Có nên cúng ông Công ông Táo bằng cá Koi thay cho cá chép?

18/01/2020 10:32
Có nên cúng ông Công ông Táo bằng cá Koi thay cho cá chép?

Dù tục cúng vàng mã và dùng cá chép để tiễn ông Công, ông Táo về trời đã có từ xa xưa nhưng không ít người lại chuyển qua cúng bằng cá Koi Nhật Bản.

Cứ đến ngày 23 tháng Chạp hàng năm, người Việt lại mua cá chép về cúng ông Công ông Táo. Do đó, thị trường về đồ cúng ông Công ông Táo đã sôi động trong nhiều ngày nay và cá chép là một phần không thể thiếu. Trên thực tế, cá chép được lựa chọn để cúng ông Công ông Táo có giá bán lẻ khoảng từ 30.000 – 35.000 đồng/con đối với cá nhỏ, và loại nhỉnh hơn dao động từ 40.000 – 45.000 đồng/con, và loại có kích thước lớn hơn thì có giá từ 50.000 – 55.000 đồng/con.

Thị trường cá chép nhộn nhịp ngày 23 tháng Chạp - Ảnh: Internet

Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, trên thị trường xuất hiện loại cá Koi của Nhật Bản. Giống cá này được nuôi ở (Vụ Bản) Nam Định, có giá cao hơn hẳn từ 150.000 – 200.000 đồng/con. Cá Koi cũng thuộc họ nhà cá chép, có màu sắc đỏ, đậm nét hơn cá chép ta. Nếu cá Koi Nhật nhập khẩu giá lên tới hàng triệu đồng một con thì giá Koi Nhật nhập về Việt Nam đã lai tạo chỉ vài trăm nghìn một đôi, size từ 15-20cm. Không ít người dân thấy loại cá mới lạ này sẵn sàng rước về phục vụ cho lễ cúng 23 tháng Chạp. Điều này đã tạo ra nhiều ý kiến trái chiều trên một số diễn đàn.

Cá Koi Nhật Bản có màu sắc đa dạng, bắt mắt - Ảnh: Internet

Nhiều người cho rằng, việc cúng ông Công ông Táo nên thực hiện theo tục lệ truyền thống mà ông cha bao đời truyền lại. Mọi yếu tố ngoại lai đều không phù hợp và có thể khiến cho yếu tố truyền thông bị phai mờ.

Nhiều người lại cho rằng, việc cúng cá chép và đốt vàng mã trong ngày cúng ông Công ông Táo chỉ mang tính biểu tượng tâm linh. Vì thế, cá chép Việt Nam hay cá Koi của Nhật đều được. Tuỳ vào điều kiện và sự thành tâm của gia chủ.

Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ giải thích, sở dĩ cúng cá chép vì theo quan niệm dân gian cá chép hóa rồng và bay lên trời. Vì thế cho nên người dân dâng cá chép để ông Công, ông Táo sử dụng làm phương tiện lên chầu trời. Cá Koi vì thế không đúng truyền thống và tâm linh trong lễ 23 tháng Chạp này, không thể thay thế cá chép.

PGS.TS. Trần Lâm Biền, nhà nghiên cứu văn hóa cho rằng: “Khi người ta có tiền và có tuệ (trí tuệ) sẽ phú quý sinh lễ nghĩa, còn có tiền mà không có tuệ hoặc tuệ hơi yếu thì no hơi ấm cật dậm giật chân tay. Việc cúng ông Công ông Táo bằng cá chép Việt từ bao đời nay đã thành một nét truyền thống.

Bây giờ cúng bằng cá Koi của Nhật là đi ngược với văn hoá truyền thống. Có thể nó làm cho người ta thoả mãn về sở thích hoặc khẳng định được đẳng cấp của người có tiền nhưng không có ý nghĩa về mặt tâm linh”.

Theo PGS. Trần Lâm Biền phong tục cúng ông Công ông Táo của dân tộc ta không phải là một hủ tục mê tín dị đoan. Đó là một tín ngưỡng văn hóa dân gian có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ của Lão giáo Trung Quốc nhưng được Việt hóa thành huyền tích “2 ông 1 bà” - vị thần Đất, vị thần Nhà, vị thần Bếp núc. Tín ngưỡng này thờ cúng các vị thần cai quản việc bếp núc trong mỗi gia đình, theo dõi những việc làm tốt của gia chủ. Tín ngưỡng này giàu ý nghĩa nhân văn, hướng con người tích cực làm việc tốt, sống lương thiện.

Việc “tiễn” ông Công ông Táo “chầu trời” bằng cá chép bởi dân gian quan niệm cá chép sẽ hóa thành rồng, sau đó rồng sẽ bay được lên trời. Ở một số vùng quê hiện nay, người dân vẫn dùng cá chép giấy (tức là đồ mã) thay cho cá chép thật.

