Chiều 30 Tết xưa ở miền Tây

Văn Kim Khanh10/02/2024 01:55
Chiều 30 Tết xưa ở miền Tây

Vào những năm 1960 của thế kỷ trước, tết ở miền Tây rất êm đềm và nhiều kỷ niệm.

banh-tet-1.jpg
Nấu bánh tét ở miền Tây - Ảnh: Văn Kim Khanh

Chiều 30 Tết là chiều sum họp, tết sum vầy. Gia đình nào cũng rộn rã với con cháu sum họp gia đình để chung vui bữa cơm chiều đón rước ông bà. Bữa cơm chiều 30 Tết, gọi là mâm cơm rước ông bà nên có nhiều món ngon truyền thống. Những món ăn trên mâm cơm này thường có: thịt kho rệu, canh chua, hoặc canh khổ qua, cá lóc nước trui, thịt luộc, dưa hấu… Nhiều gia đình ý tứ hơn còn cúng những món ăn mà cha mẹ, ông bà ngày xưa thích ăn trong đời thường.

Từ 25 tháng chạp, nhiều gia đình trong xóm tôi bắt đầu tát mương bắt cá. Mương vườn thường dài 50-70m, rộng 1-3 m. Mương này trong năm không tát, chỉ để dành cho ngày tết nên khi tát phải huy động bà con thân thuộc và trai tráng tát phụ. Mương vườn có đến hàng ngàn mét khối nước, tát mương chỉ dùng gầu giai. Đây là loại gầu có dây khoảng 4m cho mỗi bên, hai người đứng hai bên cùng múc nước để tát.

Tát gầu giai rất nhịp ngàng. Gầu giai làm bằng tre đương, dây gầu giai làm bằng dây thừng chắc chắn. Mỗi gầu tát ra được khoảng 30-40 lít nước. Người dân thay phiên nhau tát nước, chừng nào cạn mương thì bắt cá, bắt tôm bắt lương, bắt rắn…

ca-loc-nuong-rom-van-kim-khanh.jpg
Cá lóc nướng rơm - Ảnh: Văn Kim Khanh

Những thành quả từ tát mương trong những ngày giáp tết dành để phục vụ cho 3 ngày tết, để chế biến món ngon cúng ông bà, đãi khách. Trong đó lươn, rắn, rùa thì được ăn trước tết còn tôm cá lóc dành cho ngày tết.

Chiều 30 Tết sau khi cúng ông bà xong, những người thân thuộc, những bậc trưởng thượng trong gia đình bắt đầu ngồi mâm nhậu chờ giao thừa, chờ nồi bánh tét. Đèn măng xông thắp sáng choang hòa với những tiếng nói cười rộn rã làm cho đêm 30 Tết thêm vui vẻ, rộn ràng. Trẻ em thì bắt đầu được mặc áo mới, được tới lui nhà những người bà con xung quanh với niềm vui xuân, được ăn ngon và chờ sáng mùng 1 được dịp mừng tuổi ông bà, được lì xì.

Hằng năm bước vào tháng chạp quê tôi bắt đầu lo tết: Trồng rau cải cho ngày tết; quết bánh phồng, tráng bánh; phơi chuối khô để làm kẹo mứt. Ngày đó, tình nghĩa xóm làng, tình bà con rất sâu nặng. Tráng bánh, quết bánh phồng đều có cách làm vần công.

trang-banh-van-kim-khanh.jpg
Tráng bánh ở miền Tây - Ảnh: Văn Kim Khanh

Thời đó quê tôi làm lúa mùa nên nhà nào cũng có dự trữ rơm chất thành đống để làm chất đốt cho trâu bò ăn và nướng bánh tráng bánh phồng trong ngày xuân. Tết đến, có rơm nướng cá lóc mà dân miền Tây gọi là lóc nướng trui. Rơm cháy hết, lấy thanh tre gạt lửa ra, cá lóc chín vàng, mùi thơm từ việc nướng trui hấp dẫn khó quên trong đời. Cá lóc nướng trui cuốn bánh tráng với rau thơm chấm nước mắm me hay mắm nêm ăn rất ngon. Thời đó tôm càng xanh rất nhiều, để chuẩn bị tết, bắt được tôm cho vào rọng treo dưới bến sông trước nhà, có khách đến là kéo rọng lên bắt vài con lên nướng hoặc kho tàu là ăn thật ngon. Ngày đó, đều là tôm sông, tôm ruộng chứ không phải tôm nuôi như ngày nay.

tom-nuong-van-kim-khanh.jpg
Tôm nướng món ăn phổ biến trong ngày tết ở miền Tây - Ảnh: Văn Kim Khanh

Ngày đó làng quê miền Tây còn nghèo nên tết thường hay có cảnh làm heo chia thịt, sản phẩm thu đổi lại là lúa. Thường 1 ký thịt ba rọi bằng 1 giạ lúa. Khi nào làm lúa xong thì đong lúa trả nợ thịt tết. Ngày đó, miền Tây chỉ làm lúa mùa, mỗi năm chỉ một vụ lúa, lúa chín sau tết nên đa số không có lúa để bán lấy tiền mua sắm tết.

