Gửi bình luận
Hủy
Gửi
Châu Nhuận Phát là một biểu tượng của ‘Bản sắc Hồng Kông’. Qua cuốn sách Đại hiệp Hồng Kông Châu Nhuận Phát, tác giả Lin Feng mang đến góc nhìn đa chiều về hành trình của một nghệ sĩ chưa từng có tiền lệ tại Hồng Kông, giúp người đọc hiểu rõ những chuyển mình lớn lao của Hồng Kông để trở thành một biểu tượng châu Á. Cuốn sách cũng phân tích những thăng trầm của nền điện ảnh Hồng Kông để làm bật lên sự khác biệt, mâu thuẫn về lẽ sống, văn hóa, bản sắc giữa Hồng Kông với Trung Hoa đại lục.
Tác giả Lin Feng là Tiến sĩ ngành Nghiên cứu Điện ảnh, nhận bằng từ Đại học Nottingham (Anh Quốc). Hiện cô là Giám đốc mảng Nghiên cứu Điện ảnh và Nghệ thuật tại Đại học Leicester của Anh.
Tiến sĩ Lin Feng đã thực hiện nghiên cứu sâu rộng về nhiều lĩnh vực xoay quanh điện ảnh: Lịch sử điện ảnh Trung Quốc; Điện ảnh xuyên quốc gia; Những thành phố điện ảnh, các ngôi sao và thể loại phim điện ảnh; Văn hóa đại chúng Đông Á cũng như sự thể hiện, tiếp nhận điện ảnh Đông Á tại các rạp phim phương Tây.
Có gì trong Đại hiệp Hồng Kông Châu Nhuận Phát?
Nói đến Châu Nhuận Phát, hẳn rất nhiều người sẽ nghĩ ngay đến những bộ phim từng làm mưa làm gió một thời trên màn ảnh như Bến Thượng Hải, Thần Bài hay Ngọa Hổ Tàng Long,... Vẻ ngoài điển trai, cùng với lối diễn xuất tự nhiên cùng khí chất của một người anh hùng đã chinh phục không chỉ khán giả đại chúng Hồng Kông, mà còn đem tên tuổi của diễn viên ra xứng tầm thế giới. Nhìn lại chặng đường diễn xuất của nam diễn viên họ Châu, ta không chỉ thấy một con người chăm chỉ lao động mà còn có hình bóng của một người con mang đậm bản sắc quê hương Hồng Kông. Tất cả những khía cạnh ấy đều được tái hiện lại qua cuốn sách này.
Phần 1: NGÔI SAO TRÊN BẦU TRỜI HỒNG KÔNG
Dấn thân
Hành trình từ bụi đường…
Ít ai biết rằng, hình ảnh một Châu Nhuận Phát tài năng, chăm chỉ và giàu lòng trắc ẩn mà cả thế giới thấy ngày nay được xây đắp lên bởi tuổi thơ không mấy êm đềm.
Châu Nhuận Phát sinh ngày 18 tháng 5 năm 1955, là con trai thứ ba trong một gia đình Khánh Gia nghèo ở đảo Nam Nha, Hồng Kông. Ngay từ lúc 6 tuổi, cậu bé mang danh “chó con” Châu Nhuận Phát và chị gái Châu Thông Linh thường dậy sớm phụ mẹ bán đồ điểm tâm, đến chiều lại ra đồng phụ việc. Cha của Châu Nhuận Phát làm nghề đi biển, lại là người ham mê bài bạc và mắc nợ rất nhiều nên càng khiến gia đình lâm vào cảnh khốn túng.