Việc cúng cá chép trong ngày tiễn ông Công, ông Táo là một tín ngưỡng ý nghĩa, giàu tính nhân văn - Ảnh: Internet

Đồng thời, quan niệm dân gian cho rằng cá chép có thể vượt vũ môn hóa rồng. Rồng có khả năng gọi mưa nên rất cần cho cư dân nông nghiệp lúa nước. Ngoài ra, cá chép còn đại diện cho sự phát triển và khả năng sinh sôi rất lớn. Điều này tượng trưng cho tín ngưỡng phồn thực, cầu mong sự sinh sôi, phát triển của người Việt xưa.

Đan Thuỳ


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Sẽ có con đường mang tên Anh hùng liệt sĩ Gạc Ma Trần Văn Phương

Ông Nguyễn Văn Thống, cựu binh Gạc Ma quê ở xã Nhân Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình cho biết, lần đầu tiên có con đường mang tên anh hùng liệt sĩ Gạc Ma. 
2

36 năm sự kiện Gạc Ma: Tượng đài bất tử về tình yêu Tổ quốc

36 năm trước, vào ngày 14.3.1988, trong một cuộc chiến không cân sức, 64 chiến sĩ Hải quân Việt Nam đã vĩnh viễn nằm lại giữa biển sâu để bảo vệ chủ quyền của đất nước tại các bãi đá Gạc Ma, Cô Lin và Len Đao thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Táo Quân trong lễ cúng tiễn ông cưỡi ngựa về trời mỗi 23 tháng Chạp hàng năm

Trong lịch sử Trung Quốc, từ thời Tần đến Minh - Thanh, việc cúng tế Táo Quân được xem là một trong những sự kiện quan trọng của triều đình.

Họa sĩ đứng sau loạt tranh chế “đi đâu đấy - sao về rồi” là ai?

Những ngày qua, cộng đồng mạng Việt Nam chứng kiến cơn sốt “chế tranh” hài hước với loạt câu thoại đã trở thành quen thuộc - “đi đâu đấy - sao về rồi”. Đằng sau những bức vẽ đơn giản mà ngộ nghĩnh, ý tưởng ngắn gọn mà thú vị ấy là một họa sĩ chuyên nghiệp.

Ì xèo cuộc thi truyện ngắn ĐBSCL 2019: Tác phẩm 'Căn cơ' đoạt giải và chuyện căn cơ số chữ

Cuộc thi truyện ngắn khu vực ĐBSCL năm 2019 do Hội Liên hiệp VHNT tỉnh Đồng Tháp tổ chức vừa tổng kết, trao giải ngày 26.12.2019, thì lập tức lại dấy lên những phản ứng trái chiều.

Gác kèo ong và Muối ba khía là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Gác kèo ong và Muối ba khía là 2 nghề độc đáo ở Cà Mau vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Hành trình 25 năm lan tỏa tri thức - First News tặng 25.000 cuốn sách 'Hạt giống tâm hồn'

Công ty sách First News - Trí Việt tặng 25.000 cuốn "Hạt giống tâm hồn" cho các thư viện ở 63 tỉnh thành, trung tâm khuyết tật, trại giam...

Lễ hội Đường sách Tết Canh Tý 2020

Lễ hội Đường sách Tết 2020 chủ đề “Điều kỳ diệu từ sách” là một trong những hoạt động thường niên tại TP.HCM mỗi dịp tết đến xuân về.

Ngỡ ngàng trước sự thay đổi của Sài Gòn qua ống kính chuyên gia quy hoạch của ĐH Đức

40 bức ảnh của phản ánh về sự thay đổi của Sài Gòn - TP.HCM trong vòng khoảng 10 năm qua. Các bức ảnh mô tả về sự đổi thay đến ngỡ ngàng của TP.HCM giúp người xem thấy được sự chuyển mình của thành phố trong quá trình đô thị hoá...

Thực hành Then ở VN được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể nhân loại

Di sản Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam vừa chính thức được UNESCO ghi danh tại Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Bất chấp nguy hiểm, cô gái nặng 45kg một mình đi thuyền vòng quanh thế giới

Phong cách sống - Ngô Trung Dũng - 27/03/2024 12:00
Cole Brauer (29 tuổi) đã vượt qua quãng đường khoảng 48.280km để trở thành người phụ nữ Mỹ đầu tiên đi vòng quanh thế giới bằng thuyền.

Đằng sau việc 'tải lậu' phim bom tấn 3 Body Problem của Netflix tăng đột biến ở Trung Quốc

Điện ảnh - Sơn Vân - 27/03/2024 11:00
Sự gia tăng đột biến việc vi phạm bản quyền trực tuyến series phim 3 Body Problem của Netflix ở Trung Quốc phản ánh sự quan tâm mãnh liệt của người dân nước này về việc hãng phát trực tuyến Mỹ xử lý như thế nào với tiểu thuyết khoa học viễn tưởng nổi tiếng trên toàn cầu.

50 tư duy của tỷ phú Jeff Bezos đế chế Amazon, ai cũng có thể học lỏm

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 27/03/2024 10:00
Tỷ phú Jeff Bezos đã áp dụng một số nguyên tắc nhất định trong cuộc sống, công việc để đạt được kết quả tốt.

