Giáo sư Nguyễn Lân Dũng: Tuổi teen đáng giá bao nhiêu - Đừng sợ thất bại!

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng tiếp tục chia sẻ những điều tâm đắc trong cuốn sách "Tuổi teen đáng giá bao nhiêu?" của tác giả Jack Canfield và Mark Victor Hansen.

Đây là nhiều câu chuyện ngắn dành cho những ai đang trải qua giai đoạn đẹp nhất đời người này.

- Tình yêu thương của mẹ là nguồn năng lượng khiến một người bình thường có thể làm những việc phi thường.

- Không có ngôn từ nào có thể diễn đạt hết niềm hạnh phúc của cha mẹ khi tận mắt nhìn thấy con, được bế hình hài bé bỏng của con trên tay và chào đón con, thành viên đặc biệt của gia đình chúng ta.

- Tôi không buồn vì bạn lừa dối tôi. Tôi buồn vì từ giờ tôi không thể tin bạn nữa.

- Các con đã thấy tác hại của lời nói dối rồi đấy. Nó khiến chúng ta đánh mất niềm tin mà người khác dành cho mình, đồng thời làm chúng ta luôn nghi kỵ, đề phòng lẫn nhau.

- Cái chết chỉ là một thử thách. Nó nhắc nhở chúng ta đừng lãng phí thời gian và hãy bày tỏ tình yêu thương với nhau ngay từ bây giờ.

- Em giúp anh hiểu rằng cái chết không có gì đáng sợ, vì sống như thế nào mới là điều quan trọng. Em đã dạy anh phải sống hết mình cho ngày hôm nay, đồng thời hãy biểu lộ tình cảm và thể hiện sự quan tâm đối với những người xung quanh khi còn có thể.

- Nghịch cảnh sẽ khiến ta mạnh mẽ hơn nếu ta có đủ ý chí để vượt qua.

- Mẹ giúp tôi hiểu sức mạnh của tình yêu thương và giá trị của những ước mơ. Cũng nhờ mẹ, tôi hiểu được con người không ai hoàn hảo, và điều duy nhất chúng ta có thể làm để hoàn thiện bản thân là không ngừng vươn lên.

- Cha chính là người thầy đầu tiên của một đứa trẻ. Tốt nhất chúng ta nên hỏi ý kiến của cha trước khi làm điều gì đó.

- Gia đình là nơi không ai bị bỏ lại hay bị lãng quên.

- Tình bạn lâu bền phần lớn là nhờ chúng ta biết tôn trọng sự khác biệt chứ không chỉ chú trọng sự tương đồng.

- Trong suốt thời gian làm bạn qua thư, chúng tôi chia sẻ với nhau gần như mọi chuyện, từ việc học hành cho đến những khó khăn trong cuộc sống và cả những dự định tương lai.

- Tình yêu mà chúng ta cho đi là tình yêu duy nhất chúng ta có thể giữ được. Cậu bé nghĩ mình sẽ chết khi truyền máu cho chị cậu. Vậy mà bất chấp nỗi sợ đó, Johnny vẫn đồng ý cứu Mary. Đối với cậu cứu sống chị mình mới là điều quan trọng nhất. Chỉ trong một khoảnh khắc ngắn ngủi Johnny đã đưa ra một quyết định thể hiện tình yêu thương sâu sắc mà cậu dành cho chị của mình.

- Giáo dục bao gồm một phần giảng dạy và chín phần động viên. Thầy kiên nhẫn giảng lại cho tôi những kiến thức căn bản đến khi tôi hiểu. Thầy chưa từng nổi giận hay la mắng tôi.

Cho đến bây giờ dù đã lớn, tôi vẫn thường xuyên liên hệ với thầy và luôn nỗ lực hết mình khi làm bất kỳ việc gì để không phụ niềm tin thầy dành cho tôi.

- Nhiều người sẽ đến và đi trong đời bạn. Nhưng chỉ những người bạn đích thực để lại dấu ấn trong lòng bạn. Nếu một ngày chúng ta không thể ở bên cạnh nhau, hãy giữ tôi trong trái tim bạn, tôi sẽ ở đó mãi mãi.

- Theo thời gian mọi thứ sẽ thay đổi và chúng ta cũng phải thay đổi để hòa mình vào dòng chảy cuộc sống. Thế nhưng thay đổi không có nghĩa là chúng ta phủ nhận hay quên đi quá khứ.

Thay đổi nghĩa là đến một ngày khi nhận ra mình đã lớn, bạn nhìn lại những chuyện ngày xưa và trân trọng những kỷ niệm mình có được.

