Có tổng cộng 87 quốc gia đã gửi tác phẩm tham gia tranh tài tại hạng mục “Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất” của giải Oscar 2019 và đại diện của Việt Nam là bộ phim xuyên không Cô Ba Sài Gòn của nhà sản xuất Ngô Thanh Vân. Theo Deadline, đường đua năm nay được đánh giá là căng go nhất trong vài năm trở lại đây với nhiều bộ phim có chất lượng cao.
Sau cùng, Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ đã chọn ra 9 bộ phim trong số 87 ứng viên và nổi bật nhất là Roma (Mexico) của đạo diễn từng đoạt giải Oscar Alfonso Cuaron. Bộ phim này đã chiến thắng giải Sư tử vàng tại LHP Venice lần thứ 75 và được nhiều tạp chí uy tín đánh giá là một trong “10 bộ phim hay nhất năm 2018”. Roma được ví như một bộ phim tiểu sử phản ánh tuổi thơ của Alfonso Cuaron tại Mexico và những người phụ nữ xung quanh ông.
Đây là lần đầu tiên đại diện của Hàn Quốc góp mặt trong danh sách đề cử chính thức. Dựa trên truyện ngắn Barn Burning của nhà văn Haruki Murakami, Burning do Lee Chang-dong đạo diễn với nội dung xoay quanh mối quan hệ phức tạp của ba người trẻ.
Một đại diện khác của châu Á là Shoplifters (Nhật Bản) của đạo diễn Hirozaku Kore-eda. Bộ phim có chủ đề tình yêu gia đình này đã chiến thắng giải Cành cọ vàng tại LHP Cannes 2018 và là đối thủ đáng gờm với Roma. Ngoài ra còn có Ayka (Kazakhstan) của đạo diễn Sergey Dvortsevoy. Tại LHP Cannes 2018, ngôi sao của bộ phim là Samal Yeslyamova cũng đã mang về giải “Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất”.
Châu Âu có 4 đại diện là The Guilty (Đan Mạch), Never Look Away (Đức), Capernaum (Lebanon) và Cold War (Poland). Bộ phim Bird of Passagelấy bối cảnh cuộc chiến chống ma túy vào thập niên 1960 của Colombia là đại diện duy nhất đến từ Nam Mỹ.
Chính thức được trao thường niên từ năm 1956, “Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất” là một trong những hạng mục được chú ý nhiều nhất của giải Oscar. Khác với các hạng mục khác, tượng vàng không được trao cho cụ thể nhà sản xuất, đạo diễn hay diễn viên mà là cả quốc gia nói chung. Tuy nhiên, thường là đạo diễn sẽ là người lên nhận giải.
Ý là quốc gia chiến thắng nhiều nhất với 14 lần từ 28 đề cử. Pháp sở hữu nhiều đề cử nhất (32) nhưng chỉ chiến thắng 12 lần. Israel là quốc gia có nhiều đề cử nhất (10) nhưng chưa bao giờ chiến thắng. Trong khi đó, Bồ Đào Nha từng đăng ký tranh tài 32 lần nhưng đều không được chọn vào danh sách chính thức.
Lễ trao giải Oscar lần thứ 91 sẽ diễn ra vào ngày 25.2.2019.
Mai Thảo