‘Từ bỏ’ - Chìa khóa giúp bạn buông đúng lúc, bỏ đúng việc để thành công

Từ sách - Phim - FN - 27/03/2024 09:00
Có một niềm tin đã ăn sâu rằng người thắng cuộc không bao giờ bỏ cuộc và người bỏ cuộc sẽ chẳng đi đến đâu. Và chúng ta đang trả giá cho niềm tin đó, khi cân nhắc từ bỏ một công việc tồi tệ hay rời bỏ một mối quan hệ độc hại...

Chữa lành đứa trẻ tổn thương bên trong: Đứa trẻ tổn thương sẽ trở thành người lớn đau khổ

Từ sách - Phim - YÊN VŨ - 27/03/2024 08:00
Nếu không được chữa lành, phần tổn thương sẽ luôn chực chờ để bộc lộ ra, thay bạn nắm quyền kiểm soát và liên tục đưa ra những quyết định bốc đồng mà sau này phần người lớn có trách nhiệm phải giải quyết hậu quả.

Là thầy giáo

Blog GS John VU - GS John Vu - 26/03/2024 12:00
Là thầy giáo là một chọn lựa và tất cả chúng ta đều làm chọn lựa đó khi chúng ta quyết định theo đuổi nghề này.

Thành lập Nhóm nghiên cứu và biểu diễn âm nhạc Trịnh Công Sơn

Giải trí - Tiểu Vũ - 26/03/2024 11:00
Tưởng nhớ 23 năm ngày mất của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn (2001 - 2024), gia đình nhạc sĩ vừa thông báo thành lập Nhóm nghiên cứu và biểu diễn âm nhạc Trịnh Công Sơn để phát huy và lan tỏa những giá trị di sản của ông.

Cô Văn Thùy Dương dặn dò con gái chuyện làm vợ làm dâu

Suy ngẫm - Bảo Châu - 26/03/2024 10:00
Con gái cưng đi lấy chồng, cô Văn Thuỳ Dương viết tâm thư dặn dò con gái, gửi con rể và thông gia khiến nhiều người xúc động.

Đắc nhân tâm - Nghệ thuật biến thù thành bạn

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 26/03/2024 09:00
Khi đang trong cơn giận dữ mà ta có thể trút mọi bực tức vào kẻ đã gây ra nó thì chắc chắn chúng ta sẽ hả hê rất nhiều! Nhưng đối phương thì sao? Họ sẽ chẳng thể nào chấp nhận giọng điệu gay gắt và thái độ hằn học của ta.

Cho và nhận - Lên kế hoạch giúp đỡ người khác để đạt được tối ưu hiệu quả cho đi

Từ sách - Phim - Quìn - 26/03/2024 08:00
Thay vì giúp đỡ dàn trải và thiếu sự suy xét, họ bắt đầu cân nhắc cẩn thận hơn và nhờ vậy sự giúp đỡ cũng trở nên hiệu quả hơn

Cải tiến giáo dục

Blog GS John VU - GS John Vu - 25/03/2024 12:00
Trong thế giới toàn cầu hoá này, để vẫn còn có tính cạnh tranh, một nước phải cải tiến hệ thống giáo dục của nó bằng việc thúc đẩy tiến bộ trong khoa học và công nghệ.

40% lao động sẽ bị ảnh hưởng bởi AI và người máy, sếp Hoàng Nam Tiến: Học 2 kỹ năng này để không bị thay thế!

Suy ngẫm - Đông - 25/03/2024 11:00
Việc trang bị 2 kỹ năng này đã trở thành chìa khóa giúp mọi người thích nghi với thời cuộc.

Câu chuyện về một nhà sinh vật học được phong là ‘Chiến binh Trái đất’

Phong cách sống - Thiên Di - 25/03/2024 10:00
Khi Constantino (Tino) Aucca Chutas nghe được một người dân Andean địa phương nói về việc sông băng tan chảy và những cánh rừng đang biến mất, ông biết mình phải hành động.

Bộ sách ‘Đủ duyên ta lại tương phùng’ – Thích Đồng Tâm

Tủ sách - FN - 25/03/2024 09:00
Ba cuốn sách “Đủ duyên ta lại tương phùng”, “Sát-na này là thiên thu”, “Tịch tịnh” là tập hợp những bài viết ngắn của tác giả Thích Đồng Tâm trong suốt quá trình tu học, gieo pháp duyên.

Chữa lành đứa trẻ tổn thương bên trong - 5 dấu hiệu cho thấy bạn đang đi đúng trên hành trình chữa lành

Từ sách - Phim - Quìn - 25/03/2024 08:00
Phải chăng cách chữa trị hiệu quả nhất với những tổn thương tinh thần từ quá khứ là tự làm lành với chính mình? Là làm lành với quá khứ? Những ám ảnh của ngày tháng cũ đâu thể tước đi một tương lai.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 27/03/2024