa Nguyễn Gia Trí được vẽ vào khoảng từ năm 1969 đến năm 1988. Tranh bằng chất liệu sơn mài mô tả không khí ngày xuân và hình ảnh các thiếu nữ ba miền Trung, Nam, Bắc trong trang phục truyền thống, đi dự hội xuân, chùa chiền, cây cối xung quanh.

Đây là bức tranh được xếp vào loại “bảo vật của quốc gia” vì là hiện vật gốc, độc bản. Năm 1991, tác phẩm được UBND TP.HCM mua với giá 100.000 USD để trao tặng cho Bảo tàng Mỹ Thuật TP.HCM, tranh được trưng bày và lưu giữ tại đây từ đó đến nay.

Đánh giá tranh “Là hiện vật gốc, độc bản. Tác phẩm có thời gian sáng tác kéo dài trong 20 năm, khởi đầu từ năm 1969 và hoàn thành năm 1989” nên vào năm 2013, Chính phủ ra quyết định công nhận tác phẩm Vườn xuân Trung Nam Bắc của danh họa Nguyễn Gia Trí là bảo vật quốc gia.

Vườn xuân Trung Nam Bắc khi còn nguyên vẹn - Ảnh: Mã Thanh Cao

Sau khi trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM được vài năm thì bức tranh này bị xuống cấp trầm trọng do điều kiện tự nhiên cũng như phương pháp bảo quản của bảo tàng.

Năm 2017, báo chí cũng đã có những phản ảnh và cảnh báo về tình trạng của bức tranh. Thời điểm đó, đại diện Sở VH-TT TP.HCM cho rằng “Kiệt tác này là bảo vật quốc gia thuộc sự quản lý trực tiếp của Bảo tàng Mỹ thuật TP.

Kinh phí hằng năm vẫn được cấp chung với kinh phí bảo quản hiện vật bảo tàng, chứ không cấp riêng. Vì vậy, nếu muốn thực hiện phòng trưng bày hiện đại của Nguyễn Gia Trí, bảo tàng phải xây dựng phương án kinh tế kỹ thuật trình Sở VH-TT, rồi tùy theo quy mô, kinh phí như thế nào, Sở VH-TT mới phối hợp với Sở Kế hoạch - Đầu tư, trình xin chủ trương lãnh đạo UBND TP và thông qua HĐND theo quy định về đầu tư công hiện nay”.

Nguyên nhân dẫn đến bức tranh quý bị hư hỏng nặng được xác định là do bảo tàng đã làm “vệ sinh” cho bức tranh này.

Vườn xuân Trung Nam Bắc trước (trên) và sau khi "vệ sinh" (dưới) - Ảnh: Lê Công Sơn

“Sau khi thực hiện vệ sinh và chỉnh lý trưng bày phòng tranh Nguyễn Gia Trí, khi đưa ra trưng bày thì có một số vấn đề cần phải đánh giá xem xét lại. Mặc dù trong quá trình thực hiện vệ sinh, bảo quản bảo tàng đã tiến hành đầy đủ các bước xây dựng kế hoạch, thông qua hội đồng nội dung thực hiện và đều có báo cáo gửi Sở VH-TT TP.HCM xin chủ trương và được chấp thuận. Tuy nhiên thực hiện xong đưa ra trưng bày thì có nhiều nhận xét, như: độ bóng của bức tranh khác lạ so với ban đầu, bị mất đi bề mặt, một ít vàng bị trôi, độ sâu của tranh cũng bị ảnh hưởng”. Ông Trịnh Xuân Yên, Phó giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM, thừa nhận trên mặt báo Thanh Niên.

Cách quản lý và bảo quản tranh quý cuả Bảo tàng Mỹ Thuật TP.HCM cũng đã nhận được nhiều phản ứng của giới hội họa.

Trên trang cá nhân, bà Mã Thanh Cao, nguyên GĐ Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM đã viết lời cảm thán: “Khóc tiếp, mà đau hơn cho một bảo vật quốc gia Việt Nam. Bức tranh sơn mài Vườn xuân Trung Nam Bắc của hoạ sĩ Nguyễn Gia Trí được UBND TP.HCM mua tặng Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM năm 1990 với giá 100.000 USD (chấn động dư luận) rất xứng đáng. Năm 2012 được công nhận Bảo vật QG. Khi được vệ sinh xong thì hỡi ôi! Khóc không nổi…”.