- Những người bạn thật sự không ganh tỵ hay ghen ghét mà sẽ cùng ăn mừng mỗi khi bạn mình thành công.

- Cách nhanh nhất để được bình yên chính là đừng phán xét người khác. Tôi hiểu rằng đừng bao giờ đánh giá người khác qua vẻ ngoài của họ.

Khi sẵn sàng trao đi tình yêu thương, chúng ta sẽ có cơ hội nhận lại tình yêu thương và thậm chí những giá trị tuyệt vời khác của cuộc sống.

- Đừng để trở ngại cản đường. Hãy để mơ ước dẫn lối. Mình có thể làm được mọi việc miễn là không từ bỏ và luôn nỗ lực hết mình.- Cách tốt nhất để biết có nên tin tưởng một người nào đó hay không chính là hãy tin tưởng họ.

- Cuộc sống rất ngắn ngủi. Đừng bỏ lỡ cơ hội được ở bên cạnh những người thân yêu. Bạn có thể có rất nhiều dự định tương lai, nhưng hãy sống trọn vẹn ngay hôm nay.

Nếu đã hứa với ai điều gì thì hãy cố gắng giữ lời. Đừng bao giờ thất hứa. Nếu không bạn sẽ phải hối tiếc vì những lời hứa mình có khi không còn cơ hội để thực hiện.

- Đừng sợ thất bại mà hãy sợ mình không cố gắng. Thay vì từ bỏ ước mơ khi không được mọi người xung quanh ủng hộ, hãy nỗ lực hết sức để biến ước mơ thành hiện thực. Đó chính là bài học quý giá nhất mà mẹ tôi đã dạy cho tôi.

Bà nói rằng mình học đàn không phải vì muốn được người khác thừa nhận hay vì muốn chinh phục những khán giả khó tính. Mẹ học chơi cello đơn giản vì mẹ yêu thích nhạc cụ này.

- Một trong những quyết định can đảm nhất chính là từ bỏ những gì tổn thương trái tim và tâm hồn ta. Cho đến tận bây giờ tôi vẫn khắc ghi lời nói dịu dàng của mẹ tôi: Thượng đế không thể hàn gắn trái tim con nếu con không đưa cho Người tất cả những mảnh vỡ.

- Cha trao cho tôi món quà quý giá nhất mà không phải ai cũng có thể trao cho người khác: Cha tin tôi. Cha đã giúp tôi hiểu rằng đừng bao giờ phản bội niềm tin của những người thân yêu. Thay vào đó, hãy luôn sống sao cho xứng đáng với sự tin tưởng của họ.

- Dù nơi bạn đến có mưa giông hay bão tố, hãy luôn giữ bên mình tia nắng lạc quan. Năm 14 tuổi sau tai nạn tôi mất một chân và từ đó tôi phải mang chân giả.

Khi đọc bài báo về Maria, một cô bé bị chiến tranh cướp mất đôi chân, tôi mua tặng cháu một đôi giầy màu hồng và chứng kiến buổi Maria tập làm quen với đôi chân giả.

Tôi cảm nhận được sức mạnh ý chí và nghị lực của Maria qua hình ảnh cô bé mím môi nắm lấy thanh vịn và nhấc người lên.

Tôi thật sự khâm phục Maria vì chỉ trong một tiếng đồng hồ tập luyện, cô bé đã có thể đứng vững mà không cần có người đỡ.

Trước đây, tôi phải mất rất nhiều thời gian mới làm được việc đó. Ban tổ chức giới thiệu tôi là người đã tặng đôi giày màu hồng, cô bé mừng rỡ ôm tôi và xúc động nhẹn ngào: Cháu cảm ơn cô rất nhiều. Chiến tranh không thể cướp đi ý chí kiên cường của cô bé.

- Tôi chưa từng nghĩ sẽ có lúc mình có thể trò chuyện với một người khiếm thính một cách tự nhiên như vậy.

Trước khi tiếp xúc với người khiếm thính, tôi chỉ nghĩ về những điểm khác biệt mà không nhận ra những điểm tương đồng giữa họ và tôi. Một ngôn ngữ khác mang đến một góc nhìn khác về cuộc sống.

Tôi chợt nhận ra đôi tay tôi cử động hết sức tự nhiên, thậm chí tôi còn nhận thấy dù mới học thủ ngữ không lâu nhưng tôi giao tiếp bằng ngôn ngữ này còn thành thạo hơn tiếng Anh, ngôn ngữ tôi đã học suốt 16 năm qua.

Tôi nhận ra rằng phần lớn chúng ta đều có những điểm tương đồng, chúng ta giống nhau nhiều hơn là khác nhau. Cuộc gặp ngày hôm đó đã thay đổi rất nhiều quan điểm sống trong tôi.

