Chắc chắn, bạn sẽ bắt gặp vài người xấu tính ở mọi nơi bạn đến, nhưng tôi nghĩ điều này đã bị thổi phồng quá mức. Thực tế là, con người phần lớn đều tốt, mặc dù đôi khi ai trong chúng ta cũng có thể cư xử không tốt với nhau.
Tuy nhiên, có vài yếu tố trong xã hội hiện đại khiến chúng ta dễ có xu hướng nghĩ rằng mình luôn bị vây quanh bởi những người tệ hại.
Để tôi giải thích.
Nếu bạn đo lường điều này, có lẽ bạn sẽ thấy rằng càng dành nhiều thời gian trên mạng, con người càng trở nên hoài nghi. Những người dành cả ngày, mỗi ngày trên mạng, có thể tin rằng nhân loại chỉ là một bể phốt khổng lồ, trong khi những người thực sự, bạn biết đấy, ra ngoài và làm việc có thể nghĩ rằng hầu hết mọi người đều ổn.
Một trong những lý do là vì internet quá rộng lớn và ẩn danh, khiến việc nhận biết bạn đang đối diện với ai trở nên khó khăn.
Cảm giác như ở bất cứ đâu bạn đến, luôn có một bình luận gây rối hoặc một cuộc tranh luận vô nghĩa trên Facebook hoặc một email làm bạn bực bội đang chờ đợi. Bạn sẽ có cảm giác méo mó rằng cả hành tinh đầy rẫy những kẻ nhõng nhẽo và tự cao đang gõ phím.
Một phần của việc này là do "thiên hướng tiêu cực". Chúng ta cảm nhận các bình luận tiêu cực có sức ảnh hưởng quan trọng hơn so với các bình luận tích cực. Nghiên cứu cho thấy chúng ta thường đánh giá các bình luận tiêu cực cao gấp ba đến năm lần so với bình luận tích cực. Vì vậy, một kẻ gây rối ngay lập tức thu hút sự chú ý và ảnh hưởng không tương xứng với bất cứ điều gì họ nói. Đó là lý do tại sao ngay cả khi bạn nhận được năm mươi lời khen ngợi về ảnh đại diện mới, nhưng chỉ có một người chế giễu đôi tai của bạn, bạn sẽ cảm thấy khó chịu và muốn gỡ ảnh xuống.
Nhưng còn một lý do khác khiến chúng ta trở nên hoài nghi hơn trên mạng là do câu nói cũ, “Một con sâu làm rầu nồi canh.”
Các nhà khoa học dữ liệu tại Stanford đã phát hiện rằng 74% các cuộc xung đột trên Reddit bắt nguồn từ chỉ 1% người dùng. Tệ hơn nữa, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng phần lớn các cuộc tranh cãi này không phải do người khởi xướng gây ra, mà do những người ngoài cuộc bị cuốn vào.
Điều này không phải mới mẻ gì với internet. Nó cũng xảy ra trong thế giới thực.
Nghiên cứu cho thấy 1% người dân bị kết án chịu trách nhiệm cho 63% các vụ bạo lực, và 3% bác sĩ liên quan đến khoảng một nửa các trường hợp sai phạm y tế.
Tương tự, người ta nghi ngờ rằng chỉ một thiểu số đàn ông gây ra phần lớn các vụ tấn công tình dục và một nghiên cứu mới cho thấy từ 5% đến 20% người chiếm đa số các hành vi phân biệt chủng tộc.
Nếu bạn nghĩ rằng chỉ có một thiểu số người là kẻ xấu, và những người xấu nổi bật trong tâm trí chúng ta hơn do thiên hướng tiêu cực, thì theo đó những người xấu này có sức ảnh hưởng vượt trội lên trải nghiệm xã hội của chúng ta và do đó ảnh hưởng đến cách nhìn chung của chúng ta về nhân loại.
Không có gì trong số này là quá ngạc nhiên. Hầu hết mọi người đều tốt. Chỉ là những người xấu mới được nghe đến thường xuyên. Điều này là đúng và có lẽ luôn đúng.