Cậu bé Châu Nhuận Phát vì thương gia đình nên sau khi cha mất, cậu đã quyết định bỏ học, ra đường làm bất cứ việc gì, miễn là có thể giúp đỡ mẹ. Vốn là một cậu bé thông minh, tuy rằng không thể lập nghiệp bằng con đường học hành nhưng chính những năm bôn ba trên trường đời đã tạo nên một Châu Nhuận Phát thông minh, nhanh nhạy và yêu sâu sắc với quê hương Hồng Kông. Trên tất cả, vì là một người đi lên từ con số 0 nên ông hiểu được giá trị của lao động:
“Lao động chăm chỉ là con đường chân chính để có được cuộc sống tốt đẹp”
-Châu Nhuận Phát-
… đến thần tượng trên màn ảnh
Nghiệp diễn xuất đến với Châu Nhuận Phát như một cái duyên khi cậu thanh niên mạnh dạn tham gia vào một lớp đào tạo diễn viên với lệ phí chỉ 5 đồng. Nhuận Phát lúc đầu không được đánh giá cao do thiếu kiến thức nền tảng nhưng nhờ sự chăm chỉ được tôi rèn qua những năm tháng tuổi thơ cùng vốn sống góp nhặt được, anh đã chứng tỏ được mình là một diễn viên tiềm năng.
May mắn thay trong khoảng thời gian 10 năm từ 1976 đến 1985, với sự xuất hiện của các đạo diễn “Làn sóng mới” đã làm hồi sinh nền điện ảnh Hồng Kông, tập trung vào cách kể chuyện và khai thác chiều sâu cảm xúc của nhân vật đã tạo cơ hội cho Châu Nhuận Phát thể hiện tài năng của mình. Rất nhiều tác phẩm kinh điển đã ra đời trong thời kỳ này, trong đó phải kể đến Bản Sắc Anh Hùng - bộ phim định hình cho trường phái ‘anh hùng lãng mạn’ của điện ảnh Hồng Kông 1980 - 1990.
Người hùng trong trái tim Hồng Kông
Trong tất cả những bộ phim của mình, Châu Nhuận Phát luôn muốn thể hiện một người Hồng Kông với những nét khác biệt không lẫn đi đâu được.
Một điều thú vị khi nhìn nhận về sự nghiệp của Châu Nhuận Phát là mọi hành trình của ông đều góp phần vào sự chuyển biến của xã hội Hồng Kông. Xét riêng trong dòng phim hài, hình ảnh Châu Nhuận Phát đã đóng góp phần định hình rõ nét với thế giới về một Hồng Kông đa văn hóa, hội nhập toàn cầu, một thành phố của những giấc mơ thần kỳ nhưng vẫn khẳng định được bản sắc riêng của Hồng Kông và nhân dạng người Hồng Kông. Trong những bộ phim này, Châu Nhuận Phát đại diện cho một thế hệ người Hồng Kông văn minh được chào đón ở các quốc gia, khu vực hùng mạnh trên thế giới, đi du lịch khắp nơi với tấm hộ chiếu đầy sức mạnh. Bản sắc Hồng Kông được lồng vào phim khéo léo khiến người ta nhìn về Hồng Kông với ánh mắt thiện cảm, hứng thú và cả ngưỡng mộ.
Không phải tự nhiên mà Châu Nhuận Phát được phong cho cái tên “Bản sắc Hồng Kông”. Ngoài niềm đam mê diễn xuất, Châu Nhuận Phát cũng đồng thời bày tỏ quan điểm chính trị qua những vai diễn mà anh đảm nhận, dù ở Hồng Kông, hay khi góp mặt vào những bộ phim ở Trung Quốc đại lục.
Châu Nhuận Phát đã xây dựng hình ảnh ngôi sao là một đứa trẻ mồ côi trưởng thành trong những bộ phim đầu tiên ở Hồng Kông. Sau đó trở thành con trai của một người cha trong hai bộ phim Hollywood đầu tiên của mình. Những nhân vật anh hùng hành động của Châu Nhuận Phát vốn đối đầu trực tiếp với người cha Trung Quốc.
