Đối với mỗi một ngôn ngữ, luôn có những từ không thể được dịch ra ngôn ngữ khác, bởi lẽ bản thân nó đã chứa đựng những ý nghĩa vô cùng đẹp đẽ và đầy đủ. “Ikigai” là một từ như vậy, nó đã tồn tại trong văn hóa Nhật Bản hàng trăm năm và dần được sử dụng phổ biến ở cả các nước phương Đông và phương Tây.
Nhưng có một sự thật thú vị là “ikigai” dù nghe đậm chất Nhật và có nguồn gốc từ đất nước Nhật Bản nhưng lại chưa được dạy trong các cấp học ở nhà trường tại xứ sở hoa anh đào. Trong hơn 1000 chữ kanji mà học sinh tiểu học Nhật Bản phải học không hề nhắc đến “ikigai”, nhưng tất cả trẻ em và người lớn đều sử dụng nó. Vậy chính xác “ikigai” có nghĩa là gì?
Sách Ikigai - chất Nhật trong từng khoảnh khắc. |
Trong cuốn sách Ikigai - chất Nhật trong từng khoảnh khắc, tác giả Yukari Mitsuhashi giới thiệu một cách đầy đủ và hệ thống tất cả những gì chúng ta nên biết về “ikigai”. Cụm từ “ikigai” trong tiếng Nhật được hợp thành từ hai từ kanji: “iki” có nghĩa là cuộc sống, và “gai” có nghĩa là giá trị hoặc sự xứng đáng. Khi ghép lại “ikigai” có nghĩa là giá trị của cuộc sống, hay hạnh phúc trong cuộc sống.
Tuy nhiên không nên hiểu “cuộc sống” ở đây là cả một đời người, mà ikigai gần hơn với nghĩa đời sống thường ngày. Hay nói cách khác, ikigai là niềm vui của con người trong cuộc sống hàng ngày, là lý do bạn thức dậy vào mỗi buổi sáng. Nếu như tiếng chuông báo thức là thứ buộc ta thức dậy mỗi sáng, thì chính niềm vui là thứ chúng ta kỳ vọng trong một ngày mới và thôi thúc chúng ta ra khỏi giường.
Đọc đến đây, chắc hẳn nhiều người sẽ tự hỏi, vậy ikigai của mình là gì, lý do để mình thức dậy mỗi sáng là gì. Nếu chưa thể trả lời được ngay lập tức, cuốn sách nhỏ Ikigai - chất Nhật trong từng khoảnh khắc có thể sẽ giúp bạn tìm kiếm ikigai dễ dàng hơn.
Thay vì kể những câu chuyện truyền cảm hứng của người đã tìm thấy ikigai của mình, Yukari Mitsuhashi dẫn dắt người đọc đến cách tiếp cận hệ thống để xác định mục tiêu và đam mê, sử dụng ikigai để đạt được hạnh phúc trong đời. Cuốn sách được chia thành 6 chương, sau khi tìm hiểu về ikigai, định nghĩa về ikigai, Mitsuhashi đặt ra hai sự so sánh cơ bản nhất về ikigai là sở thích và công việc để chứng minh rằng ikigai có thể là bất cứ điều gì, đến từ bất cứ đâu và tồn tại ở bất cứ dạng nào.
Đặc biệt trong chương 5, để hiểu hơn về nguồn cảm hứng ikigai, Mitsuhashi đã phỏng vấn sáu người Nhật tìm thấy ikigai của họ, với cùng các câu hỏi giống nhau. Có thể thấy được rằng ikigai của mỗi người là hoàn toàn khác nhau, có người coi ikigai của mình là “khao khát được sống trong một thế giới tươi đẹp”, hoặc “kết nối thế giới”, nhưng có người lại coi ikigai là những điều cụ thể như con cái, công việc, sở thích ăn uống,...
Và cuối cùng, chương 6 hướng dẫn cụ thể để bạn đi tìm ikigai của mình. Không phải ai cũng có thể tìm thấy ikigai trong một sớm một chiều, có người tìm được nó khi còn là một đứa trẻ, nhưng có những người phải đến tuổi trưởng thành mới tìm được câu trả lời mình mong muốn. Nhưng việc dành thời gian và công sức để đi tìm ikigai là hoàn toàn xứng đáng, bởi đó là điều chúng ta sống theo và không bao giờ nhàm chán đến cuối đời.
ikigai là tìm thấy ý nghĩa, niềm vui trong từng khoảnh khắc sống. |
Cuốn sách của Yukari Mitsuhashi cố gắng dẫn dắt người đọc thông qua hành trình của cuộc sống, và nên tìm kiếm ikigai bằng cách trân trọng những điều bé nhỏ xảy ra trong cuộc đời. Thay vì bảo ta phải theo đuổi những giá trị vật chất, sự nghiệp vốn chỉ là bề nổi, cuốn sách khuyến khích ta sống chậm lại và thư giãn để tìm ra những điều khiến chúng ta suy luận về cuộc sống.
Lấy đất nước và con người Nhật Bản làm ví dụ chân thực, Yukari Mitsuhashi đã thành công trong việc đưa ra cách tiếp cận tốt nhất về ikigai. Suy cho cùng, mục đích của ikigai là để hiểu chính mình, hiểu được ikigai tức là bạn hiểu được tại sao mình lại luôn tiến lên phía trước.
Tác giả Yukari Mitsuhashi là nhà báo và nhà văn tự do ở Los Angeles. Cô lớn lên ở Tokyo, trải qua phần lớn tuổi thơ ở Nhật trước khi chuyển đến New York cùng gia đình. Sau khi tốt nghiệp đại học Keio năm 2012, cô bắt đầu làm việc với vai trò dịch giả và nhà văn tự do, đồng thời dành thời gian xây dựng trang blog cá nhân.