“Thần khúc” - hay “Vở kịch Thần thánh” là một trường ca của nhà thơ Ý Dante Alighieri - được xem như là một kiệt tác văn học thời Trung Cổ của nước Ý và thế giới, xoay quanh hành trình của Dante qua 3 cõi: Địa ngục, Luyện ngục và Thiên đường. Nhà khai vấn nổi tiếng Martha Beck đã nhận ra sự tương đồng giữa hành trình của Dante và con đường tìm kiếm tính toàn vẹn của mỗi người trong xã hội hiện đại. Trong cuốn sách “Con đường chính trực”, bà đã khéo léo lồng ghép cấu trúc của “Thần khúc” với hành trình vượt qua bóng tối và tìm lại chính mình.
Khu rừng tối lầm lạc – Khi con người đánh mất chính mình
Mở đầu chuyến hành trình, Dante đưa người đọc cùng lạc lối trong khu rừng rộng lớn, tối tăm và vô định. Đối với Martha Beck, đây cũng chính là hình ảnh ẩn dụ cho tình trạng mất đi sự thống nhất bên trong con người chúng ta. Những áp lực gia đình, định kiến xã hội và nhiều nỗi lo lắng vô hình khiến con người phải cam chịu dấn bước trên những con đường không phù hợp. Chỉ khi dũng cảm đối diện với sự thật bên trong thay vì chạy theo những khuôn mẫu bên ngoài, ta mới có thể mở ra cánh cửa kế tiếp.
Địa ngục – Đối mặt với những niềm tin sai lầm
Vượt qua khu rừng tăm tối chính là “Địa ngục” - nơi ta tìm thấy phần nội tâm đau khổ của chính mình. Tác giả ví giai đoạn này với quá trình con người phải đối diện với những niềm tin sai lầm đã kìm hãm họ trong suốt thời gian qua. Những suy nghĩ tiêu cực như "Tôi không đủ tốt", "Tôi phải làm hài lòng người khác" hay "Thành công là phải có danh vọng và tiền bạc" chính là những rào cản khiến con người đánh mất bản thân. Đây chính là lúc mỗi người cần học cách nhìn nhận sự thật và loại bỏ những tư duy sai lệch để giải phóng chính mình.
Luyện ngục – Thanh lọc và điều chỉnh bản thân
Luyện ngục trong “Thần khúc” là nơi các linh hồn thanh tẩy trước khi có thể bước chân vào Thiên đường. Đây cũng chính là giai đoạn con người bắt đầu điều chỉnh hành vi và thiết kế cuộc sống sao cho phù hợp với giá trị chân thật bên trong. Quá trình này đòi hỏi sự kiên nhẫn và quyết tâm to lớn, bởi những thói quen cũ và áp lực từ môi trường xung quanh có thể níu kéo chúng ta quay lại lối mòn cũ. Chỉ khi dám buông bỏ những gì không còn phù hợp và kiên trì theo đuổi bản chất con người, ta mới có thể kiến tạo “Vườn địa đàng” và bắt đầu tỉnh thức.
Thiên đường – Trạng thái toàn vẹn và hạnh phúc
Cuối cùng, Dante đến Thiên đường, nơi ông tìm thấy sự hòa hợp tuyệt đối. Beck cho rằng khi con người sống chính trực, họ cũng đạt được trạng thái tương tự – mọi khía cạnh của cuộc sống – công việc, tình yêu, sức khỏe – đều trở nên hài hòa. Ở trạng thái này, con người không còn bị ràng buộc bởi những lo lắng hay áp lực từ xã hội, mà thay vào đó, họ có thể tận hưởng sự tự do và viên mãn thực sự. Mở rộng ra khỏi bản chất của mình, con người ở giai đoạn này cũng sẽ thấu hiểu bản chất vốn có của tự nhiên và vũ trụ. Và ở đó, bạn đã đạt được “sự toàn vẹn” - hay “sự chính trực” trong tâm hồn.
Kết hợp hài hòa giữa triết lý và khoa học hành vi, “Con đường chính trực” là tấm bản đồ chỉ đường cho những ai đang lạc lối. Chính trực không phải là một điểm đến xa vời, mà là một cách sống – nơi con người chọn cách tin tưởng vào nội tại bên trong mình.