Phần II: CHINH PHỤC HOLLYWOOD
Hollywood chính là giấc mơ Mỹ khắc nghiệt nhất đối với những người không phải da trắng. Sự phân biệt đối xử, không coi trọng giá trị Á Đông hoặc vị thế của các diễn viên gốc Á trên phim Hollywood rất rõ nét trong nhiều thập niên. Hành trình Châu Nhuận Phát chinh phục kinh đô điện ảnh thế giới không đơn thuần là một diễn viên châu Á hiếm hoi vượt khỏi những khó khăn, rào cản trùng trùng để trở thành một ngôi sao Hollywood. Ông chính là một tiền lệ hiếm hoi, một người đã bước đầu xóa bỏ những rào cản, định kiến về vị thế người châu Á tại Hollywood.
Châu Nhuận Phát trong bộ phim Anna and the King(1999)
Châu Nhuận Phát không phải là diễn viên Hoa ngữ đầu tiên đạt được vị trí ngôi sao điện ảnh trên đất Mỹ. Trước đó, một loạt những ngôi sao Hồng Kông như Thành Long, Lý Liên Kiệt hay Dương Tử Quỳnh cũng đã xây dựng tượng đài danh tiếng cho riêng mình, nhưng điểm khác biệt là họ nổi tiếng từ đất Mỹ, hay nói cách khác là nổi tiếng nhờ tham gia những bộ phim do Mỹ sản xuất. Còn Châu Nhuận Phát lại được Hollywood chủ động mời ông vào vị trí nam chính lãng mạn được coi trọng trong phim và tôn trọng bản sắc Á Đông mà ông thể hiện.
Nâng tầm vị thế người Châu Á.
Hollywood nổi tiếng với sự miêu tả rập khuôn về hình ảnh đàn ông Châu Á là nguyên thủy, trẻ con, cộc cằn, nhu nhược, lạc hậu,.. hoặc như một mối đe dọa đối với xã hội Mỹ. Hay như kungfu vốn là thế mạnh của các diễn viên Hoa ngữ nói chung và Hồng Kông nói riêng, lại vô tình xây lên một bức tường kỳ thị giữa người da trắng và người da vàng trong ngành công nghiệp điện ảnh. Với Hollywood, người Đông Á, người gốc Hoa chỉ có thể mua vui bằng những màn kung-fu và không thể kỳ vọng vào diễn xuất của họ.
Chính bởi điều này mà nam diễn viên họ Châu hiểu rõ về sứ mệnh, trách nhiệm của mình phải đem hình ảnh một châu Á chân thực hơn ra quốc tế. Khán giả có thể tìm xem những bộ phim như The Replacement Killers (1998), The Corruptor (1999) và Anna and the King để thấy được màn trình diễn rất tâm huyết của Châu Nhuận Phát tại đấu trường Hollywood.
Phần III: NGƯỜI TRUYỀN CẢM HỨNG
Hào quang của ngôi sao trung niên.
Không chỉ dừng lại ở thể loại phim tình cảm, Châu Nhuận Phát tiếp tục thử sức mình ở nhiều thể loại hơn trong đó có hành động. Tuy nhiên, “Phát ca” lúc này đã ở độ tuổi trung niên, tất nhiên sức mạnh thể chất và độ dẻo dai, nhanh nhẹn đã không còn như ở thời kì đỉnh cao. Vậy nhưng, Châu Nhuận Phát vẫn tự tin tung hoành với thể loại võ thuật theo cách riêng.