banh-tet-vkk.jpg
Bánh tét - Ảnh: Văn Kim Khanh

Khi đến gần giao thừa khách khứa ai về nhà nấy để chuẩn bị cúng giao thừa, ba tôi cũng lo mâm cúng giao thừa đàng hoàng tử tế. Mâm cúng thường có bùa nêu chữ Hán, có vàng bạc, có trầu xanh, cao tầm dung màu đỏ… Trên mâm cúng bao giờ cũng có bánh, mứt, dưa hấu, bánh tét…

Khi pháo giao thừa nổ vang đầu xóm, khi đồng hồ đã điểm giờ phút giao thừa, gia đình tôi cùng bà con trong xóm cùng cúng giao thừa. Kết thúc một ngày cuối năm và chuẩn bị cho ngày mới, năm mới với bao nhiêu ước mơ hi vọng về một năm mới.

Chú thích video: Nấu bánh tét - Văn Kim Khanh

 


Gửi bình luận
(0) Bình luận

Những phong tục đón năm mới trên khắp thế giới

Mặc dù phần lớn thế giới tổ chức lễ hội mừng năm mới vào ngày 31.12, nhưng cách đón năm mới thì rất đa dạng.

'Quảng Ngãi trăm nhớ ngàn thương’ qua ảnh

Vẽ đẹp của thiên nhiên, con người Quảng Ngãi đã hiện ra khá rõ trong triển lãm ảnh "Quảng Ngãi trăm nhớ ngàn thương” được tổ chức tại TP.HCM.

Đưa quan họ cổ lên sân khấu, nghệ sĩ Vượng râu khiến khán giả thích thú với 'Tết vạn lộc'

Đến hẹn lại lên, chương trình "Tết vạn lộc" mang đến cho khán giả những tiết mục hấp dẫn chào mừng năm mới 2024 với sự tham gia của nhiều nghệ sĩ.

Chuyện ít người biết về nàng công chúa Lào trên đất Ninh Bình

Nhồi Hoa công chúa là tên Việt của nàng trong các phong sắc thời nhà Nguyễn. Hiện ở thôn Thái Sơn, xã Sơn Lai, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình còn lăng mộ và đền thờ nàng rất cổ kính và linh thiêng, một di tích lịch sử - văn hóa nổi tiếng.

TP.HCM: 10 sự kiện văn hóa - thể thao tiêu biểu năm 2023

Nhiều hoạt động lễ hội, sự kiện đã diễn ra tại TP.HCM trong năm 2023 nhằm đáp ứng được tâm tư, nguyện vọng, nhu cầu sinh hoạt đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân và du khách khi đến tham quan TP.

First News tham dự Hội chợ sách lớn nhất thế giới tại Frankfurt

Những người đam mê văn học và đọc sách có cơ hội đắm mình trong không khí nhộn nhịp của Hội chợ sách Frankfurt lần thứ 75 khai mạc ngày 17/10 tại thành phố Frankfurt của Đức.

TP.HCM: Chùa Bửu Long từng lọt top đẹp nhất thế giới

Ít ai biết rằng, ngay giữa TP.HCM hoa lệ có một ngôi chùa mang nét đẹp độc đáo, không thua kém gì nước ngoài và từng lọt top những ngôi chùa đẹp nhất thế giới.

Gian nan bảo vệ bản quyền sách trên không gian mạng

Trong khuôn khổ hội nghị thường niên Hiệp hội Xuất bản Đông Nam Á diễn ra tại TPHCM, câu chuyện vi phạm bản quyền, nhất là trên không gian mạng, lại được thảo luận sôi nổi tại hội thảo khoa học quốc tế “Bảo vệ bản quyền sách trên không gian mạng”.

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Giúp người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối

“Nơi vết thương ánh sáng rọi vào” là một tự truyện. Nhưng đọc nó, bạn sẽ thấy đây không chỉ là câu chuyện riêng của một người, mà là ánh sáng soi rọi cho nhiều người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối.

‘Bắt cóc ảo’ đòi tiền thật: Những cạm bẫy từ môi trường mạng

Kỹ năng - Thanh Hà - 02/08/2025 13:00
Một thực trạng đáng báo động xảy ra thời gian vừa qua là việc nhiều học sinh, sinh viên nhận được cuộc gọi từ đối tượng giả danh cơ quan công an đe dọa liên quan đến vụ án đang điều tra nhằm thao túng tâm lý, buộc nạn nhân liên hệ về gia đình chuyển tiền chuộc.

Xem "Sex Education", nữ sinh lập tức bị chinh phục vì 1 lý do, thốt lên ‘đầy giá trị’

Điện ảnh - Trà My - 02/08/2025 12:00
Một nữ sinh Mỹ cho rằng phim “Sex Education” là một bộ phim đầy giá trị và rất đáng xem.

