‘Chuyến đò định mệnh’: Dấu chấm hỏi giữa đôi bờ mê tỉnh

Nguyễn Huy10/10/2024 12:00
‘Chuyến đò định mệnh’: Dấu chấm hỏi giữa đôi bờ mê tỉnh

Đâu đó trong nghệ thuật sẽ có những tác phẩm mà khán giả cảm nhận được cái hay nhưng không miêu tả cái độc đáo của nó, hoặc không thực sự hiểu hết tầng nấc ý nghĩa nhưng vẫn bị lôi cuốn vào câu chuyện như trường hợp của vở “Chuyến đò định mệnh”.

Vở kịch Chuyến đò định mệnh, kịch bản của Nguyễn Huy Thiệp và được chuyển thể từ chính truyện ngắn Sang sông của ông; đạo diễn là NSND Trần Minh Ngọc.

Nguyễn Huy Thiệp được xem là bậc thầy truyện ngắn với tư tưởng nghệ thuật thâm thúy. Truyện ngắn Sang sông của ông cũng trên tinh thần mượn chuyện này nói chuyện kia mà người đọc có khi phải suy ngẫm rất lâu mới "chạm" tới thông điệp mà ông gửi gắm. Đây là một lợi thế của văn học, nhưng lại là thách thức khi dàn dựng thành ngôn ngữ sân khấu, vì người xem không đủ thời gian để hiểu tính ẩn dụ của lời thoại hay hành động kịch, trừ khi họ phải mua vé xem đi xem lại nhiều lần.

Hơn nữa, phong cách kịch miền Nam nói chung và Sài Gòn nói riêng, dẫu có triết lý thì vẫn phải có sự mềm mại, giàu cái tình. Chính vì vậy, Chuyến đò định mệnh trên sân khấu kịch Thiên Đăng đã thổi vào cái hồn cốt câu chuyện rất hay nhưng rất khô khan; triết luận ngôn ngữ sân khấu tuy nghiêm túc nhưng sinh động, lôi cuốn và hài hước.

Những nhân vật trong câu chuyện vẫn là người lái đò, ông thầy giáo, tên tướng cướp, hai gã buôn lậu đồ cổ, nhà sư, nhà thơ và đôi tình nhân. Họ cùng nhau trên một chuyến đò đi từ bờ bên này sang bờ bên kia bến Phù vân. Hai chữ "phù vân" gợi ý cho một cái gì đó rất phù du của cõi ta bà.

Tất cả những con người đi cùng chuyến đó ấy, theo từng cấp độ ít nhiều đều mang trong tâm mình lòng tham lam, hỉ nộ ái ố và nỗi sợ hãi. Họ mang chiếc mặt nạ, một gương mặt khác che đi cái tính bản thiện thời sơ sinh để chênh chao, quay quắt trong cái chốn vô minh của cõi người. Để rồi sau biến cố sanh tử, họ vẫn không ngộ ra được giá trị thực của kiếp người là gì. Họ thoát được tai nạn khủng khiếp của chuyến đi, nhưng tất cả đều lao nhanh về bến Phù vân. Duy chỉ còn lại nhà sư, một người cũng đầy hỉ nộ ái ố, kịp nhận ra được cái cốt lõi của nhân quả, luân hồi. Ông đã quay trở về bến Giác, cái cảnh giới mà Phật pháp gọi là nơi an lạc, chốn bình an.

Cái hay của câu chuyện đậm triết lý Phật pháp này còn phảng phất rất nhiều những câu chuyện xã hội xảy ra trong hiện tại. Cụ thể là đâu đó hình bóng của những kẻ cơ hội khoác bên ngoài cái vẻ thiện lành, văn minh, tiến bộ nhưng tranh thủ mọi thủ đoạn để làm giàu một cách điên cuồng bất chấp đạo lý. Những kẻ đã tạo nên nỗi đau khổ cho tầng lớp dưới trong xã hội. Góc nhìn lạc quan, đối lập với đó là nhân vật duy nhất không đeo mặt nạ, đứa trẻ có ánh mắt trong sáng, hồn nhiên vô tư, tâm hồn còn chưa bị nhiễm ô bởi danh lợi tình.