So với các ngôi sao đang già đi khác như Thành Long và Lý Liên Kiệt, những người đã lựa chọn tiếp tục thực hiện những cảnh võ thuật đầy thử thách trên màn ảnh rộng vào những năm 2000, Châu Nhuận Phát chỉ xuất hiện ba cảnh chiến đấu với tổng thời gian khoảng 6 phút trong Ngọa Hổ Tàng Long. Thay vì thể hiện năng lực thể chất của nhân vật thông qua hành động, Lý Mộ Bạch của Châu Nhuận Phát thường được thể hiện vào những lúc ông dạy Kiều Ngọc Long (do Chương Tử Di đóng) trong các môn như jiandao ( đạo đức dùng kiếm) và jiande (luân lí dùng kiếm). Đây được xem là cảnh giới cao nhất của tu kiếm - đạo kiếm. Bằng cách chuyển lối nhận thức phổ biến về võ thuật trên màn ảnh như một pha hành động thành quá trình suy ngẫm triết học, Lý Mộ Bạch của Châu Nhuận Phát thể hiện kiến thức về giang hồ và khả năng sử dụng kiếm của mình, Cách này còn thể hiện ý đồ khác: giảm thiểu sự chú ý của khán giả đến chuyển động cơ thể.
Một người thầy đáng kính
Tính cách nhân vật trong những bộ phim được Châu Nhuận phát thủ vai cũng đồng thời có nét tương đồng với tính cách của ông ngoài đời thật. Trong phim, thay vì cố níu giữ hào quang bằng cách nhận vai nhân vật chính, Châu Nhuận Phát thường đứng một bước lùi lại, vào vai bậc tông sư trong các bộ phim võ thuật, hướng dẫn học trò và chia sẻ sự khôn ngoan của mình với họ. Châu Nhuận Phát ngoài đời cũng được coi như một cố vấn đáng kính cho các ngôi sao mới.
Một số bài viết đã nói về cách Châu Nhuận Phát và Dương Tử Quỳnh dạy cho ngôi sao trẻ Chương Tử Di cách tập trung và vượt qua căng thẳng trong một cảnh quay của Ngọa Hổ Tàng Long.
Hay như ngôi sao lớn của điện ảnh Hồng Kông - Thiên Vương Lưu Đức Hoa là một trong những người chịu ơn lớn nhất của Châu Nhuận Phát. Mỗi khi nhắc tới Châu Nhuận Phát, anh luôn dành cho đàn anh sự kính trọng sâu sắc.
Đầu thập niên 1980, Lưu Đức Hoa chỉ là một diễn viên quần chúng, chạy việc lon ton và kiêm luôn việc cắt tóc cho đoàn phim. Khi nhìn ra tố chất cũng như cách hành xử khảng khái của chàng trai trẻ vô danh, Châu Nhuận Phát đã nâng đỡ và giúp Lưu Đức Hoa có vai trong những bộ phim Anh Hùng Hảo Hán, Giang Hồ Tình, Đổ Thần,..Chính Châu Nhuận Phát là người đã từ chối lời mời đóng phim điện ảnh Thuyền Nhân của đạo diễn Hứa An Hoa và tiến cử Lưu Đức Hoa vào vai diễn này. Bộ phim không những đạt giải phim hay nhất trong Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông mà còn giúp Lưu Đức Hoa thành danh trên “giang hồ”.
Châu Nhuận Phát luôn tin rằng, trân trọng những người trẻ chính là cách tốt nhất để nền điện ảnh Hồng Kông có thêm những tài năng mới, điều cần làm là hãy cho họ cơ hội.
Tại sao nên đọc cuốn sách này?
Bởi vì đó là về Châu Nhuận Phát!!!
Châu Nhuận Phát không chỉ là một người được công chúng đặc biệt yêu mến mà còn là biểu tượng lớn của nền điện ảnh mang đậm bản sức Hồng Kông. Khán giả có lẽ sẽ chẳng bao giờ quên được hình ảnh một “Thần Bài” Cao Tiến thông minh, lém lỉnh hay đại hiệp Bến Thượng Hải Hứa Văn Cường. Có gì đó trong những vai diễn của “Phát ca” khiến hàng vạn con tim phải lay động, giản dị, mộc mạc mà cuốn hút vô cùng. Đó chỉ có thể là tình yêu quê hương của một người anh hùng vừa hào hoa và đức độ, nghĩa khí mà lại khiêm nhường khiêm nhường.
