Cách đây không lâu, tôi đến Bắc Kinh trong một chuyến công tác và gặp một người bạn học cũ của tôi. Anh ấy đã làm luật sư tại một công ty luật ở Bắc Kinh hơn mười năm. Tôi đến văn phòng của anh ấy và ngồi một lúc. Đi ngang qua phòng làm việc của công ty họ, nhiều bàn làm việc trống rỗng. Ở một số văn phòng lớn, bàn ghế đã được xếp chồng lên nhau.
Sau khi trò chuyện với anh ấy, tôi được biết công ty vừa sa thải một nửa số nhân viên. Những văn phòng lớn đó trống rỗng vì toàn bộ nhóm đã bị sa thải. Anh ấy nói với tôi rằng triển vọng của ngành này đang ngày càng tệ hơn. Các vụ anh ấy từng đảm nhận trước đây đều là những vụ tầm cỡ vài trăm triệu, nhưng giờ đây các vụ việc hiện tại về cơ bản đều là mâu thuẫn lao động hết sức cơ bản.
Trước đây khi đi ăn mọi người đều gọi tôm hùm, nhưng hiện tại, họ lại ra các quán ven đường để ăn tối. Những năm vừa qua là thời kỳ suy thoái, quảng cáo giảm mạnh, kiếm sống khó khăn, nhiều đồng nghiệp đã bán tài khoản, thay đổi nghề nghiệp hoặc từ bỏ.
Đây có lẽ không phải là vấn đề đối với một ngành riêng lẻ. Một giáo sư kinh tế nói rằng: Trong vài năm tới, chúng ta sẽ bước vào một "xã hội lợi nhuận thấp". Lợi tức đầu tư xã hội trung bình có thể chỉ là 3% và lợi nhuận của hầu hết các ngành có thể gần bằng 0.
Nhiều công ty rơi vào tình trạng lợi nhuận thấp, thậm chí không kiếm được tiền. Gà chẳng còn có thể đẻ trứng vàng.
Thời thế đã thay đổi, các quy luật sinh tồn cũng đã thay đổi. Trong vài năm tới, ai có thể có được chỗ đứng vững chắc và ai có thể tránh khỏi việc bị thời đại đào thải? Có ba quy tắc sinh tồn chính cho tương lai, tôi hy vọng nó có thể mang lại cho mọi người gợi ý nào đó.
01
Luật con sóc
Trước đây tôi chỉ biết sóc rất giỏi dự trữ thức ăn, nhưng không có nhiều cảm giác trực quan về việc này. Cho đến hôm đó, tôi tình cờ xem được một đoạn video có nội dung như sau: Khi một anh chàng ở Australia đang sửa chữa trạm phát tín hiệu, anh ta mở nắp và vô số hạt phỉ từ trên trời rơi xuống. Ước tính sơ bộ, số hạt phỉ đó nặng ít nhất 50kg.
Và đây hoàn toàn là tác phẩm của một con sóc nhỏ nặng chưa đến 10 pound. Mỗi mùa thu, sóc đi tìm thức ăn khắp nơi rồi tích trữ trong "căn cứ bí mật" của mình. Bằng cách này, nó có thể tránh được nạn đói và cái lạnh khi mùa đông đến.
Xuân, hạ, thu, đông, bốn mùa luân chuyển theo chu kỳ. Điều này đúng về mặt tự nhiên và xã hội loài người cũng vậy. Sự vận hành của nền kinh tế xã hội giống như bốn mùa, có đỉnh và đáy. Đây là "lý thuyết chu kỳ kinh doanh" nổi tiếng.
Vào mùa hè, mùa của sự thịnh vượng, khắp nơi đều là cơ hội kiếm tiền. Tuy nhiên trong mùa đông ảm đạm, chi tiêu càng ít càng tốt và thắt chặt túi tiền là hướng đi đúng đắn hơn cả.
Cách đây không lâu, tin tức thương hiệu kem Chicecream nổi tiếng của Trung Quốc (thương hiệu kem đắt tiền, được mệnh danh là "Hermes trong thế giới kem" tại nước này) điêu đứng đã trở thành chủ đề tìm kiếm nóng.
Chiếc kem từng có giá hàng trăm ngàn đồng bỗng chốc giảm giá chỉ còn vài chục ngàn. Không chỉ vậy, những cốc trà sữa, cà phê có giá lên tới 120-130 ngàn đồng một thời hiện đang được "tặng" cho khách hàng với giá chỉ còn khoảng 30 ngàn đồng.