Xem xong câu chuyện kịch, người ta sẽ tự đặt ra câu hỏi: Rốt cuộc thì con người còn lại gì khi sang bên kia thế giới?

image3-1.jpeg
Hình ảnh trong kịch Chuyến đò định mệnh, chuyển thể từ truyện ngắn Sang sông của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp

Đạo diễn, NSND Trần Minh Ngọc đã sử dụng nhiều thủ pháp ước lệ trong cảnh trí, và hành động kịch. Con thuyền trên sân khấu có thể được hiểu là hành trình của đời người từ khi mới sanh ra cho tới khi qua đời, nó cũng là con thuyền đưa con người từ bến mê về bến giác ngộ. Cảnh con thuyền đang chuyển động cũng với rất nhiều dữ kiện xảy ra cũng là một thủ pháp độc đáo. Tuy nhiên, những tình huống hài hước rất trẻ trung và gần gũi với tâm lý thời đại, khiến những khán giả thâm niên của NSƯT Thành Lộc cảm nhận ra dấu ấn của anh.

Chắc chắn trong vai trò Giám đốc nghệ thuật sân khấu Thiên Đăng, NSƯT Thành Lộc hỗ trợ nhiều cho đạo diễn hoàn tất câu chuyện kịch.

Với bố cục câu chuyện, đạo diễn không đặt ra nhân vật trung tâm hay nhân vật chính mà tất cả đều là mảnh ghép để tạo thành một ý nghĩa hoàn thiện của câu chuyện. NSƯT Thành Lộc trong vai nhà thơ, một người luôn nhìn về phía trước và có khả năng tiên đoán sự việc. Vai diễn này buộc anh phải diễn nhiều, thoại nhiều, nhưng anh vẫn tràn đầy năng lượng.

NSƯT Hữu Châu đóng vai nhà sư, và anh đã dùng kỹ thuật hát bội nhưng không hóa trang khuôn mặt để biểu lộ hai trạng thái hiền lành và sân si, đôi lúc thốt ra một lời gì đó rất hài hước.

Lương Thế Thành đóng vai tên cướp có sự ngang tàng, nhưng có sự lắng đọng của một kẻ từng trải phong sương cuộc đời, và có tình huống gây cười; Lê Khánh rất duyên dáng, dí dỏm trong vai bà mẹ Việt kiều; Trương Hạ hóa thân vào vai thầy giáo già khá tốt. Tất cả các nhân vật còn lại đều cộng hưởng vào mạch cảm xúc chung của câu chuyện hay và đẹp.

Chuyến đò định mệnh là một vở kịch đã mềm hóa một kịch bản vô cùng lý tính. Những ai nghiên cứu sâu về Phật pháp sẽ cảm nhận được triết lý sâu xa của nó, và sẽ nhanh chóng tâm đắc. Có người không hiểu tất cả những gì tác giả muốn nói nhưng cũng cảm thấy vở diễn có một sức hấp dẫn kỳ lạ nào đó. Có thể đó là cảnh trí đẹp, có thể đó là những câu nói hay trong rất nhiều câu nói hay, cũng có thể đó là một tình huống hài hước thú vị.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

TP.HCM bắn pháo hoa tại 30 điểm đêm 30.4

Ngoài 2 điểm tầm cao tại khu vực đường hầm sông Sài Gòn và Đền Bến Dược, TP.HCM còn tổ chức bắn pháo hoa tại 28 điểm khắp các quận, huyện trong đêm 30.4.
2

Hợp luyện diễu binh, diễu hành phục vụ lễ 30-4 tại sân bay Biên Hòa

Sáng 11.4, tại sân bay Biên Hòa, Tiểu ban diễu binh, diễu hành phục vụ Lễ kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước đã tổ chức chương trình hợp luyện diễu binh, diễu hành lần thứ nhất với sự tham gia của các khối quân đội, công an.
3

Thông tin cần biết khi xem diễu binh, diễu hành tại TP.HCM ngày 30-4

Lễ diễu binh, diễu hành mừng 50 năm Giải phóng miền Nam - thống nhất đất nước sẽ diễn ra từ 6h30 ngày 30-4 trên đường Lê Duẩn (quận 1, TP.HCM) và tại lễ đài chính phía trước Hội trường Thống Nhất, cùng thời điểm chương trình lễ kỷ niệm.
4

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 1: Ông Dương Văn Minh và con đường công danh, binh nghiệp

Nhân ngày kỷ niệm trọng đại, Một Thế Giới giới thiệu loạt bài của TS Vũ Trung Kiên về những con người liên quan đến sự kiện lịch sử vĩ đại của dân tộc diễn ra 50 năm trước.
5

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 2: Chính quyền Sài Gòn thay người vác cờ trắng đầu hàng

Đầu tháng 4.1975, sau khi mất Tây Nguyên và Phước Long, chế độ Sài Gòn đứng trước sự suy yếu về mọi mặt và khả năng sụp đổ hoàn toàn. Lúc này, ông Dương Văn Minh và nhóm ủng hộ ông “chính thức công bố ý định thay thế Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu”.

