Tỉnh thức - Osho
Ở "Tỉnh thức" (Awareness) tác phẩm mới nhất vừa ra mắt, Osho bàn tới một vấn đề mà suốt hàng ngàn năm nay nhân loại không ngừng tìm hiểu, đó là sự tỉnh thức.
Sự việc cô gái xinh bị lạm dụng ảnh trên các trang web khiêu dâm cũng như trong quảng cáo sản phẩm tình dục thu hút sự chú ý ở Trung Quốc.
Cô gái 19 tuổi, họ Lương, là sinh viên năm nhất tại một trường đại học ở thành phố Cáp Nhĩ Tân, tỉnh Hắc Long Giang, phía đông bắc Trung Quốc.
Hai năm trước, khi đọc một cuốn tiểu thuyết buồn và khóc, Lương đã chụp ảnh selfie (tự sướng) và đăng lên mạng, theo trang Jimu News. Kể từ đó, vô số trang web khiêu dâm và quảng cáo cho các sản phẩm, dịch vụ tình dục, mai mối và cả công ty du lịch đã sử dụng trái phép hình ảnh của cô.
Lương được nhiều dân mạng khen là "quá xinh đẹp khi khóc". Nữ sinh viên này chỉ biết hình ảnh của mình bị sử dụng trái phép khi bạn bè báo cho cô.
Gần đây, Lương phát hiện hình ảnh của cô được sử dụng rộng rãi trong một sản phẩm phổ biến có tên orgasm shot (mũi tiêm cực khoái), phương pháp điều trị bằng tiêm để tăng ham muốn tình dục ở phụ nữ.
Một quảng cáo duy nhất có ảnh cô đang khóc thu hút hơn 700.000 lượt xem trên nền tảng mạng xã hội, Lương cho biết.
Lương nói rằng đã khiếu nại với một số nền tảng, nhưng chỉ một vài trong số đó gỡ bỏ các quảng cáo có vấn đề. Điều này đã thúc đẩy cô báo cảnh sát vào đầu tháng 5.
"Tôi cảm thấy thật vô lý. Tôi không hiểu tại sao một bức ảnh bình thường như vậy lại có thể được sử dụng trong những quảng cáo đó. Tôi thậm chí còn nghe một số người nói sau lưng tôi: Đó chẳng phải là cô gái quảng cáo thuốc kích dục sao?", Lương chia sẻ trên mạng xã hội ngày 6.5.
Lương nói rằng không biết phải liên hệ với công ty nào để yêu cầu họ xóa các quảng cáo gây tranh cãi hoặc gỡ bỏ hình ảnh cô khỏi các trang web khiêu dâm.
"Tôi hoàn toàn vô tội. Tôi thậm chí còn không biết 'orgasm shot' là gì. Trong bức ảnh đó, tôi không mặc quần áo hở hang hay thực hiện bất kỳ động tác khiêu khích nào. Tôi không biết mình đã làm gì sai", Lương nói.
Cô kêu gọi các nền tảng mạng xã hội cải thiện hệ thống tố giác vì các nạn nhân khó có thể bảo vệ quyền lợi của mình trong tình hình hiện tại.
"Sau khi phát hiện ảnh của mình bị đánh cắp và lạm dụng, tôi bắt đầu gửi thông báo đến các trang web. Tôi đã chuẩn bị rất nhiều tài liệu. Tuy nhiên, hầu hết những nỗ lực của tôi đều vô ích", Lương thổ lộ.
Hệ thống tố giác là một cơ chế hoặc kênh chính thức được thiết lập để cho phép các cá nhân báo cáo các hành vi sai trái, bất hợp pháp, vô đạo đức, hoặc các vi phạm quy định mà họ biết được.
Trần Bình Phàm, luật sư từ công ty luật Phù Dung ở tỉnh Hồ Nam, miền trung Trung Quốc, nói với tờ Xiaoxiang Morning Herald rằng trải nghiệm từ Lương cho thấy các nạn nhân rơi vào hoàn cảnh khó khăn trong kỷ nguyên kỹ thuật số khi muốn bảo vệ hình ảnh và danh tiếng của họ.
