Những trung niên xì tin và nỗi sợ hãi ẩn giấu

Tôi hỏi: “Ủa, sống gấp là sao?”. Bạn trả lời là hằng ngày đều có lịch trình: sáng đi ăn sáng, uống cà phê với bạn bè, rồi loanh quanh đi mua sắm chỗ nọ chỗ kia, rảnh thì đi du lịch trong nước, ngoài nước đủ cả. Tóm lại là tập trung vui chơi và ăn uống cho thoải mái.

Kết bạn với cổ trên Facebook mới thấy rõ ràng. Cổ mua được cái áo đầm này, cái túi xách nọ hay check in hết điểm nọ tới điểm kia trong các tour du lịch từ Âu , Á, Mỹ, tất thảy đều có trên ấy. Trong tấm hình nào, cổ cũng như một nàng tuổi teen, ăn mặc rất “trẻ hóa đội ngũ”, làm bộ làm dạng thả tim, giơ tay duỗi chân, nhảy lên cao… Đi cùng cô là một đoàn các bà các cô cùng tuổi, cùng một gu như thế khá xôm tụ.

Không tài nào tôi nhận ra cô bạn tôi ngày trước vốn rất đằm thắm, kín đáo, suốt ngày lo cho chồng cho con. Nhưng tôi cũng nhủ thầm rằng miễn cổ vui là được. Giờ con cái lớn, chồng lại chạy theo người khác, một mình ên cũng buồn lắm chứ. Ai ngờ chỉ một tuần sau, thấy cổ gọi tôi đi cà phê ời ời. Ra quán cà phê, cổ mới khóc, tâm sự đủ thứ buồn khổ, cô đơn, chán ngán và trống rỗng. Nhất là từ khi chồng bỏ đi, con cái lập gia đình. Dù con còn ở chung nhà, song cổ không biết sao để khỏa lấp sự cô đơn. Cộng thêm chứng tiền mãn kinh hành hạ mấy năm nay, bạn tôi cảm thấy thất điên bát đảo.

Nhìn bạn, tôi hiểu cổ đang rơi vào một trong những trạng thái của khủng hoảng trung niên, và cổ cảm thấy rất sợ hãi khi phải đối mặt với nó trong một hoàn cảnh khó khăn. Những gì cổ thể hiện như mua sắm, du ngoạn, ăn chơi, vui vẻ chỉ là hình thức bề ngoài, nội tâm cổ ngập các vấn đề tâm lý cần được giải quyết rốt ráo.

Cổ không phải là người bạn gái duy nhất của tôi đang chịu tác động nặng nề từ khủng hoảng trung niên. Ít nhất vài người bạn tôi cũng đang ở tình trạng tương tự. Tiếc thay ở Việt Nam, những khủng hoảng dạng này thường được gọi giễu nhại là “dở chứng” hay “sướng quá hóa rồ”. Ai may mắn thì lướt qua được, không may thì rơi vào bi kịch như cô bạn tôi. Hầu hết người Việt chưa quen với việc tìm đến bác sĩ và chuyên gia tâm lý thường xuyên để chăm sóc sức khỏe tinh thần, có nghĩ tới việc đó cũng không biết tìm đâu ra những bác sĩ và chuyên gia kiểu này. Chưa kể rất nhiều người không có một đức tin tôn giáo vững vàng để có một đời sống tâm linh ổn định, định hướng cho đời sống thế tục.

Khác với những nam giới khủng hoảng trung niên thường trốn chạy tuổi tác bằng cách nuông chiều bản thân với xe hơi thể thao, áo quần không phù hợp và những cô bồ trẻ để chứng minh mình còn... “ngon” thì với phụ nữ, trung niên là những chuỗi ngày đi tìm lại bản thân sau nhiều hi sinh cho gia đình. Họ tìm cách ăn mặc trẻ trung hơn, phẫu thuật thẩm mỹ, có quan hệ tình dục với đàn ông trẻ, nuông chiều bản thân bằng các chuyến du lịch, mua sắm như phá nếu có nhiều tiền. Một hiện tượng sống gấp khi thấy đời sống đang dần cạn kiệt niềm vui và đi tới chặng cuối của tuổi già, sau cùng là cái chết lấy đi tất cả.

Trong hầu hết trường hợp này, nỗi sợ hãi ẩn giấu dưới những hình thức rối loạn tâm lý và những hành vi bất thường của họ. Mà mấu chốt là nỗi sợ cái chết. Bởi từ nhỏ tới lớn chúng ta đều được học mọi kỹ năng để sống và duy trì, phát triển cuộc sống, không ai dạy cho chúng ta các kỹ năng để tiếp cận tuổi già và cái chết. Sau nhiều năm vật lộn để kiếm tiền, xây dựng gia đình ổn định và nuôi dạy con, vào tuổi trung niên, hơn bao giờ hết, chúng ta phải đối diện tuổi già và cái chết, không thể từ chối. Nó như một cỗ xe tăng xồng xộc lao tới. Nỗi sợ của khủng hoảng trung niên chính là sự tránh né hệ quả không thể từ chối đó.■