Nghệ thuật sống vững vàng - Tình bạn dưới cái nhìn của Aristotle

13/01/2024 11:00
Nghệ thuật sống vững vàng - Tình bạn dưới cái nhìn của Aristotle

Cách nay hơn 2000 năm, triết gia Hy Lạp Aristotle đã nêu ra ba kiểu tình bạn khác nhau:

Cách nay hơn 2000 năm, triết gia Hy Lạp Aristotle đã nêu ra ba kiểu tình bạn khác nhau:

Tình bạn dựa trên lợi ích: Kiểu tình bạn mà trong đó một hoặc cả hai bên xem kết quả của tình bạn này là một lợi ích mình đạt được. Kiểu tình bạn này tương tự với "mối quan hệ công việc trong giới kinh doanh hiện đại hoặc việc quyết định làm bạn với một ai đó chỉ vì cho rằng họ có thể giúp đỡ mình.

Tình bạn dựa trên niềm vui: Kiểu tình bạn mà trong đó các cá nhân kết bạn với nhau chủ yếu để có những trải nghiệm vui vẻ. Khi ở cạnh những người bạn như thế, bạn sẽ tận hưởng khoảng thời gian vui vẻ và vô tư.

Tình bạn dựa trên giá trị cốt lõi: Kiểu tình bạn mà trong đó các cá nhân chia sẻ những giá trị tương đồng với nhau. Đây là mối quan hệ gắn kết giữa bạn với những người mà bạn ngưỡng mộ và tôn trọng, những người có cùng giá trị cốt lõi như bạn.

Điều lý thú là từ cách đây nhiều thế kỷ, Aristotle đã chỉ ra được rằng "nhiều cá nhân còn non trẻ và mới bước vào đời" rất thường hay theo đuổi tình bạn chủ yếu vì lợi ích, để rồi kết cục là họ chỉ càng thấy thiếu thốn hơn. Hãy dành ít thời gian đến thăm các trường đại học hoặc các công ty, bạn sẽ dễ dàng nhận thấy nhận định này đến nay vẫn đúng.

Cũng tương tự như thế, ông viết: "Những kẻ yêu vì lợi ích thì chỉ yêu vì những thứ tốt cho mình; những kẻ yêu vì niềm vui thì chỉ yêu những gì khiến họ thấy vui thú. Thế nhưng những gì khiến người ta cảm thấy hữu dụng hoặc vui thích thì lại không bao giờ trường tồn mà luôn thay đổi. Thế nên, khi mục đích của tình bạn không còn, tình bạn ấy cũng sẽ ra đi". 

Mặc dù cả ba kiểu tình bạn mà Aristotle nêu ra đều có giá trị trong một số tình huống nhất định, nhưng chỉ những tình bạn dựa trên giá trị cốt lõi – tình bạn ở giữa những người có chung giá trị tinh thần mới bền vững và thật sự có ý nghĩa. Ông viết: "Tình bạn hoàn hảo là tình bạn giữa những người có cùng những phẩm chất tốt đẹp. Bởi vì những cá nhân này luôn mong muốn điều tốt đẹp cho nhau (trong mọi hoàn cảnh) và vì thế mà những tình bạn này tự thân nó đã là một điều tốt đẹp". Tạo dựng các mối quan hệ dựa trên các giá trị cốt lõi là việc không hề dễ dàng và đòi hỏi ta phải nỗ lực không ngừng. Theo Aristotle: "Ta chỉ có thể xây dựng được tình bạn cao quý với một vài người". Tuy ít về số lượng, nhưng tình bạn này lại có thể mang đến cảm giác thỏa mãn và trọn vẹn tuyệt vời. Thật là một phúc lành hiếm hoi khi được kết nối với ai đó một cách thật sự sâu sắc, khi có thể gắn kết với một tâm hồn đồng điệu với mình.

Điều này có thể được áp dụng đối với các mối quan hệ của bạn, nhằm giúp bạn phân định và lựa chọn tiếp tục hay từ bỏ duy trì mối quan hệ bạn đang có. 

Vì các mối quan hệ ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn, mối quan hệ sẽ giúp bạn vững vàng hơn hay làm cho cuộc sống của bạn xáo trộn hơn là do bạn quyết định. 

Thiền sư Thích Nhất Hạnh cũng dạy: “Theo văn hóa truyền thống của Việt Nam, chúng tôi đã học được rằng ‘một cây làm chẳng nên non’. Đó là lý do an trú trong những mối quan hệ lành mạnh là một bài thực hành hiệu quả và quan trọng. Nếu không thuộc về một cộng đồng, không có được một nhóm bằng hữu có cùng chí hướng và lối sống, chúng ta sẽ không thể tiến xa”.

Trong cuốn sách Nghệ thuật sống vững vàng, tác giả Brad Stulberg – chuyên gia nổi tiếng thế giới về hiệu quả làm việc, hạnh phúc và thành công bền vững cũng khuyên độc giả nên áp dụng tư duy của Aristotle để nhận định các mối quan hệ  để có thể sống một cuộc đời vững vàng hơn.

 


Gửi bình luận
(0) Bình luận