Tiết kiệm tiền đã trở thành một xu hướng. Có năm tốt thì cũng sẽ có năm xấu. Ở những năm được mùa nên nghĩ tới những năm đói kém. Khi có lương thực, cũng hãy nhớ tới khoảng thời gian không có lương thực. Khi môi trường chung không tốt, hãy chăm sóc ví tiền của bạn, mua ít hơn và tiết kiệm nhiều hơn.
Nếu có thể ăn ở nhà thì đừng ra nhà hàng, nếu không cần thiết thì cũng đừng mua bán một cách tùy tiện. Khi có tiền trong túi, chúng ta sẽ không cảm thấy hoảng sợ hay hoang mang. Chỉ khi vượt qua thành công "năm đói nghèo" chúng ta mới có thể mở ra một năm mới sung túc.
02
Luật con thỏ
Tôi có một người bạn, chỉ cần có bài tốt, thì dù thế nào anh ấy cũng sẽ đặt cược hết số chip mình có, thắng thua trong một lần. Ưu điểm là: bạn có thể kiếm được số chip gấp nhiều lần nếu thắng. Nhược điểm là: nếu thua, bạn lập tức sẽ phải rời khỏi bàn poker. Khi chơi bài là như vậy, trong cuộc sống, anh ấy cũng tư duy như vậy.
Hơn 10 năm trước, bất động sản đang bùng nổ, anh ấy bất chấp đầu tư hết tiền vào đó, kiếm được rất nhiều tiền. Trong vài năm qua, khi thị trường tài chính bùng nổ, anh ấy lại lao vào và cũng kiếm được rất nhiều tiền. Nhưng mấy năm gần đây, anh ấy đã trở nên thận trọng hơn. Theo lời của anh ấy thì là: Không có lợi nhuận cao đáng để mạo hiểm lớn như vậy.
Thực vậy. Những năm gần đây, hầu hết các ngành đều ở trong tình trạng "lợi nhuận ít ỏi". Rủi ro và phần thưởng của việc "chơi lớn một lần" không còn tỷ lệ thuận với nhau. Một khi bạn lựa chọn sai hoặc chọn sai ngành, bạn hoàn toàn thể mất hết số tiền của mình. Cách đây không lâu một người bạn có kể cho tôi nghe một câu chuyện.
Một nhân viên của cô có mức lương hàng năm khoảng hơn 900 triệu, còn chồng cô từng là giám đốc một nhà máy lớn với mức lương hàng năm hơn 3 tỷ đồng. Sau này, ngành giáo dục đào tạo nổi lên và một lượng vốn lớn đổ vào. Chồng cô ấy nhìn thấy cơ hội nên đã quyết định nghỉ việc để khởi nghiệp. Tất cả tiền tiết kiệm của gia đình đều được đầu tư vào đó nhưng cuối cùng lại mất trắng.
Số tiền dành cho việc học hành của con cái và số tiền dành cho việc nghỉ hưu của họ đều không còn. Sau thất bại đó, chồng cô ấy không tìm được việc làm trong một thời gian dài, thu nhập của anh ấy giảm mạnh. Hai năm qua, những người bạn cũ của chồng cô ấy đã giới thiệu cho anh ấy một số cơ hội tốt nhưng anh ấy đã không còn vốn để đầu tư.
Một cuốn sách có tên "Chúc may mắn" đề cập đến quan điểm này: Con thỏ tinh ranh chuẩn bị cho mình ba cái hang.
Nếu một con thỏ chỉ có một hang, dù lỗ đó có an toàn tới 95% thì vẫn có 5% khả năng tử vong. Tuy nhiên, nếu có 3 hang với độ an toàn 80% thì khả năng cả 3 hang bị phá hủy cùng lúc chỉ là 0,8%.
Đừng bao giờ bỏ trứng vào cùng một giỏ, cho dù cái giỏ đó có lớn có mạnh đến đâu. Đừng bao giờ "tất tay", ngay cả khi cơ hội có vẻ thực sự hấp dẫn.
Có người từng nói: Trong vài thập kỷ qua, nền kinh tế phát triển quá nhanh và khắp nơi đều có đại dương xanh. Nhiều người kiếm tiền chỉ nhờ may mắn. Nhưng giờ đây, bạn phải bắt đầu nghĩ đến rủi ro, nghĩ đến xác suất.
Trong thời đại Internet như hiện nay, cứ 10 năm bạn sẽ gặp được khoảng 3 lần cơ hội. Chỉ cần bạn còn ở trên bàn poker, dù thua một hai lần thì vẫn có khả năng lội ngược dòng ở lần thứ ba. Hãy học cách dàn trải rủi ro cho bản thân, chuẩn bị cho bản thân thêm một vài hang động an toàn giống như con thỏ, để có thể vững vàng tiến về phía trước.