- Người thầy bình thường sẽ tường thuật. Người thầy tốt sẽ giải thích. Người thầy giỏi sẽ chứng minh. Người thầy vĩ đại sẽ truyền cảm hứng. Giáo dục không chỉ là truyền đạt kiến thức mà còn là lắng nghe và động viên học sinh vươn đến những chân trời mới.

- Dù không thể kiểm soát mọi tình huống, nhưng ta hoàn toàn có thể kiểm soát suy nghĩ và thái độ của mình. Sau bảy ngày điều trị, tôi cảm thấy tinh thần mình đã tốt hơn trước.

Sau hai năm kể từ ngày tôi có ý định tự tử, cuộc sống của tôi giờ đã ổn định trở lại. Bài học quan trọng nhất tôi học được chính là biết yêu quý bản thân.

- Người bạn đích thực là người bạn tin tưởng ta ngay cả khi ta không thể tin tưởng chính mình. Sau trận đấu bóng rổ ngày hôm ấy, tôi nhận ra xếp hạng cao hay đoạt chức vô địch cũng không quan trọng bằng có được một người bạn tốt như Allen.

Chính niềm tin Allen dành cho tôi đã giúp tôi tin tưởng vào giá trị của mình. Allen luôn biết cách động viên tôi không ngừng nỗ lực phấn đấu vì niềm đam mê bóng rổ.

- Tất cả chúng ta đều khác nhau và chính điều đó khiến mỗi người chúng ta trở nên đặc biệt. Giống như nhiều người khác, tôi cũng thấy sợ khi gặp người không giống mình về sắc tộc.

Đó là phản ứng bình thường và điều tôi cần làm là thấu hiểu cảm xúc của mình để tìm cách xử lý cho phù hợp.

Cuộc sống xưa nay luôn đa dạng và phức tạp. Khi mở rộng góc nhìn của mình, chúng ta sẽ thấy được một bức tranh đầy đủ hơn nhiều.

- Tương lai thuộc về những ai tin vào vẻ đẹp của ước mơ. Theodor Gelsel (1904-1991) là họa sĩ và nhà văn nổi tiếng người Mỹ.

Hồi nhỏ đi học vẽ bị thầy giáo nhận xét không có năng khiếu, thi vào Đại học Mỹ thuật bị từ chối. Nhưng Theodor luôn tin vào khả năng của mình và không ngừng tự phấn đấu.

Ông vẽ và sáng tác những chuyện cười rồi lần lượt gửi đến 28 nhà xuất bản. Có tới 27 nhà xuất bản từ chối. Nhưng nhà xuất bản thứ 28 đã chấp nhận.

Từ một học sinh nghịch ngợm và bị đánh giá là không có năng khiếu mỹ thuật ông trở thành tác giả được cả thế giới biết đến qua bút danh Dr. Seus với 48 tác phẩm đã được dịch ra 20 ngôn ngữ và bán được trên 200 triệu bản. Ông đã thành công đơn giản vì ông dám ước mơ.

- Tuổi trẻ chỉ đến một lần và nếu được sống trọn vẹn thì một lần là đủ. Tôi thích xếp tuổi vị thành niên vào làn đường giữa vì chúng tôi đang mắc kẹt giữa xã hội của người trưởng thành và thời niên thiếu của chính mình.

Làn đường giữa không dành cho những tay lái chậm hay những tay đua tốc độ. Cuộc sống vị thành niên là một chuyến phiêu lưu kỳ thú chứa đựng nhiều điều thú vị và bất ngờ chờ bạn khám phá. Tất cả những gì bạn cần làm là trân trọng và tận hưởng hành trình này.

- Chỉ có một điều quý giá hơn thời gian, đó chính là người mà ta dành thời gian ở bên cạnh. Cha tôi bị đột quỵ và đêm nào tôi cũng cầu nguyện cho cha.

Tôi cầu xin Thượng đế che chở cho cha tôi, Tôi nguyện rằng nếu cha tôi khỏe lại thì tôi sẽ không bao giờ đòi hỏi ở Người thêm bất cứ điều gì. Cha tôi đã bình phục sau tuần thứ ba ở bệnh viện.

Từ đó tôi luôn cố gắng thể hiện tình yêu thương và dành thời gian bên gia đình bất cứ khi nào có thể.

- Khi không ở bên cạnh dìu dắt tôi, cha tôi đứng sau lưng ủng hộ tôi. Từ ngày được cha dạy lái xe hai cha con đã có điều kiện trò chuyện lâu như vậy.