Họa sĩ Phan Trọng Văn cũng cho biết, “phương pháp vệ sinh này, tôi đã cảnh báo trước đây 10 năm”.

Họa sĩ Nguyễn Trung Tín (Hội Mỹ thuật TP.HCM) cũng tỏ ra bức xúc, ông nói: “Khi đọc quy trình vệ sinh bảo quản, tôi nghĩ cái thiếu sót của chúng ta là sử dụng bột chu. Bột chu có tính ăn mòn. Lớp phủ bên trên đó chính là màu thời gian, nó giúp cho sơn mài cổ kính hơn… Bột chu đã làm ảnh hưởng tới phần bề mặt này…”.

Được biết hội đồng khoa học thuộc Sở VH-TT TP.HCM và Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM vừa có cuộc họp mở rộng để xem xét vấn đề và đưa ra phương pháp để phục chế bức tranh.

Bảo vật quốc gia Vườn xuân Trung Nam Bắc

Đơn vị lưu giữ hiện vật: Bảo tàng Mỹ Thuật TP.HCM

* Số đăng ký: BTMT 06

* Chất liệu: Sơn mài

* Kích thước: 540cm x 200cm.

* Số lượng: 1 đơn vị hiện vật

* Miêu tả: Tranh mô tả không khí ngày xuân và hình ảnh các thiếu nữ ba miền Trung, Nam, Bắc trong trang phục truyền thống, đi dự hội xuân, chùa chiền, cây cối xung quanh.

* Hiện trạng: Còn nguyên vẹn

* Niên đại: Từ năm 1969 đến năm 1989

* Nguồn gốc: Mua của tác giả

* Lý do lựa chọn: Là hiện vât gốc, độc bản. Tác phẩm có thời gian sáng tác kéo dài trong 20 năm, khởi đầu từ năm 1969 và hoàn thành năm 1989.

Năm 1991, tác phẩm được UBND TP.HCM mua với giá 100.000 USD và trao tặng cho Bảo tàng Mỹ Thuật TP.HCM.

Tác phẩm được sáng tác vào giai đoạn đất nước còn chìm trong khói lửa chiến tranh, nó như lời nguyện cầu thống nhất và hạnh phúc cho quê hương. Đồng thời, tác phẩm cũng là sự tổng hợp mọi thành tựu trong nửa thế kỷ tìm tòi sáng tạo về nghệ thuật sơn mài: là tác phẩm có thời gian tâm huyết lâu nhất, ứng dụng nhiều đúc kết trong nghệ thuật nhất, có kích thước lớn nhất và là tác phẩm sáng tác cuối cùng của cuộc đời họa sĩ.

Họa sĩ Nguyễn Gia Trí tốt nghiệp Trường cao đẳng Mỹ Thuật Đông Dương (1936). Ông là họa sĩ bậc thầy, đi đầu trong việc tạo dựng khuynh hướng mới của nghệ thuật sơn mài; trong việc tìm tòi, sáng tạo để tạo ra một bảng màu mới và đưa sơn mài Việt Nam lên đến đỉnh cao với sự kết hợp giữa yếu tố văn hóa truyền thống Á Đông của người Việt Nam trên chất liệu sơn ta và phương pháp hội họa hàn lâm phương Tây về hình họa. Năm 1989, họa sĩ Nguyễn Gia Trí được Bộ Văn hóa và Thông tin chính thức công nhận là một trong những họa sĩ đương đại có công trong việc xây dựng nền nghệ thuật tạo hình Việt Nam hiện đại.

(Theo Hồ sơ di sản, tư liệu Cục Di sản văn hóa)

Tiểu Vũ

 

Gửi bình luận
(0) Bình luận

Những nhân vật LGBT có sức ảnh hưởng lớn nhất thế giới năm 2019

Mới đây, tạp chí Time đã công bố danh sách “100 nhân vật có sức ảnh hưởng lớn nhất thế giới 2019”. Trong đó, có 2 nhân vật là người LGBT công khai: Ryan Murphy và Indya Moore.

Cháy nhà thờ Đức Bà Paris: Phục chế ‘tượng đài’ kiến trúc đã 850 năm tuổi không dễ

Khi tro bụi hỏa hoạn đã lắng xuống quanh Notre Dame, nhiệm vụ tu bổ nặng nhọc chuẩn bị bắt đầu. Tái dựng tòa kiến trúc nổi tiếng "cất giữ" 850 năm lịch sử nước Pháp cũng có thể được xem như nỗ lực kỳ công mới nhất để hồi sinh một công trình đặc biệt vốn không ngừng "thay da đổi thịt" hàng thế kỷ nay.