Điều đã thay đổi chính là mức độ tiếp xúc của chúng ta.
Giả sử, 1 trong số 100 người là một kẻ khó chịu có khả năng làm hỏng ngày của bạn và khiến bạn mất niềm tin vào nhân loại.
Hai mươi hay ba mươi năm trước, bạn chỉ gặp gỡ khoảng mười hay hai mươi người mỗi ngày, nên bạn có thể sẽ qua nhiều ngày mà không gặp một kẻ tệ hại nào. Thậm chí, bạn có thể may mắn và không phải đối mặt với sự tệ hại của bất kỳ ai trong suốt một tuần.
Bây giờ, hãy nghĩ xem mỗi ngày bạn tiếp xúc với bao nhiêu người trên internet? Trên mạng xã hội? Qua tin tức 24 giờ?
Dễ dàng là hàng trăm người. Và nếu bạn như tôi và lãng phí một nửa thời gian thức dậy của mình trên cái mớ hỗn độn kỹ thuật số này, thì bạn có lẽ đang tiếp xúc với hàng ngàn người và các quan điểm, hành vi khác nhau mỗi ngày.
Giờ đây, đột nhiên, bạn liên tục bị phơi bày với sự tệ hại của con người nhiều lần mỗi ngày, nếu không phải hàng chục lần.
Sự tệ hại này có ảnh hưởng vượt trội và tác động mạnh mẽ đến tinh thần, cảm xúc. Nó tạo ra xung đột trực tuyến, kéo theo cả những người có ý tốt và khiến họ nói ra những điều tồi tệ mà họ sẽ không bao giờ nói.
Dần dần, xuất hiện một cảm giác sai lầm rằng sự căm ghét là điều phổ biến, sự bất tài là chuẩn mực, định kiến là luật lệ, còn lòng trắc ẩn thì hiếm hoi.
Nhưng thực tế, không có gì cơ bản về xã hội loài người thay đổi. Chỉ có sự nhận thức về nhau của chúng ta là thay đổi.
Đây là lý do tại sao tôi đã kêu gọi mọi người suốt nhiều năm qua rằng quy tắc số một của internet là: quản lý sự tiếp xúc của bạn.
Đây cũng là lý do tại sao bước đầu tiên trong "Chế độ ăn cho sự chú ý" của tôi là chặn và bỏ theo dõi bất cứ ai và tất cả những người độc hại trên mạng. Đó là lý do tôi đã viết hàng chục nghìn từ khuyên mọi người nên đọc/xem tin tức ít hơn.
Bằng cách loại bỏ 1% đó, bạn có thể tự cứu mình khỏi 74% những điều vô nghĩa. Những người độc hại có ảnh hưởng quá lớn đến nhận thức của chúng ta về thế giới, nên việc đơn giản như chặn hoặc bỏ theo dõi 5-10% số người mà bạn từng theo dõi, và chỉ xem tin tức một lần mỗi tuần thay vì mỗi ngày, có thể thay đổi hoàn toàn trải nghiệm hàng ngày và tâm trạng chung của bạn.
Và khi bạn làm điều này, bạn sẽ bắt đầu nhớ lại một điều mà bạn đã quên từ lâu: hầu hết mọi người đều tốt. Chỉ là bạn hiếm khi nghe thấy họ mà thôi.
Tôi gọi đó là "Đa số thầm lặng" và thường đề cập đến điều này trong nhiều cuộc trò chuyện ngày nay.
Dù đó là về tin tức, chính trị, kinh doanh trực tuyến, nghiên cứu khoa học hay văn hóa đại chúng, thường có một "đa số thầm lặng" gồm những người tử tế, thông minh tương đối và có ý tốt, đang chờ đợi, cảm thấy cũng bức bối và hoảng sợ như bạn.
Và nếu chúng ta cứ tiếp tục quên rằng chúng ta đang ở đây, thì cuối cùng chúng ta sẽ không còn nữa.
- Theo Mark Manson