03
Luật chim sẻ
Trong vài năm qua, tôi luôn gặp phải một số cách kiếm tiền mà tôi không hiểu, làm tôi tự hỏi liệu mình có thực sự già không. Ví dụ: Có một cậu bé thích đan những con vật nhỏ dễ thương bằng len. Mẹ cậu bán chúng trên mạng và kiếm được hơn 30 triệu mỗi tháng. Có một người đàn ông tốt nghiệp thạc sĩ tại một trường danh tiếng và trở thành thầy bói, kiếm được hơn 60 triệu một tháng. Cũng có những người kiếm được hàng chục triệu mỗi năm nhờ bói bài tarot và có những người đạt được tự do tài chính nhờ việc chơi game.
Một giáo sư cho biết: Đa dạng hóa là biểu tượng quan trọng nhất của kỷ nguyên lợi nhuận ít ỏi.
Trong thời đại kinh tế phát triển nhanh chóng và ai cũng đang cố gắng chạy thật nhanh, lợi nhuận là điều tối quan trọng. Tất cả chỉ gói gọn trong hai chữ "tiền bạc". Nhưng trong một xã hội lợi nhuận thấp, mọi thứ bắt đầu có vẻ khác đi. Vì sự cạnh tranh không thể mang lại lợi nhuận vượt trội nên hầu hết mọi người đều bắt đầu dừng lại, nhìn ra xung quanh cũng như nhìn vào những sở thích và nhu cầu bên trong của họ. Nhu cầu đa dạng, thúc đẩy nguồn cung đa dạng. Miễn là bạn có một sở trường không thể đánh bại, bạn luôn có thể tìm được những người sẵn sàng trả tiền cho nó. Nếu bạn chơi game giỏi, bạn vẫn có thể hỗ trợ gia đình. Nếu bạn biết bói tarot, bạn vẫn có thể kiếm sống.
Có người cho rằng: Hệ sinh thái kinh tế hiện tại đã thay đổi. Những loài cũ sẽ biến mất và những loài mới sẽ xuất hiện. Các loài mới trong tương lai có thể sẽ không phải là những loài khổng lồ như khủng long và cá voi. Đúng hơn, chúng là những loài thông minh như chim sẻ có thể nhanh chóng tìm thấy những ổ sinh thái mới. Người huấn luyện chó, người dọn dẹp đồ đạc, người cho thú cưng ăn, thầy bói, streamer...
Những việc mà trước kia người ta từng không cho đó là một nghề này có thể là hình thức mới của sự nghiệp hoặc công ty trong tương lai.
So với các loài động vật khác, chim sẻ là một loài nhỏ bé, nhưng chúng tự do và mạnh mẽ, và luôn có thể tồn tại ngoan cường trong một hốc sinh thái kín đáo
Có một bà mẹ ở Uy Hải, Sơn Đông, Trung Quốc thích làm búp bê. Bất ngờ là sau khi đăng lên mạng, nó lại trở nên rất nổi tiếng. Có vô số người tìm muốn mua búp bê cô làm, hầu hết các đơn hàng của cô đều được đặt hàng trước ba tháng.
Một sở thích trở thành một nghề nghiệp. Những công việc được coi là đàng hoàng, truyền thống sẽ dần biến mất, trong tương lai sẽ xuất hiện thêm nhiều nghề "nhỏ mà có võ" "như chim sẻ". Hãy tìm cho mình một con đường riêng, tìm cho mình một ổ sinh thái, dù nhỏ những vẫn có thể đủ để mưu sinh.
Trong một xã hội kỹ thuật số chú ý tới chi tiết hơn, tất cả những hạt nhân nho nhỏ đều có cơ hội được nhìn thấy. Bất kỳ sở thích nào cũng có thể trở thành công việc và sự nghiệp. Nếu bạn tìm thấy chính mình và trở thành chính mình, bạn sẽ có thể có được vị trí của riêng mình trong xã hội lợi nhuận ít ỏi này.
Đối mặt với một ngày mai không xác định, tất cả những gì chúng ta phải làm là thắt chặt túi tiền, hành động thận trọng và cập nhật bản thân.
Mỗi thời đại đều có sự huy hoàng riêng của nó.
Có chí ắt làm nên. Chỉ cần bạn đủ giỏi, bạn sẽ nổi bật. Khi phát huy được tối đa tiềm năng của mình, bạn sẽ đứng ở vị trí cao hơn và nhìn thấy một khung cảnh đẹp đẽ hơn.