Tôi nhận ra chỉ sống chung dưới một mái nhà chưa đủ, các thành viên gia đình phải dành thời gian bên nhau thì mới thật sự hiểu nhau.

- Trồng cây nhưng không phải vì muốn mai này được ngồi dưới bóng râm - đó chính là ý nghĩa thật sự của cuộc sống.

- Không có gì trên đời phát triển mà không cần cố gắng, trừ cỏ dại. Từ nhỏ tôi đã luôn cảm thấy hạnh phúc mỗi khi tung tăng đi khắp các nẻo đường, gặp gỡ và tiếp xúc với mọi người, nghe họ kể chuyện và ngắm nhìn phong cảnh xung quanh.

Giờ đây dù đã ở vào tuổi xế chiều, mỗi ngày tôi vẫn đi bộ và khám phá những con đường mới. Chỉ khi thỏa mãn khao khát tìm kiếm những điều mới mẻ trong cuộc sống, tôi mới thật sự cảm thấy hạnh phúc.

- Chúng ta không được định nghĩa qua cách ta mắc sai lầm mà qua cách ta sửa chữa sai lầm. Trong cuộc sống, sẽ có lúc bạn nhận ra mình đã mắc sai lầm.

Khi đó, bạn có hai lựa chọn. Một là dẹp bỏ tự ái để khắc phục sai lầm của mình. Hai là tiếp tục phạm sai lầm với hy vọng hão huyền rằng mọi chuyện vẫn sẽ tốt đẹp. Thế nhưng bạn phải hiểu nếu lựa chọn cách giải quyết thứ hai, bạn sẽ phải đối với nhiều rắc rối sau đó.

- Sức mạnh của mẹ chính là tình yêu mẹ dành cho con. Mẹ đã sinh ra tôi và chăm lo cho tôi suốt bao năm qua. Thế nhưng tôi không biết gì về mẹ ngoại trừ những câu chuyện về thời đại học mà mẹ kể cho tôi.

Tôi tìm những quyển album ảnh của mẹ, lật từng trang xem với hy vọng có thể hiểu mẹ hơn. Tôi tình cờ thấy bức ảnh một thiếu nữ với đôi mắt giống với đôi mắt tôi thường thấy khi soi gương mỗi sáng.

Tôi nhận ra hình ảnh mẹ hiện tại có vẻ xa lạ, nhưng bên trong mẹ tồn tại một người con gái rất thân thuộc với tôi. Tôi thật sự tự hào về mẹ và ước gì sau này mình lớn lên sẽ giống mẹ.

- Hãy tin tưởng và khám phá những điều tốt đẹp nhất của con người bằng cả trái tim và tâm hồn. Tôi từng đọc ở đâu đó một câu nói của Mẹ Teresa: “Lời tử tế tuy có thể ngắn và dễ nói nhưng có tác động kéo dài mãi mãi”.

Tình bạn là một trong những điều quan trọng nhất trong cuộc đời mỗi người và ai cũng có thể tìm được một người bạn tốt nếu biết cách thể hiện sự tử tế.

- Ta chỉ có thể cảm nhận được tình yêu bằng cách thể hiện tình yêu.

- Sống không phải là chờ đợi cơn bão qua đi mà là học cách khiêu vũ dưới cơn mưa. Chúng ta thường đánh giá người khác qua vẻ bề ngoài mà ít khi dành thời gian khám phá tính cách của họ. Bret, em trai tôi, ngay khi chào đời đã mắc chứng thiếu ôxy trong não.

Tôi ước gì mọi người biết em vẫn lạc quan mặc dầu chứng vẹo cột sống khiến lưng em cong oằn và thường xuyên đau nhức. Nhưng Bret là cầu thủ tích cực nhất trong đội tuyển khúc côn cầu dành cho người khuyết tật. Bret giúp tôi học được bài học: Đừng bao giờ đầu hàng số phận. Những hạn chế về thể chất không thể ngăn ta thể hiện hết khả năng và sống hết mình.

- Thử thách khiến cuộc sống trở nên thú vị. Chinh phục thử thách khiến cuộc sống trở nên ý nghĩa.

- Khi cuộc sống khiến ta có trăm lý do để khóc, hãy cho cuộc sống thấy ta có ngàn lý do để cười.

(Cuốn sách do Nhà xuất bản tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh và First News phát hành với sự biên dịch của First News).

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng

Tặng độc giả thân thiết mã ưu đãi giảm thêm 5% khi nhập FHSTD tại Fahasa qua link http://bit.ly/tuoiteen-fhs. Thời gian áp dụng đến 31/03/2021