2 câu chuyện người bố ông Hoàng Nam Tiến dạy con khiến ai nghe cũng rưng rưng: Con khỉ mất mẹ và chiếc bát vỡ

Phong cách sống - Hiểu Đan - 02/08/2025 10:00
Đây là điều vô cùng khác biệt ở ba, để lại cho ông Tiến một bài học giáo dục con cái rất lớn.

Sinh viên hỏi xoáy "Các chuyên gia AI làm gì khi bị mất điện", ông Hoàng Nam Tiến xuống gặp tận nơi để trả lời

Suy ngẫm - Nguyễn Phượng - 02/08/2025 09:00
Trước câu hỏi khó, được đánh giá ‘cực hay và triết lý’ của sinh viên, ông Hoàng Nam Tiến liền đứng dậy, xuống tận nơi sinh viên đó để đưa ra đáp án.

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Giúp người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối

Từ sách - Phim - Thu An - 02/08/2025 08:00
“Nơi vết thương ánh sáng rọi vào” là một tự truyện. Nhưng đọc nó, bạn sẽ thấy đây không chỉ là câu chuyện riêng của một người, mà là ánh sáng soi rọi cho nhiều người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối.

Anh-Thu Nguyen - Nữ phi công gốc Việt tử nạn ở Mỹ trên hành trình vòng quanh thế giới

Truyền cảm hứng - 01/08/2025 13:00
Nữ phi công gốc Việt tử nạn trong vụ rơi máy bay tại Greenwood thuộc bang Indiana – Mỹ là người phụ nữ thứ 10 từng bay một mình vòng quanh thế giới.

Xem Sex Education, lần đầu tiên tôi nhận ra, chính mình khiến con trai sống trong mặc cảm, lo sợ

Điện ảnh - Thanh Hương - 01/08/2025 12:00
Tôi đã không làm gì sai. Nhưng tôi cũng không làm gì đúng.

PGS.TS Giáo dục: Thủ thuật thao túng tâm lý - Dù con bạn thông minh, nhưng liệu có thắng nổi

Kỹ năng - Trang Đào - 01/08/2025 11:00
Gần đây, những kẻ lừa đảo chỉ cần lời nói được lập trình tinh vi để thao túng tâm lý trẻ em. TS. Phạm Mạnh Hà cảnh báo: ngay cả những đứa trẻ thông minh, được giáo dục tốt vẫn có thể trở thành nạn nhân nếu không được trang bị kỹ năng nhận diện chiêu trò.

Cụ ông 111 tuổi vẫn lái ô tô mỗi ngày chia sẻ bí quyết sống lâu, sống khỏe

Phong cách sống - Hoàng Hà - 01/08/2025 10:00
Ở tuổi 111, ông Vincent Dransfield vẫn lái ô tô mỗi ngày, ham chạy bộ, tự nấu ăn và không cần ai hỗ trợ trong sinh hoạt, con cái chỉ cần đến thăm mỗi tuần một lần.

“Bắt cóc online”: Nạn nhân tự nhốt, quay clip tra tấn gửi gia đình

Suy ngẫm - PV - 01/08/2025 09:00
18 vụ "bắt cóc online" chỉ trong 4 tháng. Không có dây trói, không ai tiếp xúc, nhưng nạn nhân đa phần là sinh viên vẫn tự nhốt, quay clip tra tấn gửi gia đình.

Thuyết mặc kệ họ

Tủ sách - FN - 01/08/2025 08:00
Điều gì sẽ xảy ra nếu chìa khóa dẫn đến hạnh phúc, thành công và tình yêu chỉ là ba từ đơn giản: hãy kệ họ.

12 chân lý cuộc sống, ai ngộ ra sớm người ấy hạnh phúc

Suy ngẫm - Tích Thành - 31/07/2025 13:00
Có những câu nói chỉ vài chữ nhưng đủ để khiến lòng người bừng tỉnh, đủ để dẫn lối ta vượt qua bão giông cuộc đời. 12 câu nói dưới đây là những chân lý giản dị nhưng sâu sắc, dành cho những ai đang tìm kiếm sự bình yên giữa thế giới đầy xô bồ.

Xem “Sex Education”: Dù trẻ có thông minh đến mấy, cha mẹ vẫn phải chỉ dạy cho con điều này

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 31/07/2025 12:00
Từ câu hỏi ngây thơ của con, tôi chợt nhận ra bản thân cũng cần học cách trò chuyện và đồng hành cùng con một cách tinh tế hơn.

Ngày càng nhiều đứa con "biến mất" trong chính gia đình mình

Phong cách sống - Thiên Ân - 31/07/2025 11:00
Sẽ không bao giờ là quá muộn để hỏi một câu nhẹ nhàng: "Dạo này con có ổn không?".
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 03/08/2025