Tiểu thuyết về 'Thằng gù nhà thờ Đức Bà' bán chạy sau cơn hỏa hoạn

Chỉ vài giờ sau vụ hỏa hoạn thiêu cháy nhà thờ Đức Bà, cuốn tiểu thuyết về "Thằng gù nhà thờ Đức Bà" đã đứng đầu bảng xếp hạng doanh số của trang Amazon Pháp.

Những điều ít người biết về nhà thờ Đức Bà Paris

Nhà thờ Đức Bà Paris là công trình tôn giáo tiêu biểu cho phong cách kiến trúc gothic trên hòn đảo Ile de la Cite của Paris...

Ca sĩ Đông Nhi bật khóc, Hà Anh Tuấn đoạt cú đúp giải Cống hiến lần thứ 14

Sau hơn 10 năm miệt mài hoạt động nghệ thuật không ngừng nghỉ, ca sĩ Đông Nhi đã xuất sắc vượt qua các ca sĩ khác như: Tùng Dương, Bích Phương, Lan Anh, Thanh Lam để giành chiến thắng ở hạng mục Ca sĩ của năm trong giải thưởng âm nhạc Cống hiến lần thứ 14.

Hình ảnh ấn tượng về Nhà thờ Đức Bà Paris trong những tác phẩm điện ảnh

Với "The Hunchback of Notre Dame", "Amélie" hay "Midnight in Paris", khán giả được chiêm ngưỡng công trình nổi tiếng ở nhiều giai đoạn lịch sử.

Hai ông trùm làng thời trang Pháp quyên góp hàng trăm triệu USD để trùng tu nhà thờ Đức Bà Paris vừa bị cháy

Chưa đầy 24 tiếng sau khi diễn ra vụ hỏa hoạn thiêu hủy nhà thờ Đức Bà, hàng trăm triệu USD đã được huy động cho công tác trùng tu và tái thiết. Điều này chứng tỏ công trình này mang ý nghĩa đặc biệt to lớn đối với người dân Pháp nói riêng và cả thế giới nói chung.

Sao Việt bày tỏ sự nuối tiếc khi nghe tin nhà thờ Đức Bà Paris chìm trong biển lửa

Tâm trạng đau xót và cầu nguyện là những gì loạt sao Việt đang làm khi chứng kiến địa danh nổi tiếng thế giới - Nhà thờ Đức Bà Paris chìm trong biển lửa khiến đỉnh tháp 850 năm tuổi bị sụp đổ.

Xem Sex and the City, tôi ngừng hỏi con “Ăn gì chưa?”: Hóa ra con gái không vô tâm, chỉ là tôi không hiểu

Điện ảnh - Nguyễn Phượng - 24/08/2025 13:00
Một tập phim Sex and the City khiến tôi nhận ra lý do con gái tuổi teen luôn cáu gắt với bố mẹ. Hóa ra, không phải vì nó vô tâm mà vì tôi đã yêu sai cách.

6 loại trứng đã không bổ béo còn “phá hủy” nội tạng, mê mấy cũng phải nhịn

Kỹ năng - Ngọc Ái - 24/08/2025 12:00
Không chỉ dạ dày, nhiều cơ quan nội tạng khác cũng có thể “gặp nguy” nếu bạn ăn phải 6 loại trứng dưới đây.

Hé lộ lai lịch Cô Cô khi Khưu Xứ Cơ không truy sát Tiểu Long Nữ

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 24/08/2025 11:00
Là nữ chính của Thần điêu đại hiệp, Tiểu Long Nữ có vai trò đặc biệt.

Người đàn ông chết trong 45 phút bỗng sống lại và kể về “thế giới bên kia”

Suy ngẫm - Lam Chi - 24/08/2025 10:00
Tôi nhìn thấy cơ thể của chính mình đang nằm đó. Cảm giác như đang xem một bộ phim mà nhân vật chính trông giống mình, nhưng lại không phải là mình”, người đàn ông kể lại.

Người lạ với chính ta - Có phải chúng ta đang bắt chước cách thể hiện sự đau khổ để trở thành một ai đó tốt hơn?