Vấn nạn lạm dụng ảnh có từ lâu và ngày càng phức tạp vì công nghệ phát triển
Vấn nạn lạm dụng ảnh của các cô gái trên trang web khiêu dâm và quảng cáo sản phẩm tình dục đã tồn tại từ lâu, thậm chí còn trở nên phức tạp hơn theo thời gian với sự phát triển của công nghệ.
Khi internet cùng các nền tảng chia sẻ hình ảnh, mạng xã hội bắt đầu phát triển từ những năm 2000 trở đi, việc đánh cắp và lạm dụng ảnh cá nhân đã xuất hiện. Ban đầu, việc này có thể chủ yếu liên quan đến việc tải xuống hình ảnh công khai từ các trang web cá nhân, blog hoặc diễn đàn trực tuyến, sau đó đăng lại chúng vào các bối cảnh không phù hợp, gồm cả các trang web khiêu dâm hoặc quảng cáo không lành mạnh.
Các giai đoạn và yếu tố làm trầm trọng thêm vấn nạn này:
- Thời kỳ đầu của internet và mạng xã hội (những năm 2000 - 2010): Khi các nền tảng chia sẻ ảnh như Flickr, MySpace, sau này là Facebook trở nên phổ biến, người dùng thường đăng nhiều hình ảnh cá nhân hơn. Cùng với đó, các trang web đen và quảng cáo sản phẩm bất hợp pháp hoặc nhạy cảm cũng phát triển, thường không ngần ngại đánh cắp hình ảnh từ các nguồn công khai để minh họa cho nội dung của mình.
- Sự bùng nổ của smartphone và chụp ảnh selfie (những năm 2010 trở đi): Việc chụp ảnh selfie và chia sẻ ngay lập tức trở nên cực kỳ phổ biến. Điều này tạo ra lượng lớn dữ liệu hình ảnh cá nhân trên mạng, làm tăng cơ hội cho những kẻ xấu lợi dụng. Câu chuyện về nữ sinh viên Trung Quốc nêu trên là một ví dụ điển hình của vấn đề này.
- Sự ra đời của deepfake và trí tuệ nhân tạo (những năm gần đây): Đây là bước phát triển mới và đáng báo động trong vấn đề lạm dụng hình ảnh. Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) cho phép tạo ra các hình ảnh hoặc video giả mạo, ghép khuôn mặt một người vào thân thể người khác (thường là trong bối cảnh khiêu dâm) mà không cần sự đồng ý của họ. Điều này làm cho việc lạm dụng hình ảnh trở nên tinh vi và khó kiểm soát hơn rất nhiều, vì ngay cả những người chưa từng có ảnh nhạy cảm cũng có thể trở thành nạn nhân.
Nhiều ngôi sao, diễn viên, ca sĩ nổi tiếng (cả nam và nữ) từng là nạn nhân của deepfake khiêu dâm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh tiếng và cuộc sống cá nhân. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Oxford (Anh) gần đây đã chỉ ra rằng hơn 96% các mô hình deepfake khiêu dâm nhắm vào phụ nữ dễ nhận diện (từ người nổi tiếng đến người dùng mạng xã hội có lượng người theo dõi lớn).
Một số trang web khiêu dâm hoặc quảng cáo thậm chí còn sử dụng deepfake để thu hút người xem, tạo ra nội dung "gây sốc" hoặc "độc quyền" với gương mặt của những người nổi tiếng hoặc nhân vật được quan tâm.
Vấn đề này mang tính toàn cầu và dai dẳng vì:
- Tính chất ẩn danh của internet giúp kẻ lạm dụng dễ dàng hoạt động.
- Việc xóa bỏ nội dung vi phạm khỏi hàng ngàn trang web là thách thức lớn cho nạn nhân và các cơ quan chức năng.
- Luật pháp và quy định về bảo vệ quyền riêng tư hình ảnh trực tuyến chưa theo kịp tốc độ phát triển của công nghệ cùng các hình thức lạm dụng mới.
Chưa hết, trả thù tình dục cũng là vấn nạn khá phổ biến. Đây là hành vi chia sẻ công khai những hình ảnh hoặc video nhạy cảm về người yêu cũ mà không có sự đồng thuận của họ, với mục đích làm nhục hoặc trả đũa. Những hình ảnh này thường được đăng tải trên các trang web và diễn đàn khiêu dâm hoặc các nhóm kín trên mạng xã hội, đôi khi kèm theo cả thông tin nạn nhân.