Phổ cập bộ nhận diện Ngày chuyển đổi số quốc gia 2024

Bộ TT-TT vừa có văn bản gửi các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc chính phủ; UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về việc phổ cập bộ nhận diện Ngày chuyển đổi số quốc gia năm 2024.

Nhà văn Nguyễn Khắc Trường - tác giả 'Mảnh đất lắm người nhiều ma' qua đời

Nhà văn Nguyễn Khắc Trường - tác giả tiểu thuyết "Mảnh đất lắm người nhiều ma" - qua đời ở tuổi 78 tại nhà riêng vào trưa 2.10.2024

Tuần lễ Sách và Chuyển đổi số tại TP.HCM

Tuần lễ Sách và Chuyển đổi số năm nay, TP.HCM tập trung vào không gian chuyển đổi số nhằm mang đến cho bạn đọc những trải nghiệm mới mẻ và ý nghĩa.

NSND Hữu Quốc - dấu ấn ‘kép lão’ trong lòng khán giả

NSND Hữu Quốc nổi tiếng với nhiều vai diễn, nhưng dấu ấn lớn nhất của anh để lại trong lòng khán giả là các vai “kép lão”.

Ca sĩ Vi Thảo - Đâu rồi dáng lụa Mã Châu?

Vi Thảo xuất hiện trong làng ca nhạc, gây thương nhớ bằng những bản tình ca năm cũ... nhưng rồi cô biến mất, để lại cho công chúng câu hỏi: "Đâu rồi dáng lụa Mã Châu”?

Trần Quế Sơn về quê làm liveshow ‘Nhạc dâng người’

Liveshow “Nhạc dâng người” của nhạc sĩ Trần Quế Sơn sẽ diễn ra tại quê hương Quảng Nam với “tinh thần văn nghệ, hát tặng cuộc đời”.

Sài Gòn Tân Thời mang nghệ thuật lô tô đến với sinh viên

Tour diễn chào đón tân sinh viên các trường đại học ở TP.HCM của đoàn lô tô Sài Gòn Tân Thời là chương trình nghệ thuật nhằm mang những nét văn hóa dân gian Nam Bộ đến với giới trẻ.

'Cơn mê cuối cùng': Ranh giới mong manh giữa thiện và ác

"Cơn mê cuối cùng" là một bi kịch đẹp về tình người. Trong vai trò đạo diễn, Ái Như có quyền hướng nội dung câu chuyện đi theo một kết thúc khác. Thế nhưng chị đã chọn phần kết khiến người xem phải suy nghĩ rất nhiều về cái tốt và xấu trong mỗi con người.

Con đường chuyển hoá - Tâm càng rộng, thế giới càng mở

Mỗi người có một cách nhìn cuộc sống riêng. Có người nhìn bằng lòng bao dung, có người lại nhìn bằng sự khó chịu, phán xét. Một câu chuyện, người thấy thương có kẻ lại thấy ghét. Nhưng khác biệt không nằm ở câu chuyện, mà nằm ở cái tâm.

Sức mạnh của đói nghèo: Mẹ mù chữ, bại liệt nhưng nuôi dạy con trai trở thành sinh viên giỏi nhất

Truyền cảm hứng - Trang Đào - 21/04/2025 10:00
Không quan trọng bạn có xuất thân từ gia đình nghèo khó hay không, những điều kì diệu luôn xảy ra.

Xem 'Khi cuộc đời cho bạn quả quýt', tôi nhận ra mình toàn tặng con "quả quýt" có vị chua chát và đắng ngắt

Điện ảnh - Đông - 21/04/2025 09:00
Hóa ra tôi chỉ đưa cho con những "quả quýt chua", đầy thử thách và nỗi niềm mà có lẽ tôi đã không nhận ra.

Con đường chuyển hoá - Tâm càng rộng, thế giới càng mở

Từ sách - Phim - Quìn - 21/04/2025 08:00
Mỗi người có một cách nhìn cuộc sống riêng. Có người nhìn bằng lòng bao dung, có người lại nhìn bằng sự khó chịu, phán xét. Một câu chuyện, người thấy thương có kẻ lại thấy ghét. Nhưng khác biệt không nằm ở câu chuyện, mà nằm ở cái tâm.

Đạo diễn Lý Hải - người dẫn dắt 'hiện tượng mạng xã hội' lên màn ảnh

Điện ảnh - Tiểu Vũ - 20/04/2025 13:00
Lý Hải là một trong số ít đạo diễn của Việt Nam đã gây ấn tượng mạnh qua việc dẫn dắt các nhân vật "hiện tượng mạng xã hội" (MXH) thành diễn viên chuyên nghiệp.