Từ sách - Phim - TĐ - 24/08/2025 09:00
Có những câu chuyện cứu rỗi chúng ta, và cũng có những câu chuyện giam hãm chúng ta, và khi đang ở giữa cơn bệnh, thật khó để biết đâu là điều gì…

Bùng nổ xu hướng sinh con nhưng không kết hôn – Phụ nữ tự tin vào 2 điều đàn ông không ngờ tới

Phong cách sống - Ứng Hà Chi - 24/08/2025 08:00
Ngày càng nhiều phụ nữ trên thế giới lựa chọn sinh con mà không cần chồng, sẵn sàng bỏ tiền mua tinh trùng để làm mẹ đơn thân. Trào lưu gây tranh cãi này đang tạo nên làn sóng bàn luận dữ dội về hôn nhân, tình yêu và vai trò của đàn ông trong xã hội hiện đại.

Xem "Sex Education" tôi bật khóc vì đã tìm ra cách cứu đứa con ngoan giỏi khỏi nguy hiểm

Điện ảnh - Vỹ Đình - 23/08/2025 13:00
Câu nói đó như một tát nước vào mặt tôi. Tôi đã bật khóc nức nở...

Thành công phụ thuộc vào 20% IQ, 80% còn lại nằm ở điều này – Cha mẹ cần biết để nuôi dạy con đúng cách

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 23/08/2025 12:00
Những người có chỉ số thông minh cao chưa chắc đã đạt được nhiều thành tựu trong cuộc sống.

Nếu Đoàn Dự của Thiên Long Bát Bộ đến thế giới Thần Điêu Hiệp Lữ, chỉ có một cao thủ có thể đánh bại

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 23/08/2025 11:00
Liệu Đoàn Dự có thể khuynh đảo giang hồ nếu đặt chân đến thế giới Thần Điêu Hiệp Lữ?

Cố gắng làm gì khi có AI: Xu thế mới sau ‘nghỉ việc thầm lặng’, người lao động từ bỏ nỗ lực vì không có tương lai

Suy ngẫm - Băng Băng - 23/08/2025 10:00
Một làn sóng chán nản, từ chối cố gắng đang lan rộng trong người lao động khi AI dần cướp mất công việc của nhiều nhân viên bất kể họ có nỗ lực ra sao.

Tại sao có lúc bạn lại trở thành ‘Người lạ với chính ta’?

Từ sách - Phim - FN - 23/08/2025 09:00
Tâm thần học đã làm thay đổi thế giới bằng cách đưa nỗi đau tinh thần ra khỏi bóng tối của mê tín và đặt nó vào ngôn ngữ của khoa học, giúp những người từng bị xem là “ma quỷ ám” thành những bệnh nhân có thể được chữa trị và đồng cảm.

Học giỏi cách nào đây? Học giỏi không khó, khó là bạn chưa tìm ra cách học khôn ngoan

Từ sách - Phim - Quìn - 23/08/2025 08:00
Bạn có từng tự hỏi vì sao có những bạn học sinh luôn nằm trong top đầu, mà vẫn có thời gian chơi thể thao, giải trí, thậm chí ngủ đủ giấc? Bí quyết của họ không nằm ở tài năng thiên bẩm, mà ở việc lựa chọn cách học hiệu quả.

Kinh doanh khoán ngoài

Blog GS John VU - GS John Vu - 22/08/2025 13:00
Các công ti toàn cầu đã dùng công nghệ thông tin như chiến lược để cải tiến tính hiệu quả, giảm chi phí, tăng lợi nhuận, và cải tiến chất lượng.

Khi cuộc đời cho bạn quả quýt: Thiếu tiền cũng không đáng sợ bằng thiếu thứ này!

Điện ảnh - Ngọc Linh - 22/08/2025 12:00
"Làm chủ” một túp lều tranh với “làm nô lệ trong biệt thự”, chưa biết ai khổ hơn ai.

Cấp cứu giữa đêm vì ngộ độc, bác sĩ nhắc nhở 4 món rất quen nhưng nấu không cẩn thận

Kỹ năng - Ngọc Ái - 22/08/2025 11:00
Sau khi ăn tối khoảng 2 tiếng, người phụ nữ này đột nhiên đau bụng dữ dội, nôn mửa và không nhận ra người thân. Trong khi người nhà cho biết các món trong bữa ăn đều quen thuộc, không có gì đặc biệt.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 24/08/2025