Châu Nhuận Phát từ một ngôi sao trên bầu trời Hồng Kông, đã vươn xa đến những chân trời lớn hơn. Điểm đáng quý nằm ở chỗ, ngôi sao ấy dù chiếu rọi trên màn bạc Hollywood xa xôi, hay trong những tác phẩm điện ảnh của Trung Quốc đại lục vẫn chỉ sáng lấp lánh một nét đẹp rất Hồng Kông, một thứ bản sắc không lẫn đi đâu được, vừa đậm đà truyền thống lại năng động và hội nhập. Ngành Giáo dục Hồng Kông cho rằng chính sự “chăm chỉ nỗ lực”, “khiêm tốn”, “hiếu thảo”, “tinh thần học hỏi suốt đời”, “khả năng tự hoàn thiện” và “tính chính trực” khiến Châu Nhuận Phát trở thành một tấm gương cho lớp trẻ, sinh viên, học sinh noi theo.
Cuốn sách hấp dẫn ngay từ những trang đầu tiên
Trong tất cả những cuốn sách đáng đọc, chắc chắn Đại hiệp Hồng Kông Châu Nhuận Phát của First News sẽ nằm trong top những cuốn sách về danh nhân đáng đọc nhất (Hiếm có cuốn sách nào khiến mình có thể đọc một lèo không nghỉ như vậy). Hơn 300 trang giấy là đủ để họa lại cuộc đời của một trong những nam diễn viên Hồng Kông đáng kính nhất. Lối diễn văn tuyến tính giúp cho người đọc dễ dàng theo dõi từng nốt trầm bổng trên con đường phát triển sự nghiệp của Châu Nhuận Phát đồng thời thấy được sự trưởng dưỡng trong cốt cách của thần tượng mình.
Không chỉ kể chuyện theo cách thông thường, cuốn sách còn khai thác chiều sâu trong tính cách, và tình cảm của nam diễn viên họ Châu trên nhiều phương diện khác nhau, khiến cho người đọc đôi khi phải ồ lên ngạc nhiên khi thấy cuộc sống của một ngôi sao tầm cỡ quốc tế cũng giản dị và an yên đến vậy.
Chương cuối cùng Khiêm nhường và thủy chung có lẽ là chương sách đắt giá nhất. Tác giả Lin Feng dành lại một góc nhỏ cho tình yêu bình dị và thủy chung giữa Phát ca và Trần Hội Liên, tách biệt hẳn với những thăng trầm, danh vọng và tiền tài trên con đường sự nghiệp của ông được bàn luận trước đó. Đó có thể là sự trân trọng tinh tế nhất của tác giả dành cho ông. Phát ca tài năng được vạn người nể phục cũng chỉ tự nhận hướng nội, có mơ ước trở thành một người bình thường có hạnh phúc giản đơn. Ông chọn cưới một người phụ nữ bình thường và thương yêu cô đến hết cuộc đời mình.
Kết luận:
Hành trình hơn 300 trang sách chiêm ngưỡng qua cuộc đời và sự nghiệp của Đại hiệp Hồng Kông Châu Nhuận Phát quả là một trải nghiệm đáng giá. Chắc chắn khi xem lại những thước phim được “Phát ca” thủ vai trong suốt những năm qua, chúng ta sẽ hiểu thêm rằng để có được những tác phẩm nghệ thuật đậm chất Hồng Kông là sự cố gắng không ngừng nghỉ và một trái tim luôn hướng về quê hương của người anh hùng Châu Nhuận Phát.
Review chi tiết bởi: Muse - Bookademy
Hình ảnh: Muse - Bookademy
Bạn đọc quan tâm có thể đặt mua tại: http://ldp.to/chau-nhuan-phat . Nhập mã TRAMDOCFHS để được giảm thêm 5% khi mua sách tại Fahasa. Thời hạn sử dụng đến 31/05/2021.