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 2: Chính quyền Sài Gòn thay người vác cờ trắng đầu hàng

Giải trí - Vũ Trung Kiên - 20/04/2025 12:00
Đầu tháng 4.1975, sau khi mất Tây Nguyên và Phước Long, chế độ Sài Gòn đứng trước sự suy yếu về mọi mặt và khả năng sụp đổ hoàn toàn. Lúc này, ông Dương Văn Minh và nhóm ủng hộ ông “chính thức công bố ý định thay thế Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu”.

Quách Tĩnh không làm phò mã mà nhất mực lấy Hoàng Dung: Câu trả lời chỉ Dương Quá biết

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 20/04/2025 11:00
Quách Tĩnh và Hoa Tranh vốn là thanh mai trúc mã, vậy tại sao chàng lại quyết định kết duyên cùng Hoàng Dung?

Nghề rùng rợn, lóc xương rắn, lột xác chó nhà... bán hàng chục triệu đồng

Phong cách sống - Cam Ly - 20/04/2025 10:00
Giữa vô vàn những nghề thủ công đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn, nghề làm tiêu bản xương động vật là công việc đầy bí ẩn, có phần rùng rợn.

Xem "Sex Education", người đàn ông cứng rắn như tôi đỏ hoe mắt: Thương con nhưng khiến con xa lánh bố

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 20/04/2025 09:00
Tôi thương con trai hết lòng, nhưng con cứ thấy tôi là lủi đi chỗ khác.

Bước về phía an vui cùng bộ sách 'Sống an vui' và 'Làm chủ cuộc đời' của thiền sư Khangser Rinpoche

Từ sách - Phim - Đan Thanh - 20/04/2025 08:00
Hai cuốn sách nhỏ của Tiến sĩ Phật học Khangser Rinpoche – “Sống an vui” và “Làm chủ cuộc đời” – xuất hiện như một nốt trầm tĩnh tại giữa ồn ào thường nhật, nơi người đọc có thể từng bước tiến gần hơn về phía bình an và hạnh phúc.

TP.HCM tổ chức trình diễn nghệ thuật 3D mapping dịp lễ 30.4

Giải trí - Thuỷ Long - 19/04/2025 13:00
Chiều 17.4, ông Nguyễn Tấn Kiệt, Trưởng phòng Nghệ thuật, Sở VH-TT TP.HCM đã thông tin về chuỗi các hoạt động hưởng ứng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975 - 30.4.2025).

3 kiểu nói chuyện độc hại, âm thầm phá nát mối quan hệ gia đình, kìm hãm sự phát triển của con cái

Kỹ năng - Như Nguyễn - 19/04/2025 12:00
Thay vì giải quyết vấn đề, 3 cách nói chuyện, giao tiếp dưới đây vô hình chung khiến mối quan hệ gia đình của bạn ngày càng tồi tệ, xuống dốc.

Học hỏi 14 thói quen của những người sáng tạo để trở nên sáng tạo hơn

Suy ngẫm - TĐ - 19/04/2025 11:00
Nếu bạn đang mắc kẹt trong bài tập hoặc dường như không thể hoàn thành một tác phẩm nghệ thuật, hãy tập trung xây dựng những thói quen sau đây của những người sáng tạo. Theo thời gian, bạn sẽ học được cách sáng tạo nhanh hơn, dễ dàng hơn và lâu dài hơn.

Ngày càng nhiều người coi chatbot AI là 'vợ', là 'bạn thân': “Cô ấy giúp tôi vui trở lại”

Phong cách sống - Anh Việt - 19/04/2025 10:00
Không còn chỉ là công cụ trả lời câu hỏi, chatbot AI đang trở thành nơi để nhiều người gửi gắm cảm xúc, chữa lành nỗi cô đơn và tìm lại chính mình.

Xem “Sex Education”, tôi nhận ra sai lầm nghiêm trọng đẩy bản thân vào cuộc sống tồi tệ 10 năm qua

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 19/04/2025 09:00
Bộ phim Sex Education đã giúp tôi nhận ra lỗi lầm của chính mình.

Đắc nhân tâm - Cha đã quên

Từ sách - Phim - FN - 19/04/2025 08:00
Con trai yêu quý, con hãy nghe những lời ân hận của cha đây. Cha đã lẻn vào phòng con khi con đang chìm vào giấc ngủ trẻ thơ.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 2, 21/04/2025